به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ اولین برنامه «صدای دانشجو» که کاری مشترک از رادیو گفتگو و خبرگزاری دانشجو است، به موضوع بررسی وضعیت خوابگاههای دانشجویی؛ چالشها، امکانات و برنامههای آینده پرداخت.
برنامه رادیویی «صدای دانشجو» دوشنبه هر هفته از رادیو گفتگو پخش میشود. از عوامل تهیه و اجرای این برنامه محمدرضا زمانی(تهیهکننده) و مصطفی امامی(کارشناسمجری) هستند.
این برنامه با حضورعلیرضا وجهی(رئیس سابق سازمان خدمات دانشجویی دانشگاه تهران)، پیمان نادری(سرپرست معاونت دانشجویی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی)، سعید جلیلی(سردبیر برنامه صدای دانشجو و دبیر سرویس دانشگاه خبرگزاری دانشجو)، محمد سهرابی(مسئول بسیج دانشجویی کوی دانشگاه تهران) و سجاد ملکی(به نمایندگی از دانشجویان دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی) برگزار شد.
در ابتدای برنامه یکی از دانشجویان که مطالبات خود را برای برنامه ارسال کرده بود، میگوید: اولین چالش، ظرفیت اتاقهاست. در بسیاری از خوابگاهها، اتاقهای دو نفره را با افتخار پنجنفره میکنند! نه فضایی برای درس خواندن وجود دارد و نه حتی برای یک استراحت ساده. در اتاقهای ششنفره یک میز کوچک دو نفره قرار دادهاند که نه جای کافی برای کتاب و دفتر دارد و نه میتوان بهدرستی روی آن درس خواندو مسئله دیگر امکانات اولیه؟ که اصلا حرفش را نزنید.
سال به سال کسی نمیآید وضعیت دستگیره درها، شیر آب حمام یا شلنگ دستشویی را چک کند. گاهی اوقات دستگیره در خراب است و مجبوریم با لگد در را باز کنیم. نیروهای خدماتی که حقوقشان پرداخت نمیشود، طبیعتاً کاری هم انجام نمیدهند؛ حتی مایع دستشویی در مخزنها نمیریزند.
خوابگاههای دانشجویی، جایی که قرار است خانه دوم دانشجویان باشد
این دانشجو افزود: خوابگاه باید نزدیک دانشگاه باشد، اما در بسیاری از موارد، فاصله آن چنان زیاد است که انگار در شهری دیگر قرار دارد. مثلاً خوابگاه پسرانه دانشگاه شهید رجایی بیش از یک ساعت با دانشگاه فاصله دارد. دانشجوها باید از خوابگاه پیاده حرکت کنند، سپس از اتوبوسهای شلوغ یا بیآرتی استفاده کنند تا به دانشگاه برسند. این مسیر طولانی باعث میشود بسیاری از دانشجویان برای تأخیرشان در کلاسها با استادان به مشکل بخورند.
این دانشجو خاطر نشان کرد: از نگهبانهایی که در برخی خوابگاهها رفتارهای غیرحرفهای دارند، گرفته تا قوانین سختگیرانه برای دانشجویان دختر که بعد از ساعت هشت شب اجازه خروج ندارند، امنیت خوابگاهها بهجای حل مسئله، محدودیتهایی بیمنطق ایجاد کرده است. اگر کسی بخواهد در کلاسهای زبان حضوری شرکت کند یا قرار کاری مهمی داشته باشد، با مشکلات جدی مواجه میشود و هنگام بازگشت باید با نگهبانی و حراست سروکله بزند در دانشگاه شهید رجایی دانشجویان امکان انتخاب هماتاقی خود را ندارند. سامانهای باز میشود و دانشجویان باید با سرعت اینترنت، اتاق خود را انتخاب کنند. اگر دوستشان نتواند به موقع اقدام کند، آنها مجبور میشوند حداقل یک ترم کامل را با افرادی که نه اخلاقشان به آنها میخورد و نه سبک زندگیشان، بگذرانند. این وضعیت، استرس زندگی خوابگاهی را چند برابر میکند.
