جزئیات گام سوم کاهش تعهدات برجامی ایران اعلام شد / کمالوندی: فعلا بنا نداریم بندمربوط به نظارت و شفاف سازی را کنار بگذاریم / به انتهای اجرای تعهدات در حوزه فنی نزدیک می‌شویم

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجو، نشست خبری سخنگوی سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران در خصوص گام سوم کاهش تعهدات برجام ایران صبح امروز برگزار شد.

در این نشست کمالوندی با بیان اینکه فعلا بنا نداریم بندمربوط به نظارت و شفاف سازی را کنار بگزاریم، به جزئیات این مرحله از کاهش تعهدات برجامی ایران اشاره کرد که مهم ترین آنها به شرح زیر است؛
۱. ماشین‌های سانتریفیوژ ما چند برابر ماشین‌های فعلی به افزایش ذخایر ما کمک شایان توجهی می‌کند.
۲. ماشین ir۶ که بنا بود در ابتدای سال یازدهم به بازدهی برسد امروز بازدهی آن آغاز شد.
۳. راه اندازی ماشین Ir۴‌های ۲۰ تایی که ان هم قرار بود ابتدای سال ۱۱ هم آغاز به کار کند که الان آغاز به کار کرد.
۴. ماشین‌های rir۶ به صورت زنجیره ۲۰ تایی که بنابو د. ابان ماه شروع به کار کند از دیروز شروع به کار کرد و ۳۰ تایی نیز در برنامه کاری بعدی ما است.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران در ادامه گفت: در گام سوم ما درحال رسیدن به کاهش تعهدات فنی خود هستیم و ۲ ماه دیگر ۲ تعهد دیگر انجام خواهد شد.

وی با باین اینکه مدیر کل موقت آژانس بین المللی انرژی اتمی فردا صبح وارد کشور خواهد شد و با آقایان ظریف و صالحی دیدار می‌کند، گفت: اگر اروپا تعهدات خود را انجام دهد ماهم به عقب برمی گردیم، اما هرچه جلوتر می‌رویم شرایط سخت‌تر می‌شود.

کمالوندی با اشاره به اینکه طرف اروپایی بداند زمان زیادی نمانده است، گفت: نیاز ما ۲۰ درصد نیست و اگر بخواهیم ۲۰ درصد تولید کنیم ترجیح ما این است که ذخایر ۴ درصدی داشته باشیم و بعد برویم به دنبال تولید ۲۰ درصد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران افزود: گزینه‌های مختلفی برای کاهش تعهدات برجامیی تعبیه شده قبلا خروج از NPT یکی از گزینه‌ها بود که بعد‌ها تجدیدنظر کردیم.

وی گفت: در شورای حکام بررسی خواهند کرد که چرا بعد از ۱۶ گزارش آژانس و تعهد ایران اقدام به کاهش تعهدات کرده است.

 

کمالوندی با اشاره به اینکه این اقدامات منصفانه و برای احقاق حقوق کشور لازم است، افزود:داریم به انتهای اجرای تعهدات در حوزه فنی نزدیک می‌شویم. وقتی طرف‌های برجام تعهدات خود را انجام نمی‌دهند نباید انتظار داشته باشند ما هم به تعهدات پایبند باشیم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران بیان داشت: پایان برجام موضوع سیاسی است باید اهالی سیاست جواب بدهند ما در حوزه فنی گفتم که ما در حال نزدیک شدن به پایان تعهدات هستیم و عملا چیزی از تعهدات در حوزه فنی باقی نخواهد ماند.

وی تاکید کرد: این نشان می‌دهد که در مذاکرات نحوه تعهدات به گونه‌ای بوده است که مشکلی ایجاد نکند و همانطور که آقای صالحی بار‌ها گفته اند متاسفانه بنا به ملاحظات سیاسی، عده‌ای از این نکته غفلت می‌کنند. صنعت هسته‌ای حتی در قالب برجام به اهداف بلندمدت خود خواهد رسید کما اینکه در ابتدای اجرای برجام با توجه به فرمایشات رهبری که شرط کرده بودند که باید کار در انتهای ۱۵ سال مشخص باشد و غنی سازی نیز پاسخ نیاز‌های کشور را بدهد و حداقل ۱۹۰ هزار سو تولید شود، ما برنامه ۱۵ ساله را برای توسعه و پیشرفت سازمان انرژی اتمی تا ۲۷۰ هزار سو و قابل پیشرفت تا یک میلیون سو را ارائه دادیم.

