برای پدید آوردن تمدن نوین اسلامی، حوزه و دانشگاه باید خود را بازتعریف کنند

اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از مشهد، داوود حیدری یکشنبه‌شب در نشست تخصصی وحدت حوزه و دانشگاه با حضور روحانیون و اساتید دانشگاهی در سالن اجتماعات دانشگاه مهندسی فناوری‌های نوین قوچان گفت: حوزه و دانشگاه دو نهاد به وجود آمده توسط بشر بوده که در واقع انسان این دو نهاد را اعتلا کرده است و تعریف از دانشگاه و حوزه متعدد هست و برای هرکدام اهداف مشخصی در طول تاریخ در نظر گرفته‌اند.

وی بابیان اینکه مقایسه این دو نهاد کار دشواری بوده و قبل از این مقایسه باید تلقی واحدی از آن‌ها وجود داشته باشد، افزود: حوزه سابقه چندین هزارساله دارد و توانسته با طراحی سازوکاری برای ورود افرادی به این نهاد، دین را شناسانده و علاوه بر به دست آوردن تفسیر درست آن را ابلاغ و تبلیغ کنند.

معاون پژوهشی دانشگاه علوم اسلامی رضوی با یادآوری اینکه این نهاد علاوه بر شناخت دین، تبلیغ و ارائه باید بتواند آن را عملیاتی و نظارت بر اجرا داشته باشد، تصریح کرد: نهادی که امروز به‌عنوان حوزه می‌شناسیم تجربه و سنت ذی‌قیمتی در حوزه تربیت نیروی انسانی، انتقال دانش و حتی سبک زندگی علمی دارد.

حیدری با اشاره به اینکه امروزه بسیاری از کارهایی که در نهادهایی همچون دانشگاه صورت می‌گیرد در سنت حوزوی با کمترین هزینه و بیشترین بهره‌وری انجام‌ گرفته است، تأکید کرد: امروزه چه میزان هزینه و امکانات برای برگزاری آزمون و کنکور صرف می‌شود، درصورتی‌که شیوه جذب برای حوزه کمترین هزینه را تحمیل می‌کند و دارای سنت خاصی است.

وی برگزاری امتحانات به شیوه سنتی در ارتقاء طلاب از یک‌پایه به پایه دیگر، شیوه انتخاب درس و شیوه انتخاب استاد را از تجربیات ذی‌قیمت حوزه دانست و افزود: متأسفانه بعد انقلاب یکی از آسیب‌هایی که به این نهاد وارد شده ورود بعضی امور شکلی دانشگاه به حوزه مثل واحدی کردن دروس، ترمی کردن دروس، مقطع بندی، برگزاری آزمون و... است که حوزه را دچار آسیب می‌کند.

معاون دانشگاه علوم اسلامی رضوی با تأکید بر اینکه طلاب درگذشته ارتباط عمیقی با اساتید از نظر روحی، اعتقادی و رفتاری داشتند، گفت: امروزه آن ارتباط در برخی حوزه‌ها تنها به یک ارتباط علمی تبدیل‌ شده و روابط عمیق قبلی دیگر وجود ندارد و آن انتقال تربیت، نوع زندگی و رفتاری عالم به شاگرد دچار آسیب شده است.

حیدری با ابراز تأسف از این‌که در دانشگاه‌ها نیز پس از انقلاب نتوانستیم دانشگاهی طراحی کنیم تا با مسیر کنونی جامعه همراهی داشته باشد، بیان کرد: وقتی در انقلابی قرارگرفته‌ایم که تحول عظیمی به نام انقلاب اسلامی به وجود می‌آید و قرار است دین را در حیات بشر جاری کند نیازمند نهادهایی بوده و هستیم که این هدف محقق شود.

وی تأکید کرد: هم حوزه و هم دانشگاه باید در این مسیر قرار بگیرند و قبل از وحدت این اتفاق باید رخ بدهد که برای پدیدآوران یک تمدن نوین اسلامی سازوکارهای مشخصی نیاز است که حوزه و دانشگاه باید برای تحقق این هدف از خود شروع کرده و باز تعریف داشته باشند.

معاون پژوهشی دانشگاه علوم اسلامی رضوی بابیان اینکه اگر دانشگاه و حوزه خود را با این هدف هماهنگ نکنند هیچ وحدتی رخ نداده و کارهای یکدیگر را نیز خنثی می‌کنند، ابراز داشت: هم حوزویان و هم دانشگاهیان بر این نقطه اتفاق‌ نظر داشته باشند که بر اساس دین قرار است تمدنی شکل‌گرفته و نهادی قرار است مبانی نظری این تمدن را بیان، تبیین، تبلیغ و دفاع کند و سازوکار عملیاتی اجرای این ایده را شناسایی، تحقیق و نشان دهد.

