گروه استانهای خبرگزاری دانشجو، چند صباحی است زمزمههایی درون استان به گوش میرسد. شنیدهها حاکی از آن است که دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد در آستانه تغییراتی است. تغییراتی که در همان روزهای ابتدایی مطرح شدنش هم مخالفان و موافقان زیادی داشته و اکنون این نظرات جدیتر شده است.
قرار است از مهرماه سال جاری یعنی همزمان با شروع ترم تحصیلی جدید، این دانشگاه برای اولین بار دانشجوی پزشکی جذب کند. شاید در وهله اول، این خبر، خبر خوشحال کنندهای به نظر بیاید و گامی برای پیشرفت این دانشگاه محسوب شود. اما زمانی میتوان بر درستی این کلام صحه گذاشت که زیرساختهای موردنیاز جهت صورت گرفتن این امر و عواقب و نتایج آن نیز بررسی شود.
یکی از مسائل مهم در دانشگاه ها، وجود امکانات رفاهی مناسب از جمله خوابگاه است. اگر نگاهی به وضعیت خوابگاه دانشگاه ازاد بیندازیم متوجه خواهیم شد که این خوابگاه شاید از نظر تعداد تخت مشکلی نداشته باشد، اما قطعا از حیث کیفیت فضای خوابگاهی بس جای ایراد دارد.
از خوابگاه و امکانات رفاهی که بگذریم، میرسیم به بحث مهم آموزش. دانشجوی پزشکی برای فراگیری علوم تخصصی خود نیاز به کلاس و آزمایشگاه و بیمارستان دارد. آیا دانشگاه آزاد این ظرفیت را در خود میبیند که سالانه پذیرای تعدادی دانشجوی جدید در این رشته باشد یا خیر؟! آیا آزمایشگاههای مراکز درمانی کفاف این تعداد دانشجو را میدهد؟!
مرکز خراسان شمالی، بجنورد با توجه به تراکم جمعیت و اقلیم و شرایط، چند بیمارستان بیشتر ندارد؛ بیمارستان امام علی، بیمارستان امام حسن، بیمارستان امامرضا(ع) و زایشگاه بنتالهدی. اما همین مراکز درمانی هم آنطور که انتطار میرود در سطوح بالایی از لحاظ کیفیت به سر نمیبرند.
سید محمد جعفری، دانشجوی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در این خصوص به خبرنگار میگوید: باوجود انتظاری که میرفت، با افزایش ظرفیت پزشکی در خود دانشگاههای علوم پزشکی که دانشگاه ما هم از این قاعده مستثنی نبود، قرار است دانشگاه آزاد هم از مهرماه دانشجوی پزشکی جذب کند.
او میگوید: با این حساب با تعداد زیادی دانشجوی پزشکی مواجه خواهیم بود که برای یادگرفتن مسائل بالینی با کمبود بیمارستان روبرو میشوند.
جعفری بیان میکند: در حال حاضر به علت عدم وجود بیمارستان خصوصی، طبیعتا دانشگاه آزاد این دانشجویان را برای گذراندن دوره استاژری و اینترنی، به بیمارستانهای دولتی خواهد فرستاد.
به گفته او، این درحالی است که با افزایش جذب دانشجویان جدید در دانشگاه علومپزشکی، تعداد بالاتر رفته و خودمان نیز به مشکل خوردهایم.
هر دانشجو اعم از پزشکی یا غیر پزشکی در طول دوران تحصیلش علاوه بر هزینههای مستقیم، از امکانات و تجهیزات و... بهره میبرد که جزء هزینههای مستقیم به حساب نمیآید. حال باید دید از لحاظ اقتصادی ورود دانشگاه آزاد به عرصه پذیرش دانشجویان پزشکی با حساب و کتابهای اقتصادی همخوانی دارد یا خیر. برای این کار بهتر است توضیحات خود ریاست این دانشگاه را بشنویم.
