هنر انقلاب را با انتقاد به باد ندهیم

گروه فرهنگی«خبرگزاری دانشجو»؛ امروز را روز هنر انقلاب اسلامی نامیده اند. روز بیستم فروردین بود که شهید آوینی به شهادت رسید. به همین مناسبت این روز را روز هنر انقلاب اسلامی نامیده اند. در چند سال گذشته نیز این روز بیش از گذشته مطرح شده است. حتماً اگر همین امروز به سایت ها، خبرگزاری ها، مجلات، روزنامه ها و سایر رسانه ها مراجعه کنید، مطالب بسیاری در خصوص ماهیت این هنر، شیوه شکل دهی به آن، چگونگی ارتقای هنر انقلاب و ... خواهید دید.

اما سوالی که مدام در ذهن اعضای همین هنر انقلاب اسلامی، یا به زبانی دیگر هنرمندان انقلابی وجود دارد این است که چرا با وجود تمام کارهایی که در چند سال گذشته انجام گرفته، هنوز هنر انقلابی محجور است؟ چرا هنوز وجه غالب هنر پس از انقلاب هنری است که چندان وجه اشتراکی با انقلاب اسلامی ندارد؟

برای آنکه این هنر از غربت درآید، کارهای مختلفی انجام داده اند. مهمترینشان این بود که به هنرمندانی که چندان دل در گرو انقلاب نداشتند، سفارش ساخت هنرهایی اسلامی و انقلابی دهند.

انصافاً کلاهمان را قاضی کنیم ببینیم چقدر این راهبرد جواب داده است. نمی خواهیم به جزئیات مشکلات آثاری که از دل این هنرمندان جوشیده اشاره کنیم. تنها کافی است به فضای هنری کشور در سال های اخیر نگاهی بیاندازیم و ببینیم چقدر به آنچه از هنر اسلامی در نظر داشته ایم نزدیک شده است. البته منکر شاخص های مثبت و رو به رشد این هنر نیستیم، اما همان نیز مرهون همان جریان نه چندان پر قدرت دوستان مذهبی و انقلابی بود.

در سال های پس از جنگ تحمیلی به خاطر آنکه مسئولین فرهنگی مان که اتفاقاً متدین نیز بودند فرزندان انقلاب را دست کم گرفتند و گمان کردند اگر عرصه از دست هنرمندان غیر انقلابی خارج شود، فرهنگ کشور زمین می خورد و دیگر توان سر بلند کردن ندارد از دستان انقلابی ترسیدند. به زبان دیگر به پتانسیل جوانان حزب اللهی اعتماد نکردند. از اینکه چه بر سر هنر و فرهنگ خواهد آمد ترسیدند. گفتند حالا که پتانسیلی قوی در جوانان انقلابی نداریم، به همان هنرمندان قبل از انقلاب اعتماد می کنیم. برای جبران این نقیصه بزرگ نیز گفتند به آن ها سفارش می کنیم آثاری اسلامی و انقلابی تولید کنند.

بعداً خوشحال شدیم که این «هنرمندان عزیز کشورمان» به حرف مسئولان توجه کردند و آثاری فاخر و شکوهمند که با اهداف انقلاب همسو بود تولید کردند. اما حواسمان نبود که اتفاقاً با این کار تیشه به ریشه انقلاب می زنیم. این «هنرمندان عزیز کشورمان» در اصل روایت خود را از انقلاب اسلامی به مردم قالب کردند. روایتی مخدوش، بی سرو ته، تحریف شده و انفعالی که از ذهنی غربزده و یا غرب گرا سرچشمه گرفته است. بنابراین مردم از دریچه هنر، به انقلابی غربزده دست پیدا کردند.

البته حتماً توجه دارید که ما منظورمان تمام هنرها و تمام هنرمندان نیست. برخی هنرها همچون شعر و برخی هنرمندان همچون احمدعلی راغب، از این عرصه جدا هستند.

اما کافی است به متن اصلی هنرهایی همچون سینما، موسیقی، انواع هنرهای تجسمی و حتی بسیاری هنرهای نوشتاری و ... نگاهی بیاندازیم تا ببینیم هنر پس از انقلاب را چه کسانی به تاراج برده اند.

سال 89 در جشنواره فیلم فجر، یکی از بازیگران مطرح سینما، وقتی جایزه سیمرغ بلورین را دریافت کرد، پشت تریبون رفت و گفت: «سینما مال ما است.» این هنرمندان هنر را ملک طلق خود می دانند و اجازه ورود به هیچ کس را نمی دهند.
 

یکی از ابزارهای قدرتمند عرصه های گوناگون هنری، انجمن های صنفی است که به اسم فعالیت های صنفی، فعالیت های سیاسی انجام می دهند. یکی از مهمترین اهداف این انجمن ها این است که از ورود جوانان انقلابی جلوگیری کنند.
 

آنچه که مسلم است این است که بهترین راهکار تعالی هنر اسلامی و انقلابی، باز گذاشتن دست جوانان خود انقلاب است تا بتوانند کار خود را به انجام برسانند. اعتقاد ما این است و این اعتقاد را خود معصومین (ع) به ما یاد داده اند که اگر سخن حق گفته شود، لاجرم بر دل مردم می نشیند و سخن حق پذیرفته خواهد شد. بنابراین اگر عرصه برای تمام افراد باز شود آثار جوانان انقلابی بیش از هنرمندان حرفه ای! دیده می شود. لزومی هم ندارد توسط مسئولان ذی ربط هنرمندان غیز انقلابی حذف شوند، اگر تنها دست انقلابیون باز گذاشته شوند، مردم خودشان به سینه روشنفکرانی که حرف گروهی اقلیت را تکرار می کنند، دست رد خواهند زد.
 

امسال سال فرهنگ و اقتصاد است. سوال اینجاست؛ مسئولان و سیاست گذاران فرهنگی چقدر تلاش کرده اند بودجه ای مشخص برای نهادهای انقلابی دست و پا کنند؟ چه قوانینی برای بستن دست انجمن های صنفی وضع کرده اند تا هر گونه که دلشان خواست آن عرصه هنری را هدایت نکنند؟ نمایندگان دلسوز و انقلابیمان به جز انتقاد از دولت یازدهم، خود چه اقدام در خوری برای حمایت از جوانانی که به آن ها رأی داده اند انجام دادند؟ البته منکر کاستی های دولت و انتقادات وارده بر آن نیستیم. اما تنها وظیفه نمایندگان مجلس، انتقاد نیست.
 

امیدواریم در این سال، اگر جبهه مقابل قوی به میدان آمده، دوستان انقلابی تنها به انتقاد بسنده نکنند و با هر ابزاری که در دست دارند، امید هنرمندان غیر انقلابی و روشنفکر به دولت تدبیر و امید! را قطع و یا حداقل کمرنگ کنند.