به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، جنگنده جی-۱۰ (J-۱۰)، که به طور رسمی به نام "اژدهای قدرتمند" نیز شناخته میشود، یکی از جنگندههای چندمنظوره نسل چهارم نیروی هوایی چین است که توسط شرکت هوافضای چنگدو توسعه یافته است. این هواپیما در دهه ۱۹۸۰ میلادی به عنوان پروژهای برای تولید یک جنگنده جدید جهت تقویت نیروی هوایی چین آغاز شد و اولین پرواز رسمی خود را در سال ۱۹۹۸ انجام داد. جنگنده جی-۱۰ که اکنون به صورت فعال در خدمت نیروی هوایی ارتش آزادیبخش خلق چین (PLAAF) است، به عنوان یکی از مهمترین سلاحهای هوایی چین در منطقه آسیا-پاسیفیک به شمار میآید و نقشی استراتژیک در حفاظت از حریم هوایی چین و افزایش توان بازدارندگی نظامی این کشور دارد.
جی-۱۰ یک جنگنده چندمنظوره و تکموتوره است که توانایی عملیات در شرایط مختلف آب و هوایی را داراست. این جنگنده با طراحی آیرودینامیکی خاصی توسعه یافته است که به آن قدرت مانورپذیری بسیار بالایی میبخشد. طراحی این جنگنده شامل استفاده از بالهایی به شکل مثلثی (دلتا) و کاناردهایی در جلوی هواپیما است که کنترل بیشتر و ثبات در مانورهای سخت را فراهم میکند. موتور این هواپیما از نوع توربوفن تکموتوره است که توانایی بالایی در ایجاد نیروی جلوبرنده و سرعت دارد.
جنگنده جی-۱۰ مجهز به رادارهای پیشرفتهای است که توانایی شناسایی و تعقیب اهداف در بردهای طولانی و در شرایط مختلف آب و هوایی را دارد. رادارهایی که در این جنگنده استفاده میشوند، عمدتاً از نوع پالس داپلر هستند و قادر به شناسایی و رهگیری اهداف هوایی و زمینی در فواصل مختلف هستند. این رادارها قابلیت تعقیب همزمان چندین هدف و هدایت تسلیحات به سمت آنها را دارند. همچنین جی-۱۰ به سیستمهای اویونیک پیشرفتهای مجهز شده است که شامل سیستمهای ناوبری پیشرفته، سامانههای جنگ الکترونیک، و صفحههای نمایش دیجیتال است که به خلبان کمک میکنند تا به راحتی اطلاعات مورد نیاز خود را دریافت و پردازش کند.
جی-۱۰ به عنوان یک جنگنده چندمنظوره توانایی انجام انواع ماموریتهای هوایی از جمله ماموریتهای هوا به هوا، هوا به سطح و شناسایی را داراست. این جنگنده مجهز به طیف گستردهای از تسلیحات مدرن است که شامل موشکهای هوا به هوا (مانند PL-۸ و PL-۱۲)، موشکهای ضد کشتی، و بمبهای هدایت شونده میشود. این تسلیحات به جی-۱۰ امکان میدهند که در شرایط مختلف رزمی و در مقابله با تهدیدات هوایی و زمینی عملکرد مؤثری داشته باشد. علاوه بر این، این جنگنده به توپ ۲۳ میلیمتری مجهز است که به آن قابلیت حمله در فاصلههای نزدیک را میدهد.
مدلهای مختلف جنگنده جی-۱۰
تا کنون، چندین مدل از جنگنده جی-۱۰ توسعه یافتهاند که هر یک از ویژگیهای مختلفی برخوردارند و قابلیتهای منحصر به فردی را برای عملیاتهای مختلف فراهم میکنند:
جی-۱۰ای (J-۱۰A): این نسخه اصلی جی-۱۰ است که در اواخر دهه ۱۹۹۰ توسعه یافت. این نسخه دارای سیستمهای اویونیک اولیه و تواناییهای محدودتری در مقایسه با نسخههای بعدی است.
جی-۱۰ بی (J-۱۰B): این نسخه با بهبودهای متعددی در سیستمهای اویونیک، رادار و پیشرانه عرضه شد. جی-۱۰ بی همچنین دارای ویژگیهای رادارگریزی بیشتری نسبت به جی-۱۰ای است و مجهز به رادار AESA شده است.
