گروه پژوهشی شهید سلیمانی اعلام کرد
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، گروه پژوهشی سپهبد شهید قاسم سلیمانی اعلام کرد: جهش تولید در صنعت دام و طیور از نهاده‌های دامی شروع می‌شود و جایگاه قابل توجهی نیز دارد؛ چرا که کشور در این زمینه وابستگی ۸۵ درصدی به واردات دارد.
صنعت دام و طیور جایگاه قابل توجهی و استراتژیکی در کشور دارد، اهمیت آن علاوه بر موارد مرسومی مانند تهیه مواد اولیه و خوراک می‌تواند ایجاد و پایه‌گذاری یک صنعت سود ده دامداری و دام‌پروری باشد که اگر رونق یابد نه‌تن‌ها مارا از واردات گسترده این موارد نجات می‌دهد، بلکه مارا تبدیل به کشوری صادرکننده نیز می‌کند.
تحقق شعار جهش تولید در سال ۱۳۹۹ برای تولیدکنندگان به‌طورکلی درگرو اصلاح بسیاری از قوانین و آئین‌نامه‌هایی است که با بروکراسی‌های اداری گره‌خورده است، در این میان از کسانی که متحمل ضرر می‌شوند تولیدکنندگانی هستند که برای عمل تولیدی خود در میان این سیر بروتراتیک گرفتارشده و عرصه را به واردکنندگان واگذار می‌کنند.
باید بدانیم جهش تولید در صنعت دام و طیور از نهاده‌های دامی شروع می‌شود و جایگاه قابل‌توجهی نیز دارد؛ چرا که کشور در این زمینه وابستگی ۸۵ درصدی به واردات دارد.
رونق و جهش تولید در مواد اولیه و خوراک دام پایه‌گذار رونق و جهش تولید در صنعت پرسود دامداری و دام‌پروری خواهد بود که در این صورت تأمین بسیاری از مواد غذایی باقیمت ارزان بسیار سهل خواهد شد و درنتیجه نیازی به واردکردن دام و طیور از کشور‌های خارجی نخواهد بود و تمام نیاز کشور در داخل تأمین خواهد شد. لازم به ذکر است که کشور عزیزمان در زمینه تولید دام و طیور به خودکفایی خوبی رسیده است و صرفاً در حدود ۱۵ درصد متکی به واردات است که یکی از علل عمده همین مقدار کم هم کمبود نهاده‌های دامی و درنتیجه کاهش تولید دام و طیور در داخل است.
همچنین در زمینه تأمین گوشت قرمز مورد احتیاج مردم در شش ماه نخست سال ۱۳۹۸ نسبت به سال قبل واردات گوشت قرمز ۲ برابر شده است طبق آمار‌ها دلیل این مسئله نه افزایش مصرف، بلکه عدم وجود یک سیستم ضابطه‌مند برای توزیع این اقلام می‌باشد.
افزایش روزافزون وابستگی به واردات و همچنین موقعیت انحصاری کشور‌های واردکننده نهاده‌های دامی و نارضایتی همیشگی تولیدکنندگان دام و طیور این خواسته را در سطح کشور مطرح کرده است که دولت باید به‌سوی راهبرد‌ها و راهکار‌هایی حرکت کند که وابستگی کشور در واردات این نهاده‌ها به‌ویژه در شرایط تحریمی کاهش یابد.
آمار دراین‌باره چه می‌گوید؟بر اساس آمار، کشور سالانه نیاز به ۱۹ میلیون تن نهاده دام و طیور دارد که چیزی در حدود ۱۶ میلیون تن از طریق واردات تأمین می‌شود یعنی وابستگی در حد ۸۵ ٪ و با احتساب دلار ۴۲۰۰ تومانی مبلغی در حدود ۳.۵ میلیارد دلار ارز از این طریق از کشور خارج می‌شود بر اساس آمار وزارت جهاد کشاورزی در سال ۹۷، در حدود ۹ میلیون تن ذرت، ۵ .۲ میلیون تن جو و ۵ .۱ میلیون تن کنجاله وارد شده است، البته با توجه مصرف بسیار بالا آب در تولید بعضی از این موارد مانند ذرت تولید آن توجیه چندانی ندارد و یکی از مسائل مطرح در این زمینه نیز پیدا کردن نهاده دامی مناسب با شرایط آب و هوایی کشور است.
همچنین بررسی‌های آماری در سال ۱۳۹۵ نشان می‌دهد که در بین اقلام وارداتی، ذرت دامی در رتبه اول و کنجاله سویا در رتبه هفتم قرار داشته است. یعنی بالاترین میزان محصولات وارداتی کشور ما به خوراک‌های دام و طیور اختصاص دارد.
