با دانشجوی دارنده مدال نقره المپیاد ریاضی جهان که در اردوی جهادی در روستاهای دور افتاده خراسان شمالی حضور دارد به گفتگو نشستیم و از تصمیم او برای حضور در خارج از کشور و مسائلی دیگر پرسیدیم.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حسین اکبری؛ با شروع فصل تابستان دانشجویان زیادی به مناطق محروم استانهای مختلف اعزام شده و سعی میکنند گوشهای از درد مردم را رفع کنند. معمولا دانشجویان هر استان در استان خود به رفع محرومیت میپردازند، اما برخی از دانشجویان، به این رسم پایبند نبوده و سعی میکنند در استانهای مرزی و محرومتر فعالیت خود را به انجام برسانند.
اما در میان این دانشجویان گاهی افراد خاصی به چشم میخورند. در بین دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف که از هفته گذشته در روستای کالیمانی خراسان شمالی ساکن و مشغول به فعالیت جهادی بودند، افرادی حضور داشتند که در کارنامه یشان رتبههای برتر کشوری و بین المللی در زمینه علمی به چشم میخورد.
یکی از دانشجویان نخبه حاضر در این اردوی جهادی، احمد رمضانپور بود. احمد که ورودی سال ۹۷ دانشگاه صنعتی شریف است و در رشته فیزیک درس میخواند، توانسته مقام اول المپیاد ریاضی کشور را به دست آورد. همچنین مدال نقره المپیاد جهانی ریاضی در سال ۲۰۱۸ را کسب کرده. وی که اینک یک سال از حضورش در دانشگاه شریف گذشته است، سخنان جالبی درخصوص علل مهاجرت نخبگان به خارج از کشور، شرایط ادامه تحصیل در درون کشور و نحوه ورود به بازار کار بیان میکند که در ادامه مشروح این سخنان را میخوانید.
رمضانپور در ابتدا علت انتخاب دانشگاه شریف برای تحصیل را شرایط ویژه این محیط برای رشتههای ریاضی میداند و میگوید: شریف در اکثر رشتههای تحصیلی در کشور رتبه برتر را دارد که این امر باعث شد دانشگاه شریف را برای ادامه تحصیل انتخاب کنم البته به علت داشتن طلای المپیاد کشور، کنکور ندادم و بدون کنکور وارد دانشگاه شدم.
این دانشجو دانشگاه را صرفا محیط علمی نمیداند و معتقد است پس از ورود به دانشگاه جمع زیادی از دانشجویان وارد فعالیتهای جانبی مانند حضور در تشکلها میشوند که همین امر سبب میشود آنچنان که فرد در دوری دبیرستان برای درس وقت میگذارد، در دانشگاه این چنین وقت خود را سپری نکند که سال اول دانشگاه برای من به همین منوال گذشت.
وی بستر دانشگاه صنعتی شریف برای فعالیتهای جانبی را بسیار مناسب ارزیابی میکند و میافزاید: البته باید اشاره کرد که فضای علمی در سر جای خودش قرار دارد و این سخنان به معنی خوابیده بودن فضای علمی در دانشگاه شریف نیست، اما هرکسی متناسب با علایق خود میتواند وارد گروه خاصی شود.
علل مهاجرت دانشجویان به خارج از کشور رمضانپور اظهار نظر در خصوص رشته تحصیلی و شرایط تحصیلی را زود دانست و در این باره گفت: برای کسی که به رشته فیزیک علاقه داشته، فیزیک محض در دانشگاه شریف بهترین گزینه است؛ با این حال برای آن که ببینم دانشگاه انتظارات علمی من را برآورده میکند باید اندکی صبر کرد و شاید بتوان ۲ سال دیگر به این سئوال پاسخ درست تری داد.
در ادامه گفتگو سخن از مهاجرت، تحصیل و یا کار در خارج از کشور به میان آمد. این دانشجوی نخبه تعداد بالای دانشجویان مهاجر دانشگاه شریف را تایید میکند و ضمن ابراز تاسف در این باره میگوید: تصور این که دانشجویان شریف افرادی هستند که فقط درس خوانند و در هیچ مسئله دیگری ورود نمیکنند؛ اشتباه است؛ درحالی که اینطور نیست دانشجویان شریف نیز مشتی از جامعه هستند و تفاوتی با دیگران ندارند.
توقعات حکومت و دانشجویان نخبه از یکدیگر وی تصریح میکند: دانشجو توقع دارد پس از ۴ یا ۶ سال درس خواندن برایش کار فراهم باشد تا بتواند آموختههای خود را پیاده کند، اما نمیتواند کار پیدا کند؛ درحالی که در همان زمان میتواند در خارج از کشور درس بخواند و حقوق نیز بگیرد. عدهای نیز حس میکنند اگر در ایران بمانند صرفا میتوانند بخش کوچکی از علم خود را پیاده سازی کنند و لذا برای پیشرفت بیشتر خارج میشوند.
رمضانپور به برخی تفکرهای موجود در بین دانشجویان نخبه نقد وارد میکند و اظهار میکند: البته اگر کسی جربزه کار داشته باشد میتواند گلیم خود را از آب بیرون بکشد. عدهای میگویند برای ما که باید کار فراهم باشد و فوری جذب شویم، اما این طور نیست درحالی که اگر کسی راحت طلب نباشد میتواند کار پیدا کند.