وی در پایان گفت: از سر و صدای بالاییها که آرامش را از بین میبرد گرفته تا بیتوجهی به زیرساختها و امکانات، مشکلات خوابگاهها به این موارد محدود نمیشود. اما اینها نمونههایی از بزرگترین چالشهایی است که دانشجویان با آن روبهرو هستند. خوابگاه باید محیطی سالم، امن و مناسب برای زندگی و درس خواندن باشد، اما با این شرایط، زندگی دانشجویی بیشتر شبیه به یک مبارزه روزمره است.
مشکلات خوابگاهی دانشجویان نیازمند توجه فوری مسئولان
در ادامه برنامه صدای دانشجو سعید جلیلی؛ دبیر گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو گفت: در خبرهایی که مطالعه میکردم و پیگیریهایی که در این حوزه داشتم، متوجه شدم در خوابگاههای دانشجویی دانشگاه شهید رجایی طی چند وقت اخیر اتفاقات نامطلوب زیادی رخ داده است. ابتدا باید به نکتهای اشاره کنم: ما بهعنوان رسانه و خبرگزاری، رسالتی بر عهده داریم که باعث میشود به نقطه اتصال میان دانشجویان، مسئولان و فضای رسانهای تبدیل شویم. این جایگاه به ما اجازه داده اطلاعات و اخبار متعددی را از سراسر کشور جمعآوری کنیم. این اطلاعات نشان میدهند که مشکلات خوابگاهی و کمبود امکانات مختص یک دانشگاه یا حتی شهر تهران نیست، بلکه هرچه از تهران فاصله میگیریم، ممکن است شدت مشکلات افزایش یابد. به عبارت دیگر، امکانات لازم در بسیاری از دانشگاهها وجود ندارد. بااینحال، وقتی در دانشگاههای سطح یک تهران هم مشکلات مشابهی مشاهده میشود، باید ابتدا از همینجا اصلاح امور را آغاز کنیم.
جلیلی خاطر نشان کرد: زندگی دانشجویی در خوابگاهها، برای بسیاری از ما اولین تجربه زندگی مستقل است؛ جایی که برای نخستین بار روی پای خود میایستیم. این تجربه، جذابیتهای خاص خود را دارد، اما چالشها و دشواریهای زیادی را نیز به دانشجویان تحمیل میکند. این چالشها تأثیر عمیقی بر کیفیت زندگی دانشجویان داشته و مستقیماً بر پیشرفت تحصیلی آنها اثرگذار است.
وی افزود: یکی از مهمترین مشکلات، کمبود ظرفیت و امکانات خوابگاهی است. وقتی از کمبود ظرفیت صحبت میکنیم، منظور فشردگی بیش از حد خوابگاهها است. اتاقهای کوچک، جمعیت زیاد و شلوغی خوابگاه باعث میشود فضایی که باید محلی برای آرامش، مطالعه و استراحت باشد، به مکانی شلوغ و پراسترس تبدیل شود.
جلیلی در ادامه خاطر نشان کرد: این مسائل، زمانی شاید فقط درد دل دانشجویان محسوب میشد، اما اخیراً آقای سیمای صراف، وزیر محترم علوم، در دیداری که در دوره پیشگامان رهایی داشتند، به این مشکلات اذعان کردند. ایشان تأیید کردند که وضعیت خوابگاهها بسیار سخت و چالشبرانگیز است؛ بهگونهای که در برخی خوابگاهها، در اتاقهای دو نفره پنج تخت قرار داده شده و پنج نفر اسکان داده شدهاند. همچنین، نبود سیستم گرمایشی و سرمایشی مناسب و فرسودگی بافت خوابگاهها از دیگر مشکلات جدی است.
وی افزود: بافت فرسوده خوابگاهها گاهی حتی میتواند خطرات جانی به همراه داشته باشد. بهعنوان مثال، حدود یک یا دو ماه پیش، در یکی از واحدهای دانشگاهی در جنوب تهران، دانشجویان به دلیل فرونشست زمین یا مشکلات مشابه، مجبور به ترک کلاسها شدند. مسئولان اعلام کردند که تا زمان فراهم شدن یک مکان مناسب برای ادامه کلاسها، دانشجویان باید خارج از محیط دانشگاه باشند. این موضوع نشان میدهد که مشکل تنها به خوابگاهها محدود نمیشود، بلکه حتی محیطهای روزمره تحصیلی نیز تحت تأثیر قرار گرفتهاند.