غلامرضا کاظمی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد با اشاره به اخذ مجوز رشته پزشکی برای این دانشگاه میگوید: دولت برای هر دانشجوی پزشکی هر ترم ۲۰۰ میلیون هزینه میکند، اما در دانشگاه آزاد میزان شهریه بسیار پایینتر است.
او میگوید که این رشته برای دانشگاه آزاد صرفه اقتصادی ندارد و توضیح میدهد: خرید تجهیزات برای استفاده دانشجویان ۱۳ میلیارد تومان هزینه دارد که ۷ میلیارد آن را سازمان تخصیص میدهد، اما ۵ میلیارد آن را باید از داخل استان تامین کنیم لذا نیازمند کمک خیران هستیم.
با این اعداد و ارقام مشخص است که استان از پس این هزینهها بر نمیآید. چه نیاز است از خیرین پول و کمک جمع آوری شود تا تجهیزات مورد نیاز دانشجویانی تامین شود که بعد از اتمام هفت سال تحصیل در رشته پزشکی، به شهر و دیار خود بازگشته و در آنجا خدمت خواهند کرد. یا بدتر، این هزینهها خرج دانشجویانی شود که به جای ماندن و خدمت به مردم، مهاجرت میکنند. آیا ایندست هزینهکردها منطقی است؟ مایه گذاشتن از منابع استانی برای تحصیل دانشجویانی که چند سالی در استان میهمان هستند و چندی بعد میروند، چه سود و عایدی برای استان و مردم استان دارد؟!
علاوه بر موارد ذکر شده، یک مشکل ملموس دیگر، کمبود استاد و هیات علمی در حوزه بهداشت و درمان است. بهعنوان مثال دانشگاه علوم پزشکی به عنوان پرچمدار این حوزه هنوز با این کمبودها دست و پنجه نرم میکند. بررسیها نشان میدهد پاتولوژی از مهمترین قسمتهایی است که نیاز است استاد و هیات علمی جذب شود.
حال با این وضعیت چگونه قرار است اساتید فعلی که تعدادشان کفاف دانشجویان کنونی را نمیدهد، تدریس داشته باشند؟ مشکل کمبود هیات علمی چگونه میخواهد ظرف مدت چندماه برطرف شود؟
ربابه شریعتی یکی دیگر از دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی به خبرنگار ما میگوید: کاش به جای اینکه مدیران استانی به فکر افزایش کمیت دانشجوها باشند، کمی هم برای رتقاء کیفیت علمی خروجی دانشگاهها برنامه ریزی میکردند.
وی توضیح میدهد: بلاشک آسیب این کیفیت پایین آموزشها در آینده شغلی و مهمتر از آن در سلامت و حفظ جان مردم دیده خواهد شد.
به گفته او باتوجه به جمعیت استان و مراکز درمانی موجود در آن، در حال حاضر نسبت به دیگر دانشگاه ها، تعداد بیمارهایی که دانشجویان ما میبینند، تعداد پایینی است.
این دانشجوی پزشکی ادامه میدهد: حال فرض کنید با ورود تعداد دیگری دانشجوی پزشکی تعداد بیماران هم تقسیم خواهد شد و وضعیت بدتر میشود.
با بررسی عوامل مختلفی همچون امکانات رفاهی، فضای آموزشی، اساتید و هیات علمی و همچنین هزینههای اقتصادی این نکته برداشت میشود که حداقل اکنون زمان مناسبی برای این نیست که دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد در لیست وردیهای خود رشته پزشکی را هم جای دهد. اگر در آینده بتوان زیرساختهای مذکور را جهت تحصیل دانشجویان فراهم آورد، فضای کلاسها و آزمایشگاهها را گسترش داد، کمبود هیات علمی را برطرف کرد و... شاید بتوان گفت زمان مناسبی برای جذب دانشجو پزشکی توسط این دانشگاه است. حال باید دید با شروع ترم جدید تحصیلی، آیا این دانشگاه میزبان دانشجویان پزشکی خواهد بود یا خیر و اگر باشد، عواقب و نتایج این رخداد چه خواهد بود.