در راستای بررسی آثار طرح افزایش ظرفیت رشتههای پزشکی، میزگردی با چند تن از دانشجویان رشته پزشکی در «خبرگزاری دانشجو» برگزار شد.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، طرح دو فوریتی افزایش دو برابری ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی اخیرا با امضای 86 نفر از نمایندگان تقدیم مجلس شد. اگر چه بنابر اعلام حمید اکبری، قائم مقام وزیر بهداشت این طرح اعلام وصول نشده اما با توجه به اهمیت موضوع تصمیم گیری نهایی در این خصوص به جلسات کارشناسی شده دقیق با حضور نمایندگان طراحان، نمایندگان کمیسیون بهداشت و درمان و نمایندگان وزارت بهداشت موکول شده است.
در راستای بررسی آثار این طرح میزگرد چالشی با حضور محمودی مسئول سابق بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، رسولی مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران به عنوان موافقین طرح و احسانی، بیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران به عنوان منتقد طرح در «خبرگزاری دانشجو» برگزار شد که مشروح این میزگرد را در ادامه می خوانید:
محمودی، مسئول سابق بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در میزگرد بررسی طرح ۲ فوریتی افزایش دانشجویان پزشکی گفت: موج افزایش ظرفیتهای پزشکی از یک ماه پیش در برنامه تلویزیونی پایش شروع و به برنامه مناظره رسید و در نهایت این موج به ارائه طرح دوفوریتی افزایش ظرفیت پزشکی در مجلس منجر شد.
وی با بیان اینکه نیاز نظام سلامت به افزایش پزشک موضوعی است که در شکل گیری موج افزایش ظرفیت رشتههای پزشکی موثر بود، افزود: سوالی که وجود دارد این است که آیا موجی که راه افتاده موج درستی است و یا اینکه به طور کلی آیا در نظام سلامت با کمبود پزشک مواجه هستیم یا نه؟ بنده معتقدم این موج، موج کارشناسی شدهای نیست و خللهای زیادی به آن وارد است. در واقع هم در برنامه پایش و هم در برنامه مناظره حرفهایی زده شد که یک سری از آنها اشتباه بود از طرفی ما با طرح دو فوریتی که نمایندگان هم اصرار داشتند که حتماً از اول سال تحصیلی ۹۹-۹۸ و به صورت دفعی و در ظرف مدت سه ماه افزایش ظرفیت اعمال شود مخالفیم اگرچه در کلیت با این طرح موافق هستیم.
محمودی با اشاره به اینکه پس از طی روند کارشناسی مشخص میشود اگر قرار است افزایش ظرفیت داشته باشیم این افزایش باید چند درصد و طی چند سال باشد، اظهار کرد: از طرفی باید مشخص شود که چه پیش شرطهایی برای وزارت بهداشت نیاز است تا بر اساس آنها بتواند در بحث آموزش، درمان و پرداختیها گام بردارد.
محمودی با بیان اینکه افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی در طول زمان قابل اجرا بوده و آقایان هم موظف به اجرای آن بودند، ولی ارادهای برای اجرا وجود نداشته است، افزود: وزیر بهداشت سابق به همراه آقاجانی معاون درمانی این وزارتخانه در سال ۹۶ سندی را تنظیم کردند که در آن تصریح شده بود که باید طی شش سال آینده تعداد پزشکان متخصص از ۳۸ یا ۳۹ هزار نفر به ۵۶ یا ۵۷ هزار نفر افزایش یابد. با این وجود قاضیزادههاشمی میخواست مجموعه را به صورت درمان محور پیش ببرد از این رو تمام سیستم را به خط کرد تا این اتفاق بیفتد و چون آدم قوی هم بود کسی زورش به او نمیرسید، ولی با رفتن قاضی زاده هاشمی آقاینمکی زیر بار فشار خیلی زیادی از جامعه پزشکی قرار گرفته و در حال حاضر نیز قطعاً افزایش ظرفیت اولویت او نیست و شاید اولویت او این باشد که در این شرایط تحریم دارو وارد کند.
تناقضگوییهای وزارت بهداشت در خصوص کمبود پزشک
محمودی با بیان اینکه دلیل تناقضگوییهای وزارت بهداشت در خصوص کمبود پزشک در کشور ناشی از این است که تعارض در این دوره خیلی بیشتر از دوره قبل نمود پیدا کرده، افزود: یکی از مسائلی که در وزارت بهداشت وجود دارد عدم تأمین هزینههای پزشکانی است که طرح خود را میگذراند. حقوق ثابت این پزشکان ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و کارانه آنها به خاطر حضور در مناطق محروم نزدیک به ۱۰ میلیون تومان است، اما فقط حقوق آنها پرداخت شده و برای پرداخت مابقی طلب گفته شده با کسب ۱۰ درصد، اوراق قرضه به آنها تعلق میگیرد.
مسئول سابق بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: رزیدنتها هم در حال حاضر با حقوق بسیار کم و فشار خیلی زیاد کار میکنند و تمام اینها به خاطر بی تدبیری در سیستم وزارت بهداشت است.
محمودی با بیان اینکه ما در نظام آموزش پزشکی ضعف داریم و یک بیعدالتی در توزیع کیفیت در کشور وجود دارد افزود: مسلماً دانشجویی که با رتبه یک رقمی و دو رقمی در کنکور قبول شده حتی اگر اهل خوزستان باشند حاضر نیست که در آنجا تحصیل کند، چون این نگاه را دارد که قطعاً آموزش پزشکی در تهران بهتر از شهرستان است.
