حذف کاربری ترافیکی از کمربند جنوبی مشهد / مطالبه گری قانون مدار و شفاف به نتیجه رسید

گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، چند سالی است که گروه‌های مردمی و رسانه‌ای برای حفظ ارتفاعات جنوبی مشهد نگران هستند. حدود ۲۰ سال قبل مدیران شهری مشهد طرحی را برای توسعه این شهر برنامه ریزی کرده بودند که علاوه بر تخریب محیط زیست و کوه‌های جنوب و جنوب غرب مشهد، باعث توسعه بی قواره این شهر هم می‌شد.

کمربند جنوبی مشهد قرار بود در غرب مشهد و به موازات چندین بلوار و بزرگراه دیگر ساخته شود. نقش ترافیکی این بزرگراه هم کاهش بار ترافیکی میدان نمایشگاه به سمت بلوار نماز و جاده سنتو عنوان شده بود؛ بلوار پیروزی و به موازات آن بزرگراه‌های فکوری، نماز و ... هم با همین کارکرد احداث شده بودند، اما نتیجه آن‌ها صرفا توسعه شهری مشهد به سمت غرب بود.

توسعه برای ماشین‌ها

برخی کارشناسان ترافیکی معتقدند که هرچه اتوبان و جاده بیشتری احداث شود، خودرو‌های بیشتری برای تردد وجود خواهد داشت. به اعتقاد آنان اقدام برای توسعه شهر با احداث بزرگراه و جاده، نه تنها باعث کاهش بارترافیکی نمی‌شود بلکه ظرفیت‌های لازم را برای خودرو‌های بیشتر فراهم می‌کند. برای اینکه بتوانیم بر تردد خودرو‌ها مدیریت کنیم، بهتر است سیاست‌های ترافیکی را دقیق‌تر بنویسیم تا تردد خودرو‌ها در همان خیابان ها، بلوار‌ها و اتوبان‌هایی که وجود دارد، مدیریت شود نه اینکه فضای بیشتری برای تردد آنان ایجاد کنیم.

اعضای سمن‌های محیط زیستی در مشهد چند سالی است که برای توقف این پروژه اعتراضات خود را به اشکال گوناگون اعلام می‌کردند. گروه‌های دانشجویی و رسانه‌ای هم به آنان پیوسته بودند. از حدود چهار سال قبل اعتراضات به احداث این کمربند شکل گسترده تری به خود گرفت و باعث شد معاون وقت دادستان خراسان رضوی در اقدامی حقوقی از ادامه این پروژه جلوگیری کند. اما برخی مدیران شهری و اعضای شورای شهر مشهد در مقابل این تصمیم مقاومت کردند و صدای بیل‌های مکانیکی شنیده می‌شد که مشغول تراشیدن کوه بودند.

بیشتر بخوانید:

• فشار شورای شهر مشهد بر شهرداری برای احداث کمربند جنوبی / کلایی: پای احداث تونل در انتهای بلوار نماز هستم!
• شهردار مشهد اقدامات انجام شده درباره تغییر کاربری کمربند جنوبی را شفاف سازی کند
• مشهد؛ قربانی سیاست‌های بی‌قواره مدیران / چرا مسئولان شهری در پروژه کمربند جنوبی از قوانین تبعیت نمی‌کنند؟
• تکلیف مطالعات محیط زیستی کمربند جنوبی چه شد؟ / معاونتی که شهرداری و شورای شهر مشهد را روی انگشت می‌چرخاند!
• ۱۰۴ عضو هیئت علمی دانشگاه‌های کشور خواستار حذف کامل کمربند جنوبی مشهد شدند
• اصرار به تخریب محیط زیست در ارتفاعات جنوبی مشهد / شهرداری زیر میز پیوست محیط زیستی کمربند جنوبی زد

تا این زمان بخشی از زیرساخت این بزرگراه احداث شده بود. برخی اعضای شورای شهر و معاونان شهردار مشهد اعلام می‌کردند که حدود ۸۰ درصد پروژه این پروژه با بودجه‌ای بالغ بر ۱۰۰ میلیارد تومان احداث شده و جلوگیری از اتمام آن، هدر رفت بیت المال است، اما کارشناسان محیط زیستی پیشنهاداتی برای تغییر کاربری این بزرگراه و تبدیل آن به یک اکوسیستم طبیعی و استفاده گردشگری از آن ارائه دادند.

همراهی شهردار سابق با مردم

محمدرضا کلایی، شهردار پیشین مشهد در جلسه‌ای با دانشجویان قول داد که از اجرای کمربند جنوبی با کاربری ترافیکی جلوگیری خواهد کرد. هرچند پس از آن شورای شهر طرح تفصیلی جنوب غرب مشهد را با تأکید بر کمربند جنوبی و کاربری ترافیکی آن تصویب کرد. اعتراضات به احداث این پروژه ادامه یافت.

مساله دیگر این بود که پروژه کمربند جنوبی مشهد، پیوست محیط زیستی نداشت. این مطالعات به عهده انجمن ارزیابی محیط زیست ایران گذاشته شده بود. این انجمن پس از بررسی پروژه به انجام نشدن پروژه رأی داده بود. اما باز هم برخی مسئولان شهری مشهد برای اجرای آن اصرار می‌ورزیدند.

تغییر کاربری از ترافیکی به پیاده راه

با این حال، با اهتمام کلایی، شهردار سابق مشهد، پروژه‌هایی مانند کوه پارک، کوهشار و ... در ارتفاعات جنوبی مشهد احداث و زمینه را برای تغییر کاربری این پروژه ایجاد کرد.

در نهایت اجرای این بزرگراه به تصویب طرح‌های تفصیلی مشهد وابسته شده بود. حالا پس از اینکه ثابت شده این بزرگراه از منظر حمل و نقل و شهرسازی غیرمفید است.

حالا آخرین سند توسعه شهری مشهد به تصویب رسیده و بزرگراه جنوبی از این سند به صورت رسمی حذف شده است. این محدوده قرار است به عنوان عرصه‌ای عمومی و پیاده مدار در اختیار عموم شهروندان قرار گیرد.

پرونده کمربند جنوبی مشهد یکی از پرونده‌های مطالبه گری مردمی از مسئولان است. مطالبه گری که عالمانه و قانون مدار بود که با طی کردن مسیری صحیح و شفاف، توانست به نتیجه مطلوب دست یابد.