دکتر حسین بانکیپور، عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان و متخصص خانواده و ازدواج در گفتگوی تفصیلی با خبرگزاری دانشجو، به شرح موانع ازدواج پرداخته است. در بخش اول این گفتگو به موضوع تحصیلات و ازدواج پرداختهایم که مشروح آن تقدیم خوانندگان میشود.
همه ما موجب شکل گیری فرهنگی غلط در امر ازدواج شدهایم
امروز ازدواج جوانان با موانع متعددی روبه رو است که این موانع از تحصیلات، تجملگرایی و سربازی و ... مصداق صد عن سبیل الله است و بدیهی است هر کس به هر طریق که میتواند این مشکلات را باید از سر راه امر ازدواج بردارد. بنابراین نه تنها وظیفه همه افراد جامعه ایجاد بستر و شرایط مناسب و آسان برای ازدواج است بلکه رفع موانع هم از واجبات این امر مهم به شمار میآید و چه بسا رفع موانع بیشتر در جامعه سرایت و عمومیت دارد.
امروز حاشیههای غیرضروری امر ازدواج از متن آن زیادتر شده و اصل ازدواج را زیر سوال برده است و در واقع با ایجاد آداب و رسوم غلط که آحاد جامعه آن را پذیرفتهایم افکار و فرهنگی غلط در این زمینه را رقم زدهایم و همه با هم مانعی در راه امر خدا شدهایم.
به خاطر تحصیلات ازدواج را عقب نیندازد
اما پسری که علاقهمند به ادامه تحصیل است در صورتی که احساس نیاز به ازدواج ندارد بهتر است که ازدواج را به تاخیر بیندازد ولی اگر فرد احساس کند که نسبت به جنس مخالف دچار لغزش شده است و کنترل شهوت برایش سخت شده چه در برخورد با جنس مخالف، چه همجنس، چه در تنهایی، همین که این احساس را کرد این نشانه نیاز او به ازدواج است و در این صورت نباید به خاطر تحصیلات ازدواج را عقب بیندازد.
خانمها موقعیتهای مناسب را از دست ندهند
البته در مورد خانمها چه نیاز به ازدواج باشد چه نباشد اصل اولیه این است که دختر هر چه زودتر اگر امکان ازدواج فراهم بود ازدواج کند چرا که دختر میخواهد درس بخواند اما ممکن است به علت مجرد بودن مزاحمتهایی برای او ایجاد شود چه با قصد منفی و چه به نیت خواستگاری، که موجب میشود دغدغه محیط و افراد را پیدا کند و این وقت زیادی از او میگیرد و سرعت او را در پیشرفت تحصیلی کاهش میدهد.
دیگر اینکه در این چند سالی که دختر میخواهد به اهداف علمی خود برسد ممکن است به علت ادامه تحصیل خواستگارهای زیادی را رد کند و در این میان موقعیتهای مناسب را از دست بدهد.
این که دختری مثلا فوق لیسانس گرفته سنش هم بالا رفته باعث میشود که کمیت و کیفیت خواستگاری پایین بیاید و در ضمن توقعات خودش هم بالا برود در اینجاست که دختر به یک تعارض میرسد که خودش لیاقتهای ویژهای دارد ولی طالبین او به این لیاقتها نرسیدهاند لذا چنین دخترانی احساس جفا از طرف جامعه میکنند و چنین دختری مجبور است به خواستگاری کمتر از آنچه میخواسته جواب مثبت دهد که امکان دارد بعدا دچار مشکل شود.
افزایش عدم سازگاری با افزایش سن
از طرف دیگر انسان به طور طبیعی هر چه سنش بالاتر میرود قوه سازگاری و انعطاف پذیریش کمتر میشود لذا چه دختر و چه پسر بهتر است زودتر ازدواج کنند.
عدم تناسب تحصیلی
میانگین سن تحصیلی دختران از پسران بالاتر است بنابراین بخشی از دختران تحصیل کرده مجبورند با پسری ازدواج کنند که از نظر تحصیلی پایینتر از آنهاست بنابراین یا ازدواج نمیکنند و یا ازدواج میکنند و زندگی برای آنها سخت میشود لذا سفارش میشود که اگر شرایط مهیاست و خواستگار مناسبی دارند هر چه زودتر ازدواج کنند.
