دانش‌آموزان دچار بیماری مدرک‌گرایی شده‌اند / مدارس خصوصی سدی در برابر تغییر جهت نظام آموزشی

عدالت آموزشی عبارتی است که چند وقت اخیر بسیار در رسانه‌ها و فضای مجازی شنیده می‌شود، کارشناسان مختلف در مورد مصادیق آن نظرات گونتگون دارند و نبود آن را خطرناک و زمینه بسیاری از مشکلات آینده جامعه میدانند در همین موضوع گفتگو کردیم با دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی دانشگاه‌های فرهنگیان کشور جناب آقای میثاق شمسینی

برای فهم درست مشکلات آموزش و پرورش نباید نگاه سطحی داشت میثاق شمسینی مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان کرج با بیان اینکه آموزش و پرورش کشور ما با چالش‌ها و موانع متعددی روبه روست گفت: آموزش و پرورش تا این موانع را از سر راه بر ندارد نمی‌توان به برون رفت این نهاد آموزشی از وضعیت نگران کننده فعلی امید داشت برای فهم درست نسبت به این چالش‌ها و راه‌حل‌های آن، ابتدا باید از سطحی نگری و ساده انگاری نسبت به مشکلات نظام تعلیم و تربیت پرهیز کرد و با محور قرار دادن مطالبات رهبری در این عرصه به نظام مسائلی رسید که پرداختن به آن‌ها دارای اولویت بیشتری است. یکی از این چالش‌ها عدالت آموزشی است.

وی اضافه کرد: مجموعه مسائلی باعث شده تا دستیابی به طعم شیرین عدالت در عرصه آموزش همواره سخت و سخت‌تر شود وقتی سخن از عدالت آموزشی به میان می‌آید اولین تصویری که در ذهن شکل می‌گیرد اختلاف بین کیفیت آموزشی یک قشر مرفه و شمال شهرنشین با یک قشر کمتر برخوردار و ساکن در جنوب شهر است و این متاسفانه تصویر ذهنی درستی است که با دیدن تبعیض‌ها در ذهن ما شکل گرفته است.

شمسینی عنوان کرد: تفاوت‌های بین مدارس خصوصی و مدارس دولتی معمولا محور اصلی تمام بحث‌ها با موضوع عدالت آموزشی است بالا رفتن کیفیت آموزش همگانی و در دسترس بودن امکانات آموزشی برای همه دانش آموزان، بیش از عمل در حرف‌ها شنیده می‌شود و در این زمینه نیازمند تلاش بیشتر و برنامه‌ریزی دقیق‌تری هستیم البته فقط نباید اینطور به موضوع نگاه کنیم که دانش‌آموزان مناطق محروم قربانی ناعدالتی هستند؛ خیر؛ وقتی مسیر نهاد آموزش و پرورش به عنوان یکی از اصلی‌ترین مراجع تعلیم و تربیت دانش‌آموزان به سمت و سوی درستی نباشد همه، چه فقیر و چه غنی گرفتار این ناعدالتی می‌شوند.

شمسینی بیان داشت:آیا اموزش و پرورش ما علمی نافع را در اختیار دانش آموزان می‌گذارد؟ آیا آموزش و پرورش ما هر فرد را در مسیری قرار می‌دهد که متناسب با استعداد‌های او است؟همواره از ناعدالتی ایجاد شده که موجب پایمال شدن حقوق قشر محروم و مستضعف می‌شود صحبت به میان می‌آید، اما شاید بد نباشد یک بار هم به ناعدالتی که به سبب فضای فعلی نظام آموزشی در حق دانش‌آموزان مدارس خصوصی می‌شود بپردازیم.