کمالوندی ادامه داد: تغییرات در بحث تحقیق و توسعه حرکت به سمت یک میلیون سو را تسهیل می‌کند. ما پیشرفت به سمت ۲۷۰ هزار سو را به راحتی با برنامه برجام می‌توانستیم محقق کنیم، اما اینکه چقدر به سمت یک میلیون سو برویم، بستگی به این دارد که چه مقدار تغییرات در اجرای برجام بدهیم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: تحقیق و توسعه از بند‌های ۳۲ تا ۴۳ و بند ۸۱ است. در واقع بند ۸۱ روش غنی سازی غیر از سانتریفیوژ‌های گازی است. سانتریفیوژ‌های موجود و روش‌های جداسازی برای رسیدن به ایزوتوپ‌های ۲۳۵ اورانیوم است که عمده کار اقتصادی دنیا برای این مبنا انجام می‌شود، اما روش‌های دیگری نیز وجود دارد که لزوما اقتصادی نیست.

وی گفت: جمهوری اسلامی در این مورد خاص پذیرفته بود که این کار را فعلاً در چارچوب سانتریفیوژ‌های گازی انجام دهد.

کمالوندی گفت: در مسیر غنی سازی عملا می‌توانیم بگوییم که هیچ محدودیتی برای ما وجود نداشته است، به این دلیل که برنامه‌ها بر اساس یک بازه زمانی بلندمدت و با روش‌های جدید در نظر گرفته شده بود.

وی با اشاره به اینکه روش‌های گذشته مهندسی معکوس و زمانبر بود، افزود: ماشین‌های IR ۱، ماشینی نبود که ساخت ایران باشد، بلکه ریشه آن هلندی است و سپس به پاکستان رفته و بعد به ایران آمد و ماشینی که شما خودتان می‌سازید، حتما نیاز به مستندسازی دانش دارد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی اظهارداشت: مستندسازی دانش یکی از کار‌هایی است که در دنیا انجام می‌شود و بر این اساس تاکنون ما هزاران سند برای هر یک از این سانتریفیوژ‌ها ایجاد کرده ایم که کار بسیار عمیق و بزرگی است.

کمالوندی ادامه داد: در واقع اگر مقداری زمان برای رسیدن به آن اهداف بلندمدت بیشتر شده است، کیفیت هم افزایش پیدا کرده است، در حالی که در گذشته به دلیل آنکه سرعت در این زمینه مهم و بحث مهندسی معکوس مطرح بود، عملا وارد فرآیند مستندسازی که زمانبر است، نمی‌شدند، اما در حال حاضر همه تحقیقات به هر شکلی که انجام می‌گیرد، باید مستندسازی و با یکدیگر مقایسه شود.

وی با اشاره به چهار اقدامی که امروز در راستای کاهش تعهدات برجامی ایران انجام شده است، گفت: اولین مورد مربوط به بند ۳۹ است مبنی بر اینکه تولید محصول غنی سازی و ماشین‌های نسل جدید و عدم اختلاط پسماند و محصول این زنجیره‌ها که این موضوع بسیار مهم است.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادامه داد: پیش از کاهش تعهدات برجامی، اگر هر یک از ماشین‌های پیشرفته ما در عمل غنی سازی می‌کردند، محصولشان را دوباره برمی گرداندند و خوراک و محصول را دوباره با یکدیگر مخلوط می‌کردند و تبدیل به اورانیوم طبیعی می‌شد، اما از این به بعد این اتفاق نمی‌افتد، به این معنا که ماشین‌های سانتریفیوژ ما در همان حال که توسعه می‌یابند، به انباشت ذخایر ما هم کمک خواهند کرد.

کمالوندی تصریح کرد: ظرفیت این ماشین‌ها چندین برابر ماشین‌هایی است که فعلا نصب شده و بر این اساس صد‌ها و بلکه در برخی از جا‌ها بیشتر از هزار ماشین در حال نصب به افزایش ذخایر ما کمک خواهند کرد.

وی با تاکید بر اینکه این اقدام از روز گذشته انجام و امروز به آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام شد، گفت: تولیدات تحقیقاتی به ذخایر ما افزوده می‌شود.

آغاز به کار ماشین IR۴ و گازدهی به ماشین‌های IR ۶ S.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: همچنین ماشین IR ۶ S. قرار بود در ابتدای سال یازدهم گازدهی شود که گازدهی آن را آغاز کرده ایم.

کمالوندی ادامه داد: راه اندازی زنجیره ۲۰ تایی ماشین IR۴ که موضوع بند ۳۵ ضمیمه یک است و قرار بود ابتدای سال یازدهم این کار عملا انجام شود که این کار هم عملا انجام شده است. زنجیره ۲۰ تایی ماشین IR۴ هم آغاز به کار کرده است و تولیدات آن به ذخایر اضافه می‌شود.

