به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، زمستان سال گذشته و با ورود ویروس کرونا به کشور، مدارس برای پیشگیری از شیوع این بیماری تعطیل شدند و این تعطیلی همچنان ادامه‌دار است؛ مسؤولان دستگاه تعلیم و تربیت برای اینکه دانش‌آموزان از درس و مشق عقب نیفتند و بتوانند کسری ساعات آموزشی را جبران کنند، به دنبال آموزش تلویزیونی، رادیویی و آموزش مجازی رفتند؛ هرچند که این اقدامات، گام خوبی بود، اما ضعف‌هایی هم داشت و مهم‌ترین، اینکه ابزار ارزیابی از میزان استفاده دانش‌آموزان از آن‌ها به صورت دقیق و بررسی میزان یادگیری دانش‌آموزان ایجاد نشده بود.
در نهایت ۲۱ اردیبهشت در ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا مقرر شد که مدارس کشور به مدت یک ماه برای رفع اشکال دایر شود تا آن دسته از دانش‌آموزانی که از آموزش مجازی و تلویزیونی نتوانستند به خوبی بهره ببرند، بتوانند در این یک ماه، ابهامات و مشکلات درسی‌شان را برطرف کنند؛ رئیس‌جمهور همان روز اعلام کرد: «امروز هم تصمیم گرفتیم از هفته آینده مدارس صرفاً برای دانش‌آموزانی که مایلند بروند اشکالات‌شان را از معلمین عزیزشان سوال کنند، گشوده شود و البته الزامی نیست».
اما آیا مدارس آماده بازگشایی حتی برای رفع اشکال هستند؛ محسن حاجی‌میرزایی وزیر آموزش و پرورش ۲۳ اردیبهشت در حاشیه جلسه ستاد مقابله با کرونای در آموزش و پرورش، اظهار کرد: «بر اساس پروتکلی که وزارت بهداشت در اختیار ما قرار داده و ما آن را به مدارس ابلاغ کردیم منابعی را در اختیار مدارس قرار دادیم تا تجهیزات مورد نیاز پروتکل‌های بهداشتی تأمین و به خوبی از دانش آموزان استقبال شود؛ البته اگر تعداد دانش‌آموزان مراجعه کننده به مدرسه محدود باشد پروتکل‌های بهداشتی نیز ساده‌تر خواهد بود و اگر بیشتر باشد طبیعتا پروتکل‌های سختگیرانه‌تری اعمال خواهد شد».
وی با اشاره به رعایت ۸۲ درصدی پروتکل‌های بهداشتی در جامعه، افزود: «با توجه به آشنایی خوب مدیران مدارس و خانواده‌ها با پروتکل‌های بهداشتی، امیدواریم مرحله بازگشایی مدارس را به خوبی پشت سر بگذاریم».
حاجی‌میرزایی از ضدعفونی کردن مدارس و رعایت پروتکل‌های بهداشتی خبر داد و افزود: «همچنان که مساجد و سایر اماکن عمومی بر اساس مقررات بهداشتی بازگشایی می‌شود مدارس نیز تابع همان مقررات بهداشتی است لذا روزانه مدارس ضدعفونی خواهد شد».
همان روز هم یعنی ۲۳ اردیبهشت مهرزاد حمیدی معاون تربیت‌بدنی و سلامت وزیر آموزش و پرورش، دستورالعمل مراقبت و کنترل بیماری کرونا ویروس جدید ۲۰۱۹ در مدارس را با عنوان «بازگشایی مدارس در شرایط فاصله‌گذاری اجتماعی» تهیه شده توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای اجرا به ادارات کل آموزش و پرورش استان‌ها ابلاغ کرد.
