وزیر خارجه روسیه با توصیه به کشورهای غربی برای توجه به چالشهای واقعی امنیتی گفت: روسیه و ترکیه، بهرغم وجود اختلاف نظرات، روابط خوبی با هم داشته و با همراهی ایران، همچنان برای حلوفصل مشکلات در سوریه تلاش میکنند.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری دانشجو به نقل از خبرگزاری «تاس»، "سرگئی لاوروف" وزیر امور خارجه روسیه در سخنرانی خود از تریبون کنفرانس امنیتی مونیخ از کشورهای غربی خواست از تلقین شبح "تهدید روسیه" دست بکشند و بهسمت برقراری گفتگوهای سازنده درباره مسائل واقعی در عرصه امنیت در اروپا روی آورند.
وزیر خارجه روسیه تأکید کرد: «زمان آن رسیده که تا دیر نشده، از این قبیل برخوردها و اتهامزنیهای بیاساس دست برداریم و بهسمت مسائلی روی آوریم که ما را متحد میکند. هماکنون در امور اروپا "بحران اعتماد" بسیار حاد و شدید شده است. تشدید تنشها، گسترش بهسمت شرق زیرساختارهای نظامی ناتو، گستردگی بیسابقه مانورهای نظامی در نزدیکی مرزهای روسیه، پمپاژ بودجههای دفاعی فراتر از حد لازم، همه اینها باعث عدم اعتماد متقابل، غیر قابل پیشبینی شدن روند آتی اوضاع و حرکت بهسمت بیثباتی میشود، در واقع ساختار تقابل مربوط به دوران جنگ سرد در حال احیا است.»
بهگفته لاوروف، نقطه شروع گفتوگوی دقیق درباره امنیت اروپا "اصل غیرقابل تغییر بودن برابری امنیت" است که در قانون هلسینکی، مصوبه سال ۱۹۷۵، منشور پاریس برای اروپای جدید در سال ۱۹۹۰ و بیانیه پایانی نشست سران آستانه سازمان امنیت و همکاری اروپا مورد تأکید قرار گرفته است.
وی همچنین گفت که هیچ کس و هیچ چیز نمیتواند نقش تعیینکننده و بسیار مهم اتحاد جماهیر شوروی در شکست فاشیسم و پیروزی در جنگ جهانی دوم را انکار کند.
روابط خوب روسیه و ترکیه بهمعنای توافق درباره همه مسائل نیست
وزیر خارجه روسیه همچنین اعلام کرد که روابط مسکو و آنکارا در سطح بسیار خوبی قرار دارد، ولی این بهمعنای آن نیست که دو طرف درباره همه مسائل اتفاق نظر داشته باشند.
وی در پاسخ به سؤال یکی از شرکتکنندگان در کنفرانس مونیخ درباره روابط روسیه ــ ترکیه توضیح داد: «ما روابط بسیار خوبی با ترکیه داریم، البته این بدان معنا نیست که ما باید درباره همه چیز توافق کنیم. من بهطور کلی معتقدم که هیچ توافقی کامل در رابطه با هر مسئلهای در روابط هر دو کشوری وجود ندارد. البته احساس میشود که اعمال فشارهایی در این رابطه وجود دارد.»
روسیه در سختترین شرایط به کمک دولت قانونی سوریه شتافت
سرگئی لاوروف یادآوری کرد که مناقشه نظامی در سوریه در سال ۲۰۱۱ در مرحله بهاصطلاح "بهار عربی"، هنگامی که کشور لیبی نابود شد، فوران پیدا کرد و تونس و چند کشور دیگر منطقه بهسختی توانستند در برابر این موج نابودکننده مقاومت کنند، و هنگامی که افراطگرایان و عناصر تروریستی عملاً دمشق را در سال ۲۰۱۵ محاصره کردند، در فصل تابستان بود و هیچ کس به هیچ اقدام بشردوستانهای فکر نمیکرد، هیچ کس به هیچ روند سیاسی فکر نمیکرد. همه منتظر یک تصمیم نظامی بودند که نتیجه آن سرنگونی دولت قانونی "بشار اسد" خواهد بود. در چنین شرایطی و بهدرخواست این دولت قانونی، فدراسیون روسیه به این فراخوان کمک پاسخ مثبت داد و اکنون ما بهطور کلی موفق شدهایم به دولت سوریه و نیروهای مسلح این کشور کمک کنیم تا بهخصوص در زمینه مبارزه با تروریسم، بتوانند اوضاع در سوریه را تغییر دهند. در جریان این اقدامات در مقطعی، همه ما به فعالیت سازمان ملل متکی بودیم، روند مذاکرت ژنو ایجاد شد و من مستقیماً با "جان کری" وزیر خارجه آمریکا در این تلاشها مشارکت داشتم.»
رئیس دستگاه دیپلماتیک روسیه یادآور شد: مذاکرات ژنو بهصورت متزلزل و غیرمنسجم انجام میگرفت و در نهایت آنها نتوانستند به نتیجه مثبتی برسند و متعاقباً همکاران سازمان ملل نیز تصمیم گرفتند تا نشستهای ژنو را بهامید بهتر شدن وضعیت، به تعویق بیندازند.