جلیلی در پایان گفت: این مسائل بهخوبی بیانگر نیاز مبرم به توجه ویژه مسئولان و اقدامات جدی در جهت بهبود شرایط خوابگاهی و زیرساختهای دانشگاهی است.
محمد سهرابی مسئول بسیج دانشجویی کوی دانشگاه تهران در ادامه برنامه صدای دانشجو گفت: امکاناتی که باید وجود داشته باشد، متأسفانه وجود ندارد. اما وقتی ما در خود شهر تهران و دانشگاههای سطحیکمان چنین مشکلاتی را مشاهده میکنیم، لازم است ابتدا از همینجا اصلاح امور را آغاز کنیم. اجازه بدهید اصلاً بحث را شروع کنیم و ببینیم وقتی از مشکلات خوابگاهی صحبت میکنیم، منظورمان چه مواردی است..
وی افزود: زندگی دانشجویی خوابگاهی برای بسیاری از ما ممکن است اولین تجربه زندگی مستقل باشد؛ یعنی اولین جایی که روی پای خودمان میایستیم. این تجربه جذابیتهای خاص خودش را دارد، اما در کنار این جذابیتها، چالشها و دشواریهای زیادی را نیز ممکن است به دانشجو تحمیل کند. این چالشها تأثیر عمیقی بر کیفیت زندگی ما میگذارند و بهطور مستقیم بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان نیز اثر میگذارند. سهرابی گفت: مهمترین نکته و شاید اصلیترین مسئله، کمبود ظرفیت و امکانات خوابگاهی است. وقتی میگوییم کمبود خوابگاه، یعنی کمبود ظرفیت خوابگاهی. این موضوع به چه معناست؟ به زبان ساده یعنی فشردگی بیش از حد. به این معنا که اتاقهای کوچک با جمعیت زیادی پر شدهاند. در نتیجه، بهجای اینکه خوابگاه محلی برای آرامش، مطالعه و استراحت باشد، تبدیل به محیطی شلوغ و پراسترس شده است.
وی در ادامه افزود: این موضوع قبلاً شاید فقط درد دل دانشجویان بود، اما همین چند وقت پیش، وزیر محترم علوم، آقای سیمای صراف، نیز در دیداری که در دوره پیشگامان رهایی داشتند، این مسئله را تأیید کردند و گفتند متأسفانه وضعیت خوابگاهها بسیار دشوار است. ممکن است در یک اتاق دو نفره پنج تخت گذاشته باشند و پنج نفر در آن اسکان داده شده باشند.
سهرابی در ادامه خاطرنشان کرد: نبود سیستم گرمایشی و سرمایشی مناسب و همچنین فرسودگی بافت خوابگاهها از دیگر مشکلات است. برخی خوابگاهها بهقدری فرسودهاند که ممکن است خطرات جانی به دنبال داشته باشند. همین اخیراً، شاید یک یا دو ماه پیش، در یکی از دانشگاههای جنوب شهر تهران، دانشجویان وسط کلاس مجبور شدند کلاس را ترک کنند؛ چراکه ساختمان دانشگاه تخلیه شد. به آنها گفته شد فعلاً بیرون باشند تا مکانی مناسب برای ادامه کلاسها در نظر گرفته شود. دلیل تخلیه چه بود؟ احتمالاً فرونشست زمین یا دلیل مشابهی به دلیل بافت فرسوده ساختمانی است.
وی افزود: این موضوعی که مطرح شد، حتی خوابگاه نبود؛ بلکه محیط تحصیلی روزمره بود. حالا تصور کنید اگر چنین مشکلی در یک خوابگاه رخ دهد چه فاجعهای ممکن است به بار بیاید. البته مسئولان حداقل در این مورد با تخلیه ساختمان از وقوع حادثهای بزرگتر جلوگیری کردند که خود یک اقدام مثبت است.