وی گفت: همچنین ماشین IR۶ به صورت زنجیره ۲۰ تایی، قرار بود آبان ماه به بعد گازدهی شود که ما گازدهی آن را از روز گذشته آغاز کردیم و زنجیره ۳۰ تایی را هم در برنامه بعدی خود داریم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه چهار اقدام مذکور عملا آغاز شده است، گفت: همچنین چهار اقدام دیگر در دستور کار داریم که اگر انجام شود، عملا در حوزه غنی سازی هیچ تعهد دیگری باقی نمی‌ماند.

کمالوندی تصریح کرد: دو مورد از آن تعهدات در ماه آینده انجام خواهد شد مبنی بر راه اندازی زنجیره میانی ماشین IR۲M که موضوع بند ۳۲ ضمیمه ۱ و مورد بعدی راه اندازی زنجیره ۱۰ ماشین سانتریفیوژ IR۵s که گازدهی آن باید از سال یازدهم یعنی هفت سال دیگر آغاز می‌شد.

وی همچنین گفت: سازمان انرژی اتمی دعوتی از رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی داشت و بر حسب آن، وی فردا صبح (یکشنبه) وارد کشور می‌شود و ملاقات‌هایی با آقایان صالحی و ظریف دارد.

کمالوندی در پاسخ به این سوال که گام‌های ایران به چه اندازه برای طرف مقابل تاثیرگذار بوده است؟، تصریح کرد: آنچه مشخص است اینکه، ایران با کاهش تعهدات خود در حال فاصله گرفتن از برجام است. ولی برخی ممکن است بگویند ما باید اقدامات تندی را انجام دهیم که پاسخ این است که اقدامات و تصمیمات ایران بر اساس مجموعه‌ای از مسائل سیاسی فنی و حقوقی اتخاذ می‌شود.

وی گفت: ما نباید کاری کنیم که بهانه‌ای به طرف مقابل دهیم، کاهش تعهدات ایران یک فرایند است. زمانی که مجموعه‌ای از افراد و نهاد‌های مختلف تصمیمی می‌گیرند با تصمیمات انفرادی هر یک از ما متفاوت خواهدبود و ابعاد مختلفی را شامل می‌شود.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه تصمیمات ما از جنس تصمیمات معقول و حساب شده‌ای است که تو خالی هم نیست، افزود: ما مصمم و حساب شده جلو می‌رویم و طرف مقابل هم این محاسبات را در اقدامات و گام‌های خود دارد.

کمالوندی اضافه کرد: ما گوشه چشمی به این داریم که طرف مقابل بازگشت به تعهدات خود داشته باشد.

وی با اشاره به اینکه همان‌طورکه گفتم، دخایر ما به سرعت در حال افزایش است و طرف مقابل این را می‌بیند، خاطرنشان کرد: ما امیدواریم آن‌ها به خودشان آیند و تعهدات خود را عملیاتی کنند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این سوال که تداوم گام‌های ایران را می‌توان به منزله پایان برجام دانست یا خیر؟، تصریح کرد: اینکه پایان برجام است یا خیر را اهل سیاست و وزارت امور خارجه باید پاسخگو باشند. ببینید، اگر ما یکی دو موضوع کوچک فنی دیگر را هم در نظر داشته باشیم می‌توان گفت که در حوزه فنی تعهد دیگری برای ایران باقی نمی‌ماند.

کمالوندی با بیان اینکه ما امروز می‌توانیم هر مقدار که می‌خواهیم سطح غنی سازی را افزایش دهیم، گفت: ممکن است به پایان مسائل فنی برسیم، ولی پایان برجام را از دوستان سیاسی باید پرسید.

خروج از NPT نظر سازمان انرژی اتمی نیست

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به سوالی در خصوص گام‌های بعدی ایران، گفت: ما گام‌های پیشنهادی را به شورای عالی امنیت داده ایم و حتی در لیست اولی که ارائه شد خروج از NPT را هم دیده بودیم که البته بعدا حذف کردیم و گفتیم این نظر سازمان نیست. برنامه‌ای نداریم که به حوزه پادمان ورود کنیم و لازم نیست بهانه به دست دشمن بدهیم که ایران کار‌های خلاف انجام می‌دهد پس نظارت و شفاف سازی ادامه دارد.

وی در خصوص غنی سازی ٢٠ درصد ایران، بیان کرد: امروز این مساله نیاز ما نیست. اما هر زمان بخواهیم امکانپذیر است.