این دانشجو خاطرنشان میکند: این که حکومت از دانشجویان شریف که چند سال بهترین امکانات را استفاده کرده اند، توقع ایجاد کار و کارآفرینی داشته باشد، منطقی و به جا است، زیرا پول بیت المال هزینه میشود هرچند فرصت کارآفرینی آنچنان مهیا نیست؛ اما دانشجویان نیز انتظاراتی دارند و دلشان میخواهد کارهایی برای انتخاب آماده باشد که نمیدانم توقع درستی است یا خیر؟
وی میافزاید: عدهای میگویند من از امکانات استفاده میکنم تا پس از تحصیلم بتوانم به کشورم خدمت کنم و دست چند نفر را نیز بگیرم و عدهای معتقدند که، چون در دبیرستان تلاش کرده اند و دانشگاه خود قبول شده اند؛ پس از پایان فارغ التحصیلی باید برایشان کار فراهم باشد. هر فردی یک نظر دارد و فکر میکنم حکومت به خواسته دسته دوم نیز باید پاسخ دهد که اکنون این پاسخ داده نمیشود و فرد مهاجرت را ترجیح میدهد.
برای تحصیل به خارج از کشور میروم رمضانپور احتمال خروج از کشور خودش را بالا میداند و تاکید میکند: برای ادامه تحصیل به خارج از کشور خواهم رفت و اگر بدانم در زمینه فعالیتم به درد کشورم میخورم برخواهم گشت؛ البته سئوال سختی است و اکنون تصمیمی نمیشود گرفت.
رتبه برتر شدن ارتباطی با استعداد ندارد / تلاش کنید این دانشجو تاکید میکند که رتبه تک رقمی شدن ارتباط خاصی با استعداد ندارد و بازه بزرگی از افرادی که کنکور میدهند اگر تلاش کنند میتوانند رتبههای برتر را کسب کنند و ادامه میدهد: معتقدم کنکور هدر دادن یک سال از عمر جوان ماست، اما اکنون در ظاهر سیستم منطقیای به نظر میرسد هرچند جای بهبود دارد. کنکور مسائلی مانند استعداد کارآفرینی و یا اقتصادی را تشخیص نمیدهد و صرفا یک مسابقه با یک تیپ خاص است.
بیل زدن دارنده مدال طلای المپیاد علمی حضور در اردوی جهادی دیگر محور گفتگو بود. رمضانپور که اولین تجربه اردوی جهادی خود را تجربه میکرد از جذابیت این اردو سخن میگوید و بیان میکند: وقتی ۸۰ نفر به اصطلاح بچه سوسول در کنار هم و در این محیط جمع میشوند و بیل به دست میگیرند و صورتشان میسوزد جالب است. هرکسی یک نوع زیست داشت مثلا ساعت خواب هر فرد با کسی دیگر متفاوت بود، اما اکنون همه با هم هماهنگ هستند.
این دارنده مدال نقره المپیاد جهانی ادامه میدهد: لذت خدمت به مردم و دیدن افرادی که در شهرها نمیبینیم خاص است. این اردو تاثیرات روحی زیادی بر فرد میگذارد؛ عدهای انتقاد میکنند که دانشجویان شریف چرا باید بیل بزنند؛ هرچند این سئوال منطقی به نظر میرسد، اما اگر منتقدان در این جا حاضر شوند دیگر این سئوال را نمیپرسند. پشت این بیل زدن مسائل زیادی نهفته است.
اهمیت المپیاد در چیست؟ وی در ادامه گریزی به موضوع المپیادهای ملی و بین المللی میزند و بیان میکند: مقام آوردن در این المپیادها صرفا برای سهمیه کنکور است و فواید خاص دیگر ندارد؛ هرچند قصد بر این است که سهمیه مدال برنز برداشته شود؛ برای رزومه دادن برای دانشگاه مقصد نیز اندکی تاثیر دارد.
بین خدمت به وطن و زندگی در خارج هنوز انتخاب نکرده ام رمضانپور متخصص شدن در زمینه علمی را یکی از اهداف ویژه خود میداند و میگوید: در حوزه خدمت به وطن و یا فعالیت در خارج از کشور یک مسئله تفکری دارم، اما اگر متقاعد شوم که باید در کشور بمانم با هر مشکلی کنار میآیم و در کشور میمانم، اما اکنون تصویرهای مبهمی در ذهنم است؛ بین رفتن و زندگی کردن بدون دغدغه در خارج از کشور و ماندن در کشور و خدمت تصمیم قطعی ندارم، اما یقینا مشکلات مالی را در این تصمیم لحاظ نخواهم کرد، زیرا معتقدم به راحتی میتوانم زندگی خودم را بچرخانم.
این دانشجو ادامه میدهد: حضور در اردوی جهادی در راستای همین تصمیم است. وقتی با چنین محدودیتهایی در این منطقه حاضر میشویم یعنی خودمان را برای ماندن و تلاش برای حل مشکل و یا رفتن ارزیابی میکنیم.
توصیهای به دانشجویان وی در پایان به دانشجویان توصیه میکند که در اردوی جهادی حاضر شوند، بیان میکند: حضور در این اردو روحیه و تفکر جهادی را تقویت میکند؛ فرد یقین پیدا میکند کاری را که میخواهد میتواند انجام دهد. اینجا جمله «ما زنده برآنیم که آرام نگیریم» مشهود میشود.