سجاد ملکی نماینده دانشجویان دانشگاه تربیت رجایی گفت: بنده دانشجوی ورودی سال ۱۴۰۱ رشته مهندسی مکانیک دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی از شهر اراک ودر ابتدا میخواهم پیشنهادی را مطرح کنم. به نظر من، اگر مدیر امور خوابگاهها هم در این برنامه حضور داشتند، میتوانست مفید باشد؛ چراکه ایشان میتوانستند اطلاعات دقیقتری درباره آمار و ارقام مربوط به تعداد دانشجویان و ظرفیتهای موجود ارائه کنند. ما اطلاعات حدودی داریم، اما دقیق نیست.
وی افزود: در مورد کوی دانشگاه تهران باید بگویم که آنجا را "ایران کوچک" مینامند؛ چراکه از اقوام مختلف کشور و حتی دانشجویان بینالمللی در این دانشگاه حضور دارند. بنابراین، نیاز است که وضعیت خوابگاهها به شکل جدیتری بررسی شود. اجازه بدهید نکته دیگری را هم مطرح کنم. طبق صحبتهای معاونت آموزشی دانشگاه تهران، ظرفیت پذیرش کنکور سراسری سال گذشته ۴۳۰۰ نفر بوده است، اما امسال این ظرفیت به ۵۳۰۰ نفر افزایش یافته؛ یعنی هزار نفر اضافه شدهاند. مسئله این است که چرا وقتی ظرفیت خوابگاهها و امکانات موجود چنین افزایشی را پوشش نمیدهد، باز هم پذیرش افزایش یافته است؟
ملکی در ادامه گفت: این سوال اساسی ماست: آیا اصلاً نیازیابی و برنامهریزی در این زمینه انجام شده است؟ به نظر میرسد که نه. مسئولان امور خوابگاهها هم اشاره کردهاند که امسال تعداد دانشجویان غیربومی افزایش یافته است. به طوری که ۷۰ درصد دانشجویان غیربومی هستند و فقط ۳۰ درصد بومیاند. این در حالی است که در سال ۱۳۹۸، این نسبت برعکس بود؛ یعنی ۷۰ درصد دانشجویان بومی و ۳۰ درصد غیربومی بودند.
وی افزود: یکی از مشکلات دیگر که باید به آن اشاره کرد، درصد بالای دانشجویان غیربومی است. افزون بر این، نکتهای که معاونت آموزش دانشگاه تهران، جناب آقای کمری، مطرح کردند، بحث "همرتبه شدن" در کارنامههای سنجش است. حالا که اسم برده شد، ایشان گفتهاند در جلسه حضوری مطرح شده که برخی داوطلبان در یک ظرفیت مشخص، همرتبه شدهاند.
ملکی خاطرنشان کرد: سوال اساسی این است که این همرتبه شدن دقیقاً به چه معناست؟ اگر نفرات آخر یک ظرفیت همرتبه شوند، طبیعتاً اولویت با نفرات ابتدایی است. فرض کنید دو نفر در کارنامه سنجش به امتیاز ۱۰۰ رسیدهاند و دو نفر دیگر به امتیاز ۸۰. در چنین شرایطی، اولویت با کسانی است که امتیاز بالاتر دارند. با این حال، هنوز مشخص نیست این همرتبه شدن دقیقاً در کدام مرحله رخ داده است؛ بین نفرات اول یا نفرات آخر؟ به نظر من، این مسئله بهدرستی تبیین نشده و جای نقد جدی دارد.
وی افزود: اما مشکلات خوابگاهها همچنان ادامه دارد. مثلاً در دانشگاه شهید رجایی، خوابگاهی که برای ۴ نفر طراحی شده بود، اکنون به خوابگاه ۵ نفره تبدیل شده و احتمالاً به زودی به ۶ یا حتی ۷ نفره خواهد رسید. از موارد جالب توجه این است که برخی سالنهای مطالعه نیز تغییر کاربری دادهاند و به خوابگاه تبدیل شدهاند. مثلاً یک سالن مطالعه که قبلاً دانشجویان از آن استفاده میکردند، اکنون به یک سالن ۱۲ نفره برای اسکان دانشجویان بدل شده است. حتی اتاقهای انباری نیز به خوابگاه اختصاص داده شدهاند.
