یرواند آبراهامیان در گفتگو با دانشجو:
گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو-رضا حیدری: پرفسور «یرواند آبراهامیان» قطعاً سرشناس‌ترین استاد علوم سیاسی و تاریخ معاصر ایران در محافل دانشگاهی محسوب می‌شود. او در دانشگاه‌های «پرینستون» و «آکسفورد» به تدریس تاریخ ایران پرداخته و همچنین نویسنده کتاب‌های معتبر «تاریخ بین دو انقلاب» و «تاریخ ایران مدرن» است که با اقبال جامعه دانشگاهی ایران مواجه شده است. در خصوص علت سقوط رژیم پهلوی سؤالی را از ایشان پرسیدم و مایل بودیم نظر وی را در خصوص انقلاب اسلامی بدانیم. آنچه می‌خوانید پرسش و پاسخ خبرگزاری دانشجو با این استاد دانشگاه است.
سؤال خبرگزاری دانشجو: شما در کتاب «تاریخ ایران مدرن» اشاره‌کرده‌اید که لزوماً سقوط رژیم «شاه» شدت توسعه اقتصادی، سرکوب پلیسی ساواک و... نبوده و علت وقوع انقلاب ۱۳۵۷ را امری عمیق‌تر عنوان کرده‌اید. می‌توانیم وقوع انقلاب ۵۷ را طغیان سرکوب‌ها و مطالبات سیاسی دانست که از انقلاب مشروطه در زمان قاجار شکل‌گرفته بود و آن را انقلابی با مؤلفه‌های کاملاً سیاسی و کمتر اقتصادی (همانند انقلاب روسیه و فرانسه) بدانیم؟
آیا می‌توان دست‌یابی به آزادی، احقاق حقوق، آزادی بیان، حکومتی مبنی قانون و مسائل ازاین‌دست را جز مطالبات اصلی انقلابیون ایران دانست؟
پاسخ یرواند آبراهامیان: سؤالات مهم و پیچیده‌ای را مطرح کرده‌اید. در یک اتفاق پیچیده همانند انقلاب، ممکن است چندین دلیل وجود داشته باشد. در سال ۷۹ [۱۳۵۷] مردم خواسته‌هایی برای آزادی و حاکمیت قانون هم داشتند؛ اما من می‌توانم استدلال کنم که رژیم به این دلیل سقوط کرد، چون مشروعیت نداشت و برای اینکه بفهمیم چرا مشروعیت نداشت باید به سال ۱۹۵۳ [۱۳۳۱]برگردیم و کتابی مفصل در تشریح این بحث بنویسیم. مطالبه آزادی و حاکمیت قانون در همه جوامع وجود دارد، اما مشاهده نمی‌کنیم که در همه جوامع انقلابی رخ بدهد. درواقع انقلاب‌های واقعی همانند انقلاب ۱۹۷۹ [۱۳۵۷]پدیده‌هایی بسیار نادری مثل انفجار ستاره‌ها (شهاب آسمانی) هستند.
ارسال نظرات