اما در این دستورالعمل چه نوشته شده است و آیا مدارس ما برای حضور دانش‌آموزان متناسب با این شرایط آماده است؟ در بخش مروری بر تجارب دنیای این دستورالعمل آمده است: «یکی از مطالعات جدید نشان می‌دهد که فاصله‌گذاری اجتماعی شدید که شامل تعطیلی مدارس به مدت ۵ ماه است، نقش مهمی در توقف روند صعودی مبتلایان و رسیدن به عددی ثابت و متعاقباً روند نزولی می‌تواند داشته باشد و بازگشایی مدارس در زمان نامناسب می‌تواند به بازگشت مجدد بیماری و موج‌های دوم و سوم اپیدمی منتهی شود».
در بخش اهمیت فاصله‌گذاری اجتماعی در پیش‌دبستانی‌ها و مدارس نیز آمده است: «اکنون ثابت شده است که کودکان به همان اندازه بزرگسالان ممکن است مبتلا به عفونت شوند، ولی عموماً علائم بالینی در آن‌ها بسیار کمتر است. بدیهی است که در چنین شرایطی دانش‌آموزان می‌توانند از عوامل اصلی گسترش عفونت در جامعه و منازل خود و انتقال آن به والدین و افراد سالمندی باشند که اغلب دارای بیماری‌های زمینه‌ای هستند که بالقوه آنان را در معرض ابتلا به انواع عارضبه بیماری کویید ـ ۱۹ قرار می‌دهد. از سوی دیگر بازگشایی مدارس الزاماتی نیاز دارد و وزارت آموزش و پرورش برای این منظور باید اقدامات زمینه‌ساز گسترده‌ای را انجام داده و شرایط را از قبل آماده کرده باشد. زمان اجرای بازگشایی مدارس باید دو هفته از انعقاد تصمیم بازگشایی فاصله داشته باشد (به دلیل فرصت ارزیابی خطر مجدد) و به شدت توصیه می‌شود که از بازگشایی عجولانه مهدکودک‌ها و مدارس اجتناب شود. نباید فراموش کرد که کودکان به عنوان یکی از گروه‌های «فوق پخش کننده بیماری» شناخته می‌شوند، ولی «فاصله‌گذاران اجتماعی» خوبی نیستند و این ماهیت کودکی است».
خبر بازگشایی مدارس روز ۲۱ اردیبهشت اعلام شد و قرار شد که ۲۷ اردیبهشت مدارس دایر شود و دستورالعمل بازگشایی هم که ۲۳ اردیبهشت به ادارات‌کل آموزش و پرورش استان‌ها ابلاغ شده است.
در دستورالعمل بازگشایی مدارس آمده است: «فعالیت مدارس استثنایی و پیش‌دبستانی تا اطلاع ثانوی لغو می‌شود؛ فعالیت مدارس روستا مرکزی تا اطلاع ثانوی لغو می‌شود و فعالیت مدارس شبانه‌روزی دارای خوابگاه به جز برای پایه‌هایی که دانش‌آموزان دارای امتحان نهایی و کنکور هستند تا اطلاع ثانوی لغو می‌شود.
در نهایت ۲۱ اردیبهشت در ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا مقرر شد که مدارس کشور به مدت یک ماه برای رفع اشکال دایر شود تا آن دسته از دانش‌آموزانی که از آموزش مجازی و تلویزیونی نتوانستند به خوبی بهره ببرند، بتوانند در این یک ماه، ابهامات و مشکلات درسی‌شان را برطرف کنند؛ رئیس‌جمهور همان روز اعلام کرد: «امروز هم تصمیم گرفتیم از هفته آینده مدارس صرفاً برای دانش‌آموزانی که مایلند بروند اشکالات‌شان را از معلمین عزیزشان سوال کنند، گشوده شود و البته الزامی نیست».
اما آیا مدارس آماده بازگشایی حتی برای رفع اشکال هستند؛ محسن حاجی‌میرزایی وزیر آموزش و پرورش ۲۳ اردیبهشت در حاشیه جلسه ستاد مقابله با کرونای در آموزش و پرورش، اظهار کرد: «بر اساس پروتکلی که وزارت بهداشت در اختیار ما قرار داده و ما آن را به مدارس ابلاغ کردیم منابعی را در اختیار مدارس قرار دادیم تا تجهیزات مورد نیاز پروتکل‌های بهداشتی تأمین و به خوبی از دانش آموزان استقبال شود؛ البته اگر تعداد دانش‌آموزان مراجعه کننده به مدرسه محدود باشد پروتکل‌های بهداشتی نیز ساده‌تر خواهد بود و اگر بیشتر باشد طبیعتا پروتکل‌های سختگیرانه‌تری اعمال خواهد شد».