مذاکرات آستانه با مشارکت روسیه ــ ایران ــ ترکیه، مؤثرترین ابزار برای حل بحران سوریه
لاوروف ادامه داد: «بعد از آن، با درک اینکه بنبست در حلوفصل اوضاع سوریه در آن شرایط بهنوعی مزمن شده، روسیه بههمراه شرکای خود در ترکیه و ایران، ابتکارعمل جدیدی را برای آغاز روند سیاسی حل بحران سوریه مطرح کردند.
وزیر خارجه روسیه گفت: «علاوه بر این، ما خواستار آن هستیم که مخالفان سوری، البته نه آن دسته که جزو مهاجرین بوده و در سایر پایتختها زندگی میکنند، بلکه رهبران مخالفینی که واقعاً بر افرادی که در حال جنگیدن با ارتش سوریه هستند، تأثیر میگذارند، نیز در روند مذاکرات آستانه شرکت کنند؛ و ما توانستیم که این کار را انجام دهیم، و در همینجا صمیمانه از قزاقستان بهدلیل فراهم کردن مکان ثابتی برای این مذاکرات در پایتخت خود سپاسگزاریم.»
لاوروف با تأکید بر اینکه "روند مذاکرات آستانه" مؤثرترین ابزار برای کمک به سازمان ملل در پیشبرد اهداف مورد نظر در قطعنامه شماره ۲۲۵۴ شورای امنیت است، افزود: «البته این کار اصلاً ساده نبود، زیرا روسیه، ایران و ترکیه در رابطه با سوریه و منطقه، اهداف کاملاً یکسانی ندارند. من اکنون نمیخواهم به جزئیات بپردازم، همه ما میدانیم که صحبت بر سر چیست، ولی مسئله مهم آن است که ما سه کشور با تمایل برای جلوگیری از نابود شدن سوریه، با یکدیگر متحد شدیم، کشوری که مهد بسیاری از مذاهب بزرگ و تمدنهاست، جایی که قرنها و هزارهها، مسلمانان، مسیحیان و نمایندگان دیگر مذاهب و فرقهها با مسالمت کنار یکدیگر زندگی میکردند؛ و ما موفق شدیم این کار را انجام دهیم. ما به سازمان ملل کمک کردیم تا فرایندی که هماکنون در چارچوب کمیته قانون اساسی فعالیت دارد، شکل بگیرد.»
اگر کارشکنی غربیها نبود، اوضاع سوریه اکنون میتوانست متفاوت باشد
وزیر امور خارجه روسیه در پاسخ به سؤال یکی از شرکتکنندگان در کنفرانس مونیخ، با اشاره به اینکه سومین نشست کمیته قانون اساسی سوریه در حال آماده شدن است، توضیح داد: «کمیته قانون اساسی سوریه یک سال و نیم پیش تشکیل شده است. این کمیته میتوانست کار خود را از اواخر سال ۲۰۱۸ آغاز کند، ولی همه ما از اوضاع آن زمان آگاه هستیم که در واقع، همتایان غربی ما در نهایت خواستند که به سازمان ملل هشدار دهند از پیشنهاد مربوط به ترکیب آن متشکل از نمایندگان دولت سوریه و مخالفان، پشتیبانی نکند. یک سال تمام وقت صرف دعواهای کاملاً بیمعنی درباره دو یا سه نام خانوادگی شد که بهدلایلی همتایان غربی ما آنها را دوست نداشتند، بدین ترتیب ما یک سال زمان را از دست دادیم که میتوانست باعث شود وضعیت در سوریه متفاوت باشد.»
وی ادامه داد: «با وجود این، ما از دست هیچ کس نارضایتی نداریم و سعی میکنیم بر اساس واقعیتها پیش برویم و واقعیت این است که سرانجام، همه کسانی را که در خصوص لزوم دادن چراغ سبز به آغاز به کار کمیته قانون اساسی تردید داشتند متقاعد کردیم و این کمیته تاکنون دو نشست برگزار کرده است و اکنون سومین نشست آن در حال فراهمسازی است و من امروز با "گیر پدرسن" [فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در امور سوریه]ملاقات کردم و با هم در این باره گفتگو کردیم.»
لاوروف همچنین یادآور شد که روسیه وضعیت پیرامون کمیته قانون اساسی سوریه را که "خیلی سریع قدم برنمیدارد" غمانگیز ارزیابی نمیکند و نمیخواهد این تصور را ایجاد کند که این کمیته "تا ابد کار خواهد کرد". نکته اصلی، آن است که خود مردم سوریه با یکدیگر به توافق برسند.
وزیر خارجه روسیه تأکید کرد: «با توجه به امکاناتی که روسیه و ایران در تماس با رهبری سوریه دارند، از یک سو و امکاناتی که ترکیه برای تأثیرگذاری بر مخالفان سوری دارد، از سوی دیگر، روابط روسیه و ترکیه برای حلوفصل اوضاع سیاسی در سوریه بسیار بااهمیت است.»
وی اضافه کرد: «من در اینجا یادآور میشوم که ما علاقهمند هستیم کشورهای دیگری که با مخالفان ارتباط دارند نیز بر آنها در جهت مثبت تأثیر بگذارند، منظورم در وهله نخست کشورهای عرب منطقه خلیج فارس است، چرا که هدف ما اتحاد و کمک به ایجاد شرایط مناسبی است که خود سوریها راحت کار کنند و همه ما باید در این راستا تلاش بیشتری کنیم.»