به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ استفاده از حیوانات در عملیات‌های امنیتی همواره از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و با توسعه فناوری‌های جدید، این نقش‌ها دچار تغییرات و بسط فراوانی شده‌اند. با وجود پیشرفت‌های تکنولوژیکی، حیوانات به دلیل توانایی‌های منحصر به فرد خود، همچنان در عملیات‌های امنیتی نقشی کلیدی ایفا میکنند. در این مقاله، به بررسی نقش اسب ها، سگ‌ها، پرندگان شکاری و حیوانات دریایی در عملیات‌های نظامی امنیتی می‌پردازیم.
اسب، یار دیرین نیروها
اسب‌ها از دیرباز به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در عملیات‌های نظامی و امنیتی استفاده شده‌اند. با وجود ورود فناوری‌های جدید به عرصه‌های امنیتی، هنوز هم اسب‌ها به دلایلی خاص و در شرایط ویژه به کار گرفته می‌شوند. در اینجا به بررسی نقش اسب‌ها در عملیات امنیتی و ویژگی‌های منحصر به فرد آن‌ها می‌پردازیم:
گشت‌زنی و مراقبت از مناطق گسترده:
اسب‌ها به دلیل قدرت بدنی بالا و سرعتشان، در گشت‌زنی و نظارت بر مناطق گسترده یا دشوار دسترسی نقش مهمی ایفا میکنند. آن‌ها به نیروهای امنیتی اجازه می‌دهند تا به راحتی و سریع‌تر از پیاده‌نظام در محیط‌های روستایی یا جنگلی حرکت کنند. این قابلیت به خصوص در مناطقی که وسایل نقلیه موتوری نمیتوانند حرکت کنند بسیار کاربردی است.
حضور در مراسم و تجمعات
اسب‌ها غالباً در مراسم بزرگ و تجمعات عمومی برای حفظ نظم و کنترل جمعیت به کار می‌روند. حضور اسب‌ها در چنین مکان‌هایی نه تنها نوعی نمایش قدرت و اقتدار به حساب می‌آید، بلکه به نیروهای پلیس امکان می‌دهد تا از ارتفاع بیشتری جمعیت را نظارت کنند و به حرکت در میان مردم سرعت ببخشند.
گشت‌زنی شهری و کمک به پلیس
در برخی از شهرها، واحدهای پلیس اسب‌سوار برای گشت‌زنی در مناطق مرکزی شهری استفاده می‌شوند. این واحدها به دلیل توانایی در رسیدن سریع به نقاط مختلف و نیز ایجاد حضور چشمگیر، به برقراری نظم و امنیت کمک میکنند.
مسائل زیست‌محیطی و اقتصادی
اسب‌ها برخلاف وسایل نقلیه موتوری، از سوخت‌های فسیلی استفاده نمی‌کنند، که این امر میتواند در کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی و همچنین کاهش هزینه‌های سوختی نقش مؤثری داشته باشد. همچنین، نگهداری از اسب‌ها میتواند فرصت‌های شغلی متعددی ایجاد کند، از جمله مربیان، دامپزشکان و کارکنان لجستیکی.
محدودیت‌ها و چالش‌ها
با وجود مزایای فراوان، استفاده از اسب‌ها در عملیات‌های امنیتی چالش‌هایی مانند هزینه‌های بالای نگهداری و مراقبت از سلامتی آن‌ها به همراه دارد. همچنین، شرایط آب و هوایی سخت یا محیط‌های شهری شلوغ میتواند به تنش و مشکل برای اسب‌ها و سوارکاران منجر شود، بنابراین استفاده هوشمندانه و بهینه از این حیوانات نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و مدیریت مناسب است.
اسب‌ها همچنان به عنوان بخشی از سیستم امنیتی در برخی مناطق مورد استفاده قرار می‌گیرند و نشان‌دهنده توانایی‌های مداوم این حیوانات در تطبیق با نیازهای مدرن و پیچیده امنیتی هستند. حضور اسب‌ها در عملیات امنیتی، تجلی تجربه و کارایی تاریخی آن‌ها در همراهی با نیروهای امنیتی و نظامی است، که همچنان در عصر جدید به شکل‌های متفاوتی ادامه دارد.
سگ‌ها درعملیات های نظامی امنیتی
شناسایی مواد مخدر و منفجره:
سگ‌ها به دلیل حس بویایی فوق‌العاده‌شان، در عملیات‌های امنیتی برای شناسایی مواد مخدر و مواد منفجره به‌طور وسیع به‌کار می‌روند. واحدهای پلیس در سراسر جهان از سگ‌ها به عنوان ابزارهای حیاتی در جلوگیری از حمل و نقل غیرمجاز مواد استفاده میکنند. این توانایی به دلیل آموزش‌پذیری و سرعت واکنش بالای آن‌ها، سگ‌ها را به همکاران قابل اعتمادی برای نیروهای امنیتی تبدیل کرده است.
جستجو و نجات : سگ‌ها در عملیات جستجو و نجات، به خصوص در شرایط فاجعه مانند زلزله یا رانش زمین، به یاری نیروهای امداد و نجات می‌آیند. آن‌ها با دقت بالا قادر به پیدا کردن افراد مدفون یا گمشده هستند و در عملیات‌های شهری و روستایی مؤثر عمل میکنند.