وی تصریح کرد: اگر بپذیریم پزشک کم داریم باید برنامهریزی کنیم تا به صورت ۵ درصد ۵ درصد و یا ۱۰ درصد ظرفیتها افزایش یابد و به طور همزمان با این افزایش ظرفیت کلاسهای آموزشی، مراکز آموزشی_ درمانی، هیئت علمی و لوازم آموزشی نیز گسترش یابد با این وجود این افزایش ظرفیت در طول زمان قابل اجرا است و آقایان هم موظف به اجرای آن بوده اند، ولی ارادهای برای اینکار نداشته اند.
مسئول سابق بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اینکه وزیر بهداشت ثابت به همراه آقاجانی معاون درمانی این وزارتخانه در سال ۹۶ سندی را تنظیم کردند که در آن تصریح شده بود که باید طی شش سال آینده تعداد پزشکان متخصص از ۳۸ ایا ۳۹ هزار نفر به ۵۶ یا ۵۷ هزار نفر افزایش یابد، گفت: انحصار در پزشکی خواندن و یا در طبابت کردن نیست بلکه این انحصار در اعمال قانون، سیاستگذاری و اجرای قانون وجود دارد؛ مثلاً مالیات پزشکان، پرونده الکترونیکی سلامت، نسخه الکترونیک و هزار و یک مورد دیگر تصویب شده، اما چه کسی جرأت اجرای آنها را دارد.
محمودی به مقالهای از وزیر سابق بهداشت اشاره کرد و افزود: در این مقاله که سال ۹۶ منتشر شده به وجود ۶۲۰ بیمارستان دولتی زیرمجموعه دانشگههای علوم پزشکی در کشور اشاره شده که از این تعداد ۲۰۰ بیمارستان در قالب بیمارستانهای آموزشی دانشجو فعالیت میکردند.
وی افزود: طبق منحنی جمعیت کشور ایران در حال حاضر وارد فاز پیر شدن جمعیت شده؛ با این وجود قطعاً تعداد پزشکان موجود پاسخگوی نیاز کشور نیست، چون در حال حاضر کشورهایی که جمعیت آنها پیر است به ازای هر هزار جمعیت ۴ تا ۴.۳ نفر پزشک دارند بنابراین آیا قرار است که ما وقتی به موقعیت این کشورها میرسیم تازه به عدد دو یا سه پزشک به ازای هر هزار نفر بیمار برسیم. نکته بعدی این است که شیب افزایش ظرفیتها شیبی است که بیست سال دیگر نتیجه میدهد با این وجود ظرفیت فعلی پزشکان، کشور را برای آن زمان با مشکل مواجه میکند.
پزشکان پس از ۳۰ سال کار، بار خود را میبندند و به کانادا میروند
مسئول سابق بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: کشور ایران یک کشور پهناور است که تراکم جمعیت در مناطق مختلف آن با هم متفاوت است و از طرفی باید مسافت بیمارستانها را هم در نظر بگیریم و بعد بگوییم دقیقاً چه بخشی از پزشکی ما مثلا باید شبیه آلمان شود، اتفاقاً به نظر بنده ما به پزشک بیشتری نسبت به آلمان نیاز داریم، ولی تا به آن سطح برسیم با توجه به سیر افزایش ظرفیتی که ما پیشنهاد دادهایم این افزایش ظرفیت ۲۰ تا ۳۰ سال طول میکشد.
محمودی بیان کرد: اگر با هم به این نتیجه برسیم که در کشور با کمبود پزشک روبرو هستیم بعد میتوانیم روی این موضوع بحث کنیم که آقایان نمایندگان مجلس قرار نیست که امشب بخوابند و فردا دو هزار نفر جمعیت به جمعیت پزشکی اضافه کنند، چون این افزایش ظرفیت به طرح، دفاع نمایندگان و برنامه چند ساله نیاز دارد و از طرفی وزارت بهداشت نیز باید متعهد شود که به ازای افزایش ظرفیت بیمارستانها خدمات خوابگاهی و خدمات آموزشی فرهنگی را افزایش دهد و اگر این اتفاق بیفتد آن وقت میتوانیم به گونهای عمل کنیم که مافیای کنکور تجهیزات پزشکی و دیگر مافیا نتوانند از این افزایش ظرفیت سوء استفاده کنند.
وی تصریح کرد: آقایان برای اینکه اثبات کنند وضعیت پزشکی در کشور خوب است میگویند آمار مهاجرت پزشکان ۷۰۰ نفر است؛ اما سوال این است که این ۷۰۰ نفر مانند امثال بنده هستند که درس آنها تازه تمام شده و یا مانند امثال آقای دکتر فاضل هستند که خانواده شان در آمریکا تشریف داشته و الان که کارشان تمام شده به شهرشان برگشته اند. در هر حال آن چیزی که ما در بیمارستانها و در بین اساتید خودمان میبینیم این است که پزشکان پس از ۳۰ سال کار، بار خود را میبندند و به کانادا میروند و آنجا هم قرار نیست به عنوان پزشک کار کنند بلکه میروند تا استراحت کنند.
وی با اشاره به اینکه سرنوشت طرح دو فوریتی مجلس برای افزایش ظرفیت رشتههای پزشکی مشخص است، افزود: آن چیزی که مهم است به حاشیه نرفتن مطالبه اصلی است. مطالبه اصلی جریان دانشجویی باید تصحیح و بهبود فرآیند آموزش پزشکی باشد، چون این بخش از سر تا پا دچار اشکال است.