جی-۱۰ سی (J-۱۰C): این مدل پیشرفتهترین نسخه جی-۱۰ است که با رادار AESA، سیستمهای جنگ الکترونیک پیشرفتهتر و قابلیتهای بهبود یافته در نبردهای هوا به هوا و هوا به سطح ارائه شده است.
جنگنده جی-۱۰ نقش مهمی در نیروی هوایی چین ایفا میکند، به ویژه به عنوان یک جنگنده چندمنظوره که میتواند در انواع ماموریتها شرکت کند. چین با توجه به افزایش تنشها در منطقه آسیا-پاسیفیک و رقابت با قدرتهای منطقهای نظیر هند و ژاپن، نیاز به هواپیماهایی با تواناییهای پیشرفته و قابل اعتماد دارد. جی-۱۰ با تواناییهای مانورپذیری بالا، تجهیزات پیشرفته و ظرفیت حمل تسلیحات گوناگون، یک دارایی ارزشمند برای چین در حفظ و توسعه قدرت هوایی خود است.
در سالهای اخیر، چین به دنبال فروش و صادرات جنگنده جی-۱۰ به کشورهای دیگر بوده است. پاکستان یکی از کشورهای علاقهمند به این جنگنده است و مذاکراتی در زمینه خرید جی-۱۰ صورت گرفته است. صادرات جی-۱۰ میتواند به چین کمک کند تا بازار هواپیماهای جنگنده را به خود جذب کند و از نظر اقتصادی و نفوذ سیاسی در منطقه نیز مزیتهایی به دست آورد.
امیر سرتیپ حمید واحدی فرماندهی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در نمایشگاه نظامی چین، سوار بر چنگدو جی- ۱۰ سی / J۱۰C شد که برخی به توجه ایران برای خرید این جنگنده تعبیر کردند. هواپیمای چنگدو جی-۱۰ شباهت بسیار زیادی به جنگنده آیای آی لاوی ساخت کشور اسرائیل دارد.
پروژه لاوی که یک کپی از جنگنده جنرال داینامیکس اف-۱۶ فایتینگ فالگن بودهاست، آغاز راه هواپیماسازی اسرائیل شناخته میشود. ایالات متحده فناوری ساخت جنرال داینامیکس اف-۱۶ فایتینگ فالگن را در اختیار اسرائیل گذاشت تا این کشور راه پیشرفت در صنعت هوایی را سریعتر بپیماید.
مجلهٔ اطلاعاتی «جینز» از بریتانیا، ادعا کرده که توسعه و تولید جنگنده چنگدو جی-۱۰ به دست کارشناسان چینی، حاصل دانش فنی مربوط به پروژهٔ لاوی بودهاست. کارشناس روسی نیز گفتهاست که بنا به اطلاعای موثق از یکی از همکاران چینیاش این ادعا درست است و فناوری آمریکایی در جنگنده جی-۱۰ به کار رفتهاست.
در سال ۲۰۰۷ میلادی، «سانگ ونکونگ» طراح جنگنده جی-۱۰ هرگونه ارتباط با پروژهٔ لاوی اسرائیل را رد و تکذیب کردهاست. وی همچنین ادعا کردهاست که جی-۱۰ درواقع توسعهیافته از پروژهٔ جی-۹ مربوط به دهه ۶۰ میلادی است. نیروی هوایی چین نیز سخنان این طراح چینی را در سال ۲۰۱۲ تأیید کرد.
گرچه ارزیابیهای آمریکا چیز دیگری را نشان دادهاست و این کشور، اسرائیل را بشدت بازخواست کردهاست که چرا اسرائیل بعنوان یک متحد آمریکا، فناوری پیشرفتهٔ آمریکایی را در اختیار چین قرار میدهد. این موضوع باعث شد که اسرائیل بخاطر فشارها از سوی آمریکا، فروش هواپیمای آواکس پیشرفتهٔ ساخت اسرائیل با نام EL/M-۲۰۷۵ به چین را بهکلی لغو کند؛ زیرا این آواکس کاملاً طراحی شده در ایالات متحده است ولی مونتاژ اسرائیل است.