از آنجا که سالانه بسیاری از آتشنشانان در اثر حوادث آتش سوزی جان خود را از دست میدهند و یا دچار صدمات جبران ناپذیری میشوند لازم است تا تکنولوژیهای روز دنیا به این عرصه وارد شود.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- حمیده آقاجانی؛ سالانه بلایای طبیعی و غیرطبیعی در دنیا جان بسیاری از انسانها خصوصا نیروهای امدادی را میگیرد. یکی از این گروههای امدادی آتش نشانان هستند که در حوادث دچار سوختگی یا دود گرفتگی و خفگی میشوند. با وجود اینکه مأمور آتشنشانی آموزشهای لازم را دیده تا در شرایط سخت آتش را خاموش کند و یا جان افراد آسیب دیده در تصادفها، ساختمان فرو ریخته و حوادث را نجات دهد، اما گاهی در این راه با اتفاقات غیرقابل پیش بینی دست به گریبان میشود.
همه ما هر روز از گوشه و کنار دنیا خبرهای مختلفی از آتش سوزیهای بزرگ و حوادث تلخ پس از آن میشنویم؛ در چنین حوادثی آتش نشان با از خودگذشتگی به حفظ سلامت افراد کمک کرده و در صورت امکان از مال مردم و محیط زیست محافظت میکند و ممکن است به خود آسیب برساند، شاید طی چند سال اخیر تلخترین حادثهای که موجب شد تا همه مردم ایران داغدار شوند، آتش سوزی ساختمان پلاسکو بود. در این حادثه جمعی از هموطنان و آتش نشانان ایرانی در حریق و آوار گیر افتاده و جان خود را از دست دادند.
اما در این شرایط و در زمان بروز چنین حوادثی چه باید کرد؟ آیا وقت آن نرسیده تا با کمک تکنولوژی آمار تلفات انسانی را کاهش داد؟ بسیاری از کشورهای دنیا به دنبال استفاده از تکنولوژیهای روز هستند تا بتوانند تعداد مرگ و میر آتش نشانان را کاهش دهند و شاید یکی از تکنولوژیهایی که میتواند در این راه کارگشا باشد رباتهایی هستند که در ساخت آنها از هوش مصوعی استفاده میشود.
به اذعان بسیاری از دانشمندان کشورهای مختلف دنیا، ایران با داشتن دانشمندان و دانشجویان نخبه در حوزههای مختلف علمی این توانایی را دارد که با وجود تحریمهای ظالمانه از غافله علم عقب نماند و همپای کشورهای سطح یک علمی دنیا حرکت کند.
پیمان امامی دانشجوی کارشناسی ارشد مکاترونیک در دانشگاه آزاد قزوین یکی از همین نخبههای دانشگاهی است که توانسته اولین ربات آتش نشان ایران و خاورمیانه را بسازد. این ربات آتش نشان در دومین نمایشگاه ربوکاپ آسیا و اقیانوسیه نیز رونمایی شد.
امامی در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو درخصوص جزئیات ساخت این ربات در دانشگاه قزوین اظهار کرد: ما یک گروه ۴ نفره از رشتههای مکانیک و الکترونیک هستیم که بر روی این پروژه با یکدیگر همکاری داریم.
وی ادامه داد: کار تحقیقاتی بر روی این ربات تقریبا دو سال زمان برد و حدود یک سال برای ساخت این ربات وقت گذاشتیم تا به نتیجه رسید.
این دانشجوی کارشناسی ارشد گفت: این ربات آتش نشان مجهز به یک مانیتور آب پاش است که هم به صورت تک نقطه عمل میکند و به علاوه امکان استفاده از کف اطفاء حریق را دارد.
وی افزود: این ربات از ۴ جداره تشکیل شده که خاصیت Water cooling دارد و همچنین به خاطر وجود آلیاژهایی که در آن استفاده شده تا دمای ۱۳۰۰ درجه قابلیت تحمل گرما را دارد.
امامی تصریح کرد: طرح ما در ۱۹ فروردین امسال در مسابقات ایران اوپن که در تهران برگزار شد، رونمایی اولیه شد و بسیاری از ارگانها تمایل داشتند که با ما قرارداد ببندند، ولی هنوز هیچ قراردادی قطعی نشده و ما نیازمند آن هستیم تا از ما حمایت شود.
وی در پاسخ به این سوال که این ربات در چه موقعیتها و حریقهایی میتواند کار اطفاء حریق انجام دهد، گفت: طبق تحقیقات انجام شده، هنوز در ایران حریقی نداشتهایم که حرارتی معادل ۱۰۰۰ درجه داشته باشد، اما ما برای چنین دمایی برنامه ریزی کردهایم و به هر حال این ربات میتواند کار چندین نفر را انجام دهد و اگر خدای ناکرده قرار باشد برای انسانی اتفاق بیافتد، میتوان از این ربات استفاده کرد.
این دانشجوی کارشناسی ارشد اظهار کرد: مهمترین مزیت استفاده از این ربات در حریق این است که شاهد مشکلات روحی و روانی بعد از فوت هموطنان نخواهیم بود و از طرفی هزینه تعمیرات آن پایین است و میتواند کاملا اتوماتیک کار را انجام دهد و نیروی انسانی حفظ شود.
امامی افزود: در شرایطی که امکان ورود انسان به داخل آتش به دلیل حرارت بالا و یا دود بیش از حد نباشد، میتوان از این ربات استفاده کرد.
وی در پاسخ به این سوال که فکر نمیکنید وجود این ربات و امثال آن موجب بیکار شدن نیروی انسانی شود، تصریح کرد: از نظر من نوعی، برای انسانها کارهای بیشتر و بزرگتری وجود دارد که بخواهند انجام دهند تا اینکه لازم باشد جان خود را اینگونه از دست دهند.
امامی گفت: ربات آتش نشان قابلیت این را دارد که از ۳ پله استاندارد حرکت کند البته به شرطی که سطح آن لیز نباشد، هنوز در این حوزه ضعف داریم، اما در محیطهای ناهموار به راحتی حرکت میکند.
وی ادامه داد: در حوزه ربات، نمیتوان رباتی ساخت که در همه شرایط جواب دهد، اما ما در وهله اول رباتی ساختیم که برای سطوح مسطح است، اما از آنجا که این ربات برای کارهای عملیاتی ساخته شده به گونهای آن را طراحی کردهایم که بتواند از مکانهای ناهموار معمولی عبور کند، ولی در پله مشکلی نخواهد داشت.
امامی در خصوص حمایت دانشگاه از این پروژه گفت: دانشگاه تمام بودجه این پروژه و ساخت ربات از مرحله تحقیق تا تکمیل آن را پرداخت کرده است.
این دانشجوی کارشناسی ارشد ادامه داد: متاسفانه ما تحریم هستیم و بسیاری از تجهیزات در اختیار ما قرار نمیگیرد و از طرفی هم از سوی دولتمردان حمایت نمیشویم.
وی در پاسخ به این سوال که چه توقعی از مسئولان دارید، بیان کرد: ما توقعی نداریم و این وظیفه آنهاست که از ما حمایت کنند من به عنوان دانشجوی کارشناسی ارشد این توانایی را دارم که در صورت حمایت کارهای بزرگتری در حوزه رباتیک و هوش مصنوعی انجام دهم.