محمودی با بیان اینکه از روز اولی که دانشجویان رشته پزشکی وارد دانشگاه میشوند تا روز آخری که فارغ التحصیل میشوند اشتباهات زیادی در حق آنها صورت میگیرد که باید تصحیح شوند، افزود: طول مدت آموزش، نحوه ارزشیابی ها، نوع طرح درس ها، رفاه، نوع جذب، درآمد زایی، پرداخت هزینه به دانشجویان علوم پزشکی و از طرفی مدیریت بخشهای بیمارستانی همه از موضوعات قابل بحثی هستند که باید به عنوان وظیفه اصلی جریان دانشجویی مورد توجه و پیگیری قرار بگیرند.
مسئول سابق بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی وظیفه اصلی مجموعههای حاکمیتی و انقلابی را نیز پیگیری مطالبه اصلی در حوزه سلامت یعنی افزایش دسترسی یا نیل به عدالت سلامت دانست و افزود: نیل به عدالت سلامت با افزایش دسترسی، افزایش پزشک، افزایش تختهای بیمارستانی، افزایش کیفیت بیمارستانی و توجه وزارت بهداشت به مقوله بهداشت محقق میشود.
محمودی در بخش دیگری از اظهارات خود بیان کرد: تعارض منافع مهمترین چالشی است که در چهل سالگی انقلاب با آن مواجه ایم و این تعارض منافع در تمام صنوف و اقشار وجود دارد و در صنف پزشکی و وزارت بهداشت از همه جا بیشتر است.
ظرفیت دانشگاهها برای دانشجویان پزشکی را چه کسی باید تعیین کند؟
وی افزود: اولین سوالی که مطرح است این است که ظرفیت دانشگاهها برای دانشجویان پزشکی را چه کسی باید تعیین کند آیا اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، وزارت بهداشت، وزارت علوم، سازمان نظام پزشکی و یا خود پزشکان صلاحیت این تعیین ظرفیت را دارند؟ و این بحث مهمی است.
مسئول سابق بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اینکه در قضیه افزایش ظرفیت دانشجویان پزشکی شاهدیم تمام دانشجویان پزشکی، نظام پزشکی، وزارت بهداشت، معاونت اموزشی این وزارتخانه و تمام بخشهایی که در آنها پزشک وجود دارد نسبت به افزایش ظرفیت دانشجویان پزشکی موضعگیری کرده اند، اما آیا واقعاً این موضعگیری در صلاحیت این مجموعهها است؟ اظهار کرد: ما امروز با قشر نازکی از پزشکان مواجه هستیم که بهگونهای خون مردم را در شیشه کردن که اعتماد جامعه نسبت به پزشکان از بین رفته و در این هیچ شکی نیست.
محمودی تصریح کرد: شاید تعداد این قشر نازک از طیف پزشکان به هزار نفر هم نرسد، ولی همین قشر نازک برای تجهیزات پزشکی، داروها، وسایل پاراکلینیک، تعرفه و برای همه چیز تصمیمگیری میکنند و سودهای کلان میبرند و تا زمانی این مسائل حل نشود جمهوری اسلامی با چالشهای نظام سلامت دست به گریبان است.
امروز سکانداران سیستم سلامت در کشور خودشان ذینفعان این بخش هستند
وی با بیان اینکه امروز در کشورهای مختلف دنیا متولیان امر سلامت جزو جامعه پزشکی هستند، ولی تحصیلات مدیریتی هم دارند، تصریح کرد: مسئله ما این است که امروز کسانی سکان سیستم سلامت کشور را به دست گرفته اند که خودشان ذینفعان بخش سلامت هستند؛ یعنی هم از بیمارستان خصوصی و شرکت واردکننده تجهیزات و هم از هزار و یک بخش دیگر پول در میآورند؛ بنابراین کسی که در این سیستم ذینفع است، به راحتی نمیتواند بگوید ظرفیت پزشکی را افزایش دهید، چون این افزایش به ضرر خودشان است.
مسئول سابق بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: طبیعی است وقتی که در یک شهر ۱۰ نفر پزشک طبابت کنند تعرفهها به دلیل بالا بودن تقاضا افزایش مییابد، اما اگر این ۱۰ نفر به ۱۰۰ نفر افزایش یابند مسلما هم هزینهها پایین میآید و هم رقابت زیاد میشود و در نتیجه انحصار پزشکان از بین میرود.
محمودی با بیان اینکه سرانه پزشک ماما و پرستار به جمعیت در WHO، دو و نیم نفر به ازای هر هزار نفر جمعیت است، افزود: اتفاق جالب هم این است که در این چند سال هرچه سیستم نظام سلامت به سمت پزشک سالار شدن پیشرفته شفافیت هم از بین رفته به گونهای که آقای قاضی زاده هاشمی به مدت چهار سال اجازه انتشار حسابهای ملی سلامت را نمیداد و ما نمیدانستیم که در حساب ملی سلامت چه میگذرد.
