موسیقی درمانی؛ ابزاری برای سلطه

گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، حسين كرمي؛ در ابتدای ظهور اسلام، موسیقی همچون مجسمه سازی حرام و مذموم بود؛ این در حالی است که تحریم موسیقی در اسلام فی نفسه به صراحت نیامده است، ولی به موجب احادیثی که به پیامبر اکرم(ص) نسبت داده شده، پیامبر از بیم نتایج و عواقب آواز و رقص زنان و مطربان فرمودند: «موسیقی، مؤذن شیطان است و هر که را بتواند به واسطه آن به اطاعت در می آورد».

 

در یک حکم کلی هر صوت و آوازی که از حالت اصلی و اولیه خود خارج شده و در جهت تهییج و ترغیب مستمع دچار تطریب و ترقیص و ترجیع شود، حکم غنا بر آن صادق است؛ البته یک نکته ظریف جهت اطلاع این است که «هر موسیقی ای غنا نیست، ولی هر غنایی موسیقی است».

 

نظر غالب علمای دینی و فقهای شیعی در باب «غنا» موضوع حرمت بودن آن است؛ به طوری که علامه محقق اردبیلی معتقد است: «در حرمت غنا اختلافی بین علما نیست».

 

آنچه را که در اسلام حرام شده به دنبال مفسده ای است که از آن فعل به وجود می آید و لازم الاجتناب است؛ در باب موسیقی آنچه که مورد نظر است فتوای مشهور و غیر مشهور علمای اسلام است که در باب مشهور؛ علمای دین همچون «صاحب جواهر» و یا «حضرت امام خمینی(ره)» و مقام معظم انقلاب و تعداد زیادی از علما ی مشهور؛ متفق القولند که موسیقی به سه قسمت «غنا بودن»، «جایز بودن» و «مشکوک بودن» تقسیم می شود و همه اقسام آن حرام نیست.

 

تاحدی در قسم های «غنا بودن و نبودن» برخی موسیقی ها مطلب روشن است؛ اما موسیقی هایی که مشکوک هستند مورد مناقشه قرار گرفته اند؛ حال چه به لحاظ شکل و یا به لحاظ محتوا و یا هر دو؛ که مشکل تشخیص ما هم در همین نوع از موسیقی می باشد که بسیار سخت است، و تنها راه و چاره تشخیص موسیقی های مشکوک در غنا بودن و یا نبودن بایستی احتیاط نمود و باید دانست که سنتی بودن موسیقی و یا اینکه از صدا و سیما پخش می شود، مجوزی برای گوش دادن نمی باشد.

 

امام خمینی (ره) از موسیقی حرام تحت عناوین لهوی و مخدر مغز و اندیشه و عامل غفلت یاد می‌كند؛ و مقام معظم رهبری می‌گوید: موسیقی اگر انسان را به بیكارگی، ابتذال، بی‌حالی و واخوردگی از واقعیت‌های زندگی و امثال اینها بكشاند، موسیقی حلال نیست. موسیقی اگر انسان را از معنویت از خدا و ذكر غافل كند و انسان را به گناه و شهوترانی تشویق كند، موسیقی حرام است، و اگر این خصوصیت مضر و موجب حرمت را نداشته باشد، حرام نیست.

 

یکی از شایعات و یا استنادات غیر علمی که شاید در زندگی روزمرگی مردم نیز وجود داشته باشد اعتقاد به خاصیت شفابخشی و درمانی موسیقی در بیماران روانی است؛ کسانی که به این ایده معتقدند، موسیقی را عامل تحریک درمان بیماران روانی می دانند، اما این در حالی است که عقیده شفابخش بودن موسیقی در بیماران روانی، تبلیغاتی بیش نیست و چه بسا اعتقاد به این نظر، بسیاری از پزشکان را از امر تحقیق علمی و عملی در باب علت بیماران روانی باز می دارد.

 

اگر نظریه موسیقی درمانی صحیح بوده و تجربه شده و موسیقی در این عنصر به حد اعلای پیشرفت خود رسیده است، چرا برابر آمار، روز به روز بر تعداد بیمارستان های روانی و بیماری های متعدد آن افزوده می شود و این مشکل بویژه در کشورهای امریکایی و اروپایی که مهد موسیقی و آواز هستند، دوچندان است؟!

 

پس با این حساب سرانگشتی، پوچ و بی اساس بودن نظریه موسیقی درمانی ثابت می شود. مضافاً اینکه تحقیقات نشان داده است، رجوع به مذهب و دین و دیانت باعث آرامش روح در بیماران روانی می گردد و اخیراً در کشورهای اروپایی از کشیشان، جهت تسکین روحی بیماران سود می جویند.

 

نکته آخر اینکه در دنیای امروزی نظام سلطه و استعمارنوین جهانی، موسیقی را به بهانه عامل درمانی و شفابخش روحی مطرح می کنند تا به راحتی بتوانند بر مغزها حکومت كنند؛ چرا که مشروب و موسیقی هر دو باعث «خمول ذهنی» انسان می شود.