گزارش|
به گزارش خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، شاید به زعم بسیاری از ایرانیان، جاذبه‌ها و تفرجگاه‌های استان گلستان در مناظر و چشم انداز‌های طبیعی آن مانند نهارخوران، پارک ملی گلستان و آبشار‌های متعدد آن و اماکن مذهبی و امام‌زادگان واجب‌التعظیم متعدد خلاصه شود، اما واقعیت آن است که سرزمین هیرکان مملو از اماکن و مراکز تاریخی است. اماکنی که بازدید همه آن‌ها چند روز زمان بخواهد؛ یادگارانی کهن، که می‌توانند گردشگران نوروزی را به دالان‌های پررمز و راز تاریخ ببرند.
از دیوار تاریخی گرگان، شهر جرجان، برج قابوس بن وشمگیر، بافت تاریخی گرگان و گمیش تپه، برج رادکان و ... اشاره کرد که هر یک از آن‌ها نمایانگر بخشی از دوران پرتلاطم و با عظمت سرزمین هیرکان در اعصار گذشته است در حالیکه بخش عمده‌ای از مسافران نوروزی گلستان در پی احداث کمپ در حاشیه جنگل‌های هیرکانی و یا سواحل ماسه‌ای استان گلستان هستند این علاقه‌مندان به تاریخ و رمز و راز‌های گذشته هستند که می‌توانند از جاذبه‌های بدیع تاریخی گلستان حظ ببرند.
زیارتگاه خالد نبی
آرامگاه خالد نبی، مدفن تنها پیامبر در استان گلستان است که حدود ۵۰ کیلومتر با شهر کلاله در شرق گلستان فاصله دارد. در پیرامون بنای خالد نبی گورستان عظیمی بر روی تپه ماهور‌های اطراف وجود دارد که همگی دارای سنگ مزار‌های استوانه‌ای، صلیبی و ساده هستند که می‌تواند نشان از نوع جنسیت، سن و جایگاه اجتماعی متوفی باشد. بقعه خالد بن سنان بر بالاترین سطح این محوطه قرار دارد. این مجموعه یکی از مشهورترین و قدیمی‌ترین جا‌های دیدنی استان گلستان است. هر چند جاده دسترسی آن باریک و عرض آن اندک است، اما همه ساله هزاران نفر برای تماشای آن به کلاله سفر می‌کنند. آرامگاه بر فراز قله کوه گوگجه داغ قرار گرفته است. خالد نبی در واقع یک مجموعه متشکل از گورستان خالد نبی، آرامگاه چوپان آتای و زیارتگاه خالد نبی است.
دیوار دفاعی گرگان
دیوار دفاعی یا همان دیوار بزرگ گرگان در برخی متون قدیمی با عنوان مار سرخ مطرح شده، طولانی‌ترین دیوار آجری جهان و سومین دیوار بزرگ جهان پس از دیوار چین و آلمان است. طول دیوار بزرگ گرگان در حدود ۲۰۰ کیلومتر و عرض آن بین ۲ تا ۱۰ متر است. این سازه تاریخی از شرق سرزمین هیرکان در گمیش‌تپه آغاز و پس از عبور از آق قلا و گنبدکاووس تا محدوده کوه‌های پیش‌کمر کلاله در شرق گلستان ادامه داشت. این دیوار در زبان محلی قزل ییلان، قزل آلانگ و آلان (به زبان ترکمنی) هم نامیده می‌شود و به عنوان طولانی‌ترین اثر معماری ایران باستان، در مدت ۹۰ سال ساخته شد. مطالعات انجام شده در سال‌های اخیر نشان داد که دیوار گرگان در دوره ساسانی و برای جلوگیری از هجوم اقوام شمالی احداث شد.