وی با اشاره به رعایت ۸۲ درصدی پروتکل‌های بهداشتی در جامعه، افزود: «با توجه به آشنایی خوب مدیران مدارس و خانواده‌ها با پروتکل‌های بهداشتی، امیدواریم مرحله بازگشایی مدارس را به خوبی پشت سر بگذاریم».
حاجی‌میرزایی از ضدعفونی کردن مدارس و رعایت پروتکل‌های بهداشتی خبر داد و افزود: «همچنان که مساجد و سایر اماکن عمومی بر اساس مقررات بهداشتی بازگشایی می‌شود مدارس نیز تابع همان مقررات بهداشتی است لذا روزانه مدارس ضدعفونی خواهد شد».
همان روز هم یعنی ۲۳ اردیبهشت مهرزاد حمیدی معاون تربیت‌بدنی و سلامت وزیر آموزش و پرورش، دستورالعمل مراقبت و کنترل بیماری کرونا ویروس جدید ۲۰۱۹ در مدارس را با عنوان «بازگشایی مدارس در شرایط فاصله‌گذاری اجتماعی» تهیه شده توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای اجرا به ادارات کل آموزش و پرورش استان‌ها ابلاغ کرد.
اما در این دستورالعمل چه نوشته شده است و آیا مدارس ما برای حضور دانش‌آموزان متناسب با این شرایط آماده است؟ در بخش مروری بر تجارب دنیای این دستورالعمل آمده است: «یکی از مطالعات جدید نشان می‌دهد که فاصله‌گذاری اجتماعی شدید که شامل تعطیلی مدارس به مدت ۵ ماه است، نقش مهمی در توقف روند صعودی مبتلایان و رسیدن به عددی ثابت و متعاقباً روند نزولی می‌تواند داشته باشد و بازگشایی مدارس در زمان نامناسب می‌تواند به بازگشت مجدد بیماری و موج‌های دوم و سوم اپیدمی منتهی شود».
در بخش اهمیت فاصله‌گذاری اجتماعی در پیش‌دبستانی‌ها و مدارس نیز آمده است: «اکنون ثابت شده است که کودکان به همان اندازه بزرگسالان ممکن است مبتلا به عفونت شوند، ولی عموماً علائم بالینی در آن‌ها بسیار کمتر است. بدیهی است که در چنین شرایطی دانش‌آموزان می‌توانند از عوامل اصلی گسترش عفونت در جامعه و منازل خود و انتقال آن به والدین و افراد سالمندی باشند که اغلب دارای بیماری‌های زمینه‌ای هستند که بالقوه آنان را در معرض ابتلا به انواع عارضبه بیماری کویید ـ ۱۹ قرار می‌دهد. از سوی دیگر بازگشایی مدارس الزاماتی نیاز دارد و وزارت آموزش و پرورش برای این منظور باید اقدامات زمینه‌ساز گسترده‌ای را انجام داده و شرایط را از قبل آماده کرده باشد. زمان اجرای بازگشایی مدارس باید دو هفته از انعقاد تصمیم بازگشایی فاصله داشته باشد (به دلیل فرصت ارزیابی خطر مجدد) و به شدت توصیه می‌شود که از بازگشایی عجولانه مهدکودک‌ها و مدارس اجتناب شود. نباید فراموش کرد که کودکان به عنوان یکی از گروه‌های «فوق پخش کننده بیماری» شناخته می‌شوند، ولی «فاصله‌گذاران اجتماعی» خوبی نیستند و این ماهیت کودکی است».
خبر بازگشایی مدارس روز ۲۱ اردیبهشت اعلام شد و قرار شد که ۲۷ اردیبهشت مدارس دایر شود و دستورالعمل بازگشایی هم که ۲۳ اردیبهشت به ادارات‌کل آموزش و پرورش استان‌ها ابلاغ شده است.