مشکلات موجود در این صنعت:
۱. ارتباط واردات نهاده‌های دام و طیور با مسائلی نظیر نوسانات نرخ ارز، سقوط ارزش دلار در برابر یورو و نیز شرایط محیطی کشور‌های صادرکننده و تحریم‌های سرسخت بانکی که باعث افزایش قیمت محصولات نهایی ناشی از مصرف نهاده‌های دامی می‌شود. به‌نحوی‌که در سال گذشته به دلیل شرایط بد هوایی در دو کشور مهم صادرکننده یعنی آرژانتین و برزیل، قیمت نهاده‌ها دچار افزایشی ۱۰ الی ۲۰ درصدی گردید.
تحقق شعار جهش تولید در سال ۱۳۹۹ برای تولیدکنندگان به‌طورکلی درگرو اصلاح بسیاری از قوانین و آئین‌نامه‌هایی است که با بروکراسی‌های اداری گره‌خورده است، در این میان از کسانی که متحمل ضرر می‌شوند تولیدکنندگانی هستند که برای عمل تولیدی خود در میان این سیر بروتراتیک گرفتارشده و عرصه را به واردکنندگان واگذار می‌کنند.
باید بدانیم جهش تولید در صنعت دام و طیور از نهاده‌های دامی شروع می‌شود و جایگاه قابل‌توجهی نیز دارد؛ چرا که کشور در این زمینه وابستگی ۸۵ درصدی به واردات دارد.
رونق و جهش تولید در مواد اولیه و خوراک دام پایه‌گذار رونق و جهش تولید در صنعت پرسود دامداری و دام‌پروری خواهد بود که در این صورت تأمین بسیاری از مواد غذایی باقیمت ارزان بسیار سهل خواهد شد و درنتیجه نیازی به واردکردن دام و طیور از کشور‌های خارجی نخواهد بود و تمام نیاز کشور در داخل تأمین خواهد شد. لازم به ذکر است که کشور عزیزمان در زمینه تولید دام و طیور به خودکفایی خوبی رسیده است و صرفاً در حدود ۱۵ درصد متکی به واردات است که یکی از علل عمده همین مقدار کم هم کمبود نهاده‌های دامی و درنتیجه کاهش تولید دام و طیور در داخل است.
همچنین در زمینه تأمین گوشت قرمز مورد احتیاج مردم در شش ماه نخست سال ۱۳۹۸ نسبت به سال قبل واردات گوشت قرمز ۲ برابر شده است طبق آمار‌ها دلیل این مسئله نه افزایش مصرف، بلکه عدم وجود یک سیستم ضابطه‌مند برای توزیع این اقلام می‌باشد.
افزایش روزافزون وابستگی به واردات و همچنین موقعیت انحصاری کشور‌های واردکننده نهاده‌های دامی و نارضایتی همیشگی تولیدکنندگان دام و طیور این خواسته را در سطح کشور مطرح کرده است که دولت باید به‌سوی راهبرد‌ها و راهکار‌هایی حرکت کند که وابستگی کشور در واردات این نهاده‌ها به‌ویژه در شرایط تحریمی کاهش یابد.
آمار دراین‌باره چه می‌گوید؟بر اساس آمار، کشور سالانه نیاز به ۱۹ میلیون تن نهاده دام و طیور دارد که چیزی در حدود ۱۶ میلیون تن از طریق واردات تأمین می‌شود یعنی وابستگی در حد ۸۵ ٪ و با احتساب دلار ۴۲۰۰ تومانی مبلغی در حدود ۳.۵ میلیارد دلار ارز از این طریق از کشور خارج می‌شود بر اساس آمار وزارت جهاد کشاورزی در سال ۹۷، در حدود ۹ میلیون تن ذرت، ۵ .۲ میلیون تن جو و ۵ .۱ میلیون تن کنجاله وارد شده است، البته با توجه مصرف بسیار بالا آب در تولید بعضی از این موارد مانند ذرت تولید آن توجیه چندانی ندارد و یکی از مسائل مطرح در این زمینه نیز پیدا کردن نهاده دامی مناسب با شرایط آب و هوایی کشور است.
همچنین بررسی‌های آماری در سال ۱۳۹۵ نشان می‌دهد که در بین اقلام وارداتی، ذرت دامی در رتبه اول و کنجاله سویا در رتبه هفتم قرار داشته است. یعنی بالاترین میزان محصولات وارداتی کشور ما به خوراک‌های دام و طیور اختصاص دارد.
