گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو - احمد رضاپور؛ قریب به ۱۰ سال از قتل معمر قذّافی (۲۰ اکتبر ۲۰۱۱ / ۲۸ مهر ۱۳۹۰) در شهر زادگاهش یعنی سِرت میگذرد. «عبدالحافظ غوغا» سخنگوی شورای ملی دولت انتقالی ليبی (بخوانید دولت موقت مخالفان قذافی) در روز مرگ قذافی گفت: «امروز به تمام جهانیان اعلام میکنیم که قذافی به دست انقلاب کشته شد. این لحظه تاریخی است. این پایان دیکتاتوری است. ما آزادی لیبی را ظرف چند ساعت آینده و شاید زودتر اعلام میکنیم!»[۱]
از روزی که این جملات بیان شد، لیبی دیگر روی آرامش به خود ندید! پایانِ حکومت قذافی آغاز یک نزاع خونین میان انقلابیون شد. گروههایی که در سرنگونی «معمِّر شاه» متحد بودند، تا همین امروز برسر میراث قذّافی در حال سلاخّی یکدیگر هستند. لیبی پس از پشت سر گذاشتن ده سالِ تاریک و اتفاقات ناگوار متعددی نظیر «برده فروشی»،« خلافت مینیاتوری داعش» در این کشور و «رشد قارچی صدها گروههای مسلّح» به آوردگاه جنگ نیابتی کشورهای جهان تبدیل شده است. اکنون در این سرزمین دو دولت حاکم است: دولت طبرق (شرق) و دولت طرابلس (غرب).
پس از توافق موسوم به الصخیرات (سال ۲۰۱۵) تحت نظر سازمان ملل مقرر شد که دولت موقتی موسوم به دولت وفاق ملّی در طرابلس تشکیل شود تا زمینه را برای برگزاری یک انتحابات سراسری فراهم کند. امّا پس از مدتی خلیفه حفتر و دولت تحت الحمایه او در طبرق زیر توافق زد و به طرابلس اعلام جنگ کرد. همین امر موجب گسیل ارتشهای منطقهای و فرامنطقهای به جنگ داخلی لیبی شد. مترجم: «خلیفه حفتر» از همراهان قذافی در کودتای سال ۱۹۶۹ علیه ملک ادریس بود. وی پس از مدتی مغضوب قذافی میشود و با کمک C.I.A به آمریکا میرود. خلیفه در سال ۲۰۱۱ برای مقابله با رژیم قذافی مجدداً به لیبی بازمیگردد.
کشورهای آمریکا، ترکیه، قطر و اغلب کشورهای اتحادیه اروپا از دولت طرابلس حمایت میکنند که از طرف سازمان ملل به رسمیت شناخته شده است و کشورهای عربستان سعودی، امارات، فرانسه، روسیه ، سوریه ، مصر و اسرائیل نیز حامی دولت طبرق هستند. همین ترکیب کشورها نشان دهنده پیچیدگی عجیب اوضاع در لیبی میباشد.
اکنون پس از گذشت پنج سال از توافق الصیخرات و دو مرتبه تعویق برگزاری انتخابات در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ قرار بر این شده که در روز ۲۶ دسامبر ۲۰۲۱ انتخابات سراسری لیبی برگزار گردد. نامزدهای حاضر در این انتخابات جالب توجه هستند. بسیاری از تحلیلگران معتقدند که رقابت نهایی میان دو نفر خواهد بود: سیف الاسلام قذافی - پسر سرهنگ قذافی و صدّام حفتر - پسر خلیفه حفتر.
مترجم: «صدام حفتر» فرزند خلیفه حفتر از فرماندهان نظامی دولت شرق است که گفته میشود قبلاً برای کشتن سیف الاسلام قذافی جایزه تعیین کرده بود. زیرا سیف الاسلام را تنها رقیب خود برای حمکرانی در لیبی میداند.
«سیف الاسلام قذافی» نیز پس از دستگیری توسط گروهی مسلّح از سال ۲۰۱۱ دیگر خبری از وی شنیده نشد؛ تا اینکه اخیراً مشخص شد وی در این ده سال در اختیار نیروهای قبیله زنتان در غرب لیبی قرار داشت و اکنون خود را برای حضور در انتخابات لیبی آماده میکند.