در دستورالعمل بازگشایی مدارس آمده است: «فعالیت مدارس استثنایی و پیش‌دبستانی تا اطلاع ثانوی لغو می‌شود؛ فعالیت مدارس روستا مرکزی تا اطلاع ثانوی لغو می‌شود و فعالیت مدارس شبانه‌روزی دارای خوابگاه به جز برای پایه‌هایی که دانش‌آموزان دارای امتحان نهایی و کنکور هستند تا اطلاع ثانوی لغو می‌شود.
توصیه‌ها و احتیاطات کلی با توجه به شرایط کنونی شیوع بیماری
بازگشایی مدارس منوط به داشتن امکانات فنی و اجرایی کامل شامل
- برنامه مدون گندزدایی تمام سطوح دارای امکان تماس زیاد در مدارس
- تأمین صابون مایع و محلول‌های مناسب ضدعفونی کننده دست
- امکان فاصله‌گذاری مناسب برای صندلی‌ها در کلاس‌های درس و سالن‌های مدارس (از الزامات این کار این است که اقلام اشاره شده به مقدار کافی و متناسب و بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغی و برای حداقل ذخیره مصرف ۲ هفته مدارس در محل مدرسه موجود باشد و برنامه پایش و گزارش‌دهی سطح بندی شده آن تدوین شده و آماده اجرا باشد.
- آگاهی تمام دانش‌آموزان، معلمان و کارکنان مدرسه از احتیاطات لازم در زمان شیوع بیماری از طریق ارائه آموزش‌های لازم
- ثبت دوره‌ای وضعیت سلامت دانش‌آموزان، معلمان و کارکنان با استفاده از امکانات غربالگری عمومی و سایت www.salamat.gov.ir» است.
اصول پایه
- تصمیم برای بازگشایی مدارس بر عهده ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا است.
- ستاد‌های استانی زیرمجموعه ستاد ملی می‌تواند جهت فراهم نمودن الزامات و امکانات مورد نیاز با هماهنگی استانداری و اداره کل آموزش و پرورش، در هر محله/ناحیه، شهر و یا روستا کمیته‌ای به منظور بررسی شرایط، فضا‌ها و امکانات مدارس تشکیل دهد.
- ستاد استانی حمایت لازم را در خصوص تدارک، پشتیبانی و تهیه ملزومات بهداشتی و ضروری مورد نیاز مدارس عهده‌دار است.
- انجام ارزیابی وضعیت آمادگی و برنامه مدرسه، شرط لازم برای بازگشایی است. پس از بازگشایی لازم است ارزیابی‌های دوره‌ای (هر دو هفته یکبار) برای اطمینان از حفظ آمادگی لازم مطابق چک لیست صورت پذیرد.
- نیروی انسانی آموزشی و نظارتی در امور بهداشت از جمله مراقب سلامت در آموزش و پرورش و یا کارشناس بهداشتی از مرکز خدمات جامع سلامت و یا خرید خدمات بهداشتی از اشخاص حقیقی/ حقوقی باید تأمین شود.
- هر مدرسه با توجه به جمعیت دانش‌آموزی نیازمند حداقل یک نیروی خدماتی آموزش دیده به منظور اجرای برنامه مدون نظافت و ضدعفونی، دفع بهداشتی زباله، نظارت بر وجود صابون مایع و... است. توجه به تأمین نیروی خدماتی برای بازگشایی مدارس الزامی است البته در مدارسی که فاقد نیروی خدماتی هستند، مسؤولیت مدیریت و تعیین فرد مناسب در این خصوص به عهده مدیر مدرسه است».
