به گزارش خبرنگار احزاب «خبرگزاری دانشجو»، در سال ۱۳۵۶ به تاکید امام خمینی (ره) و با حمایت از مرتضی مطهری، نخستین هستهٔ جامعهٔ روحانیت شکل گرفت. برنامهریزی راهپیماییها، سخنرانی در مساجد، تهیهٔ شعارها، و هماهنگی و سازماندهی مبارزه ضد حکومت پهلوی عمدتاً برعهدهٔ جامعهٔ روحانیت مبارز بود. اساسنامهٔ جامعهٔ روحانیت مبارز در سال ۱۳۵۷ تدوین شد. در آذر ۱۳۵۸ به توصیه امام (ره) اساسنامهٔ جدیدی تنظیم و بسیاری از بندهای اساسنامهٔ پیشین حذف شد و نام آن به «جامعهٔ روحانیت مبارز تهران» تغییر یافت. آخرین تغییر در اساسنامه مربوط به ۲۹ مرداد ۱۳۷۵بود که نام جامعه به «جامعهٔ روحانیت مبارز استان تهران» تغییر یافت.
پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ جامعه روحانیت مبارز به یکی از تشکلهای سیاسی بانفوذ ایران تبدیل شد به طوری که کاندیداهای مورد حمایت این تشکل تا سال ۱۳۷۶ در شش دوره نخست انتخاباتهای ریاستجمهوری ایران پیروز شده بودند.
جامعه روحانیت مبارز در همان ابتدای تأسیس در دو شاخه شمال و جنوب تهران فعالیت میکرد. جلسات روحانیت مبارز شمال تهران با حضور شهیدان باهنر، مفتح، شاهآبادی و نیز روحانیونی مثل موسوی اردبیلی و مصطفی ملکی در تجریش تشکیل میشد.
شاخه جنوب تهران روحانیت نیز در منزل شهید صادق اسلامی (از اعضای قدیمی هیئتهای موتلفه اسلامی) برای صدور اعلامیههای این تشکل و هماهنگی اجتماعات، راهپیماییها و اعتصابات و امور دیگر و با محوریت آیتالله شهید محلاتی و آیتالله مهدوی کنی و حضور فعال بزرگانی مثل آیات موحدی کرمانی، عمید زنجانی و مرحوم سیدعبدالمجید ایروانی و حسن لاهوتی به صورت مرتب برگزار میشد.
آیتالله شبستری، حججالاسلام سید محمدحسن ابوترابیفرد، مصطفی پورمحمدی، جعفر شجونی، سید ابوالحسن نواب، غلامرضا مصباحیمقدم، احمد سالک، سیدرضا تقوی، سیدرضا اکرمی، حسن ابراهیمی و... از جمله اعضای کنونی جامعه روحانیت مبارز هستند.
اما در کنار وجود اعضای شاخص جامعه، عضویت و حضور «حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر ناطقنوری» و «حجتالاسلام والمسلمین حسن روحانی» در جلسات شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز سالهاست که در هالهای از ابهام قرار دارد.
«حجتالاسلام والمسلمین حسن روحانی» از سال ۱۳۷۸ با تاسیس حزب اعتدال و توسعه از سوی برخی فعالان حزبی که با مشورت با آیتالله هاشمی رفسنجانی و وی تشکیل شد، مشغول فعالیتهای سیاسی است که بعد از انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۳۹۲ در دیدار با اعضای جامعه روحانیت مبار قول مساعد را برای حضور در جلسات شورای مرکزی به آْنان داده بود.
بعداز دلخوریهای ناطقنوری از اصولگرایان به دلیل عدم حمایت این جریان سیاسی از وی بعد از اتهاماتی که «محمود احمدینژاد» در جریان انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۳۸۸ به فرزندانش وارد کرد دیگر این روحانی در جلسات جامعه روحانیت مبارز شرکت نکرده است.