بافت تاریخی گرگان
شاید در وهله نخست گرگان شهری تاریخی به نظر نرسد. اما بام‌های سفالی و قرمز رنگ، دیوار‌ها و جرز‌ها آجری و رج به رج کنار هم چیده شده شمایلی از بافت تاریخی این شهر است. بافت قدیم گرگان حدود ۲۰۰ هکتار وسعت دارد و پس از اصفهان و یزد سومین بافت بزرگ ارزشمند تاریخی ثبت شده ایران است. خانه‌های شیرنگی، تقوی، شعرباف، خراسانی، مفیدیان، کبیر، سرای باقری‌ها و امامزاده نور در محلات سرچشمه، دوشنبه‌ای، دربنو بخشی از ابنیه تاریخی بافت تاریخی گرگان است. بافت تاریخی گرگان بخشی از شهر استرآباد و عناصر آن و فضا‌های شهری همچون مساجد، آب انبارها، قنات‌ها، معابر و واحد‌های مسکونی یک یا چند طبقه است.
کاخ موزه گرگان
کاخ شهر گرگان با قدمت ۸۵ سال پس از مرمت به کاخ موزه گرگان تبدیل شد. این بنا در دو طبقه به سبک اروپایی در سال ۱۳۱۷ هجری شمسی به دستور پهلوی اول ساخته شده بود. این کاخ به عنوان بیست و چهارمین موزه کشور و نخستین موزه شمال کشور در سال ۱۳۳۶ هجری شمسی به ثبت ملی رسید. در حال حاضر در طبقه همکف این کاخ تعدادی شیء کشف شده از شهر تاریخی جرجان به نمایش گذاشته شده و در عین حال بخش مشاهیر شامل تندیس چند تن از اندیشمندان و نام‌آوران جرجان و استرآباد در این طبقه قرار دارد و به بخش مشاهیر مشهور است. در طبقه بالا با اشیا مربوط به پهلوی دوم تجهیز شده است. این کاخ در پارک شهر گرگان واقع شده است..
بافت تاریخی گمیش تپه
شهر گمیش تپه که نام آن پس از سیل سال ۱۳۹۸ بر سر زبان‌های ایرانیان افتاد یکی از قدیمی‌ترین شهر‌های ایران بوده و پس از تهران کهن‌ترین شهرداری کشور در این شهر دایر بوده است. فرم شیروانی بنا، سکوسازی، بهره گیری وسیع از چوب از ویژگی‌های برجسته معماری بافت تاریخی گمیشان به حساب می‌آید. سبک معماری شهر به صورت معماری روسی است. در دوره قاجار هزاران ساختمان و مغازه از آجر دیوار تاریخی گرگان یا الوار و تخته نراد روسی به وسیله صاحبان حرفه‌های مختلف، تجار ساخته شده است که در حال حاضر بیشتر آن‌ها بافت قدیمی شهر را که وسعت زیادی هم دارد، تشکیل می‌دهند.
پل تاریخی آق قلا
پل تاریخی اق قلا تنها پل دارای "تزئینات آجرکاری برآمده" کشور بر روی گرگانرود در شهرستان آق‌قلا است که ثبت ملی شده است. در تصویری که در دوره ناصرالدین شاه از این پل برداشته اند دو مناره در کنار آن دیده می‌شود برخی باستان‌شناسان معتقدند که پایه‌های این پل مربوط به دوران سلجوقی و طاق‌ها و بدنه آن متعلق به دوران صفوی است. در بخش پایینی پل از آجر‌های دیوار گرگان استفاده شده و همین امر نیز باعث شده تا برخی کارشناسان آن را هسته اولیه ساسانی بدانند. قدمت و اهمیت تاریخی و فرهنگی این پل باعث شده که این اثر تاریخی در ردیف یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان گلستان قرار گیرد.