کمالوندی در خصوص تفاوت گام‌های ایران و پیام آن افزود: این کاملا مشخص است و ما تقریبا به انتهای تعهدات وارد می‌شویم و پیام کاملا واضح است که اگر طرف‌های مقابل تعهدات خود را انجام ندهند ما هم تعهدات خود را انجام نمی‌دهیم.

وی در واکنش به اظهار نظر برخی رسانه‌های خارجی که اقدامات ایران را ناقض برجام می‌دانند گفت: این اقدامات به هیچ عنوان ناقض برجام نیست و در چهارچوب توازن تعهدات و حقوق ایران صورت گرفته و در این شرایط که طرف‌های مقابل به تعهدات خود پایبند نیستند نمی‌توانیم به اجرای تعهدات خود ادامه دهیم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در خصوص پایه‌های تشکیل دهنده برجام گفت: مسائل فنی یکی از پایه‌های برجام است و مهمترین پایه برجام تعهدات است که اگر عملی نشود چیزی از برجام باقی نمی‌ماند. در پایه فنی هم هنوز اقداماتی باقی مانده است.

وی در خصوص تصمیم برای جزئیات کاهش تعهدات و گام‌های ایران گفت: این گام‌ها تصمیم مشترک شورای عالی امنیت ملی، سازمان انرژی اتمی و نهاد‌های دیگر است. ممکن است اگر من به تنهایی قرار بود تصمیمی بگیرم طور دیگری عمل می‌کردم. هرچه زمان می‌گذرد مشخص می‌شود که گام‌های ایران معقول بوده است. ما البته به بحث بازگشت پذیری هم توجه داریم و امیدواریم طرف مقابل هم به خودش بیاید و اقدامات لازم را برای بازگشت به تعهداتش انجام دهد.

کمالوندی افزود: اگر ضمیمه دوم برجام را نگاه کنید اروپا به هیچکدام از تعهداتش پایبند نبوده و حتی به یازده تعهدی که بعد از خروج آمریکا از برجام به ایران دادند پایبند نبودند. ما همچنان در برجام هستیم و در چهارچوب این تعهد عمل کرده ایم.

وی در خصوص با بازتاب گام سوم تصریح کرد: آن چیزی که ما شنیدیم این است که ایران مصمم است و آن‌ها این مساله را درک کرده اند که جمهوری اسلامی علیرغم بیانیه‌های آن‌ها در روند کاهش تعهدات جدی است.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در خصوص پیشرانه‌ها افزود: در حال فعالیت در این حوزه هستیم که البته زمان بر است. پیشران در دستور کار سازمان است، اما هنوز با تولید سوخت پیشران فاصله داریم و البته اطلاعات لازم را به آژانس داده ایم.
‌
می‌توانیم از همین فردا ماشین IR۶ را مستقر کنیم

کمالوندی در پاسخ به این سوال که آیا گازدهی به IR۶ به معنای عملیاتی شدن آن است بیان کرد: در گذشته ما با مهندسی معکوس IR۱ را مستقر کردیم و فقط هدفمان انباشت ذخایر بود. ما می‌توانیم از همین فردا ماشین IR۶ را مستقر کنیم، اما باید اول آزمایش‌ها روی آن صورت گیرد. فکر می‌کنم اگر از همین امروز مستقر شود، از IR۱ بهتر باشد. اگر به ما بگویند با سرعت ذخایر را افزایش دهید می‌توانیم روند تحقیق و توسعه را کوتاه کنیم.

وی در خصوص تاثیر کاهش تعهدات ایران بر همکاری ایران با روسیه و چین گفت: آن‌ها می‌دانند که ایران به چه علت تعهدات خود را کاهش داده و این موضوع برای آن‌ها قابل درک است و ما توقعی غیر از این هم از چین و روسیه نداشتیم. از مواضع حمایتی این دو کشور دوست خود تشکر می‌کنیم.

سخنگوی دولت تصریح کرد: اروپایی‌ها هم در جلسات می‌گویند که اقدام ایران قابل درک است، اما یا نمی‌خواهند یا توان ندارند که جلوی آمریکا بایستند. ما هیچ تردیدی نداریم که به لحاظ فنی و اعتقادی به اهداف خود می‌رسیم.

وی در پایان در خصوص آخرین وضعیت ماشین‌های نسل IR۸ ایران، خاطرنشان کرد: وقتی طرف‌های مقابل پیش از برجام متوجه شدند این نسل در حال تولد است، خواستند که آن مولود را سقط کنیم، اما خوشبختانه ما تولد این ماشین را به آژانس اعلام کردیم و امروز فعالیت آن تحت نظارت این نهاد قرار دارد. الان وضعیت سانتریفیوژ این نسل ما خوب