ملکی خاطرنشان کرد: این وضعیت برای ساختمانی نوساز مانند ساختمان "امیت" رخ داده است. این ساختمان ظرفیت حدود ۴۰۰۰ نفر را دارد، اما شرایط آن بسیار نامناسب است. همانطور که دوستان قبلی اشاره کردند، مشکل کمبود ظرفیت خوابگاهها به حدی جدی است که مثلاً در اتاقهایی که برای دو نفر تعریف شده، گاهی ۶ یا ۷ نفر اسکان داده شدهاند. حتی برخی دانشجویان هنوز موفق به دریافت خوابگاه نشدهاند و در لیست انتظار هستند. به گفته برخی، وضعیت به "ظرفیت منفی" رسیده است؛ از سوی دیگر، دانشجویانی که در پردیسهای خودگردان پذیرفته شدهاند، به دلیل هزینههای بالای خوابگاههای خودگردان (که ماهیانه باید پرداخت شود)، اغلب از گرفتن خوابگاه منصرف میشوند. این هزینهها نیز بسیار سنگین است و فشار زیادی به دانشجویان وارد میکند.
نماینده دانشجویان دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی گفت: ابتدا معرفی کوتاهی از دانشگاهمان داشته باشم. دانشگاه ما، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تنها دانشگاه کشور است که مأموریت آن تربیت دبیران فنی و هنرآموز است. سالانه حدود ۵۰۰ تا ۸۰۰ دانشجومعلم جذب میکند که بهعنوان "مهندس معلم" وارد سیستم آموزش و پرورش میشوند. از این منظر، دانشگاه ما اهمیت زیادی دارد، چراکه این افراد آیندهسازان کشور را آموزش خواهند داد.
وی افزود: با این حال، کملطفیهای بسیاری در حق این دانشگاه شده است. مشکلات صنفی زیادی داریم. همانطور که دوستان اشاره کردند، ظرفیت خوابگاههای ما پایین است و با وجود مصوبهای که اعلام کرده سالانه باید ۲۵ درصد افزایش ظرفیت داشته باشیم، این افزایش بدون زیرساختسازی انجام شده است. به همین دلیل، در حال حاضر با مشکلات زیادی مواجهیم.
در سالهای اخیر، شاهد جذب دانشجویان بینالمللی نیز بودهایم؛ مثلاً از کشور عراق. اما هنوز مشخص نیست این دانشجویان در کجا اسکان داده خواهند شد. علاوه بر کمبود ظرفیت، مشکل دیگری که داریم، مسافت دور خوابگاه تا دانشگاه است، برای مثال، دانشجویانی که در خوابگاه زندگی میکنند، روزانه ۳ ساعت در مسیر هستند. دانشگاه ما در لویزان (شمالشرقی تهران) قرار دارد، اما خوابگاهها در مناطق مختلفی از تهران مانند طرشت، خیابان حافظ، خیابان مدنی، اختیاریه پراکندهاند. این فاصلهها باعث شده است که دانشجویان ساعتها در ترافیک و وسایل حمل و نقل عمومی باشند.
وی افزود: برای مثال، دانشجویانی که کلاسشان ساعت ۸ صبح شروع میشود، باید ساعت ۶ صبح از خوابگاه حرکت کنند تا به موقع برسند. این در حالی است که دانشگاه سرویس حمل و نقل هم ندارد. این مسافتهای طولانی و شرایط نامناسب، فشار زیادی به دانشجویان وارد میکند.
مجری برنامه: حالا سوال اینجاست که آیا چنین مشکلاتی در دیگر دانشگاهها هم وجود دارد؟ مثلاً در کوی دانشگاه تهران، دانشجویان برای یک ترم حدود ۷۹۰ هزار تومان هزینه خوابگاه پرداخت میکنند که شامل امکانات اولیه و غذا میشود. اما اگر خوابگاه فقط محلی برای اقامت باشد، باید سطح توقعات هم پایینتر بیاید. از سوی دیگر، اگر خوابگاه را محلی برای آرامش و مطالعه بدانیم، لازم است امکانات رفاهی بیشتری فراهم شود تا دانشجویان بتوانند اهداف تحصیلی خود را بهتر دنبال کنند.
