بررسی عملکرد ۵ ساله سرشار در تلویزیون کودک / پویا و نهال سرشار از ایده!

گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو- فاطمه قربانی رضوان؛ پویا و نهال، دو فرزند این روز‌های تلویزیون که حالا برای خودشان میلیون‌ها دوست و مخاطب پیدا کردند و هم بازی کودکان ایرانی شدند. شبکه پویا آمد تا کودکان به طور رسمی با شبکه‌ای روبه رو شوند که برایشان به صورت تخصصی برنامه پخش می‌کند. آمد تا ساعت‌ها کنار بچه‌ها باشد و برایشان برنامه مناسب سن شان را پخش کند. این شد که کودکان به عنوان کلیدداران کنترل تلویزیون خانه، از پدر‌ها پیشی گرفتند و این بار آن‌ها بودند که انتخاب می‌کردند اعضای خانواده برای تماشای تلویزیون کدام برنامه را ببینند.

سکان دارانی بی رحم که اگر برنامه‌ای رضایت آن‌ها را جلب نکند صبر و حوصله از خود نشان نمی‌دهند و حتما اعتراض می‌کنند. یا شبکه را عوض می‌کنند یا سراغ برنامه‌های بزرگترین کمپانی‌های فیلم سازی دنیا را می‌گیرند. این می‌شود که تولید برنامه برای این مخاطبان خاص سخت و پر چالش می‌شود. باتوجه به رسالت مهم تلویزیون و این شبکه در تربیت کودکان و قدرت نفوذ آن به عنوان مهم‌ترین رسانه که مستقیم در ارتباط با آنهاست، لزوم وجود مدیری کارآمد برای سکان داری این شبکه دوچندان می‌شود.

محمد سرشار در سال ۱۳۹۴ به عنوان مدیر شبکه کودک و نوجوان سازمان صدا و سیما انتخاب شد. او که در مدت مدیریت خود با چالش‌های فراوان روبه رو بوده است به عنوان مدیری جوان، اما با تجربه سعی در حل موانع و چالش‌ها کرده و پاسخ تمامی منتقدان را داده است. از چالش‌ها و نوآوری‌های برنامه سازی که او در این مدت با آن‌ها روبه رو بوده می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

تولید و پخش برنامه‌هایی که در راستای تقویت حس باور ملی کودکان ساخته شد. برنامه "بچرخ تا بچرخیم" از کانال نهال شبکه کودک پخش شد و بازتابی وسیع داشت و مورد انتقاد رسانه‌های معاند نیز قرار گرفت. برنامه‌ای که نمادین به طرح موضوع پرونده هسته‌ای ایران و تحریم از سوی آمریکا پرداخت. بچرخ تا بچرخیم آمد و چرخید و منتشر شد تا این بار کودکان با برنامه‌ای فکر شده و هدفمند از شبکه ملی روبه رو شوند. کودکانی که نیاز دارند آنقدر از این دست برنامه‌ها ببینند تا در آینده هرکدام با رفتارشان مفهوم بچرخ تا بچرخیم را برای دشمنان کشور به تصویر بکشند.

 

سرشار با بچه‌های "ساختمان گل ها" وارد یک چالش جالب با موضوع حجاب شد. در این انیمیشن ما برای اولین باز با تفاوت حجاب داخل خانه و بیرون خانه زنان ایرانی روبه رو می‌شویم. در واقع در این انیمیشن مادر خانواده داخل خانه بدون حجاب سر نشان داده می‌شود. این بحث یکی از چالش برانگیز‌ترین موضوعات رسانه است که گروه کودک برای حل آن پاپیش می‌گذارد و خود جوابگویی تک تک منتقدان می‌شود.

سرشار در یکی از این گفتگو‌ها درباره دلیل استفاده از این ترفند برای آموزش مصادیق محرم ونامحرم به کودکان، گفت: ما از نظر فقهی مساله را بررسی کردیم و فتاوای رهبر معظم انقلاب را به دقت خواندیم و بحث کردیم. به این نتیجه رسیدیم که بر اساس نظرات فقهی ایشان، نمایش زن مسلمان غیرمشهور در پویانمایی مانند آثار رئال نیست و دست بازتری برای آفرینشگران هنری وجود دارد. البته این حلال شرعی، یک چارچوب‌های کلی هم دارد. مثلا مانند هر کار دیگری، نباید همراه با اهانت به دیگران باشد یا این که نباید عموم مردم را از نظر جنسی تحریک کند و... بنابراین این مساله نه ربطی به وجود شبکه‌های ماهواره‌ای دارد و نه حضور کودکان در شبکه‌های اجتماعی. من اسمش را "احیای یک فرصت فقهی برای آموزش عملی حجاب به کودکان" می‌نامم. 》