کنترل و نظارت: در مکان‌های پرجمعیت و یا حساس امنیتی، سگ‌ها به عنوان ابزارهای کنترلی استفاده می‌شوند. آن‌ها قادرند به سرعت به تهدیدات واکنش نشان داده و جمعیت را تحت نظارت بگیرند. این خصوصیت از آن‌ها نیروی امنیتی کارآمدی ساخته است.
سگ های محافظت از تاسیسات ارتش ایران در پایگاه شکاری دزفول
پرندگان و نقش آفرینی در معادلات نظامی امنیتی
انتقال پیام: از پرندگان اهلی مانند کبوتر در نقش پیام رسان استفاده گسترده ای شد و کبوتر ها نقش گسترده ای در انتقال پیام بین نیرو های نظامی در جنگ جهانی دوم ایفا کردند. در واقع غیر قابل رصد بودن و رهگیری بودن آن ها را به گزینه مطلوب یگان های اطلاعاتی ارتش ها تبدیل میکرد. جالب است بدانید در طول جنگ جهانی دوم آلمان ها اقدام به تربیت و آموزش پرندگان شکاری کردند تا با شکار کبوتر های نامه رسان در آسمان فرایند ارتباطی یگان های درگیر دشمن را مختل کنند.
شکار پهپاد: استفاده از پرندگان شکاری مانند شاهین‌ها و عقاب‌ها برای مقابله با پهپادها تبدیل به راه‌حلی خلاقانه در مدیریت تهدیدات هوایی شده است. این رویکرد به ویژه در کشورهایی مانند هلند و ایالات متحده به‌کار گرفته شده است. پرندگان شکاری با توجه به قدرت دید بالا و سرعت بی‌نظیر خود، قادرند پهپادها را در آسمان شناسایی و به سرعت متوقف کنند . این روش امروزه در بسیاری از کشور ها انجام شده است و پرندگانی مانند عقاب و شاهین را پس از آموزش های فراوان به جنگ ریزپرنده ها میفرستند.
مزایا . معایب محبط زیستی: برخلاف فناوری‌های متعارف که ممکن است به محیط زیست آسیب برسانند، استفاده از پرندگان شکاری به عنوان یک روش غیرتهاجمی و طبیعی مطرح است و به حفظ تعادل اکوسیستم کمک میکند. این روش تطابق بیشتری با رویکردهای پایدار دارد و در عین حال نیازهای امنیتی را برطرف میکند. البته باید در نظر داشت که درگیری پرنده زنده با ریزپرنده خطر بالایی برای پرنده دارد و پره های موتور ریزپرنده ها به بدن پرندگان آسیب میزند و حتی ممکن است باعث مرگ آن ها شود.
آموزش و چالش‌ها: آموزش پرندگان شکاری یک فرآیند پیچیده است که نیازمند منابع گسترده و تخصص‌های ویژه است. این پرندگان باید به گونه‌ای آموزش ببینند که قادر باشند انواع خاصی از پهپادها را شناسایی و شکار کنند.
حیوانات دریایی
در امواج دریا و اعماق آب، حیواناتی نظیر دلفین‌ها و شیرهای دریایی در عملیات‌های امنیتی دریایی دخیل می‌شوند. این حیوانات با توانایی‌های خارق‌العاده‌ای که در کشف و شناسایی اشیاء یا مین‌های زیرآبی دارند، نقش مهمی در امنیت دریایی دارند. دلفین‌ها به دلیل قدرت اکومونیک و توانایی در ارسال و دریافت امواج صوتی، به آسانی قادر به شناسایی تهدیدات زیر آب هستند و این مسله پای دلفین ها را به عملیات ها باز میکند. چندی پیش واشنگتن پست و یورونیوز در مقاله ای مدعی شده بودند روس ها برای عملیات خرابکاری و جاسوسی از دلفین های آموزش دیده استفاده میکنند که نقش مهمی در حملات به تاسیسات دریایی اوکراین داشتند.
چالش‌های قانونی و اخلاقی: استفاده از حیوانات در عملیات‌های امنیتی همواره با چالش‌های اخلاقی و قانونی همراه بوده است. حفاظت از حقوق حیوانات و تامین رفاه آن‌ها در هنگام استفاده برای مقاصد امنیتی باید به طور جدی مورد توجه قرار گیرد. این موارد شامل ایجاد چارچوب‌های قانونی برای استفاده از حیوانات و تضمین مراقبت‌های لازم برای حفظ سلامت فیزیکی و روانی آن‌ها می‌شود.
در نهایت، استفاده از حیوانات در عملیات‌های امنیتی نمادی از همکاری و هم‌افزایی میان توانایی‌های طبیعی و فناوری‌های مدرن است. البته باید توجه داشت که این مسله چالش های جدی اخلاقی در پی دارد چرا که خطر بالایی جان حیوانات را در منازعات امنیتی تهدید میکندو
همچنین به کار گیری از حیوانات در مناطق نبرد(فاز نظامی) میتواند باعث حساس شدن طرفین جنگ شود که حیوانات دیگر را تبدیل به اهداف مشروع جنگ میکند. در کنار بهره گیری انسان از طبیعت لازم است نسبت به آموزش و ماموریت صحیح و متناسب با حقوق حیوانات توجه بیشتری شود.
سید نویدرضا موسوی