فاصله گرفتن حجتالاسلام والمسلمین ناطقنوری از جامعه روحانیت مبارز در واقع به وقایع انتخابات ریاستجمهوری سال ۸۸ بر میگردد. یکسال قبل از انتخابات، این عضو جامعه با ارائه طرح کاندیدای «وحدت ملی» سعی کرد که به انتخابات پیشرو وجههای ملی ببخشد. مسالهای که از سوی دولتمردان و هواداران آن روز دولت، مثبت ارزیابی نمیشد و رویارویی دولت نهم با این روحانی اصولگرا را علنی کرد. اما اوج این رویارویی پس از آن بود که بعضی از اعضای جامعه روحانیت، پس از عدم اجماع در اینجامعه، سعی کردند «محمود احمدینژاد» را کاندیدای اینجامعه معرفی کنند. این چنین بود که ناطقنوری در ۴ خرداد ۸۸ با گلایه از انتساب مواضع شخصی برخی افراد به اکثریت اعضای اینجامعه گفت: با صراحت عرض میکنم که جامعه روحانیت هیچ مصوبهای در حمایت از هر یک از کاندیداها نداشته و موضع ما در این زمینه سکوت و دعوت به مشارکت حداکثری است.
جامعه روحانیت مبارز در یکی از تاریخیترین دوران خود یعنی انتخابات جانشین برای آیتالله مهدوی کنی قرار گرفته است.
بعد از بیماری آیتالله مهدوی کنی، کارهای جاری جامعه روحانیت توسط آیتالله موحدی کرمانی به عنوان قائم مقام دبیرکل جامعه روحانیت مبارز انجام میشد. جانشینی امام جمعه تهران ادامه داشت تا اینکه با خبر درگذشت آیتالله مهدوی کنی ذهنها به سمت تعیین جانشین و دبیر کل جدید جامعه روحانیت مبارز سرازیر شد.
این در حالی بود که آیتالله مهدوی کنی سالها نقش ستون خیمه جامعه روحانیت مبارز را بازی کرده است و اکنون اعضای اینجامعه به دنبال یافتن ستونی برای تکیه دادن به آن در آستانه روزهای نزدیک به انتخابات مجلس دهم هستند.
حجت الاسلام والمسلمین ابراهیمی در گفتوگو با خبرنگار سیاسی «خبرگزاری دانشجو» در خصوص شاخصههای اصلی رئیس جدید جامعه روحانیت مبارز گفت: کسی که جامعه روحانیت مبارز را میخواهد اداره کند حتما باید ولایت مدار باشد و سوابق تشکیلاتی داشته باشد زیرا جامعه روحانیت تشکلی است که برای حفظ نظام تشکیل شده و در رأس نظام هم مقام ولایت به عنوان یک شاخص مهم حضور دارد.
وی در خصوص گزینههای جایگزینی آیت الله مهدوی کنی گفت: آقایان ناطق، روحانی، هاشمی رفسنجانی و امامی کاشانی از شاخصههای لازم برخوردار هستند، اما حضور آنها در جامعه روحانیت کمرنگ شده و معلوم هم نیست که قصد حضور در جلسات را دارند یا خیر.
این در حالیست که آیت الله مجتهد شبستری در گفتگو با خبرنگار سیاسی «خبرگزاری دانشجو»، زهد و تقوا را از ویِژگیهای آیت الله مهدوی کنی دانست و گفت: ایشان علاوه بر اینکه فقیهی عالم بود و با اداره حوزههای علمیه سروکار داشت؛ در بعد سیاسی هم از بینش سیاسی بسیار خوبی برخوردار بودند.
عضو جامعه روحانیت مبارز ثبات قدم آیت الله مهدوی کنی در مسیر انقلاب را مورد اشاره قرار داد و خاطرنشان کرد: بعد از پیروزی انقلاب دولتهای مختلفی روی کار آمدند، اما ایشان همواره در محور ولایت حرکت کرده و اگر موضوعی را حق تشخیص میدادند از اظهار آن دریغ نمیکردند.
وی ادامه داد: آیت الله مهدوی کنی سیاست را عین دیانت میدانستند و ورود علمای دینی به عالم سیاست را امری لازم تلقی میکردند.
وی با اشاره به مخالفت آیت الله مهدوی کنی با حذف قید «مبارز» از عنوان «جامعه روحانیت مبارز» گفت: ایشان معتقد بودند عنوان «مبارز» همیشه در جامعه روحانیت باید باشد تا مشخص گردد که اینجامعه اهل مبارزه با ستمگران و استکبار جهانی است.
آیت الله مجتهد شبستری در خصوص ویژگیهای دبیرکل جدید جامعه روحانیت مبارز گفت: ثبات و استقامت در خط مستقیم ولایت فقیه و پشتیبانی از آن و ذوب شدن در ولایت، باید در راس خصوصیات دبیرکل جامعه روحانیت مبارز باشد. به قول علامه امینی «ذوب فی الامام خمینی کما ذاب هو فی الاسلام» در امام ذوب شوید همان طور که امام در اسلام ذوب شد.
