«طرح خدمت»، دارویی که به درد کمبود پزشک افاقه نکرد / دستیاران معترض تجمع کردند

گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو- مبین محسنی؛ با توجه به پیمایش وزارت بهداشت در نقشه راه ندا سرانه پزشک کشور چیزی در حدود ۱۳ پزشک است. این درحالیست که سرانه پزشک جهان نمایانگر خدمات رسانی ۲۰ الی ۳۰ پزشک به هر ۱۰ هزار نفر است. این وضعیت بحرانی آنجایی به خوبی درک می‌شود که از توزیع نامتوازن همین مقدار ناچیز پزشک متخصص آگاه می‌شویم.

طرح خدمت پزشکان، خدمتی که ناکام ماند

سرانه ناچیز پزشک متخصص به اندازه کافی دست محروم مناطق دور افتاده را از ارتباط با پزشکان خبره محروم کرده بود که دیگر نشود طعم تلخ تبعیض و نابرابری را در توزیع پزشک پذیرفت. از همین رو سیاستگذران عرصه سلامت و در راس آن‌ها نمایندگان مجلس دست به کار شدند تا به طریقی مانع از توزیع نامتوازن همین تعداد اندک پزشک متخصص شوند. از این رو در سال ۱۳۷۰ مجلس شورای اسلامی از طرح خدمت پزشکان رونمایی کرد. طبق این طرح همه پزشکان اعم از پزشکان عمومی و متخصص پس از پایان دوره تحصیل مکلف به حضور و ارائه خدمات پزشکی در مناطقی هستند که وزارت بهداشت آن‌ها را معین کرده. مناطقی که مشخصا از سوی نظام سلامت محتاج به خدمات درمانی بیشتر شناسایی می‌شوند. با رونمایی از طرح خدمت پزشکان روزنه‌هایی امیدی در دل مردم مناطق دور افتاده نمایان گشت. روزنه‌های امیدی که خبر از توزیع عادلانه پزشک، علی الخصوص پزشکان متخصص می‌داد. از این رو طرح خدمت پزشکان تعبیر به طرح یاری به محرومان شد. امیدی که دیری نپایید که مبدل به نا امیدی شد. انتظار می‌رفت که طرح خدمت در وضعیتی که کشور با سرانه و تعداد ناچیز پزشک به خصوص پزشک متخصص مواجه است کمکی باشد به عادلانه سازی نظام توزیع پزشک؛ انتظاری که به دلایل متعدد و مختلفی از جمله نبود امکانات رفاهی محقق نشد. این گونه شد که پزشکان اعزامی به دلیل ناسازگاری با محیط مناطق محروم پس از پایان طرح خود به شهر‌های بزرگ مرجعه کردند و این مراجعه نتیجه‌ای جز ناکامی طرح خدمت پزشکان نداشت.

حتی اگر طرح خدمت را طرحی ناکام بدانیم که این نتیجه گیری چندان دور از حقیقت نیست، اما نمی‌توان انکار کرد که این طرح با وجود ناکامی در رسیدن به هدف خود که عادلانه سازی نظام توزیع پزشکان بوده است، به هر ترتیب دسترسی به پزشک متخصص را در مناطق محروم تسهیل کرده است. از این جهت به نظر می‌رسد هنوز هم باید بر اجرای صحیح آن تاکید داشت.

آزمون گواهینامه دستیاری پزشکی، داد دستیاران را به هوا برد

صبح پنجشنبه ۲۲ تیر ماه ۱۴۰۲ آزمون ارتقا و گواهینامه دستیاران برگزار شد. آزمونی که اعتراضاتی را از سوی دانشجویان مقطع دستیاری به دنبال داشت.

دستیاران معترض شنبه ۲۱ مرداد ماه در اعتراض به سطح آزمون و نتایح حاصل از آن اقدام به تجمع در مقابل وزارت بهداشت کردند. هنگامی که خبرنگار اعزامی خبرگزاری دانشجو علت این تجمع اعتراضی را از حضار معترض جویا شد یکی از تجمع کنندگان در جواب او گفت: «دانشجویان مقطع دستیاری پس از ۴ سال اقدام به شرکت در آزمون گواهینامه دستیاری می‌کنند. بر اساس این آزمون کسانی که پاس می‌شوند موفق به اخذ مدرک تخصص شده و توانایی حضور در طرح مناطق را به دست می‌آورند. امسال آزمون بسیار سختی برگزار شد. با اینکه سال گذشته ۶۰ نفر افتاده داشتیم امسال این تعداد به نزدیک ۲۰۰ افتاده رسید؛ بنابراین خیلی از مناطق محروم نیروی متخصص کم می‌آورند. به اضافه اینکه زندگی‌های دانشجویان رشته دستیاری نیز مختل می‌شود. برای همین ما معترض شدیم.» با در نظر گرفتن صحت سخنان و به حق بودن اعتراض دستیاران پزشکی ضربه وارده به مناطق محروم را نمی‌توان نادیده گرفت. ضربه‌ای که می‌تواند در شرایط فعلی دسترسی مردم این نواحی به پزشک را سخت‌تر از گذشته کند. باید منتظر ماند و دید که واکنش وزارت بهداشت نسبت به ادعا معترضان چه خواهد بود.