این خبر مسرت بخش از طرف مدیر شبکه کودک و نوجوان منتشر شد. در کانال نهال، از ساعت ۲ تا ۸ شب، هیچ آگهی بازرگانی‌ای برای کودکان پخش نمی‌شود و بازه زمانی آگهی‌ها به ساعت ۸ تا ۱۰ شب که شبکه کودک بیننده کمتری دارد محدود شده است. دیگر خانواده‌ها می‌توانند با خیالی آسوده کودکان خود را به دست پویا و نهال بسپارند و مطمئن باشند کودکانشان از آن‌ها انتظار هیچ محصول تبلیغ شده‌ای را نخواهند داشت. آن‌ها نه در دست پویا خوراکی‌های گران خواهند دید و نه نهال دیگر انواع بستنی را تعارف نگاه کودکان خواهد کرد.

 

این موفقیت می‌تواند یکی از مهم‌ترین دستاورد‌های شبکه کودک و نوجوان باشد. در شرایطی که کودکان به علت شیوع کرونا مجبورند در خانه بمانند و سرگرمی بیشتر آن‌ها تماشای تلوزیون است این عدم پخش آگهی بالاترین تاثیر را در رضایت والدینی خواهد داشت که وضعیت معیشتی مناسبی ندارند و یا نگران درخواست‌های مکرر کودکانشان هستند.

این‌ها تنها نمونه‌ای از چالش‌های مهم‌ترین شبکه‌ای رسانه ملی است. شبکه‌ای که رسالت تربیت پاسداران فرهنگ آینده را دارد. شبکه‌ای که یک تنه در برابر سنگ اندازان خارجی ایستاده و مراقب است تا افکار و تخیل کودکان کشور را در راستای فرهنگ ملی رشد دهد. چندی قبل سرشار از دزدی خبر داد که با چراغ آمده است. او از ورود بی بی سی به حوزه کودک خبر داد. سازمانی که بودجه خود را از وزارت خارجه انگلیس تامین می‌کند و ترسی از هزینه ندارد، می‌تواند هر برنامه‌ای را که می‌خواهد را تولید کند و تحویل نگاه و تخیل کودکان ایرانی دهند.

مدیر شبکه کودک در این باره گفت:《ما تا به حال با رویکردی سطحی و تجاری در تولیدات ماهواره‌ای روبه‌رو بودیم و حالا شاهدیم که دزدی با چراغ وارد شده است. کسی که تأثیر تربیت را می‌شناسد و پول دارد، وارد عرصه رقابت رسانه‌ای در جنگ نرم شده است. یک حریف جدی وسط میدان آمده است که البته شبکه کودک به دقت حرکات رقیب را شناسایی می‌کند. در این مسیر بدون حمایت مالی نمی‌توان با قوت جلو رفت. نیاز است که اعتبارات بیشتری تخصیص یابد. ۲۵ درصد جمعیت کشور ما را خردسالان تشکیل می‌دهند و دست کم یک چهارم بودجه‌ها باید اختصاص یابد. در حالی که بودجه برنامه‌سازی برای کودک بسیار ناچیز است. باید انیمیشن‌ها و سریال‌های بسیاری تولید شود و بضاعت فعلی برطرف کننده این نیاز نیست. 》

سرشار چندی قبل هم درباره تولیدات انیمیشن‌های داخلی این موضوع را مطرح کرده بود که تنها ۲۰ دقیقه در روز انیمیشن از طرف مرکز پویانمایی صبا که وظیفه‌ای تولید انیمیشن‌های داخلی را دارد به دست شبکه پویا می‌رسد.

 

ضرورت ساخت برنامه‌های بومی مناسب کودکان برای همه واضح است. شبکه کودک با رسالتی که در امر تربیت فرزندان ایرانی دارد باید بیش از این مورد حمایت قرار گیرد. تمام تلاش‌های مدیران و دست اندرکاران این شبکه بر کسی پوشیده نیست، اما عرصه‌ی کار کودک میدانی وسیع است که هرقدر در آن قدم برداشته شود باز هم مسیر برای پیمودن باقی می‌ماند. مسیری پر از خطر و دست انداز، با مسافرانی که رساندن هرکدامشان به مقصد رشد و نوجوانی رانندگانی حرفه‌ای را می‌طلبد.