ازدواج ضمن تحصیل یعنی پایین آوردن توقعات
اگر همه شرایط در نظر گرفته شد تحصیل مانع ازدواج نیست اگر چه ازدواج کمیت وقت را کم میکند ولی برکتش را زیاد میکند. ازدواج به کار، تحصیل و غیره برکت میدهد به شرط آنکه این مسیر متناسب باشد. شرایط متناسب با ازدواج ضمن تحصیل یعنی اینکه شما که الان وضعیت آنچنانی ندارید از طرف مقابل هم توقع آنچنانی نداشته باشید.
منظور از فرد مناسب برای ازدواج فرد ایدهآل نیست مگر خود شما ایدهآل هستید که میخواهید طرف مقابل ایدهآل باشد؟ منظور از مناسب یعنی اینکه به خود، خانواده و فرهنگت نگاه و انتخاب کن.
آنچه مانع ازدواج است نوع انتخاب است نه تحصیل
ازدواج مانع تحصیل نیست اما نوع انتخاب مانع تحصیل است. منظور این نیست که کسی را انتخاب کنیم که همانند ما درس بخواند بلکه گاهی همسر با این که خودش نتوانسته ادامه تحصیل دهد ولی واقعا احساس علاقه به تحصیلات همسرش دارد و این را میتوان در زندگیهای مشترک زیادی مشاهده کرد.
عشق به تحصیل بعضی اوقات در وجود فردی هست ولی به خاطر شرایط زندگی نمیتواند دنبال تحصیل برود و این عشق را به وجود همسرش انتقال می دهد این افراد زوجهای موفقی هستند.
یک نکته اساسی که باید به دخترانم بگویم این است که یک دختر تا ازدواج نکند خیلی چیزها برایش دغدغه است مثل پدر و مادر، دوستان، تحصیلات، کار و غیره و نمیتواند از آنها جدا شود ولی طبیعت دختران این طور است که یک دختر به محض ازدواج دغدغه اصلی و کانون توجهش همسرش می شود.
فکر نکنید با ازدواج کردن برنامه تحصیلیتان به هم میخورد بلکه در پرتوی ازدواج شما و همسرتان میتوانید یکدیگر را در این راه یاری کنید و به هم دلگرمی و آرامش بدهید که این مسئله در موفقیتتان در تحصیلات علمی بسیار مهم است.
البته در ماههای اول ازدواج تحصیلات فرد تحتالشعاع قرار میگیرد و گاهی دچار تزلزل میشود که با توجه به روحیه خانمها این امر در آنها بیشتر است پس شروع ازدواج نباید با مقاطع حساس تحصیلی چون کنکور همراه باشد.
ازدواج حین تحصیلات باعث کاهش تنشهای روحی و صرفهجویی اقتصادی است
به طور کلی راه حل خروج از تشویش ذهنی در این زمینه بررسی زندگی کسانی که ازدواج کردهاند و تحصیلاتشان را ادامه دادهاند اگر نهایتا مسیر ازدواج در حین تحصیل را برگزیدید و نگران مشکلاتی هستید که با آن مواجه میشوید می توانید به چند راه حل توجه کنید:
از افراد با نفوذ برای کسب موافقت پدر و مادر استفاده کنید
گاهی اوقات والدین ازدواج را مانع ادامه تحصیل فرزندشان میدانند و با ازدواج آنها مخالفت میکنند در این صورت باید از طریق افراد با نفوذ به آنها گوشزد کرد که گاهی فرزندان به خصوص دختران از ابراز نیاز به ازدواج خجالت میکشند و یا حتی ممکن است جواب منفی هم بگیرند در صورتی که درونشان غوغایی برپاست.
اشکالتراشی و سنگ انداختن بیجای والدین باعث میشود فرزندان به آنها بدبین شوند و از آنها کینه به دل بگیرند.ازدواج فرزندان در فصل مناسب علاوه بر امکان استفاده مفید از بهار عمر سبب می شود درسشان را با آسودگی خیال بیشتری دنبال کنند.
فرزندان برای از بین بردن اشکالهای غیرمنطقی و نامعقول والدین بهتر است به صورت مستقیم، مودبانه، معقول و منطقی همراه با احترام به والدین شیوه نادرست غیرمنطقی رفتار آنها در این زمینه گوشزد کنند.
در صورت شرم و حیا و یا تاثیرگذار نبودن صحبت مستقیم واسطه کردن افرادی که حرف آنها در والدین موثر واقع میگردد راه حل مناسبی است.