ملکی : مشکل دیگری که دانشجویان دانشگاه ما با آن مواجه هستند، عدم عضویت در صندوق رفاه دانشجویان است. علت این مسئله این است که دانشگاه شهید رجایی زیر نظر دو وزارتخانه آموزشوپرورش و علوم قرار دارد و به نوعی هیچیک از این دو وزارتخانه مسئولیت کامل این دانشگاه را برعهده نمیگیرند و صندوق رفاه دانشجویان خدمات مهمی مانند ارائه غذا با قیمت یارانهای، وامهای دانشجویی و سایر امکانات رفاهی را ارائه میدهد. اما متأسفانه ما از این امکانات محروم هستیم.
وی افزود: بهعنوان مثال، در حال حاضر هزینه هر وعده ناهار ۳۰ هزار تومان و هر وعده شام ۲۵ هزار تومان است. شاید این ارقام چندان بالا به نظر نرسند، اما وقتی آنها را با دانشگاههای دیگر مقایسه کنیم، اختلاف چشمگیری مشاهده میشود. در بسیاری از دانشگاههای دیگر، هزینه غذا حدود ۱۲ تا ۱۵ هزار تومان است.
مجری: به نظر میرسد مشکلات خوابگاهها فراتر از کمبود ظرفیت است و شامل مسائلی مانند کیفیت غذا، فاصله خوابگاه از دانشگاه و نبود سرویس حملونقل نیز میشود. از همه شنوندگان عزیز دعوت میکنیم نظرات و پیشنهادات خود را از طریق شماره ۳۰۰۰۰۱۰۳۵ با ما در میان بگذارند.
در این میان، مشکلات خوابگاهها برای دانشجویان توانیاب (مانند نابینایان) حتی بحرانیتر است. برخی از فضاهای اختصاصیافته به این دانشجویان، شبیه انبار یا محیطهای غیرقابل سکونت است. دیوارهای سیاه و فضای نیمهفرسوده این ساختمانها به هیچ عنوان مناسب نیست و به نظر میرسد در مدیریت تخصیص فضا میان دانشجویان داخلی و بینالمللی، تعادل رعایت نمیشود.
مسئله کیفیت غذا نیز یکی دیگر از مشکلات مطرح شده است. بهطور مثال، اخیراً گزارشهایی منتشر شده که نشان میدهد در برخی غذاهای برنجی به جای زعفران، از رنگهای خوراکی مصنوعی استفاده شده است. چنین اقدامی حتی در قوانین بهداشت عمومی جرم محسوب میشود و در صورت وقوع در رستورانها، با پلمب یا جریمه همراه است. این موضوع نارضایتی بسیاری از دانشجویان را در پی داشته است.
دانشجویان بارها این مسائل را در جلسات با معاونت دانشجویی دانشگاه مطرح کردهاند. با این حال، تغییرات مدیریتی پیوسته در معاونتها و روند طولانی پیگیریها، عملاً مشکلات را بیپاسخ گذاشته است. برای مثال، مسئول بسیج دانشجویی پیشین در جلساتی با معاون دانشجویی سابق این موارد را مطرح کرده بود، اما هنوز نتایج ملموسی دیده نشده است.
در مجموع، به نظر میرسد که برای حل مشکلات خوابگاهها، نیاز به شفافیت در مدیریت بودجه، توجه به نیازهای دانشجویان توانیاب و ارائه امکانات اولیه مانند کیفیت غذا، دسترسی به فضای مناسب و ایجاد تعادل در تخصیص فضاها ضروری است.
در رابطه با مشکلات مطرحشده پیرامون خوابگاههای دانشجویی، چندین نکته کلیدی وجود دارد که بررسی آنها میتواند چشمانداز دقیقتری از این مسائل به دست دهد.
