بحرانی در پی بحران / فرزندانی که از ترس کرونا هرگز به دنیا نخواهند آمد

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو، بحث بر سر تاثیرات بحران کرونا بر آینده‌ی جهان بحث پردامنه‌ای است که ذهن بسیاری را به خود مشغول نموده؛ یکی از بحث‌های داغ این روز‌ها تاثیر همه گیری کرونا بر جمعیت کشورهاست. روز ملی جمعیت امسال با بررسی این مسئله جدید در کشور همراه خواهد بود.


شاید اولین اتفاقی که بنظر می‌رسد به تغییر وضعیت جمعیتی منجر شود فوت انسان‌ها بر اثر ابتلا به این بیماری است. متاسفانه از دست دادن هم وطنانمان اثر خود را به جای می‌گذارد، اما این هست و این همه نیست؛ اگر جمعیت از دست رفته در هر سال جایگزینی نداشته باشند روز به روز از جمیعت کشور کاسته می‌شود و اینجاست که مسئله‌ای نو پا به میدان می‌گذارد.


اخیرا خبری منتشر شد که در سال ۹۸ میزان موالید سالانه ۱۷۰.۰۰۰ نفر نسبت به سال پیش از آن کاهش یافته است و این یعنی بیشترین کاهش موالید در یک سال. این آمار به معنای یک زنگ خطر است و سوالی را در ذهن پررنگ می‌کند؛ آیا کرونا بر کاهش فرزندآوری تاثیر می‌گذارد و سال ۹۹ رکورد سال ۹۸ را خواهد شکست؟


ظاهرا این پیش بینی تلخ با وجود نگرانی‌های سلامتی و مشکلات اقتصادی موجود دور از انتظار نیست؛ خانواده‌هایی که نمی‌دانند آیا بیماری احتمالی مادر باردار آسیب جدی تری را برای او به دنبال خواهد داشت؟ آیا خطر بیماری، جنین را نیز تهدید می‌کند؟ چگونه در شرایط قرنطینه خانگی و فاصله گذاری اجتماعی می‌توان به پزشک دسترسی داشت؟ آیا بیمارستان محلی امن برای مراجعه است یا خود نیز می‌تواند موجب انتقال بیماری باشد؟ هزینه‌های فرزند جدید خانواده چگونه می‌تواند تامین شود، در شرایطی که بسیاری یا شغل خود را از دست داده اند یا هم اکنون حقوق ثابتی ندارند؟ متاسفانه این مسائل موجب می‌شود زوج‌ها یا برنامه خود برای فرزندآوری با تاخیر بیندازند که خود موجب بالا رفتن سن بارداری و در برخی موارد از دست دادن فرصت بارداری می‌شود و یا اینکه در صورت بارداری ناخواسته به سمت سقط جنین بروند که موجب خطر در بارداری‌های آینده می‌شود. علاوه بر این مسائل که متوجه خانواده هاست، احتمال کاهش ازدواج‌ها به دلیل فاصله گذاری اجتماعی نیز مسئله را دوچندان می‌کند؛ چرا که تاخیر در ازدواج به صورت طبیعی بر فرزندآوری تاثیر می‌گذارد. برخی محققان نیز نسبت به احتمال افزایش ناباروری در کشور در آینده به دلیل عوارض ناشی از ابتلا به کرونا هشدار داده اند.


این مجموع مسائل نشان از مسئله‌ای جدی است که باید برای آن برنامه ریزی‌های جدی صورت گیرد، اما تاکنون عمدتا به ارائه آمار‌های معمول یا صرفا اعلام هشدار بسنده شده است.


اصلی‌ترین مسئله مشخص شدن تاثیرات کرونا بر سلامتی مادران باردار و فرزند آنهاست؛ چرا که تا زمانی که این موضوع مشخص نگردد شاید سوق دادن خانواده‌ها به فرزندآوری نه تنها بی فایده بلکه غیرمنطقی نیز باشد. با وجود آن که به صورت تئوریک به دلیل ضعف سیستم ایمنی بدن احتمال افزایش آسیب در مادران باردار هست، اما پژوهش‌های آماری در داخل یا خارج کشور تاکنون هیچ کدام از این گزاره‌ها را اثبات نکرده اند که شیر مادر عامل انتقال بیماری به فرزند شیرخوار است، بیماری مادر به جنین منتقل می‌شود، کرونا موجب سقط جنین می‌شود یا بارداری موجب شدت بیشتر بیماری یا عامل ابتلا می‌شود. با این وجود به دلیل آن که جامعه آماری این پژوهش‌ها کم بوده و همچنین نتایج به صورت شفاف و عمومی اعلام نمی‌گردد، به صورت منطقی عدم اطمینان از سلامت مادر و فرزند در میان خانواده‌ها وجود دارد. با انجام پژوهش‌های دقیق و اعلام عمومی نتایج آن‌ها تکلیف خانواده‌هایی که قصد فرزندآوری دارند مشخص می‌شود.


مسئله دیگر اشتراک فضای بیمارستانی بیماران کرونایی یا مشکوک و بیماران غیرکرونایی و همچنین ترس از عدم دسترسی کافی و سهل به پزشکان است. می‌توان با مشخص نمودن بیمارستان‌های مشخص برای ارائه خدمات پزشکی به مادران باردار و همچنین افزایش کیفیت و کمیت بستر مراجعه غیرحضوری به پزشکان از نگرانی‌های مادران کاست.


علاوه بر مسائل بالا که عموم خانواده‌ها نسبت به آن‌ها دغدغه دارند، مشکلات اقتصادی بخشی از جامعه را با خود درگیر نموده است که حتی فکر کردن به اضافه کردن عضوی جدید به خانواده را مشکل می‌کند. گره زدن راه حل این موضوع به رفع مشکلات اقتصادی و حل معضل از بین رفتن مشاغل یا بیکاری کارگران روزمزد در واقع حل مسئله فرزندآوری را به یک رویا پیوند می‌دهد. باید راه حل‌های کوتاه مدتی، چون در نظرگرفتن تسهیلات اقتصادی کافی برای خانواده‌هایی که چشم انتظار فرزند خود هستند اتخاذ شود.


نیاز به آگاهی و کمک به ایجاد سبک نوینی از زندگی متناسب با شرایط کرونایی که به گفته کارشناسان ممکن هست چندین ماه ادامه یابد نیز بدیهی است؛ صداوسیما در کنار اطلاع رسانی‌های پزشکی می‌تواند نقش جدی در این زمینه ایفا کند. تاخیر در ازدواج به دلیل عدم امکان برگزاری رسومات یا تصمیم برای سقط جنین با یادآوری عوارض ناشی از آن‌ها می‌تواند به کاهش این آسیب‌ها کمک کند.