
خلع سلاح علمی دانشگاههای بزرگ؛ ترامپ چگونه اقتصاد آمریکا را تضعیف میکند؟

به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری دانشجو؛ بر اساس گزارش وبسایت «سیانان»، اقدامات دونالد ترامپ علیه دانشگاههای نخبه آمریکا، تنها برخوردی سیاسی با جریانهای آکادمیک نیست، بلکه حملهای مستقیم به پویاترین مراکز رشد اقتصادی ایالات متحده محسوب میشود.
دانشگاههای پژوهشی مانند هاروارد، کلمبیا، پرینستون، پنسیلوانیا، کورنل و جانز هاپکینز طی دهههای گذشته نقش کلیدی در تولید دانش، تربیت متخصصان و شکلگیری صنایع پیشرفته از جمله هوش مصنوعی، زیستفناوری، داروسازی، تجهیزات پزشکی و رایانش پیشرفته داشتهاند. آسیب به این مؤسسات، مستقیماً توان رقابتی آمریکا را در برابر کشورهایی چون چین تهدید میکند.
تحلیل دادههای مؤسسه «بروکینگز مترو» نشان میدهد که از میان ۱۰۰ شهرستان پربازده اقتصادی در آمریکا، ۴۴ مورد میزبان دانشگاههایی هستند که در فهرست ۱۰۰ مرکز برتر دریافتکننده بودجه تحقیقاتی فدرال قرار دارند. همچنین، ۴۱ شهرستان از این فهرست بالاترین نرخ فارغالتحصیلان دکترای علوم و مهندسی را دارند.
با آنکه این شهرستانها تنها ۱.۵٪ از مجموع ۳۱۰۰ شهرستان آمریکا را تشکیل میدهند، اما حدود ۳۵٪ از تولید ناخالص داخلی ایالات متحده را تأمین میکنند. تضعیف آنها برابر است با ضربهای بزرگ به موتور اقتصادی کشور.
ترامپ چگونه دانشگاهها را هدف قرار میدهد؟
در دوره دوم ریاستجمهوری ترامپ، مجموعهای از سیاستها و اقدامات بهطور مشخص علیه دانشگاههای برجسته به اجرا درآمده است:
بازبینی، تعلیق یا قطع کمکهای مالی فدرال به بیش از ۲۰ دانشگاه بزرگ
کاهش بودجه مؤسسه ملی علوم (NSF) و کاهش ۵۰٪ در تأیید پروژههای تحقیقاتی در دو ماه ابتدایی
کاهش بورسیههای دانشجویان تحصیلات تکمیلی
تعلیق بودجه ۸۰۰ میلیون دلاری دانشگاه جانز هاپکینز که منجر به اخراج ۲هزار کارمند شد
کاهش بودجه مؤسسه ملی سلامت (NIH) بهویژه برای هزینههای غیرمستقیم مانند تعمیرات و پشتیبانی پژوهشها
اخراج یا محدودسازی دانشجویان خارجی بهدلیل فعالیت سیاسی یا اظهارنظر درباره مسائل جهانی مانند غزه
این اقدامات اغلب با توجیه «مبارزه با یهودستیزی» یا «حفظ نظم در محیط دانشگاهی» صورت گرفته، اما نهادهای علمی و مدنی این توجیهات را پوششی برای محدود کردن استقلال دانشگاهها و سرکوب مخالفتها با سیاستهای دولت میدانند.
پیامدهای راهبردی؛ «خلع سلاح علمی» آمریکا
سیانان هشدار داده است که اقدامات ترامپ نهتنها اقتصاد داخلی را تضعیف میکند، بلکه آمریکا را در رقابت جهانی با چین و سایر قدرتها عقب میاندازد.
در حالی که چین میلیاردها دلار در توسعه فناوریهایی نظیر هوش مصنوعی، فناوری کوانتومی، و علوم زیستی سرمایهگذاری میکند، قطع بودجه دانشگاههای آمریکایی چیزی شبیه به خلع سلاح یکجانبه علمی تلقی میشود.
برخی تحلیلگران وضعیت فعلی را با «شوک اسپوتنیک» در دهه ۱۹۵۰ مقایسه کردهاند، اما برخلاف آن زمان که آمریکا با افزایش سرمایهگذاری در علم واکنش نشان داد، دولت ترامپ در مسیر کاهش این سرمایهگذاریها گام برداشته است.
جالب توجه آنکه، با وجود تبلیغات دولت ترامپ، اکثریت مناطق دانشگاهمحور در انتخابات اخیر به کامالا هریس رأی دادند. طبق آمار، هریس حدود ۴۰٪ از آرای خود را تنها از ۴۰ شهرستان دریافت کرده که دارای دانشگاههای تحقیقاتی برجسته بودند.
در مقابل، ترامپ تنها در ۴ شهرستان از این فهرست پیروز شد که مجموعاً کمتر از ۵٪ از آرای او را تشکیل میدهند. این آمار نشان میدهد که شهرهای پیشرو در اقتصاد و فناوری، با سیاستهای محدودکننده علیه دانشگاهها همراه نیستند.
سیاستی که میتواند آینده آمریکا را قربانی کند
اقدامات دولت ترامپ علیه دانشگاههای نخبه، فراتر از سیاست داخلی، تبعات ژئوپلیتیکی و استراتژیک برای آینده علمی و اقتصادی ایالات متحده خواهد داشت. در جهانی که رقابت فناورانه، محور قدرت بینالمللی است، هر تضعیف در حوزه آموزش عالی، به معنای عقبنشینی در جبهههای اصلی قدرت نرم و سخت آمریکا خواهد بود.