وی با بیان اینکه NHS انگلستان آمار سال به سال پرستار، ماما، پزشک و تکتک تخصصها را منتشر میکند، اما وقتی ما در ایران این آمار را سرچ میکنیم، چون متولی سیستم وظیفه اش را به درستی انجام نمیدهد آمارها متناقض است، تصریح کرد: کشورها با توجه به نمودار جمعیتی، جمعیت پیرها و سوانح به این سمت روی آوردهاند که تعداد پزشکان خود را زیاد کنند به گونهای که آلمان آنقدر به سمت افزایش پزشک پیش رفته که امروز در حال جذب پزشک خارجی است و این در حالی است که در ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی نیز در این کشور افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه ۶۲۰ بیمارستان دولتی زیرمجموعه دانشگاههای علوم پزشکی هستند، افزود: از این تعداد بیمارستان دولتی کمتر از ۲۰۰ بیمارستان کاربری آموزشی دارند با این وجود سوال این است که با توجه به تعداد بیمارستانهای دولتی آیا نمیتوانند ظرفیت پذیرش را افزایش دهند معتقدم این که نمیتوانند دروغ است.
محمودی با اشاره به اینکه در حال حاضر ۱۴ هزار هیئت علمی تمام وقت جغرافیایی یعنی هیئت علمی که باید تمام وقت حضور داشته باشد در دانشگاههای علوم پزشکی جذب شده اند، تصریح کرد: در برنامه ششم توسعه تاکید شده که به نسبت هر هیئت علمی جغرافیایی تمام وقت باید ۱۰ دانشجو داشته باشیم؛ با این وجود اگر اساتید دانشیار و استاد تمام را هم در نظر بگیریم این تعداد حتی از ۸ نفر دانشجو هم کمتر میشود؛ بنابراین هم ظرفیت و هم پول برای افزایش ظرفیت دانشجویان پزشکی وجود دارد، ولی اراده نیست. کما اینکه پول ایجاد پرونده الکترونیک سلامت هم بود و پول آن هم از ۳۰۰ میلیارد تومان بیشتر نمیشد، اما در وزارت خانهای که گردش مالی آن ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است و در این دولت پس از گذشت ۶ سال آن را اجرا نکردند، چون تولیت در دست قشر اشتباهی قرار دارد.
وی با تاکید بر این که باید تکلیف وزارت بهداشت، دولت و حاکمیت با رشته های پزشکی مشخص شود به این معنی که آیا دانشجوی پزشکی را به عنوان کارگر و کارمند خدماتی میخواهند و یا به عنوان کسی که قرار است در مرزهای دانش حرکت کند افزود: انتظار دولت از دانشجوی پزشکی ارائه خدمات است با این وجود حاکمیت باید این طرز فکر را اصلاح کند و به متقاضیان کنکور پزشکی بگوید که وظیفه شما این است که باید به منطقه محروم بروید و در این رابطه هم خلاء قانونی نداریم چون به وزارت بهداشت اجازه داده شده برای طرح تخصص و عمومی به مدت ۸ سال از پزشک استفاده کند اما نمی کند.
تعارض منافع یکی از مشکلات اصلی نظام سلامت ایران است
رسولی مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز با طرح این سوال که چرا موج افزایش ظرفیت رشتههای پزشکی طی این مدت در کشور شکل گرفت، گفت: به نظر بنده شکلگیری این موج به صحبتهای وزیر علوم در اردیبهشت ماه در گفتگو با خبرگزاری ایسنا بر میگردد وزیر علوم در این مصاحبه عنوان کرد در تمام کشورهای دنیا آموزش پزشکی و تعیین ظرفیتها بر عهده وزارت علوم است، ولی چرا در ایران این کار را وزارت بهداشت انجام می دهد با این وجود سوال این است که چرا وزیر علوم این بحث را مطرح کرد معتقدم در اینجا بحث تعارض منافع مطرح است. تعارض منافع یکی از مشکلات اصلی نظام سلامت ایران است، چون همان پزشکی که در مطب خود پول در میآورد باید ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی را نیز مشخص کند.
وی افزود: از سال ۷۴ تا ۸۳ ظرفیت دانشجوهای پزشکی، داروسازی و دندانپزشکی حدوداً از ۳ هزار و ۵۰۰ نفر به ۲۴۰۰ نفر کاهش یافت و در سال ۸۶ به ۲۱۰۰ نفر رسید و این کاهش ظرفیت در حالی بود که تعداد دانشگاههای علوم پزشکی طی این مدت از ۱۶ دانشگاه به ۴۸ دانشگاه افزایش یافته بود و این نکتهای کاملاً متناقض است.
وی پزشک سالاری و تعرفهگذاری را از نتایج کاهش ظرفیت رشتههای پزشکی دانست و افزود: وزیر سابق بهداشت سه سال پیش طی مصاحبهای عنوان کرد ما به تعداد تختهایی که از زمان حضرت آدم ساخته شده در این دولت تختها را در بیمارستانهای دولتی افزایش داده ایم و این معنایش این است که ظرفیتها بالا رفته با این وجود سوال این است که آیا این تختها استاد و اتند نمیخواهند؟
رسولی تصریح کرد: آمار جالبی که وجود دارد این است که نسبت استاد به دانشجو در کشورهای دنیا از یک به ۱۰ تا یک به ۱۸ است؛ اما در ایران نسبت استاد به دانشجو یک به هشت است.
وی به اظهارات روسای دانشگاههای علوم پزشکی لرستان و زابل در خصوص کمبود پزشک اشاره کرد و افزود: به گفته رئیس دانشگاه علوم پزشکی لرستان طبق بررسیهای تیم کارشناسی این دانشگاه ۴۰ درصد کمبود پزشک در این استان بر اثر توزیع بوده، اما ۶۰ درصد آن به دلیل تعداد کم ظرفیت است. رئیس این دانشگاه در ادامه میگوید حتی ما در بیمارستانها هم از کمبود دانشجوی پزشکی که ترم آخر باشند و بخواهند کار کنند رنج میبریم با این وجود سوال این است که افزایش پزشک و متخصص یعنی چه؟ آیا باید از خارج پزشک بیاوریم قطعاً اینطور نیست چرا که ما باید تعداد ورودیها به دانشگاهها را افزایش دهیم تا در نهایت شاهد افزایش تعداد پزشکان باشیم.