 

وی ادامه داد: یک نگاهی به دانش‌آموزان مدارس خصوصی و به اسم، غیر انتفاعی و در اصل انتفاعی بیاندازید، همه در حال جنگیدن برای موفقیت در کنکور هستند و چرایی ایجاد این رقابت کاذب هم خودش محل بحث است.این دانش آموزان با جو اجتماعی موجود که دچار بیماری مدرک گرایی و دانشگاه گرایی است ناچاراً همراه شده اند و هیچگونه توجهی به استعداد‌های متعدد و متکثر آن‌ها نمی‌شود.

وی گفت:همواره در مورد مدارس خصوصی و دولتی صحبت می‌کنیم که مثلاً مدارس خصوصی فلان امکانات را دارند و یا مدارس دولتی از چه امکاناتی بی بهره هستند، اما شاید حرف اصلی این باشد که چه مدارس دولتی و چه مدارس خصوصی همه در حال رقابت پوچ و بی حاصلی هستند که آن‌ها را به یک سمت و سوی غلط هدایت می‌کند، و قطع به یقین قشر حاکم بر این نظام تعلیم و تربیت که مدارس خصوصی را به عنوان اصلی‌ترین باز تولید کننده ارزش‌های طبقه خود می‌بینند متوجه نیستند که خود آن‌ها نیز جزو اصلی‌ترین قربانیان این ناعدالتی هستند.

شمسینی ادامه داد: ضمنا اگر از حذف مدارس خصوصی صحبت به میان می‌آید اولاً باید به این خاطر باشد که این مدارس سد محکمی در برابر تغییر جهت نظام آموزشی هستند و با برداشتن این موانع که خود ریشه در مشکلات اقتصادی و فرهنگی دارد می‌توان با سهولت بیشتری به صراط مستقیم در نظام آموزشی دست یافت.

 

وی اشاره کرد: نکته دیگری که باید به آن توجه کرد این است که آیا خود این مدارس دولتی از لحاظ کیفیت آموزشی در یک سطح قرار دارند؟ آیا مدارس دولتی که در بخش‌هایی از مناطق تهران هستند با مدارس دولتی که در مناطق حومه تهران یا استان‌های دیگر وجود دارند از نظر کیفیت آموزش برابرند؟

 

وی همچنین گفت: متاسفانه یکی از بزرگ‌ترین مشکلات نظام آموزشی امروز ما این است که به استعداد‌ها و توانایی‌ها توجه چندانی نمی‌شود در نظام آموزشی مطلوب، ما باید به دنبال این باشیم تا ابتدا استعداد‌های هر فرد را شناسایی کنیم و هدایت تحصیلی مناسبی ناظر بر همان استعداد تا مرحله شکوفا شدن آن توانایی و رسیدن به ابتکار و خلاقیت در اختیار دانش آموزان قرار دهیم، اما در وضع فعلی چیزی به نام استعدادیابی مشاهده نمی‌شود و این مشکل برای تمام دانش آموزان وجود دارد، چه دانش آموزان مدارس خصوصی که عملاً تنها یک مسیر را برای رسیدن به موفقیت می‌شناسند که کنکور به نوعی یکی از قله‌های اصلی آن است و در همان یک مسیر با هم رقابت می‌کنند و چه دانش آموزانی که در مدارس دولتی و یا مناطق محروم وجود دارند و علاوه بر این مشکل شرایط بروز و ظهور حداقلی استعداد‌ها را نیز ندارند و این فعلیت فردی است که گا‌ها موجب شکوفایی افرادی می‌شود.

 

شمسینی در پایان بیان کرد: از مشکلات نظام آموزشی صحبت شد، اما توجه به این مورد هم بسیار ضروری است که دلیل ایجاد مشکل و راه حل آن را تنها نباید از درون نظام آموزشی جویا شد؛ مشکلات اقتصادی، فرهنگی و بسیاری از واقعیت‌هایی که در اجتماع وجود دارد، موثر و متاثر از نظام آموزشی است و برای حل مشکلات، چالش‌ها و مسائل آموزش و پرورش باید نگاه جامعی در سطوح مختلف به مشکلات داشت.