محمد ساجدی، کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجو، در خصوص سفر محمد بن عبدالرحمان آل ثانی وزیر خارجه قطر به تهران و دیدار با وزیر خارجه کشورمان و نقش واسطه گری این کشور بین ایران و ایالات متحده گفت: ۶ کشور حوزه خلیج فارس یعنی امارات، بحرین، عربستان، قطر، کویت و عمان به لحاظ سیاسی در قبال ایران به سه قسمت تقسیم میشوند. دو تای آنها یعنی عربستان و امارات در برابر ما قرار دارند، کویت و بحرین بی طرف هستند و عمان و قطر نیز از دوستان جمهوری اسلامی به حساب میآیند.
وی ادامه داد: کشور عمان از پیش از پیروزی انقلاب نیز رابطه نزدیکی با ایران داشت، اما پس از فوت سلطان قابوس و روی کار آمدن سلطان هیثم در عمان شیطنتی صورت گرفت و نتانیاهو به این کشور دعوت شد بعد از سفر نخست وزیر اسرائیل به عمان رابطه ایران و عمان از بخش استراتژیک به سمت رابطه عادی پیش رفت.
ساجدی در خصوص روابط ایران و قطر نیز گفت: اساسا قطر و ترکیه از بنیان گذاران داعش بودند، اما بعد از کودتایی که در ترکیه صورت گرفت و خبرهایی که سردار سلیمانی در خصوص این کودتا به اردوغان داد و همچنین سفر این شهید بزرگ به قطر این دو کشور یعنی ترکیه و قطر نیز صف خود را از حامیان داعش جدا کردند به ویژه اینکه عربستان نیز با آنها تخاصم کرد و در مورد قطر سه شرط وضع کرد و در صورت محقق شدن این شروط به محاصره قطر پایان دهد.
این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: شروط عربستان برای قطر به این شرح بود، قطع شبکه الجزیره، به هم زدن روابط با ایران و دست برداشتن حمایت از اخوان از جمله این شروط بود، اما در آستانه زمانی که سعودیها متوجه شدند ترامپ به کاخ سفید راه نخواهد یافت با روی کار آمدن بایدن استراتژی خود در قبال قطر را بدون هیچ پیش شرطی تغییر دادند و روابط خود با این کشور را اصلاح کردند.
وی ادامه داد: این در حالی است که وقتی قطر در محاصره کامل به سر میبرد و همه کشورهای عربی قطر را محاصره کرده بودند فضای ایران به سمت قطر باز بود و از سوی دیگر امیر قطر در یک جلسه خصوصی اعلام کرده بود زمانی که با سردار سلیمانی حرف زدم نظرم در مورد ایران تغییر کرد و از این رو قطر در گروه موافقین و متحدین ایران قرار گرفت.
ساجدی ادامه داد: از طرف دیگر زمانی که ترامپ روی کار بود شمشیر را در قبال ایران اصطلاحا از رو بسته بود این در حالی است که بایدن ویترین هیئت خود را تغییر داده و رسما افرادی را که در مذاکرات برجام حضور داشتند به دولت دعوت کرده است.
این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: آمریکاییها با این تغییر ویترین در مسیر عملکرد ترامپ عملا تغییری ایجاد نکردند، اما ایران دقیقا میداند چه میخواهد و صراحتا اعلام کرد اگر هم آمریکا به برجام برگردد مشکل ما رفع نخواهد شد، چون مشکل ایران لغو تحریم هاست.
وی افزود: بر این اساس مشکل ایران نه تنها لغو تحریم بلکه مشاهده آثار این لغو تحریم در زندگی مردم به شکل فروش نفت و انجام معاملات بانکی در عرصه بین المللی خواهد بود و جمهوری اسلامی صراحتا اعلام کرده پس از لغو تحریمها مذاکره ما با شما تنها در قالب برجام خواهد بود.
ساجدی در خصوص استراتژی ایران و آمریکا در قبال یکدیگر گفت: اساسا این دو کشور هر پیغامی که برای یکدیگر داشته باشند در اروپا از طریق سوئیس رد و بدل میکنند و در خلیج فارس از طریق قطر یا عمان با این حساب و براساس اخبار موجود مقامات قطری به مقامات ایرانی پیغامی دادند دال بر اینکه ما به دنبال ایفای نقش وساطت بین ایران و آمریکا هستیم بر این اساس لابی عربستان و صهیونیستها نیز به شدت به دنبال جلوگیری از احیای برجام توسط ایران و آمریکا هستند و اینجا قطر احساس کرد که میتواند با ترفندی نقش وساطت بین دو کشور را بازی کند. البته شواهد امر این طور به نظر میرسد که تغییر زیادی از این روند حاصل نخواهد شد.
این کارشناس مسائل بین الملل در پایان تصریح کرد: در سفر وزیر خارجه قطر به تهران، جمهوری اسلامی شرایط خود را توسط قطر به آمریکاییها اعلام کرده و به زودی شاهد آن خواهیم بود که یک مقام ارشد قطری به آمریکا سفر کند تا مواضع ایران را به آمریکاییها منتقل کند با این حساب به نظر میرسد آینده منطقه به صورت گام به گام نه دفعی در حال تغییر خواهد بود.