شاهد عقب نشینی بیش از پیش از جهانی شدن خواهیم بود، زیرا شهروندان برای محافظت از خود به دنبال دولتهای ملی میگردند و دولتها نیز به دنبال افزایش قدرت خود برای مقابله با تهدیدات آینده میروند.
گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو- کیومرث جهانگیری؛ کرونا جهان را به هم ریخته، اما نه بهگونهای که بلافاصله پس از کرونا منتظر دورانی جدید در عالم باشیم که ساختارهای جدید به کلی دچار دگرگونی و دگردیسی شده است؛ تغییرات ساختاری دهها سال است در سطح جهان با افول مولفههای تمدن جدید شکل گرفته و وقایع مختلف سرعتش را کم یا زیاد میکند. کرونا از عواملی است که، چون کاتالیزوری عمقبخشی این تغییرات را سرعت غریبی بخشید؛ مهمترین این تغییرات را در سه محور خلاصه میکنند: • حاشیه رفتن جهانیسازی و تقویت دولتهای ملی • کاهش قدرت برند غربی، تسریع انتقال قدرت از غرب به شرق • رکود و بیچشماندازی اقتصادی
حاشیه رفتن جهانیسازی و تقویت دولتهای ملی همهگیری باعث تقویت نقش دولت و ناسیونالیسم خواهد شد. دولتها از هر نوعی که باشند، اقدام لازم و اضطراری را برای مدیریت بحران اتخاذ میکنند و احتمالا بعد از پایان بحران همچنان به خاطر منافع خود به انجام آنها اصرار میورزند.
آنچه تغییر نخواهد کرد ماهیت اساساً متناقض سیاست جهانی است. در دوره جدید همکاری جهانی احتمالا تضعیف و رقابت قدرتهای بزرگ افزایش خواهد یافت. به بیان دیگر همانطور که اپیدمیهای پیشین مثل شیوع آنفولانزای ۱۹۱۸-۱۹۱۹ نتوانست به رقابت قدرتهای بزرگ پایان دهد، کووید ۱۹ هم نمیتواند چنین کند.
ما شاهد عقب نشینی بیش از پیش از جهانی شدن خواهیم بود، زیرا شهروندان برای محافظت از خود به دنبال دولتهای ملی میگردند و دولتها نیز به دنبال افزایش قدرت خود برای مقابله با تهدیدات آینده میروند.
کاهش قدرت برند غربی، تسریع انتقال قدرت از غرب به شرق کووید ۱۹ همچنین تغییر قدرت و نفوذ از غرب به شرق را تسریع خواهد کرد. کره جنوبی و سنگاپور بهترین واکنش را نشان دادهاند و چین نیز پس از اشتباهات اولیه خود به خوبی توانست در ادامه بحران را مدیریت کند. پاسخ دولت در اروپا و آمریکا بسیار تردیدآمیز بوده و احتمالا باعث کاهش قدرت برند غربی میشود.
عمر رکود بسته به شیشه عمر کرونا است! بیکاری ۳ میلیون نفر طی کمتر از یک هفته در امریکا قله کوه یخی است که بخش اعظمش در زیر آب است؛ قرنطینه بیش از نیمی از جمعیت جهان و آثار سخت به ویژه در غرب که امروز همه چیز اقتصاد است، از هر تکانه دیگری در طول دهههای اخیر در کوتاهمدت شدیدتر است.
گرچه بعضی از کارشناسها این بحران کرونا را با بحران سال ۲۰۰۸ مقایسه میکنند. اما به نظر سطح این دو بحران خیلی متفاوت است. بحران سال ۲۰۰۸ در واقع بحرانی بود که در بانکها و مؤسسات مالی شکل گرفت. اما در سال ۲۰۲۰ بانکها و مؤسسات مالی از سال ۲۰۰۸ قویتر هستند. بحرانی که الآن داریم؛ بحران در حوزه بهداشت و سلامت است و مسئله اینجا هست که این بحران چقدر میتواند بر بخش واقعی اقتصاد تأثیر منفی بگذارد.
وضعیت اقتصاد جهانی پیش از این بحران وضعیت بدی نبوده است، ولی پس از بحران نا اطمینانی بزرگی در بازارها زیاد شده است. در حال حاضر فعالان بزرگ اقتصادی و کارشناسان و صاحبنظران این حوزه نمیدانند که این بحران چقدر میتواند صدمه بزند و تا کی ادامه پیدا خواهد کرد. این است که کلیشههای این بحران با بحران سال ۲۰۰۸ متفاوت است.
چون در حال حاضر مؤسسات مالی و تجاری و بانکهای بین¬المللی از صورت¬های مالی قوی برخوردار هستند و، چون نرخ بیکاری در کشورهای صنعتی بسیار پایین است، ریکاوری یا بازگشت از بحران ممکن است سریع اتفاق بیفتد. یعنی به محض اینکه بازار قانع شود که بحران ویروس کرونا کنترل شده است، شما ملاحظه خواهید فرمود که بازارها به تعادل جدیدی باز میگردند. مشکل اینجاست که تازه چند روز است که این بحران در یک کشوری مثل آمریکا ظهور پیدا کرده است و اینکه تا چه زمانی ادامه پیدا کند محل سؤال است.
اگر همان روند ویروس در دنیا مثل روند ویروس در چین و روندی که مثلاً در کشور ما دارد طی میشود باشد و یا اگر روند ویروس در کشور آمریکا نیز به همین صورت باشد، احتمالاً حداقل دو تا سه ماه اقتصاد این کشورها درگیر خواهند بود و این باعث خواهد شد که سقوط بازارها در این بازه زمانی ادامهدار باشد. به هر حال باید ببینیم که در نهایت بازارها به کدام سمت حرکت خواهند کرد. به طور خلاصه، کووید ۱۹ دنیایی را ایجاد میکند که کمتر باز، مرفه و آزاد باشد. لزوماً اینگونه نبوده، اما ترکیب ویروس کشنده، برنامه ریزی ناکافی و رهبری بیکفایت، بشریت را در مسیری جدید قرار داده است.
رهبران با اثبات قدرت مدیریتشان در بحران کووید-۱۹ به شهروندان، میتوانند برخی سرمایههای سیاسی را برای خودشان دست و پا کنند. اما برای رهبرانی که شکست میخورند، بسیار دشوار خواهد بود که در برابر وسوسه سرزنش و مقصر دانستن دیگران ایستادگی کنند.