از صلح حاء سین نون تا عشق در برابر عشق

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو- منصوره پورکریمی؛ امام حسن (ع) مجتبی (ع) در نیمه رمضان سال سوم هجرت در شهر مدینه متولد شد. کنیه او ابومحمد است و از القابش می‌توان به السبط و السید و الزکی و المجتبی و التقی اشاره کرد. شبیه‌ترین فرد از منظر و اخلاق و پیکر و رویه و مجد و بزرگواری به رسول اکرم (ص) می‌باشد. ۲۵ بار پیاده به سفر حج رفته است و به مدت ۱۰ سال امامت شیعیان را بر عهده داشت. به مناسبت گرامیداشت زادروز امام حسن مجتبی (ع) به معرفی سه کتاب مربوط به دوران ایشان می‌پردازیم.


"حاء سین نون" داستانی از بی وفایی هاست. داستانی از آدم‌هایی که شک و یقینشان درهم پیچیده و قوه ادراکشان نسبت به ولایت و معیت، ولی خشکیده، سر بر گریبان خفت فرو برده و گوش به جهالت می‌دهند. امام خویش را محکوم می‌کنند به تنهایی، به چشیدن ناسپاسی از یاران و همراهان. زمانی همین یاران و همراهان و فرماندهان سپاه یقین نداشتند هرچه امام می‌فرماید حق محض است و لاغیر، ماحصلش می‌شود واقعه روز پای منبر مَسکِن...

امام مردم را مخیّر کند به انتخاب بین عزت و ذلت ...، اما جماعتی کج فهم تن به صلح در می‌دهند، و چه اندوه بدی در دل داشت امام هنگامی که شنید " با خواری زنده ماندن، شرف دارد به مردن با عزت".... اما چه کسی فهمید وقتی او می‌گوید" افزون بر شکست اکنون معاویه؛ اگر چنین نکنم. شیعه‌ای بر خاک نمی‌ماند مگر کشته و به خون غلطیده. " یعنی بلای عظیمی گریبان شیعه را خواهد گرفت به سبب مکر و ظلم و خواری این حکومت و مردمان بی بصیرت.

امام از چیزی سخن گفت که نه کسی فهمید و نه دید مگر اندک عده¬ای خواص! پس به جرم این نفهمیدن‌ها او را مذل المومنین خواندند؛ اما او برای ابد معز المومنین است. کتاب "حا سین نون " نوشته سید علی شجاعی روایتگر بخشی از زندگی امام حسن مجتبی (ع) پس از شهادت امیرالمؤمنین (ع) و آغاز امامت ایشان است که با قلم ادبی شجاعی در قالب داستان به خوبی نگارش شده است.


"عشق در برابر عشق" سرگذشت پسری ایرانی به نام هرمز، دلباخته دختری از تبار اعراب است. هرمز برای ازدواج با شروطی سخت مواجه می‌شود که بر دشواری راهش می‌افزاید و بیشتر از پیش او را مستاصل می‌گرداند؛ اما او برای اثبات دلدادگی به ربیعه خود سفر پر مشغله‌ای را آغاز می‌کند. هرمز برای وصال باید تیر کمان خود را به کسی نشانه گیرد که هرکسی را یارای انجام آن نیست.

او به لحظه رها کردن تیر از چله می‌رسد، اما دست تقدیر او را در انتخاب دو گانه عشق در برابر عشق می‌گذارد. امید کوره¬چی وقایعی که برای شخصیت اول داستان تا لحظه موعود می‌گذرد را با استناد به روایات و کتب معتبر جذاب و گیرا نگاشته و بخشی از تاریخ اسلام را برای کتاب دوستان توصیف می‌کند.

و، اما "صلح امام حسن، پرشکوه‌ترین نرمش قهرمانانه تاریخ" نوشته شیخ راضی آل یاسین به ترجمه مقام معظم رهبری کتاب مستدل و متقنی است که در دهه ۵۰ شمسی در شرایط غرب زدگی و طاغوت پهلوی نوشته است. ابتلائات آن زمان ایجاب کرد تا آل یاسین در پاسخ به شبهات پیرامون صلح و سازشی که به ائمه علی الخصوص امام حسن مجتبی ع نسبت می‌دادند، دست به نگارش این اثر بزند و به طور جامع از ابتدا با کل نگری موجبات پذیرش صلح را شرح دهد.

نویسنده با توصیف موقعیت سیاسی امام شروع کرده و مواردی اعم از احزاب آن دوره، عناصر سپاه امام را بازگو می‌کند. سپس انگیزه‌های صلح، قرارداد صلح، شروط بین طرفین و چگونگی عملکرد دو گروه منتسب به امام و دستگاه حکومتی معاویه بیان می‌دارد و در نهایت به مقایسه شرایط امام حسن ع و امام حسین ع می‌پردازد و وضع خاص یاران و دوستان هر یک از این معصومین را برشمرده تا خواننده درک کند که شرایط و اقتضاعات سیاسی و اجتماعی ائمه در هر یک از دوران‌ها و تواریخ متفاوت بوده و بنا به حکم معصومیت امام، هیچ یک از آنان تصمیمی بر خلاف مصلحت شیعه نگرفته‌اند و بر خلاف فهم عامه بشریت چنان اقداماتی برای حفظ اسلام صورت گرفته و هر آنچه بوده عزت شیعه را افزون کرده است.