وی اضافه کرد: دبیری که روی کار میآید باید صراحت لهجه، حسن نیت و توانایی ایجاد انسجام و وحدت بین نیروهای برخط ولایت را دارا باشد.
همچنین سیدرضا اکرمی در گفتوگو با خبرنگار سیاسی «خبرگزاری دانشجو» در خصوص ویژگیهای آیت الله مهدوی کنی اظهار داشت: آیت الله مهدوی کنی در طول ۸۳ سالی که در این دنیا عمر کرد ابتدا از امام جماعت آغاز و آرام آرام تبدیل به یک چهره مبارز انقلابی و مورد اعتماد امام (ره) و بعدها مورد شناخت رهبر معظم انقلاب قرار گرفت لذا ایشان انسانی معتدل از تمام جهات بود.
عضو جامعه روحانیت با اشاره به ویژگیها و جایگاه آیت الله مهدوی کنی در مدیریت جامعه روحانیت گفت: دانشمندان معتقدند هر فردی خودش یک نوع است و کسی همانند دیگری نیست همان طور که سرانگشتان دو نفر شبیه به یکدیگر نیست فکر، فهم، فقه، اخلاق و رفتار هر کس اختصاص به خودش دارد و شبیه دیگری نیست در این حال آیت الله مهدی کنی یک چهره حوزوی و دانشگاهی بود که این دو ویژگی کنار هم به او امتیاز ویژهای داده بود. کار برای دانشگاه و حوزه امتیاز بزرگ آیت الله مهدوی کنی بود.
وی بر همین اساس افزود: آیت الله مهدوی کنی هیچگاه از مردم جدا نشد و فاصلهای بین خود و مردم ایجاد نکرد در عین حال که زمانی وزیر کشور نخست وزیر و رئیس مجلس خبرگان بود امام جماعت دانشگاه بود و تدریس در حوزه مروی را هم ادامه داد.
اکرمی در خاتمه در باره ویژگیهای که یک مدیر در جامعه روحانیت مبارز باید داشته باشید تصریح کرد: فردی برای پذیرش مطلوب مدیریت جامعه روحانیت مبارز مقبول است که اسلام محمدی (ص) انقلاب اسلامی، ولایت ولی فقیه و قانون را قبول داشته و شایستگیهای مدیریتی را داشته باشد.
همچنین «حجت الاسلام شجونی» در گفتگو با خبرنگار سیاسی «خبرگزاری دانشجو» با اشاره به ویژگیهای اخلاقی آیت الله مهدوی کنی گفت: ایشان اهل «تحمّل» بودند نه «تحمیل» و اگر در جلسات نظر اعضا مخالف نظر ایشان بود، نظر جمع را میپذیرفتند و این مسئله بسیار مهمّی است که یک رئیس باید آن را دارا باشد.
عضو جامعه روحانیت مبارز در خصوص گزینه جایگزین آیت الله مهدوی کنی برای ریاست این مجموعه گفت: در بین اعضاء جامعه روحانیت، هیچ گزینهای جز آیت الله موحدی کرمانی مطرح نیست.
وی به دیدار اعضای جامعه روحانیت مبارز با آیت الله موحدی کرمانی در ماه مبارک رمضان اشاره کرد و اظهار داشت: در آن دیدار از ایشان درخواست کردیم که ریاست جامعه روحانیت مبارز را بر عهده بگیرند.
وی افزود: از آن تاریخ تاکنون آیت الله موحدی کرمانی در پنج جلسه از جلسات ما شرکت کردهاند.
همچنین که مصباحی مقدم سخنگوی اینجامعه، از انتخاب دبیرکل برای سه شنبه هفته جاری یعنی فردا خبر داده است و باید دید که اعضای اینجامعه در این مدت میتوانند به یک وحدت نظری در مورد دبیرکل آینده این جریان برسند یا پروسه انتخاب دبیرکل مدتها به طول خواهد کشید.
آنچه که بیش از هر احتمالی و با وجود شرایط و قرائن و با توجه به زمان محدود باقی مانده تا انتخاب دبیرکل جامعه روحانیت وجود داشته است، شانس آیتالله موحدی کرمانی را بیش از گزینههای دیگر تعیین میکند.