گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ 400 میلیون، 500 میلیون یا 800 میلیون. ارقام متفاوتی برای هزینههای «اردوی ورودیهای دانشگاه شریف» مطرح میشود. اردویی که شاید بشود آن را با کمی اغراق، بزرگترین اردوی دانشجویی کشور دانست که توسط یک دانشگاه مدیریت و برگزار میشود. یک اردوی سه روزه در هفتههای اول سال تحصیلی در مشهد. اردویی مناقشهبرانگیز و همیشه حساس که در آغاز سال تحصیلی جدید، همواره برای شریف و شریفیها حاشیههای فراوانی ساخته. ماجرای امسال اردوی ورودیهای شریف هم پر از حاشیه، جنجال و درگیری میان فعالین و مسئولین فرهنگی این دانشگاه بوده. چرا؟ پاسخ این سوال، چیزی است که در ادامه این گزارش میخواهیم بررسی کنیم.
بحران هویت
اولین چالش همیشگی برگزاری اردوی ورودیها در شریف، بحث بر سر علتِ وجود آن است. هزینههای بالای برگزاری اردویی در این سطح و با این ابعاد، بخشی از مسئولین دانشگاه شریف را به فکر عدم برگزاری و یا تغییر شیوه برگزاری آن انداخته. سیدحسن حسینی معاون فرهنگی دانشگاه شریف هم در بهار97، طرحی تازه برای برگزاری این اردو پیشنهاد داد. طرحی که در آن، بار اصلی برگزاری اردو بر دوش کارمندان دانشگاه است و نقش فعالین دانشجویی در برگزاری آن به حداقل میرسید. در طرح حسینی، بنا بود به جای تعدادی از دانشجویان سال دوم و سوم که تحت عنوان «سرگروه» به عنوان مشاور و راهنما در کنار ورودیهای جدید قرار میگرفتند، چند دانشجوی مقطع ارشد و دکترا کنار ورودیهای جدید قرار بگیرند. طرح جدید، با ایدههای قبلی و شیوه برگزاری اردو در سالهای گذشته تفاوت معناداری داشت. حسینی همان ابتدای کار، جواد درویش- یکی از نزدیکان و شاگردانش- را هم به عنوان مسئول اردو تعیین کرد تا کارها به سرعت آغاز شوند. درویش اما برای یک فرصت مطالعاتی به سوئد رفته بود و تا به تهران برسد، دانشجوها در مقابل این طرح، صفآرایی کردند.
یک مخالفت 50 امضایی
پنجاه تا. معمولاً زیر هیچ نامهای را در شریف، این تعداد گروه و تشکل و کانون فرهنگی امضا نمیکنند. نامه مخالفت با طرح حسینی برای اردوی ورودیها اما همین تعداد امضا داشت. جز انجمن اسلامی، تقریباً تمام گروههای اسم و رسم دار شریف با یک نامه مفصل و مستدل، نسبت به طرح جدید اعتراض کردند. آنها میگفتند انتخاب «سرگروهها» از دانشجویان ارشد و دکترا اشتباه است و تصمیم معاونت فرهنگی برای حذف فعالین دانشجویی از «لایهی اجرایی و برنامهریزی» اردو هم غلط است. این نامه نه خطاب به حسینی، که برای فتوحی رنیس دانشگاه نوشته شده بود. هماهنگی گروههای دانشجویی کار خود را کرد و نامه به رئیس، موثر واقع شد. حسینی از طرح قبلی خود عقبنشینی کرد و مجبور شد کار را به خود دانشجوها بسپارد. چطور؟ این خودش، یک جنجال تازه بود!
3+3+2+1+1
کار برگزاری اردوی چندصد میلیونی باید به گروهی از دانشجویان سپرده میشد. تعیین سازوکار برگزاری اردو، میان این همه گروه متفاوت اما کار سادهای نبود. معاونت فرهنگی جمعی از دانشجویان نزدیک به خود را در جلسهای جمع میکند تا برای این موضوع تصمیم بگیرند. نتیجه، تعیین یک ترکیب برای «شورای طرح ورودیها» است. شورایی که بناست از 3 نماینده از انجمنهای علمی، 3 از نماینده کانونهای فرهنگی، 2 نماینده از تشکلها، 1 نماینده از شورای صنفی، 1 نماینده از نشریات دانشجویی و 1 نماینده از خوابگاهها تشکیل شود. برای تعیین ترکیب شورا، جلسهای با حضور بیش از 90 نفر از فعالین فرهنگی دانشگاه برگزار میشود و 11 نفر عضو شورا، با رایگیری از فعالین دانشجویی انتخاب میشوند. پیروزی قاطعانه فعالین مذهبی شریف، غیرمذهبیها و حتی معاونت فرهنگی را غافلگیر میکند. شورای 11 نفره بعد از این انتخابات، باید خیلی زود کارش را آغاز میکرد تا هم مسئول اردو را انتخاب کند و هم سازوکار برگزاری اردو را سروشکل بدهد.