حیدری با اشاره به این موضوع که تا قبل از اینکه بر سر یک اصول به توافق نرسیده و احیا و ایجاد تمدن اسلامی در اذهان ما به‌ عنوان یک هدف متعالی شکل نگیرد، صحبت درباره انتقال تجربیات و پیشبرد اهداف دیگر امکان‌پذیر نخواهد بود، بیان داشت: حوزه باید در ایجاد تمدن مبانی معرفت‌شناسی، هستی‌شناسی و ارزش‌شناسی را شناسایی، تبیین و بیان کند و بتواند تمدن‌های رقیب را به چالش کشانده و نقاط قوت و ضعف تمدن‌های رقیب را بیان کند.

وی با تأکید بر اینکه دانشگاه نیز علاوه بر مسلح شدن به این فکر و ایده باید راهکارهای اجرایی چنین تمدنی را بیان و تحقیق کند، بیان کرد: نقطه وحدت حوزه و دانشگاه این است که هم استاد دانشگاه و هم استاد حوزه بداند که در آن مسیر حرکت می‌کند و اگر می‌خواهد اقتصاد و سیاست بنا کند و حتی آپارتمان، پارک و سینما بسازد تنها در آن مسیر ممکن خواهد بود.

همچنین امام‌جمعه قوچان در این مراسم با تأکید بر این مطلب که روش تدریس باید از حوزه به دانشگاه منتقل‌شده تا وحدت ایجاد شود، گفت: نیازی به تدریس الفبای عربی در دانشگاه‌ها از ابتدا وجود ندارد؛ بلکه باید تلاش کنیم تا خروجی حوزه و دانشگاه یکی شود و در این مسیر هم‌طرازی فکری بر هم‌طرازی علمی ارجحیت دارد.

حجت‌الاسلام محمدعلی دستجردی بابیان اینکه در وحدت به‌جای مقایسه باید کنار هم قرار گرفتن را انجام داد تا در مسائل حوزوی و دانشگاهی توفیق حاصل شود، تصریح کرد: خروجی حوزه و دانشگاه متناسب با ساختار جامعه باید باشد و تربیت انسان و ساخت دنیا و آخرت برای بشریت هدف مشترک این دو نهاد به شمار می‌رود.

وی قرار گرفتن دانشگاه‌ها به بهانه‌های مختلف در محیط خارج از شهر را یکی از آسیب‌های متوجه این مراکز علمی دانست و ادامه داد: ترمی شدن در حوزه‌ها نیز به یک آفت تبدیل‌شده اما در کنار آن ارتباط تنگاتنگ حوزه‌های علمیه با مردم و رفت‌وآمدها به حوزه‌ها بسیار خوب است.

امام‌جمعه قوچان دین‌مداری را در جامعه امری مهم تلقی و تأکید کرد: اگر امروز در مسائل ساختمان‌سازی آشپزخانه‌ها اُپن شده و امنیت وجود ندارد به این دلیل است که نگاهی به دین صورت نگرفته و تنها ساختمان بر اساس سازوکار مهندسی بنا می‌شود و این آفت به دلیل شناخته نشدن دین در جامعه و دانشگاه به وجود آمده است.

دستجردی بابیان اینکه دانشگاه‌های این شهرستان تقاضای حضور و استفاده از پتانسیل و ظرفیت روحانیون رادارند، بیان کرد: حوزه علمیه قوچان می‌تواند برای تدریس زبان در حوزه اقدام کند و از پتانسیل دانشگاه‌ها در این زمینه استفاده کند و باید این موضوع را توجه داشت اگر در حوزه خیلی موضوعات مواظبت نشود آنچه آموخته می‌شود در جامعه کاربرد نخواهد داشت.

وی رشد میان حوزه و دانشگاه‌ها در شهرستان‌ها نامتوازن دانست و یادآور شد: حوزه در شهرستانی تنها پایه مقدماتی را دارد اما دانشگاه آن شهر تا مقطع دکتری نیز دانشجو می‌پذیرد و این به آن دلیل بوده که حوزه‌ها مردمی هستند؛ اما دانشگاه‌های دولتی و با بودجه دولت توان خود را بالا می‌برند.

لازم به ذکر است، نشست تخصصی وحدت حوزه و دانشگاه با حضور حجت‌الاسلام محمدعلی دستجردی امام‌جمعه قوچان، داود حیدری معاون پژوهشی دانشگاه علوم اسلامی رضوی و جمعی از طلاب و روحانیون حوزه علمیه و اساتید دانشگاهی در دانشگاه مهندسی فناوری‌های نوین این شهرستان برگزار شد.

در این مراسم اساتید و طلاب حوزه علمیه به بیان دیدگاه‌ها و نظرات خود پیرامون وحدت میان حوزه و دانشگاه و چگونگی رسیدن به این هدف مهم پرداختند.