رسولی بیان کرد: شائبهای که در خصوص افزایش ظرفیت پذیرش رشتههای پزشکی مطرح میشود این است که میگویند آیا منظور از افزایش ظرفیت این است که باید دانشگاههای غیر انتفاعی ایجاد شوند؛ اصلاً این طور نیست، چون دانشگاههای دولتی با ظرفیتی که دارند میتوانند افزایش پذیرش دانشجو داشته باشند؛ البته منظور ما این نیست که ظرفیت در سال ۹۹ دو برابر شود معتقدم اگر رویکرد دانشگاهها و وزارت بهداشت این باشد که هر سال ۱۰ درصد به ظرفیت دانشگاهها اضافه کنند میتوانند طی چند سال کمبود پزشک را جبران کنند.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: اگر طرح افزایش ظرفیت دانشجوی پزشکی در مجلس منتفی شود نه تنها این افزایش تا چند سال دیگر اتفاق نمیافتد؛ بلکه با لابیگری سازمان نظام پزشکی این طرح دیگر هیچ وقت به مجلس نمیآید.
موافق افزایش دانشگاه های غیر انتفاعی در رشته های پزشکی نیستیم
رسولی با اشاره به اینکه هر کس با رتبه یک وارد دانشگاه علوم پزشکی میشود و رشته پزشکی میخواند با کسی که با رتبه ۱۰۰ وارد دانشگاه شده خیلی از لحاظ علمی فاصله ندارد، افزود: کیفیت آموزش پزشکی زمانی کاهش مییابد که دانشگاههای غیر انتفاعی افزایش یابند و ما اصلا موافق این افزایش نیستیم و در گذشته نیز شاهد مخالفت بسیج دانشجویی در این رابطه بوده ایم.
وی با تاکید بر اینکه با افزایش ظرفیت دانشجویان پزشکی شان پزشک پایین نمیآید، افزود: پزشک سالاری یعنی اینکه در وزارت بهداشت پزشک تعرفهها رو مشخص میکند و اینجاست که پزشک تعارض منافع دولت با این وجود نظام سلامت ما کاملاً پزشک سالار است.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه به غیر از ایران و کوبا در دیگر کشورها وزارت علوم تعداد پذیرش دانشجویان پزشکی را مشخص میکند، افزود: وزارت علوم هم در ایران این آمادگی را اعلام کرده که میتواند بحث آموزش پزشکی را بر عهده بگیرد.
رسولی با بیان اینکه ما پیش از آنکه در مورد امکانات زیرساختی صحبت کنیم باید به یک توافق برسیم که آیا کمبود پزشک داریم یا نه؟ افزود: به گفته حریرچی قائم مقام وزیر بهداشت کشور در بحث تعداد پزشکان و تربیت پزشک با کمبود مواجه است به گونهای که در شش تخصص کمبود به شدت بحرانی و بحرانی داریم. از طرفی ما مدام میگوییم پزشک خانواده که برای این طرح نیز تعداد پزشکان بیشتری نیاز است؛ اما متاسفانه به دلیل انحصاری که وجود دارد نظام پزشکی میگوید اصلا تعداد پزشکان کم نیست.
وی با اشاره به اظهارات وزیر بهداشت مبنی بر اینکه تعداد پزشکان مناسب، ولی توزیع نامناسب است، اضافه کرد: سوال این است که چرا توزیع نامناسب است؟ سرانه تعداد پزشک به ازای هر ۱۰ هزار نفر در ایران ۱۱ پزشک است که این سرانه از مصر، قرقیزستان و تاجیکستان هم کمتر است و این معنایش این است که تعداد پزشکان ما کم است با این وجود اگر منطقی فکر کنیم تعداد کم پزشکان برای پزشک انحصار به وجود میآورد.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: به گفته آقاجانی رئیس دانشگاه شهید بهشتی مدت ویزیت پزشکان متخصص ۳۰ دقیقه و پزشکان فوق تخصص ۳۵ دقیقه است و تعداد افرادی که در صف قرار میگیرند خیلی زیاد است و علت آن هم کمبود پزشک است آیا برای درمان کمبود پزشک باید مثل زمان قدیم پزشک هندی وارد کنیم؟
وی افزود: ۶۴۰ بیمارستان در سطح کشور وجود دارد که تنها ۲۰۰ بیمارستان به صورت بیمارستانهای آموزشی فعالیت میکنند با این وجود سوال این است که چرا از ظرفیت ۴۰۰ بیمارستان دیگر استفاده نمیشود و چرا دانشجو را به این بیمارستانها نمیفرستند.