آقای سهرابی اشاره کردند که حدود یک سال پیش جلسهای با معاونت دانشجویی وقت دانشگاه تهران برگزار شده بود، اما نتایج ملموسی از آن جلسه به دست نیامده است. ایشان همچنین به موارد متعددی از جمله نبود امکانات مناسب، مشکلات زیرساختی، و عدم تأمین برخی حقوق اولیه دانشجویان خوابگاهی اشاره کردند.
در ادامه بحث، اشاره شد که امکانات رفاهی مانند نانواییها در کوی دانشگاه تهران باید بهبود یابند. به عنوان مثال، پیشنهاد شده که تنوع نانهای ارائهشده افزایش یابد. اما نکته مهمتر این است که برخی افراد انتظار دارند خوابگاهها مانند هتل خدمات ارائه دهند، در حالی که باید یک استاندارد حداقلی منطقی برای ارائه خدمات تعیین شود.
در ادامه برنامه علیرضا وجهی (رئیس سابق سازمان خدمات دانشجویی دانشگاه تهران) و پیمان نادری (سرپرست معاونت دانشجویی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی) روی خط آمدند و پاسخگوی مطالبات شدند
علیرضا وجهی مسئول پیشین معاونت دانشجویی دانشگاه تهران در پاسخ به این انتقادات گفت: «واقعیت این است که بودجه دانشگاهها بسیار محدود است. بسیاری از خوابگاههای دانشگاه تهران بیش از ۴۰ سال قدمت دارند و فرسودگی شدید آنها باعث شده است که حتی با صرف هزینههای کلان هم نتوان آنها را به وضعیت مطلوب بازگرداند. این موضوع، بهویژه برای دانشگاههای قدیمی مانند دانشگاه تهران، مشکلات مضاعفی ایجاد کرده است.»
بحث درباره وضعیت خوابگاههای دانشجویی، بهویژه در دانشگاه تهران، نشاندهنده مشکلات عمیق مدیریتی، زیرساختی، و بودجهای است که همواره به چالشی بزرگ برای دانشجویان و مسئولان تبدیل شده است.
وجهی در این گفتگو تلویحا تایید کرد که به دلیل مشکلات مالی و کمبود بودجه هزینه بخشهای پژوهشی و آموزشی گاهی ممکن است صرف تامین گوشت و برنج برای غذای دانشجویان شود.
ماجرای فروش خوابگاه سعادتآباد
خوابگاه سعادتآباد که در یکی از محلههای گران تهران قرار داشت، سالها به دلیل مشکلات ساختاری خالی مانده بود. طبق گزارشها، این ساختمان فروکش کرده و مقاومسازی آن هزینه بسیار بالایی داشت. از زمان قبل از ریاست دکتر مقیمی تصمیم گرفته شد که این خوابگاه فروخته شود و درآمد حاصل از آن برای ساخت خوابگاههای جدیدتر و بهتر در داخل دانشگاه هزینه شود. در زمان دکتر مقیمی، این تصمیم اجرایی شد و خوابگاه به قیمت ۱۳۳۰ میلیارد تومان فروخته شد.
حدود ۵۰ درصد از این مبلغ، یعنی چیزی حدود ۶۶۵ میلیارد تومان، صرف پروژه ساخت سه برج خوابگاهی متأهلی با ۴۸۰ واحد در داخل دانشگاه شد. این پروژه با مشارکت قرارگاه خاتمالانبیاء آغاز شد و زیربنای آن نیز آماده شد. برخی معتقدند این پروژه اکنون متوقف شده است.
پرسشهای بیپاسخ درباره بودجه
سؤال اصلی اینجاست: ۵۰ درصد باقیمانده از مبلغ فروش خوابگاه سعادتآباد چه شد؟ آیا صرف پروژههای مرتبط با دانشجویان شد یا اولویتهای دیگری در دانشگاه وجود داشته است؟
علاوه بر این، برخی از دانشجویان و مسئولان سابق تأکید دارند که خوابگاههای جدید، حتی با افزایش ظرفیت، پاسخگوی نیازها نیست. با وجود فروش خوابگاه قبلی و تأمین بخشی از نیاز متأهلین، همچنان مشکلات تراکم جمعیت و کمبود ظرفیت در خوابگاههای مجردی و متأهلی وجود دارد..
