وقتی «چرک‌اندیشان» بر «لبخند» مردم تمرکز می‌کنند

گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو -مریم نوش آبادی، جنگ شبانه «خندوانه» بهانه ی این شبهای تلویزیون برای نشاندن لبخند بر لب های مردم است، که با کارگردانی «رامبد جوان» نگاه جدیدی به طنز و کمدی در اجرای تلویزیونی داشته و موفق به جلب نظر بینندگان بوده است.

 

 

خندوانه که سیاست کلی اش را بر خنده حلال گذاشته و به دنبال راهی برای نشاندن لبخند بر سیمای مردم؛ آن هم بدون تمسخر دیگری است، این روزها دست‌خوش دعوای جناحی برخی افراد سیاست‌باز به شده است. درگیر کشمکش کسانی که به دنبال گرفتن ماهی از هر آب گل آلودی در راستای منافع حزبی و یا حتی فردی خود هستند.

 

 

این نمایش تلویزیونی که از ابتدا سعی در دوری از سیاست‌زدگی داشته، همزمان با اجرای مسابقه ای تحت عنوان «خنداننده برتر» شاهد خیل عظیمی از هجمه برخی منصوبان به جریانات سیاسی بود. هجمه ای که سردم‌داران آن؛ گاهی سعی در مصادره این برنامه تلوزیونی و گاه به دنبال یارکشی های جناحی از آن بودند.

 

 

نمونه مشخصی از این تلاشها، پس از اجرای مسابقه ی استندآپ کمدی میان امین حیایی و امیرمهدی ژوله شکل گرفت. شاید یکی از دلایلی که به ایجاد این فضا کمک کرد نزدیک بودن آرای مربوط به این دو هنرمند بود. برخی گروه‌ها و جریانات سیاسی با دیدن این نزدیکی آرا فضا را مناسب دیدند و خواستند برنده این مسابقه را در راستای اهداف خود مصادره کنند.

 

 

 

 

فضای مجازی که این روزها عضو جدایی‌ناپذیر زندگی مردم شده است در عمومی شدن بیشتر این جریان ها بی اثر نیست، به طوری که در مدت کوتاهی شاهد گسترش پیام هایی با این مفاهیم بودیم که خواهان رای ندادن به یکی از طرفین مسابقه به دلیل بازی در فیلمی که مخالف جنایات رخ داده توسط فتنه گران در سال 88 بودند.

 

 

خندوانه با همه نقاط قدرت و ضعفی که ممکن است در هر برنامه تلویزیونی دیگر نیز وجود داشته باشد همواره کوشیده تا استقلال خود را حفظ کند، و می توان گفت سیاسی شدن آن به مثابه تیر خلاصی است که می تواند همه هویت ساخته شده کنونی و مردمی بودن آن را زیر سوال ببرد، و این موضوعی است که از دید تهیه کنندگان و کارگردان این برنامه نیز دور نمانده است.

 

 

رامبد جوان در خندوانه سعی دارد با حفظ فاصله خود از سیاست زدگی به بسیاری از مسائلی که مردم جامعه با آن ارتباط دارند بپردازد. و اینگونه است که بعد از حواشی ایجاد شده پیرامون مسابقه حیایی-ژوله با انتشاری متنی در صفحه‌ی شخصی‌اش نسبت به عملکرد کسانی که این مسابقه را «چرک» می کنند؛ ابراز تأسف کرد. «جوان» نوشت: «بابت موضع گیری اون دوستایی که رقابت فوق دوستانه مسابقه خنداننده برتر (امین حیایی عزیز و مهدی ژوله عزیز) رو دارن چرک می کنن، متاسفم. عزیزان من! ما خندوانه رو فقط برای شادی و حال خوب مردم عزیز ایران می سازیم تا باهم نزدیک تر بشیم و احساس رفاقتمون بیشتر بشه و این خیلی بده که یک لذت بزرگ و اجتماعی و شاد رو با نسبت های کاملا غلط تبدیلش کنیم به فضایی تلخ و نامنصفانه و بی احساس.»

 

 

 

دعوت از شخصیت ها و اقشار مختلف مانند ورزشکاران، هنرمندان و حتی سیاستمداران محبوبی و اخلاق‌مداری مانند «غلامعلی حداد عادل»، نشان دهنده این است که خندوانه تنها به یک قشر خاص تعلق ندارد، و در عین دعوت از شخصیت های سیاسی نگاه جامعی به مسائل مختلف دارد و هدف از این برنامه ورود به بازی های سیاسی نیست.

 

 

دعوت از جانبازان همزمان با هفته دفاع مقدس نیز اقدام قابل تحسین خندوانه بود که به خوبی نشان داد عوامل این برنامه تا چه میزان پای‌بندی خود را به ارزش ها حفظ کرده اند و به خواست مخاطبان خود از همه طیف ها احترام می گذارند.

 

 

استفاده ابزاری از برنامه ها و فیلم های پرمخاطب سینما و تلویزیون نخستین بار نیست که اتفاق افتاده است. بسیاری از برنامه های تلویزیونی پس از جلب نظر مخاطب به چنین گردابی وارد شده اند. اخراجی های 3 و قلاده های طلا نیز نمونه هایی از آثار موفق سینمایی بودند که استقبال خوب مخاطب از آنها به مذاق برخی خوش نیامد و در صدد مقابله با آنها برخواستند.

 

 

فروش فیلم های سینمایی پیش از اکران آنها در سینما، به راه انداختن جریانات سیاسی در مقابل فیلم های سینمایی، ایجاد تقابل میان فیلم های در حال اکران در دوره زمانی مشخص و غیره، نمونه ای از اقداماتی است که در مقابله با آثار پر فروش و مردمی در سینما و تلوزیون دارای نمونه و مصداق است.

 

 

اینکه چه کسانی در پشت پرده این جریانات قرار دارند و چه سودی از این اقدامات می برند موضوعی است که شناخت آن کار سخت و پیچیده ای نیست. منافع فردی و جناحی همواره عامل محرک شکل گیری این ناهنجاری ها بوده و تنها راه مبارزه با آن هوشیاری مخاطب و سازندگان این آثار هنری است. هوشیاری به معنای اینکه در اقدام نخست موضع خود را در برابر این اظهارات مشخص کنند و سپس به دنبال راهکاری برای کاهش اثرات اینگونه اظهارات باشند.

 

 

نمونه ای از این مقابله را می توان در عملکرد امین حیایی و امیرمهدی ژوله پس از انتشار این گونه مطالب مشاهده کرد. اعلام موضع و درخواستی که از مردم توسط این هنرمندان برای دوری از فضای گل آلود و سیاست زده این روزها شد به خوبی توانست توپ را در میدان طرف مقابل بیاندازد و عرصه را بر سوء استفاده کنندگان تنگ کند.