جذب هیئت علمی در رشتههای علوم پزشکی حداقل در دانشگاههای تهران متوقف شده
رسولی با بیان اینکه حضور دانشجو در بیمارستانها به سود دانشگاه، بیمارستان و وزارت بهداشت است، چون پولی به دانشجو نمیدهند، تصریح کرد: اتفاقی که افتاده این است که جذب هیئت علمی در رشتههای علوم پزشکی حداقل در دانشگاههای تهران متوقف شده با این وجود سوال این است که اگر وزارت بهداشت با کمبود هیئت علمی مواجه است پس چرا جلوی جذب را گرفته و چرا رتبههای برتر برد را جذب نمیکند و این در حالی است که باید جذب کند. معتقدم وزارت بهداشت و مجموعههای ذیل آن در حال یک صرفه جویی اشتباه هستند.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه اگر وزارت بهداشت بخواهند کمبود پزشک را بپذیرد باید ظرفیت پذیرش، زیرساختها و امکانات را افزایش دهد، گفت: معتقدم افزایش ظرفیت باید طبق برنامه باشد؛ مثلاً اگر دانشگاه بداند که باید طی ۵ سال و سالانه ۲ درصد به ظرفیت پذیرش خود اضافه کند حتماً این کار را انجام میدهد، اما اصلاً رویکرد این نیست.
رسولی با تأکید بر اینکه پزشکانی که بر اساس سهمیه مناطق محروم تربیت شدهاند باید ملزم به گذراندن طرح خود در مناطق محروم شوند تا مشکل توزیع نامناسب حل شود، تصریح کرد: وزارت بهداشت میگوید توزیع پزشک در کشور نامناسب است با این وجود سوال این است که وزارت بهداشت در این چند وقت برای رفع این مشکل چه اقدامی کرده قطعاً کاری انجام نداده، چون اولویتی برای حل این مشکل نداشته و این بحث را صرفاً به این خاطر مطرح میکنند که ظرفیت پذیرش را افزایش ندهند.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران بیان کرد: پس از آنکه بحث افزایش ظرفیت پذیرش مطرح شد سازمان نظام پزشکی یک شورای بحرانی را تشکیل داد تا جلوی افزایش ظرفیت را بگیرد؛ مثلاً برای مخالفت با این موضوع گروههای ۲۰ تا ۳۰ هزار نفره از دانشجویان رشته پزشکی را در تلگرام تشکیل دادند و از آنها خواستند به تک تک نمایندگان مجلس پیامک بزنند که آنها را مصرف کنند و از طرفی سازماننظاممهندسی طبق یک برنامه مسئولان وزارت بهداشت را سرخط کردند تا طی مصاحبههایی بگویند کمبود پزشک نداریم که در آخرین مورد این موضوع را از زبان وزیر بهداشت شنیدیم و این در حالی است که حریرچی قائم مقام وزیر بهداشت که مغز متفکر این وزارتخانه است کمبود پزشک را تایید کرده است.
رسولی مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه طبق اظهارات حریرچی قائم مقام وزیر بهداشت ۴۲ هزار و ۴۲۲ پزشک عمومی و ۳۹ هزار و ۳۹۸ متخصص و فوق تخصص در کشور داریم، گفت: با توجه به این امر ما معتقدیم در کشور کمبود پزشک داریم.
کمیسیون بهداشت و درمان مجلس یک طرح چند ساله برای کمبود پزشک ارائه دهد
رسولی تصریح کرد: مرحله اول جبران کمبود پزشک این است که مسئولین وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی این کمبود را بپذیرند، اما آن قدر تعارض منافع و فساد وجود دارد و آنقدر آمارهای اشتباه میدهند که این کمبود را نمیپذیرند حالا اگر آقایان کمبود پزشک را بپذیرند باید طرحی را با مطالعه و کارشناسی ارائه دهند که بر اساس آن طی ۷ سال کمبود پزشک جبران شود و این طرح را هم باید یک تیم درست حسابی از نمایندگان مجلس ارائه دهند با این وجود کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به جای لابی گری با سازمان نظام پزشکی باید یک طرح چند ساله ارائه کند.
وی افزود: جریان دانشجویی و افرادی که در حیطه نظام سلامت کار میکنند باید این موضوع را مطرح کنند که آیا کمبود پزشک داریم یا نه و اگر آقایان این کمبود را پذیرفتند آن وقت به دنبال اصلاح وضع موجود بروند.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: ما معتقدیم وزارت بهداشت با توجه به آمار بیمارستانهای دولتی و استادها میتواند از همین امسال و سال آینده افزایش ظرفیت را با یک برنامه ریزی درست و با یک شیب خیلی ملایم اجرایی کند؛ اما متاسفانه وجود فساد، تعارض منافع و انحصار طلبی به گونهای است که نمیخواهند به این سمت بروند.
احسانی دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز با بیان اینکه در شرایط فعلی ما با افزایش ظرفیت دو برابری دانشجویان پزشکی مخالفیم افزود: برای این افزایش ظرفیت زیرساختها چه در بخش خوابگاههای دانشجویی، بیمارستانها و چه در بحث استاد و هیئت علمی فراهم نیست.
وی با اشاره به اینکه طرح دوفوریتی افزایش ظرفیت دانشجویان پزشکی که به امضای ۸۶ نفر از نمایندگان مجلس رسیده ابتدا باید در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس مطرح شوند و اگر کمیسیون با آن مخالفت کند به صحنه نمیآید، افزود: با توجه به نظرات کارشناسی که وجود دارد احتمالاً کمیسیون باای طرح دو فوریتی مخالفت میکند.
وی با تاکید بر اینکه نباید جایگاه پزشک را در بین مردم تضعیف کرد، افزود: طبیب از گذشته در جامعه یک مرجعیتی داشته با این وجود بنده خیلی با بحث پزشک سالاری موافق نیستم و معتقدم نباید جایگاه پزشک را تضعیف کرد. در هر حال وقتی که جایگاه پزشک را تخریب میکنیم اعتماد بیمار هم نسبت به جامعه پزشکی از دست میرود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر نسبت استاد به دانشجو در ایران ۱ به ۱۱ است، افزود: طبق برنامه ششم توسعه در سال ۹۸ نسبت استاد به دانشجو برای دانشگاههای علوم پزشکی یک به ۱۰ است.
