رزمایش ایران، روسیه و چین نشانگر دوران جدیدی است که در آن کشورها تلاش میکنند تا بدون دخالت آمریکا، اقدام به مدیریت مسائل محیط بینالملل نمایند.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو، دنیس اتلر استاد دانشگاه و تحلیلگر سیاسی آمریکایی درباره اهمیت رزمایش سهجانبه ایران، روسیه و چین میگوید: این رزمایش یک رویداد مهم ژئوپلیتیک و پیامآور یک دوران جدید در روابط بینالملل است.
پس از فروپاشی شوروی سابق و پایان جنگ سرد، جرج بوش پدر رئیسجمهور وقت آمریکا بهصراحت مدعی شکلگیری نظم نوین جهانی به رهبری آمریکا، پس از پایان دوران دوقطبی گردید.
منظور او از عبارت فوق این بود که از این پس، این ارزشها و منویات آمریکایی خواهد بود که مسیر جریان کنونی و آینده را که بر نظام بینالملل مسلط میشود، تعیین خواهد کرد. بهواقع جرج بوش پدر مدعی بود که این آمریکا است که جامعه جهانی را هدایت و مدیریت خواهد کرد.
جریانانی که ظرف سالهای اخیر اتفاق افتاده، برخلاف انتظارات رهبران آمریکایی و جرج بوش پدر بوده است. چراکه در این سالها و گروهها و ائتلافهایی شکلگرفته که همگی به دنبال رقابت با آمریکا و به چالش کشیدن هژمونی طلبی این کشور بر نظام بین الملل هستند.
از جمله این گروهها میتوان به گروه بریکس و پیمان همکاری شانگهای اشاره کرد. برگزاری رزمایش دریایی اخیراً را هم میتوان از همین زاویه ارزیابی کرد.
فؤاد ایزدی در ارزیابی خود از برگزاری رزمایش مشترک کمربند امنیت دریایی ایران، روسیه و چین اظهار کرد: چند سالی است که آمریکاییها به دنبال منزوی کردن ایران هستند، اگر واکنش رسانههای غربی نسبت به برگزاری این رزمایش را ملاحظه کنید یکی از نکاتی که همه به آن اشاره میکنند این است که پروژه منزوی کردن ایران در عمل شکست خورده است.
وی با اشاره به اینکه پیش از این کارها و برنامههای مشترک در این سطح با روسیه و چین نداشتیم، گفت: رزمایش مشترک دریایی اقدام بسیار مهمی است که با انعکاس خبری گستردهای که داشته، پیام خوبی برای آمریکا داشت که ایران منزوی نیست و بین مجموعهای کار میکند در واقع مجموعهای از کشورهای قدرتمند دنیا حضور دارند که در این سطح فعالیتهای نظامی خودشان را انجام میدهند.
این کارشناس مسائل بینالملل یادآور شد: اخیرا رئیس جمهور بحثی را در ارتباط با همکاریهای نظامی آسیایی مطرح کرد که بنده در نظر دارم از آن بهعنوان ایجاد ناتوی آسیایی نام ببرم گرچه او اشاره مستقیمی نداشت. همانطور که در اروپا ناتو با همراهی آمریکا و کانادا تشکیل شد و در طول عمرش برای ایجاد امنیت، جلوگیری از مشکلات امنیتی که این کشورها ممکن بود داشته باشند و همچنین یک مجموعه نظامی هدفمند موفق بود.
ایزدی خاطرنشان کرد: درواقع نیاز داریم تا یک ناتوی آسیایی ایجاد کنیم و کشورهایی مانند ایران، چین و روسیه و برخی دیگر از کشورهای آسیایی در آن حضور داشته باشند. مانند پیمان شانگهای که البته جنبه سیاسی و اقتصادی دارد این تشکل باید نظامی باشد و نظامیها هم باید این تشکل را ایجاد کنند.
وی با تاکید بر اینکه روابط نظامی ما با روسیه و چین گستردهتر و عمیقتر است، ابراز کرد: کار با نهادهای نظامی روسیه و چین برای ما راحتتر است، لذا اگر دیپلماسی نظامی کشور ارتقا پیدا کند و به تدریج کشورهای آسیا به سمت ایجاد ناتوی آسیایی بروند بسیاری از مشکلات امنیتی این منطقه حل میشود بهعنوان مثال دیگر توجیهی برای حضور نیروهای غربی در یمن، سوریه و حتی عراق نیست، زیرا این کشورها در آسیا قرار دارند و امنیت آنها را ناتوی آسیایی تامین میکند.
این کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه تشکیل ناتوی آسیایی کمکی برای بیرون کردن نیروهای غربی است که بی جهت وارد این منطقه شده و در حال نفوذ هستند، اظهار کرد: امیدواریم این رزمایش شروعی برای ایجاد مجموعه امنیتی- نظامی گستردهتری از کشورهای آسیایی از جمله ایران، روسیه و چین باشد تا بتوانند نیازهای خودشان را مورد توجه قرار دهند.
ایزدی تصریح کرد: البته کشورهای علاقهمند دیگری هم میتوانند عضو شوند یعنی ایران، روسیه و چین بهعنوان کشورهای اصلی باشند و کشورهای کوچکتر و ضعیفتر هم به عضویت در آیند؛ بنابراین ایجاد این تشکل قدم مثبتی برای حل خیلی از مشکلات کشورهای منطقه خواهد بود.
دوران جدیدی در راه است
اهمیت این رزمایش را میتوان در ابعاد ذیل دانست:
این رزمایش نشانگر دوران جدیدی است که در آن کشورها تلاش میکنند تا بدون دخالت آمریکا، اقدام به مدیریت مسائل محیط بینالملل نمایند.
بعد دیگر اهمیت رزمایش اخیر برگزاری آن در منطقه غرب آسیا بهعنوان جغرافیایی است که از دیرباز برای آمریکا حائز اهمیت خاصی است.
همچنین وجه دیگر مهم بودن این رزمایش حضور سه کشور ایران، چین و روسیه بهعنوان بازیگرانی است که رقیب آمریکا هستند و این کشور نسبت به آنها حساسیت فراوانی دارد.
رزمایش اخیر از هر منظر که تحلیل شود، حاکی از این امر است که دوران جدیدی در محیط بینالملل آغازشده که آمریکا دیگر نمیتواند مدعی مدیریت یکجانبه این محیط باشد.