میل رادکان
میل رادکان با ۳۲ متر ارتفاع و ۱۵ متر قطر به عنوان دومین برج آجری گلستان بعد از میل گنبد قابوس، در روستایی به نام رادکان در حوزه شهرستان کردکوی قرار دارد. ورودی میل رادکان در ضلع جنوبی دارای کتیبه‌ای به خط کوفی تزیینی بوده، هرچند در گذشته‌های دور تخریب شده، اما بر کتیبه‌ای که در زیر گنبد دیده می‌شود ساخت آن در سال ۴۰۷ هجری قمری در زمان فرمانروایی اسپهبد ابوجعفر آغاز و در ۴۱۱ هجری قمری بدست احمدبن عمر به پایان رسید. این برج همچنین محل دفن یکی از اسپهبدان آل باوند طبرستان به نام ابوجعفر محمدبن ونوریان باوندی است.
شهر تاریخی جرجان
شهر تاریخی "جرجان" در سه کیلومتری گنبد قرار دارد و بر اساس آثار و ادله به دست آمده در زمان آبادانی خود ۱۲۰۰ هکتار وسعت داشته و در حال حاضر محدوده ان به ۲۵۰ متر کاهش یافته است. در این شهر آثار متعددی از دوران حکومت سامانیان، آل‌زیار و سلجوقیان کشف شده است.
این شهر تاریخی که در جوار مرقد مطهر امامزاده یحیی بن زید (ع) واقع شده، بر اساس نوشته جغرافی‌نویسانی، چون "اصطخری" و "ابن حوقل" با شهر‌های مشهور و همتراز دوران خود مانند "ری و نیشابور" قابل مقایسه بود. کشف سفالینه‌های مربوط به هزاره پنجم قبل از میلاد و عصر آهن در محلی به نام «حبی بلی» در محدوده شهر جرجان و در حاشیه رودخانه گرگان رود بخشی از ویژگی‌های منحصر بفرد و ارزش باستانی این شهر تلقی می‌شود جرجان نخستین بار در سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ خورشیدی مورد کاوش علمی قرار گرفت، بر اساس مطالعات انجام شده، در زمان سامانیان بر روی ویرانه‌های بر جای مانده از شهری ساسانی بنا شد و به صورت چند ضلعی نامنظم همانند شهر‌های منطقه در قبل از اسلام ساخته شده است. یکی از ویژگی‌های جالب این شهر، داشتن کانال فاضلاب سراسری است.
برج قابوس
برج قابوس بنای تاریخی بازمانده از سده چهارم هجری قمری توسط «شمس المعانی قابوس بن وشمگیر» بر فراز تپه‌ای خاکی در مرکز شهر گنبدکاووس ساخته شد و سازنده آن هیچگاه فکر نمی‌کرد روزگاری این دست ساخته معماران سرزمین‌اش عنوان بلندترین گنبد آجری جهان را از آن خود کند و برای پاسداشت بهتر از این بنا، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد جهانی (یونسکو) آن را در فهرست آثار تاریخی خود به ثبت برساند.
ارتفاع بلندی برج از کف تپه آن تا زیر قاعده مخروط، ۳۷ متر و ارتفاع گنبد مخروطی آن از کف قاعده تا راس آن ۱۸ متر است که روی هم رفته به ۵۵ متر می‌رسد که اگر ارتفاع ۱۵ متری تپه‌ای که برج روی آن بنا شده را به آن اضافه کنیم، به ارتفاع ۷۰ متری این بنا از سطح زمین می‌رسیم.
گفتنی است؛ تپه ها، قلعه ها، زیارتگاه ها، برج ها، کاخ ها، پل ها، معابر و گذرگاه‌های تاریخی، امام زاده‌ها و آرامگاه، و تعدادی از آثار تاریخی صدرالاشاره گوشه‌هایی از جاذبه‌های تاریخی استان گلستان است که در صورت سرمایه گذاری مناسب و به کارگیری شیوه‌های نوین تبلیغات می‌تواند نقش چشم گیری در جذب توریست داخلی و خارجی داشته باشد.
ارسال نظرات