وی با اشاره به اینکه دانشجویان بین الملل در دانشگاههای علوم پزشکی تامین کننده بخشی از درآمد دانشگاهها هستند، افزود: یک بعد دیگر تحصیل دانشجویان بین الملل در ایران تحصیل دانشجویان کشورهایی است که ما با آنها راهبرد استراتژیک داریم.
دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان اینکه در بسیاری از کشورها وزرای بهداشت به دلیل تعارض منافع پزشک نیستند، گفت: سوال این است که آیا در حال حاضر انحصار و یا کمبود پزشک داریم یا نه؟ کشور ما به نسبت کشور جوانی است با این وجود هر چقدر سن جمعیت بالا برود بیماریها هم افزایش مییابد بالطبع کشوری که جوان است نسبت تعداد بیماران آن به کشوری که پیر و مسن است کمتر است در نتیجه اگر کشور ما تعداد کمتری پزشک مثلا نسبت به آلمان داشته باشد مشکلی نیست.
وی با اشاره به اینکه سرانه پزشک در ایران به ازای هر ۱۰۰۰ بیمار بین ۱.۷ تا ۱.۹ پزشک است و این سرانه در جهان بین ۲ تا ۳ پزشک به ازای هر هزار بیمار است، تصریح کرد: در حال حاضر ۱۸۰ هزار پزشک دارای شماره نظام پزشکی در کشور داریم که از این تعداد ۴۶ هزار نفر متخصص یا فوق تخصص، ۱۶ هزار نفر دانشجوی تخصص و فوق تخصص و بیست هزار نفر هم پزشک عمومی هستند که کار نمیکنند به گونهای که یا مهاجرت کردند و یا در بخش دیگری مشغول به فعالیت هستند با این وجود میتوان گفت: به غیر از این ۸۰ هزار نفر در حال حاضر ۱۰۰ هزار نفر پزشک عمومی داریم که با احتساب ۵۰ هزار نفر پزشک متخصص جمعا ۱۵۰ هزار نفر پزشک در کشور وجود دارند. با توجه به اینکه ۵۵ هزار نفر دانشجوی پزشکی نیز در حال تحصیل هستند در نهایت اگر آنها هم تا ۷ سال آینده فارغ التحصیل شوند تعداد پزشکان کشور به ۲۰۰ هزار نفر افزایش مییابد که با این افزایش ایران به نرم جهانی میرسد.
احسانی با اشاره به اینکه انحصار در جایی رخ میدهد که کسی بخواهد به محلی ورود یابد، ولی به دلیل ورود مافیا و یا هر عامل دیگری نتواند، گفت: نباید پزشکی را یک موضوع خاص در نظر بگیریم، چون کسی که بتواند در این مسیر قدم بردارد به راحتی میتواند از طریق کنکور پزشکی در دانشگاه پذیرفته شود.
وی با تاکید بر اینکه نباید جایگاه و وجهه پزشک را تخریب کرد، افزود: کسی که میخواهد وارد رشته پزشکی شود باید اهلیت داشته باشد، چون پزشک با جان مردم و سلامت جامعه سر و کار دارد بنابراین فرد باید صلاحیت فکری، آموزشی و علمی داشته باشد تا بتواند به رشته پزشکی ورود پیدا کند.
دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان اینکه تبدیل بیمارستانهای دولتی به بیمارستانهای آموزشی نیازمند این است که در کنار هر یک از این بیمارستانها یک دانشکده پزشکی هم تاسیس شود، افزود: در شهر گنبد به دنبال تاسیس یک دانشکده پرستاری هستند، اما مرکز استان به دلیل اینکه بیمارستان آموزشی در گنبد وجود ندارد مجوز تاسیس دانشکده را نمیدهد پس تأسیس دانشکده پزشکی در راستای افزایش ظرفیت پذیرش نیازمند بیمارستان آموزشی، ساختمان، خوابگاه و جذب هیئت علمی است.
وی اضافه کرد: تفاوت افزایش ظرفیت دانشجویان پزشکی با افزایش ظرفیت در دانشگاههای وزارت علوم این است که مثلا اگر قرار باشد ظرفیت دانشجو در دانشگاه امیرکبیر دو برابر شود باید یک دانشگاه امیرکبیر دیگر هم ایجاد شود، اما در رشتههای علوم پزشکی علاوه بر مکان باید یک بیمارستان آموزشی هم نیاز است.
احسانی با اشاره به اینکه راهاندازی یک بیمارستان آموزشی و دانشکده پزشکی در راستای افزایش ظرفیت نیازمند وسایل آزمایشگاهی و واردات تجهیزات است، افزود: با شرایط تحریمی که بر کشور حاکم است فکر نمیکنم انجام آنچه که ضرورت ندارد عاقلانه باشد.
وی تصریح کرد: پزشکی آنگونه که آن را بزرگ میکنند نیست؛ مثلاً در حال حاضر حقوق و مزایای رزیدنتی خیلی کم و فاجعهبار است به گونهای که هر رزیدنت تقریباً یک میلیون و دویست هزار تومان دریافت میکند و این در حالی است که اساتید آنها حقوقهای چند ده میلیونی میگیرند.