نکته حائز اهمیت در این دستورالعمل رعایت بهداشت محیط و بهداشت فردی است و سؤال این است که آیا انجام آن‌ها در مدارس امکان‌پذیر است؟
بهداشت محیط و بهداشت فردی
- سطوحی که توسط افراد زیاد لمس می‌شوند (نرده‌ها، دستگیره‌های در و پنجره‌ها، میز و صندلی‌ها، لوازم ورزشی، ابزار کمک آموزشی و غیره) باید حداقل روزی دو مرتبه تمیز و بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغ شده، گندزدایی شوند و تهویه مناسب در کلیه نقاط ساختمان برقرار باشد.
- آبخوری، دستشویی‌ها و توالت‌ها روزانه حداقل دوبار در طول ساعات کار مدرسه و یکبار در انتهای کار مدرسه یا انتهای نوبت بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغ شده گندزدایی شوند.
- مدارس باید دارای آب آشامیدنی سالم، وسایل بهداشتی (صابون مایع و محلول‌های مناسب ضدعفونی کننده) و امکانات مدیریت زباله باشند و دستورالعمل‌های بهداشت محیط و گندزدایی را رعایت کنند.
- مدارس باید دارای لوله‌کشی صابون مایع و سطل زباله دربدار مجهز به کیسه زباله باشد. در صورت نبود لوله‌کشی صابون مایع، از بطری‌های صابون مایع استفاه شود.
- تأمین و دپوی حداقل ۲ هفته‌ای مواد ضدعفونی کننده، صابون مایع، دستکش، ماسک، دستمال کاغذی و ... از دیگر الزامات جهت بازگشایی است.
-مدرسه باید قوانین شست‌وشوی مرتب و مکرر دست با آب تمیز و صابون مایع و استفاده از محلول الکل یا ژل ضدعفونی کننده دست را برای معلمان، کارکنان و دانش‌آموزان اعمال کند. در صورت امکان، ژل یا محلول با پایه الکل ضدعفونی کننده دست در همه کلاس‌های درس قرار داده شود.
-دانش آموزان لیوان کاغذی یکبار مصرف و دستمال به همراه داشته باشند.
- گچ و یا ماژیک وایت‌برد مورد استفاده معلمان و دانش‌آموزان جدا باشد. بهتر است در صورت امکان دانش‌آموزان گچ/ماژیک وایت برد شخصی به همراه داشته باشند.
-ترجیحا وسایل دانش‌آموزان در مدرسه بماند و دانش‌آموز باید تا حد امکان کمترین وسایل را بین خانه و مدرسه جابجا کند.
گفتنی است همانطور که مشاهده می‌کنید، مدارس باید در فرصت چند روزه از ابلاغ بخشنامه تا بازگشایی مدارس، اقدامات ویژه‌ای را انجام دهند و از سویی برخی از این امکانات به والدین برمی‌گردد و نحوه اطلاع‌رسانی به والدین هم نکته دیگری است که چه میزان انجام شده است؟
کنترل دانش‌آموزان دبستانی در کلاس درس هم از آن نکاتی است که آموزگار کلاس نقش مهمی دارد و البته فضای کلاس هم بر اساس دستورالعمل باید طبق قوانین تغییر کند.
فضای برگزاری کلاس:
فاصله بین میز و صندلی کلاس‌های درس در حال حاضر برای اجرای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی تغییراتی دارد:
لازم است از تمام فضای کلاس‌ها به گونه‌ای استفاده شود که فاصله بین صندلی‌ها تا حد ممکن مناسب باشد. لازم است فاصله حداقل ۲ ـ ۱ متر بین افراد از هم در کلاس رعایت شود و آرایش کلاس‌ها برای بهره‌برداری از همه فضای موجود تغییر یابد.
گفتنی است چقدر مدارس توانسته‌اند این شرایط را فراهم کنند؟ این موضوع در شرایطی است که آموزش و پرورش از کمبود نیروی خدماتی هم رنج می‌برد؛ هر چند فراموش نمی‌کنیم در این مدت تعطیلی مدارس، مدیران مدارس و کادر اداری و آموزشی مدارس واقعا برای آموزش دانش‌آموزان پای کار بودند و اکنون هم مسلما از هیچ کوششی دریغ نمی‌کنند.
منبع: فارس
ارسال نظرات