به گزاش اجتماعی «خبرگزاری دانشجو» مرضیه آزادی؛ در شاهنامه فردوسی اشارههایی درباره بزم چهارشنبهای در نزدیکی نوروز وجود دارد که نشان دهنده کهن بودن جشن چهارشنبهسوری است. مراسم سنتی مربوط به این جشن ملی، از دیرباز در فرهنگ سنتی مردمان ایران زنده نگاه داشته شده است.
واژه «چهارشنبهسوری» از دو واژه چهارشنبه که نام یکی از روزهای هفتهاست و سوری که به معنی سرخ است ساخته شدهاست.
مراسم چهارشنبه سوری :
چهارشنبه آخر سال یکی از آیین های نوروزی است که آمیزه ای از چند رسم متفاوت است، برگزاری چهارشنبه سوری، که در همه ی شهرها و روستاهای ایران وجود دارد، بدین صورت است که شب آخرین چهارشنبه ی سال (یعنی نزدیک غروب آفتاب روز سه شنبه)، بیرون از خانه، جلو در، در فضایی مناسب، آتشی می افروزند و اهل خانه، زن و مرد و کودک از روی آتش می پرند و با گفتن: «زردی من از تو، سرخی تو از من»، بیماری ها و ناراحتی ها و نگرانی های سال کهنه را به آتش می سپارند، تا سال نو را با آسودگی و شادی آغاز کنند.
از باورها و رسم های چهارشنبه سوری که هنوز به کلی فراموش نشده اند ودر برخی از شهرها و روستا ها هنوز این مراسم ها برگزار می شوند عبارتند از:
کوزه شکنی یکی از مراسم چهارشنبه سوری :
یکی دیگر از مراسم مخصوص چهارشنبه سوری آن بوده که کوزه کهنه ای را برمی داشتند و در آن مقداری نمک و ذغال و سکه ده شاهی می انداختند و هر یک از افراد خانواده یک بار کوزه را دور سر می چرخاند و نفر آخری آن کوزه را از پشت بام ، به کوچه می افکند و می گفت: درد و بلای ما بـِرَه توی کوزه و بـِرَه توی کوچه
آجیل چهارشنبه سوری :
رسمی که از قدیم در ایران متداول بوده است، تهیه و خوردن آجیل چهارشنبه سوری است. این آجیل شور و شیرین ، مانند آجیل مشگل گشاست؛ یعنی علاوه بر مواد اصلی بو داده ی شور و شیرین، مانند آجیل، برگه هلو و زردآلو، قیسی، کشمش سبز، مویز، باسلـُق، پسته و بادام، فندق بو نداده، نقل، شکر، پنیر و مغز گردو هم اضافه می کنند.
تهیه این آجیل را برای استجابت یک مراد نذر می کنند. خوردن این آجیل در شب چهارشنبه سوری، به اعتقاد مردم باعث شگون و خوش یمنی است.
فالگوش ایستادن، یکی از مراسم چهارشنبه سوری:
دیگر از مراسم مربوط به چهارشنبه سوری، فالگوش ایستادن است؛ بدین معنی که کسانی که حاجتی دارند، نیت می کنند و سر چهار راه یا در معبری فالگوش می ایستند و به حرف نخستین عابری که از کنارشان می گذرد توجه می کنند و هر کلام که از دهان او درآید در استجابت مراد خود به فال بد یا خوب می گیرند، اگر گفته عابری موافق با آرزوی صاحب حاجت باشد آن آرزو را برآورده شده می دانند.
سنت ها و آیین هایی به این زیبایی و با این تنوع را یک جا به خاک سپرده ایم و با نام سنتی بودن، قدیمی بودن و کسل کننده بودن، آنها را فراموش کرده ایم.
سنت هایی که درد و رنجی به همراه نداشته و با شادی و شیطنت های جوانانه دنبال می شد، اما هم اکنون بعد از گذشت سال ها، شاهد ایجاد فرهنگ دیگری هستیم. ما بودیم که سعی کردیم مراسم چهارشنبه سوری را نابود کنیم ولی راه حل جایگزینی برای آن پیدا نکردیم و هم اکنون باید شاهد مراسم دیگری باشیم.