یک پایگاه خبری وابسته به نهادهای امنیتی رژیم صهیونیستی در مطلبی فاش کرد که چندی پیش مقامات امنیتی اسرائیل با صدام حفتر در لیبی ملاقات داشتهاند. دبکا فایل نوشت: منابع اطلاعاتی آمریکا گزارش کردند که تنی چند از مقامات بلندپایه امنیتی اسرائیل در هفته آخر ماه آگوست / مرداد از لیبی مخفیانه بازدید به عمل آوردند و با صدام حفتر پسر خلیفه حفتر فرمانده نیروهای موسوم به ارتش ملی لیبی ملاقات کردند.
صدام حفتر کارزاری برای انتخابات دسامبر ۲۰۲۱ / آذر ۱۴۰۰ علیه سیف الاسلام قذافی به راه انداخته است. درست در زمانی که فرستادگان اسرائیل با پسر حفتر ملاقات داشتند، پسر قذافی مورد استقبال ولادیمیر پوتین در مسکو قرار گرفت. اگرچه مزدورانِ واگنر روسیه از نیروهای خلیفه حفتر برای تسلط بر طرابلس پشتیانی میکردند، با این حال سیف الاسلام به دنبال کسب حمایت از سوی روسیه برای نامزدی در ریاست جمهوری است.
اسرائیل با اصرار ژنرال السیسی - رئیس جمهور مصر و شیخ محمد بن زاید - ولیعهد ابوظبی و حاکم واقعی امارات به ائتلاف «حمایت از ژنرال حفتر جهت تسخیر طرابلس» و نیز «پشتیبانی از فرزند او صدام برای ریاست جمهوری لیبی» پیوست. قاهره تسلیحات و عملیاتهای هوایی در اختیار ژنرال حفتر قرار میدهد و امارات یگان نیروهای ویژه و اسکادران کوچکی از جنگنده را برای خلیفه فراهم کرده است.
ژنرال حفتر در روز ۱۱ آگوست / ۲۲ مرداد با ریچارد نورلند - سفیر آمریکا در مصر و نماینده ایالات متحده در امور لیبی در شهر قاهره دیدار کرد. در اولین نشست، ورود اسرائیل به ائتلاف همسو با حفتر مورد بحث قرار گرفت. در جریان دومین نشست، ژنرال حفتر شانس خود را برای قطع پشتیبانی آمریکا از دولت عبدالحمید دبیبه در طرابلس (دولت غرب) امتحان کرد. آمریکا با هدف توقف نبرد طولانی مدت ارتش حفتر برای تصرف طرابلس طی ماههای اخیر دست به حملات هوایی زده بود.
سرهنگ صدام حفتر به مقامات امنیتی اسرائیل پیشنهاد داد که «در ازای تامین سیستمهای تسلیحاتی و اطلاعاتی، وقتی به ریات جمهوری برسد، روابط لیبی با اسرائیل را عادی سازی میکند» منابع اطلاعاتی دبکافایل گزارش کردهاند که مقامات واشنگتن از تماس اسرائیل با صدام حفتر اطلاع نداشتهاند. جو بایدن هنوز تصمیم نگرفته که در نزاع دولت غرب و شرق لیبی طرف کدام سمت را بگیرد. با وجود آتش بس و پیشرفت حل سیاسی بحران لیبی در اوایل سال میلادی نیز درگیری مسلحانه در طرابلس و اطراف آن کماکان ادامه دارد.
دبکا فایل در پایان نوشت: اسرائیل منابع بیشتری در جبهه حفتر دارد، زیرا موفقیت آن نقشی تعیین کننده در آینده مداخلات ترکیه در جنگ داخلی لیبی دارد. رئیس جمهور اردوغان با استخدام نیروهای [تروریست شمال] سوریه از دولت طرابلس پشتیبانی میکند. اردوغان در سال ۲۰۱۹ با دولت طرابلس پیمان دلبخواهی تقسیم بندی آبهای شرق مدیترانه و منابع انرژی آن را منعقد کرد. این معامله با مخالفت اسرائیل، مصر، یونان و قبرس مواجه شده است. اگر صدام حفتر به عنوان رئیس جمهور انتخاب شود، این توافق باطل میشود؛ توافقی که هرگز رسمیت بین المللی نداشت. [۲]
[۱]: خبرگزاری رویترز: «Libyan NTC vice chairman confirms Gaddafi killed»
[۲]: دبکا فایل اسرائیل: «Libyan presidential contender offers Israel recognition for backing»