رییس انجمن علمی اقتصاد شهری ایران گفت: شهرها امروزه به عنوان سیستمهای دینامیک در حال تجربه سطوحی غیرقابل کنترل از رشد آنتروپیک هستند. آنتروپی شهری، بازنمایی و نشانگر مانع اصلی سر راه پیادهسازی فرایند برنامهریزی توسعه پایدار در شهرها است.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، حسین محمدپور زرندی ، با اشاره به اینکه آنتروپی وضعیتی از تجمع شرایط و اوضاع نامناسب و منفی است، اظهارکرد: این وضعیت به صورت سیستماتیک در مقابل حرکت به سمت پایداری مقاومت میکند و سیستم شهری را به سوی نقاط آنتروپیک سوق میدهد و تأثیر منفی بر فرایند مدیریت شهری دارد.
وی افزود: آنتروپی شهری با عوامل منفی از جمله آلودگی شهری، مصرف زیاد انرژی و ضایعات آن، تولید زباله به طور انبوه، افزایش آسیبپذیری و شکنندگی، تعارضات و کشمکشهای اجتماعی، سطح بالای جرائم و مانند آنها شناخته میشود.
محمدپور زرندی اظهار کرد: هنگامی که یک شهر وارد زونهای آنتروپیک میشود از فرایند تحول و تکامل باز میماند و نیاز است که در تمام سطوح اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی مورد مداخله و بازآرایی قرار گیرد.
سرمایه اجتماعی فاکتورهای مثبتی برای سیستم شهری ایجاد میکند
رییس انجمن علمی اقتصاد شهری ایران یادآور شد: یکی از اساسیترین وجوه آنتروپی در شهرها، آنتروپی انسانی- اجتماعی است؛ از این رو یکی از راههای کاهش آنتروپی شهری، ارتقای سرمایه اجتماعی است. سرمایه اجتماعی مانند یک ژنراتور، فاکتورهای مثبتی را برای سیستم شهری ایجاد میکند.
محمدپور زرندی گفت: آنتروپی شهری روی تاریک سیستمهای شهری و متضاد شهر پایدار است؛ بنابراین به میزانی که در مسیر پایداری شهری در تمام ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی گام برداریم، چالشهای آنتروپیک را کاهش دادهایم.
وی اظهار کرد: امروزه بشر به لطف پیشرفتهای علمی و تکنولوژی قادر به گسترش قلمرو بیولوژیکی خود روی این سیاره شده است و روز بهروز بر این گسترش میافزاید، اما این گسترش قلمرو، نگرانیهایی را به همراه دارد.
محمدپور زرندی ادامه داد: اگرچه براساس فرضیه گایا، موجودات زنده، محیطزیست خود را فعالانه برای قابلسکونت بودن، اصلاح و برای کاهش فشارهای آنتروپیک تلاش میکنند، اما شواهد نشان میدهد که مقدار آنتروپی به خصوص در شهرها به میزانی است که اصلاح آن به صورت خودتنظیم، بسیار دشوار است.
شهرها، سیستمهایی با بالاترین مقدار آنتروپی هستند
وی در ادامه با اشاره به وابستگی زیاد سکونتگاههای انسانی به انرژیهای تجدیدناپذیر و سوختهای فسیلی که به ساختارهایی با آنتروپی بالا تبدیل شدهاند، تصریح کرد: خبر بد یا برای برخیها، خبر خوب این است که کشف سالانه نزدیک به چهار میلیارد تن نفت خام، دیر یا زود پایان مییابد. این پدیده علاوه بر ایجاد تحولات قابلتوجه اقتصادی، بینظمیهای تجاری، درگیریهای اجتماعی و بحرانهای ساختاری را به دنبال دارد.
رییس انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با تأکید بر اینکه پدیده آنتروپی در محیطهای شهری به نحوه فعالیتهای انسانی در این محیطها مربوط میشود، گفت: اینکه شهرها محیطهای استراتژیکی هستند و در آنها انرژی معکوس رها میشود، موضوعی است که توسط برنامهریزان شهری، جغرافیدانان، جامعهشناسان شهری، برنامهریزان حملونقل و ... پذیرفته شده و به اشتراک گذاشته میشود.
محمدپور زرندی بیان کرد: اصطلاح انرژی معکوس یا وارونگی انرژی، برای نشان دادن فرایند تغییرات کلی در تمامی زیرسیستمهای شهری استفاده میشود، بیشترین بحران انرژی جهان نیز در سیستمهای شهری وجود دارد. در واقع شهرها، سیستمهایی با بالاترین میزان مصرف انرژی و بالاترین مقدار آنتروپی هستند.