رژیم صهیونیستی در لبۀ پرتگاه؛ چرا نتانیاهو توان ادامه جنگ در غزه را ندارد؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو؛ پس از ماه‌ها تنش و درگیری در نوار غزه، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، بنیامین نتانیاهو، اکنون در شرایطی قرار گرفته که امکان ادامه جنگ برای او دشوارتر از همیشه شده است. هرچند او همچنان بر طبل تهدیدات نظامی می‌کوبد، اما مجموعه‌ای از عوامل داخلی و بین‌المللی باعث شده که بازگشت به درگیری گسترده، به یک گزینه نامحتمل تبدیل شود.

در اواخر دوران ریاست‌جمهوری جو بایدن، توافقی سه‌مرحله‌ای برای آتش‌بس و تبادل اسرا میان رژیم صهیونیستی و مقاومت فلسطین، با حمایت آمریکا اعلام شد. اما از همان ابتدا مشخص بود که نتانیاهو قصد ندارد این توافق را به‌طور کامل اجرا کند. او که پیشنهاد این توافق را ابتدا به بایدن داده بود، پس از روی کار آمدن ترامپ و فشار جریان‌های راست‌گرا در ائتلاف خود، از آن عقب‌نشینی کرد.

اجرای این توافق با مخالفت شدید احزاب راست افراطی مانند "اتسما یهودیت" و "صهیونیسم دینی" روبه‌رو شد. اعضای این احزاب تهدید کردند که در صورت ادامه روند آتش‌بس، از ائتلاف خارج خواهند شد. حتی در حزب لیکود نیز برخی وزرا نسبت به این توافق ابراز تردید کردند.

نتانیاهو که از ابتدا با اکراه این توافق را پذیرفته بود، در اولین فرصت شروع به کارشکنی در اجرای آن کرد. او در دولت بایدن تا حدودی امکان مانور داشت، اما در برابر دولت ترامپ، که سیاستی به‌مراتب سخت‌گیرانه‌تر در قبال فلسطینیان اتخاذ کرده، فضای کمتری برای حرکت دارد.

تغییر موضع ترامپ و چالش‌های نتانیاهو

در حالی که دولت بایدن بر اجرای توافق تأکید داشت، ترامپ موضع خود را به رژیم صهیونیستی نزدیک‌تر کرد. این تغییر را می‌توان در افزایش فشارهای او بر مقاومت فلسطین و تهدیداتش علیه حماس مشاهده کرد.

راست‌گرایان افراطی در رژیم اسرائیل متوجه شدند که ترامپ حتی از نتانیاهو نیز رادیکال‌تر است. او نه‌تنها از ادامه جنگ حمایت کرده، بلکه طرح‌هایی مانند اخراج فلسطینیان از غزه را مطرح کرده است. این موضوع باعث شد نتانیاهو در میان جریان‌های راست تضعیف شود و حتی برخی از تندروها او را به نرمش بیش از حد متهم کنند.

با این‌حال، نتانیاهو پس از پایان مرحله اول توافق، تلاش کرد تا جایگاه خود را به‌عنوان رهبر راست افراطی تثبیت کند. او در یک نشست امنیتی با مقامات نظامی و فرستاده ویژه ترامپ، "استیو ویتکوف"، درباره اجرای یک آتش‌بس موقت در ماه رمضان و عید فصح به توافق رسید.

پیشنهاد ویتکوف؛ تاکتیک جدید برای مهار بحران

 پیشنهاد ویتکوف شامل:
آزادی نیمی از اسرای اسرائیلی در روز اول توافق
آزادی باقی‌مانده اسرا در ازای پذیرش آتش‌بس دائم از سوی حماس

عدم الزام رژیم صهیونیستی به اعلام آتش‌بس کامل
تسهیل تصویب بودجه دولت، که برای جلوگیری از سقوط کابینه حیاتی است

 این پیشنهاد دست نتانیاهو را باز گذاشت تا از رویارویی مستقیم با تندروهای کابینه خود اجتناب کند، درحالی‌که همچنان گزینه ادامه جنگ را در اختیار داشته باشد.

چرا حماس این پیشنهاد را نپذیرفت؟

از دیدگاه مقاومت فلسطین، معامله تنها بر سر تبادل اسرا نیست. دو موضوع اساسی دیگر نیز در میان است:
پایان کامل جنگ
بازسازی غزه

ژیم صهیونیستی اما حاضر نیست درباره هیچ‌یک از این دو موضوع مذاکره کند، مگر اینکه بتواند "اهداف جنگی" خود را محقق سازد؛ یعنی نابودی حماس، پایان حاکمیت آن در غزه و خلع سلاح این منطقه.حتی پیشنهادهای مصر و برخی کشورهای عربی برای بازسازی غزه و مدیریت این منطقه نیز از سوی رژیم صهیونیستی رد شده است.

چگونه نتانیاهو از توافق خارج شد؟

 پس از رد پیشنهاد ویتکوف از سوی حماس، نتانیاهو فرصت را مناسب دید تا رسماً از توافق سه‌مرحله‌ای خارج شود. او:
ارسال کمک‌های بشردوستانه به غزه را متوقف کرد.
گذرگاه‌های مرزی را بست.
اعلام کرد که ۴۰۰ هزار نیروی ذخیره جدید را به خدمت خواهد گرفت، که به معنای آماده‌سازی برای جنگ بود.

چرا نتانیاهو دیگر به جنگ بازنخواهد گشت؟

باوجود تهدیدات نظامی، نتانیاهو به دلایل مختلف در عمل قادر به بازگشت به جنگ نیست:

مخالفت داخلی: اکثریت جامعه صهیونیستی ترجیح می‌دهند اسرا از طریق مذاکره آزاد شوند، نه جنگ.
سیاست ترامپ: باوجود حمایت ترامپ از اسرائیل، او تلاش دارد خود را به‌عنوان رهبری معرفی کند که جنگ را تمام می‌کند، نه آغازگر آن باشد.
فشار کشورهای عربی: کشورهای عربی رژیم صهیونیستی را عامل اصلی شکست طرح‌های بازسازی غزه معرفی می‌کنند.
ابهام در سیاست‌های آمریکا: برخی مقامات نظامی رژیم اسرائیل نگران هستند که ترامپ در آینده رویکرد خود را تغییر دهد.

نتیجه‌گیری؛ مذاکره در سایه تهدید جنگ

رژیم صهیونیستی همچنان به تهدیدات نظامی ادامه می‌دهد، اما در عمل بازگشت به جنگ را دشوار می‌بیند.بحران‌های داخلی، ازجمله تصویب بودجه و اختلافات درون ائتلاف، مانعی برای ورود به درگیری گسترده شده‌اند.فرستاده ترامپ، ویتکوف، همچنان تلاش دارد توافق را به نفع رژیم اسرائیل اجرا کند.رژیم صهیونیستی با اتخاذ سیاست "لبه پرتگاه"، در حال بازی با زمان است.