احسانی با اشاره به اینکه امروز بار اصلی درمان در بیمارستانهای دولتی روی دوش رزیدنتها است و در حال حاضر نیز که هزینههای درمانی در بیمارستانهای خصوصی افزایش یافته کار رزیدنتها با همان یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی که دریافت میکنند بیشتر شده، تصریح کرد: جالب اینجاست که رزیدنت نمیتواند خارج از بیمارستانهای دولتی کار کند تا بتواند هزینه زندگی خود را تامین کند.
دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان اینکه وزارت بهداشت برای گذراندن طرح دانشجویان پزشکی در مناطق محروم از آنها تعهد میگیرد، گفت: هر دانشجویی از گذراندن طرح در مناطق محروم امتناع کند وزارت بهداشت با او برخورد میکند.
سیاست وزارت بهداشت برای توزیع پزشکان در مناطق محروم غلط است
وی با اشاره به اینکه کارانه پزشکانی که طرح خود را در مناطق محروم میگذرانند ۱۷ ماه به تعویق افتاده، اما با توجه به نجابتی که از جامعه پزشکی سراغ داریم این افراد همچنان به خدمت خود در مناطق محروم ادامه میدهند، تصریح کرد: سیاست وزارت بهداشت برای توزیع پزشکان در مناطق محروم غلط است. وزارت بهداشت باید مشوقهایی را برای پزشکان متخصص در نظر بگیرد تا آنها در مناطق محروم خدمت کنند و حتّی در این مناطق ماندگار شوند؛ البته در حال حاضر ۳۰ درصد سهمیه کنکور به مناطق محروم اختصاص یافته که بر این اساس دانشجو متعهد میشود پس از فارغ التحصیلی در منطقه محروم خدمت کند و اجازه حضور در دوره دستیاری را هم ندارد.
دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان اینکه سالانه بیش از یکصد میلیون تومان برای تربیت هر دانشجوی پزشکی هزینه میشود که در پایان هفت سال این رقم به ۸۰۰ میلیون تومان میرسد، افزود: این ۸۰۰ میلیون تومان رقم کمی نیست با این وجود وقتی پزشکی تربیت میشود با ید سیاستی وجود داشته باشد که بتوان او را نگه داشت و به مناطقی فرستاد که به حضور پزشک نیاز دارند و نکته دیگر اینکه نباید بگذاریم پزشک مهاجرت کند، چون در حال حاضر سییرد مهاجرت در بین دانشجویان پزشکی در تهران رو به افزایش است.
احسانی با تاکید بر اینکه باید از فارغ التحصیلان رشتههای پزشکی استفاده بهینه شود، افزود: در حال حاضر برخی از پزشکان در رشتههای غیرپزشکی فعالیت میکنند، چون معتقدند آینده آنها در پزشکی تامین نمیشود.
وی با بیان اینکه ما با افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی از طریق بخش خصوصی و دانشگاههای غیر انتفاعی مخالفیم، تصریح کرد: آمار پذیرش دانشجویان رشتههای پزشکی اعم از پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی در سال ۹۳، ۴ هزار و ۵۰۰ نفر بوده، اما این تعداد امسال به ۸۷۰۰ نفر افزایش یافته که تقریباً ظرفیت پذیرش در این چند سال دو برابر شده با این وجود اگر نمایندگان بخواهند با دو برابر کردن ظرفیت پذیرش یک شوک دیگر وارد کنند قطعاً غلط است، چون باید زیرساختها فراهم باشد.
احسانی با بیان اینکه امروز در کشور علیرغم آمارهای متناقضی که وجود دارد با کمبود پزشک مواجه هستیم، افزود: این کمبود باید یا از طریق دانشجویان پزشکی که در حال تحصیل هستند جبران شود و یا باید به سمت افزایش ظرفیت برویم.
جنبش دانشجویی باید عدالت سلامت را مطالبه کند
وی با اشاره به فعالیتهای شورای گسترش وزارت بهداشت که ظرفیت دانشگاههای علوم پزشکی را مشخص میکند، افزود: طبق آمایش صورت گرفته در شورای گسترش وزارت بهداشت ظرفیت دانشگاههای علوم پزشکی از سال ۹۶ تا ۱۴۰۴ مشخص شده با این وجود سوال این است که اگر قرار است مجلس به بحث افزایش ظرفیت ورود پیدا کند پس کارکرد شورای گسترش چیست؟ در هر حال باید نظرات کارشناسی به این شورا ارائه و یا از نظرات کارشناسی آن استفاده شود.
دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان اینکه بحث آموزش پزشکی در سیستم وزارت بهداشت از نقص مبرا نیست و نقصهای زیادی دارد، افزود: باید این نقصها را شناسایی و به سراغ آنها رفت.
احسانی با اشاره به اینکه بنده با انحصار طلبی مخالفم، اما این انحصار طلبی در جامعه پزشکی وجود ندارد، تصریح کرد: امروز وظیفه جنبش دانشجویی پیگیری رفع نواقص آموزش پزشکی است.
وی با بیان اینکه اگر واقعاً کمبود پزشک داشته باشیم همان راهی را که دوستان مطرح کردند یعنی افزایش گام به گام و در هر سال پنج درصد راهکار مناسبی است، تصریح کرد: ما باید به عدالت در سلامت دسترسی پیدا کنیم، چون در این ۴۰ سال علی رغم پیشرفتهای متعدد نظام، اما در بحث عدالت با چالشهایی مواجه بودیم؛ بنابراین جنبش دانشجویی باید عدالت سلامت را مطالبه کند.