شورای 11 نفره، طی جلساتی فشرده، طرح جامعی برای برگزاری اردوی ورودیها مینویسد. غیبت نماینده انجمن اسلامی در بسیاری از جلسات و شیطنتهای گاه و بیگاه این تشکل در روند برگزاری جلسات، از چشم دانشجویان دور نمیمانَد. بعد از نگارش طرح، شورای 11 نفره سه نفر را برای تصدی مسئولیت اردو به شورای فرهنگی دانشگاه شریف معرفی میکند که محمدجواد ابوطالبی، ورودی 93 دانشکده کامپیوتر و دبیر سابق انجمن علمی این دانشکده، برای این کار انتخاب میشود و جای دوست نزدیک حسینی-جواد درویش- را طی یک فرآیند دموکراتیک میگیرد. خبر انتخاب ابوطالبی را اینجا کار کرده بودیم. تا اینجای ماجرا همهچیز خوب به نظر میرسید. دعواهای همیشگی شریفیها برای تعیین مسئول اردو، با یک مدل مبتنی بر رایگیری به آرامش رسیده بود و به نظر میرسید اردوی ورودیهای 97 یکی از آرامترین اردوهای شریف باشد. طوفان دعواها و جدالها اما در راه بود.
هزارتوی دعوا
«سرگروهها» مهمترین اجزای اردوی ورودیهای شریف هستند. در ابتدای گزارش، کمی دربارهشان گفتیم اما از مناقشات پیرامون انتخابشان هنوز حرفی نزدیم. هر سال یکی از مهمترین چالشهای مسئولین برگزاری اردوی ورودیهای شریف، انتخاب سرگروههاست. کسانی که عملاً قرار است دوست و راهنمای ورودیهای جدید دانشگاه باشند و به عنوان دانشجویان الگو و تراز شریف، به ورودیهای جدید معرفی شوند. آنها در تمام طول اردو همراه ورودی جدیدها هستند و به سوالاتشان پاسخ میدهند. تعیین معیارهای انتخاب این چهرههای مهم اردو همواره یکی از مناقشات اساسی در شریف بوده. انجمن اسلامی و دوستانش، وجود معیارهای مذهبی و حتی ملاکی مثل عدم استعمال دخانیات را برای سرگروهها مناسب نمیدانند و از سوی دیگر، بقیه گروهها و رئیس دانشگاه معتقدند اردوی ورودیها باید وجههای مذهبی و اخلاقی داشته باشد. امسال هم تیم برگزاری اردو، با همان معیارهای مذهبی و اخلاقی گذشته، تیم سرگروهی را انتخاب میکند. 102 دانشجوی سالبالایی برای هدایت و همراهی چندصد ورودی جدید شریف در اردو انتخاب میشوند. انجمن اسلامی که سالهاست به دلیل وجود معیارهای مذهبی، تعداد بسیار کمی از اعضایش را در فهرست سرگروهها میبیند، امسال به سیم آخر میزند و در بیانیهای مفصل، به سازوکار انتخاب سرگروههای اردو انتقادهای تندی میکند. دروغها و تهمتهای انجمن اسلامی را اما کسی در دانشگاه جدی نمیگیرد. شورای 11 نفره هم در بیانیه مفصلی، پاسخ انجمن را میدهد و حقایقی را درباره دبیر این تشکل افشا میکند. دکتر حسینی هم بعد این بیانیه، نامهای مینویسد و از شورای 11 نفره انتقاد میکند. دعوا در دعوا. شورا با حسینی، حسینی با شورا، انجمن با شورا، شورا با انجمن و حتی انجمن با حسینی. هزارتوی مناقشات شریفیها بر سر اردوی چندصد میلیونی اما همچنان ادامه دارد و اصل ماجرا همچنان اتفاق نیفتاده.
شنبه سیاه
شنبه 24 شهریور مصادف با پنجم محرم برای شریفیها روز مهمی است. روز آغاز سال تحصیلی برای ورودیهای 97 به قبل شریف و یک روز مانده به آغاز ثبت نام ورودیهای جدید. دو اتفاق مهم در این روز، مسیر اردوی ورودیها را کمتر از دو هفته مانده به آغاز آن، تغییر میدهد.
اولین اتفاق، حضور دوبارهی نماینده انجمن اسلامی در جلسه شورای 11 نفره است. جلسهای که با حضور ابوطالبی-مسئول اردو- و برای هماهنگیهای نهایی تشکیل میشود. دبیر انجمن اسلامی پس از چند جلسه و در حالی که حدود یک هفته تا آغاز برگزاری اردوی ورودیها باقی مانده، به جلسه شورای 11 نفره-که عملاً بدون او 10 نفره برگزار میشد- باز میگردد. همان ابتدای جلسه به همه اعضا اعلام میکند که میخواهد جلسه را ضبط کند و در اختیار دانشجویان بگذارد. آن 10 نفر اما میگویند چنین چیزی خلاف توافقات شوراست. بحث میان آن 10 نفر و آن یک نفر نیم ساعت ادامه پیدا میکند. بحثی تند و عصبی که همه را کلافه میکند. دست آخر همه شورا به جز نماینده انجمن، جلسه را ترک میکنند و در جای دیگری جلسهشان را برگزار میکنند. چهارشنبه 28 شهریور، عصر روز تاسوعا، کانال انجمن اسلامی فایل صوتی آن 30 دقیقه را منتشر میکند. نیمساعتی که انگار خلاصه همه مناقشات و دعواهای شریفیهاست. اتفاقی تلخ در بهترین دانشگاه صنعتی ایران.