مشکلات عمومی خوابگاهها
مشکلات خوابگاهها فراتر از ظرفیت است. مسائل مربوط به بهداشت، کیفیت غذا و نبود امکانات اساسی، دانشجویان را تحت فشار قرار داده است. برخی دانشجویان گزارش دادهاند که در خوابگاهها موش و آفات به مشکلی عادی تبدیل شده و اقدامات شهرداری یا مدیریت خوابگاهها ناکافی بوده است.
دانشجویان همچنین از رفتوآمدهای طولانی و خستهکننده بین خوابگاه و دانشگاه گلایه دارند. این موضوع نهتنها وقت، بلکه انرژی لازم برای درس خواندن را از آنها میگیرد. در این میان، مشکلاتی، چون عدم نظارت کافی بر دانشجویان جدیدالورود نیز مطرح است.
فروش خوابگاه سعادتآباد و نحوه تخصیص بودجه حاصل از آن، همچنان از موضوعات چالشبرانگیز است. برخی معتقدند که بخشی از این بودجه باید به بهبود شرایط بهداشتی و رفاهی دانشجویان در خوابگاهها اختصاص داده شود. همچنین، تأکید میشود که دانشگاه از ظرفیتهای خیرین و بنیادهای حامی بهرهمند شود تا مشکل کمبود خوابگاه و سایر مسائل دانشجویان سریعتر رفع شود.
برخی خوابگاهها با معضل موش و سایر آفات روبرو هستند. دانشجویان خوابگاه حافظ گزارش دادهاند که موشها در اطراف و حتی داخل خوابگاه دیده میشوند، خوابگاه حافظ، با قدمتی بیش از ۶۰ سال، قدیمی و فاقد امکانات بهروز است.
امکانات اولیه نظیر سرویسهای رفتوآمد به اندازه کافی در دسترس نیست. هزینه تأمین اتوبوس برای تردد دانشجویان بسیار بالاست و دانشگاه به دلیل محدودیت بودجه، نمیتواند بهطور کامل این خدمات را ارائه دهد.
دانشجویان، از جمله آقای ملکی، نسبت به کیفیت غذا در خوابگاهها و دانشگاه اعتراض دارند. ایشان اظهار داشتند که گاهی تنها یک نوع غذا ارائه میشود که کیفیت مطلوبی ندارد. بهعنوان مثال، برخی غذاها مانند دلمه و کوفته تبریزی اگرچه برخی شبها قابلقبول هستند، اما بیشتر اوقات کیفیت غذاها رضایتبخش نیست.
غذای سلف هیئترئیسه از همان صنف دانشجویی تأمین میشود، اما استاندارد غذایی آنها متفاوت است؛ زیرا با قیمت ۱۶۰ هزار تومان برای هر وعده سرو میشود.
دانشجویان با اشاره به کسر ۹ درصد از حقوق برای هزینههای خوابگاه و سرویس، این پرسش را مطرح کردند که چرا امکانات کافی نظیر سرویسهای رفتوآمد تأمین نمیشود.
هزینه تأمین سرویسها بسیار بالاست. برای مثال، ۱۰ اتوبوس موردنیاز خوابگاههای حافظ و ترش، روزانه ۹۰ میلیون تومان هزینه دارد.
بودجهای که از دانشجویان کسر میشود، پاسخگوی هزینههای سنگین مانند خرید اتوبوس جدید نیست، آقای نادری تأکید کرد که دانشجویان این دانشگاه، به دلیل نقشی که در آموزش نسل آینده دارند، شایسته توجه و نظارت بیشتری هستند.
وی خواستار بودجهبندی ویژهای برای این دانشگاه از سوی آموزشوپرورش شد تا بتوان رفاه بیشتری برای دانشجویان فراهم کرد.
آقای سهرابی در پایان گفت: دانشگاهها، از جمله دانشگاه تهران، باید مولد درآمد شوند و از طریق همکاری با صنعت و وزارتخانهها، مشکلات بودجهای را کاهش دهند و ارائه دورههای آموزشی برای آشنایی دانشجویان با زندگی در کلانشهرها و خطرات آن ضروری است.