اتفاق دوم را اما خود حسینی رقم میزند. «تعداد سرگروهها» معمولاً موضوعی مورد مناقشه در روند برگزاری اردوی ورودیهای شریف نبوده. همواره نسبتی معقول برای تعداد سرگروهها و ورودیها در نظر گرفته شده و بر همان اساس، بین 100 تا 110 سالبالایی به عنوان سرگروه راهی اردو میشدند. حسینی اما به شدت با این تعداد سرگروه مخالف است و اعتراضش را یک روز مانده به آغاز ثبت نام ورودیها، به تند ترین شیوه ممکن نشان میدهد. او ثبت نام اردو را متوقف میکند و به معاون آموزشی میگوید فردا ثبت نام اردو نداریم! چرا؟ چون تعداد سرگروهها زیاد است و باید به 50 نفر برسد. از حسینی اصرار و از تیم برگزاری اردو انکار. جواد درویش- مسئول منتخب حسینی برای اردو که البته با اصرار دانشجویان کنار رفت- هم در کانال تلگرامیاش از حرفهای حسینی حمایت میکند و حسابی به کادر اردو و تاریخچه برگزاری آن، میتازد. در نهایت و با پادرمیانی افشین-قائم مقام معاونت دانشجویی دانشگاه شریف- حسینی به 75 سرگروه راضی میشود. در حالی که 102 نفر برای سرگروهی در اردو توسط ستاد برگزاری انتخاب شده، در جلسات تمرینی شرکت کرده و حتی برای گرفتن ِ شالِ سرگروهی( که نماد سرگروههای اردوست)دعوت شدهاند!
فشار پشت فشار
دو اتفاقِ شنبه 24 شهریور، مسیر اردو را به کلی تغییر میدهد. با پافشاری حسینی، ستاد برگزاری اردو چارهای جز پذیرش درخواستهای او ندارد. هزینه برگزاری اردو و مالکیت آن با معاونت فرهنگی است و اگر حسینی نخواهد، اردویی برگزار نمیشود. مصالحه موقت حاصل میشود و اجازه ثبت نام صادر. از یکشنبه تا سهشنبه گذشته و بعد هم همین شنبهای که گذشت، ورودیهای جدید برای ثبت نام در اردو صف کشیدند. تعداد ثبتنامیها رکورد شکسته و از اردوی ورودیهای امسال استقبال چشمگیری شد. با رقم خیرهکننده حدوداً 870 نفر که بیشتر از آمار ثبت نام در چندین سال اخیر است. حسینی اما علاوه بر کم کردن تعداد سرگروهها، تعداد کادر اجرایی اردو را هم کاهش داده و در روزهای منتهی به برگزاری این اردوی تقریباً 1000 نفره در مشهد، همه اعضای ستاد اردو را در فشار شدیدی گذاشت.
ورودیها نخوانند!
400 میلیون، 500 میلیون یا 800 میلیون. ارقام متفاوتی برای هزینههای «اردوی ورودیها»ی دانشگاه شریف مطرح میشود. هزینههایی که به نظر میرسد تکلیف مسئولین دانشگاه با آنها مشخص نیست. انگار آنها اردو را با دست پس میزنند و با پا پیش میکشند. رئیس دانشگاه حامی جدی برگزاری آن است و معاون فرهنگیاش، بیشترین موانع را بر سر برگزاری درست و بیحاشیه آن تراشیده. برگزاری اردوی ورودیها در شریف یک چالش هرساله و جدی است. چالشی که امسال با بیشترین بروز و نمود رسانهای، اعتبار و برند دانشگاه را هم تا حدی تحتالشعاع قرار داد. پس از انتقادات داغ دکتر گلشنی، ماجرای اردوی ورودیها دومین اتفاق خبرساز و مهم شریف در تابستان97 بود. اردویی که برای ورودیهای جدید یک خاطره شیرین و معنوی است، برای سالبالاییهای برگزارکنندهاش پر از دعوا بوده و حاشیه و اختلاف.
سهشنبه شب، کاروان شریفیهای جدید با قطار به سمت مشهد حرکت کرد. کاروانی که بناست تا جمعه ظهر در مشهد باشند و طی یک مجموعه برنامه فرهنگی- آموزشی، با دانشگاهشان آشنا شوند و از همه اینها مهمتر، دوران تازه زندگی را با زیارت حضرت امام رضا(ع) آغاز کنند. ورودیهای جدید شریف احتمالاً نمیدانند در پسِ پردههای برگزاری این اردو چه گذشته و چقدر دعوا، حاشیه، جنجال و بیانیه از جانب برخی مسئولین دانشگاه و گروههای دانشجویی شلیک شده. کاش ورودیهای 97 شریف این گزارش را نخوانده باشند!