مشکلات موجود در این صنعت:
۱. ارتباط واردات نهاده‌های دام و طیور با مسائلی نظیر نوسانات نرخ ارز، سقوط ارزش دلار در برابر یورو و نیز شرایط محیطی کشور‌های صادرکننده و تحریم‌های سرسخت بانکی که باعث افزایش قیمت محصولات نهایی ناشی از مصرف نهاده‌های دامی می‌شود. به‌نحوی‌که در سال گذشته به دلیل شرایط بد هوایی در دو کشور مهم صادرکننده یعنی آرژانتین و برزیل، قیمت نهاده‌ها دچار افزایشی ۱۰ الی ۲۰ درصدی گردید.
۲. از طرف دیگر با توجه به نوسانات ارزی در داخل کشور و زمان‌بر بودن تخصیص ارز مبادلاتی ۴۲۰۰ تومانی برای واردکردن این محصولات، عرضه نهاده‌های دامی در کشور را کاهش داده و پدیده واسطه‌گری به وجود آمده است.
۳. وجود الگو‌های غلط برای تولید این محصولات با کمترین تطابق با شرایط اقلیمی کشور
۴. عدم برنامه‌ریزی درست به‌منظور کاهش وابستگی به واردات و افزایش تولید داخلی و حمایت از تولیدکنندگان و توجه نکردن به ماده ۶ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی
۵. افزایش روزافزون قیمت محصولات وارداتی برای مثال بر اساس آمار سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان، تا تیر ۱۳۹۸ قیمت ذرت ۳۵ ٪، جو ۴۰ ٪ و کنجاله ۲۵ ٪ افزایش داشته است
۶. عدم تنوع در مبادی وارداتی نهاده‌ها و انحصاردرکشور‌های صادر کننده.
راه حل برای بهبود شرایط این صنعت به‌خصوص افزایش تولیدات در این زمینه و رهایی از وابستگی:
۱. پایان دادن به الگوی غربی: بنا بر سخنان صریح وزیر محترم جهاد کشاورزی الگوی صنعت دام‌پروری در کشور ما از آمریکا اقتباس‌شده است و این الگو گیری بر اساس نظرات کارشناسان خبره به خاطر تفاوت اقلیمی، پاسخگو نیست و باید اصلاح شود.
کشور‌های اروپایی، چون مانند کشور ما با محدودیت‌های اقلیمی روبرو بودند امکان تولید کنجاله سویا را نداشتند به همین منظور و کاهش وابستگی کنجاله، کلزا را جایگزین کردند، اما با این موضوع در کشور ما مخالفت شد.
۲. مطالعه و بهره‌گیری محققان داخلی از تجارب داخلی و بین‌المللی درزمینه‌ی جایگزینی نهاده‌های موردنیاز صنعت دام‌پروری با توجه به ظرفیت‌های بومی و سازگاری با اقلیم.
۳. توسعه تولید خارشتر، کاه حاصل از گندم دیم به‌جای یونجه، استفاده از خصیب جو، بررسی اجرایی کردن افزایش سطح زیر کشت کلزا، بررسی استفاده از شاخه‌های نیشکر و خرما، استفاده از ارقامی از گندم که مصرف دامی دارند و ارائه طرح‌هایی برای احیا و بهره‌برداری مشارکتی از علوفه‌های دیم مراتع ازجمله طرح‌هایی است که با اجرای آن‌ها وابستگی شدید به واردات به تدریج کاهش پیدا خواهد کرد؛ که البته بسیاری از این طرح‌ها بررسی‌شده و با زحمات وزارت جهاد کشاورزی به نتایج قابل قبولی رسیده و به‌زودی به مرحله اجرا نیز خواهند رسید برای مثال جایگزینی کاه حاصل از گندم دیم به جای یونجه و خصیب جو به جای ذرت علوفه‌ای برای دام‌ها در یک واحد دام‌پروری در استان تهران، که با این اقدام ضمن بهره گیری از گیاهی که با استفاده از آب باران تولید می‌شود، شیر تولیدی و ارزش غذایی دام در این واحد افزایش پیداکرده است که نتیجه بسیار درخشانی است.
۴. گسترش برنامه‌های تحقیقاتی به‌منظور افزایش بهره‌وری تولید نه صرفاً افزایش سطح زیر کشت به خاطر محدودیت منابع آبی.
درآخر باید گفت، گروه‌های تولیدکننده بسیاری در این زمینه فعالیت می‌کنند، از مهم‌ترین دغدغه‌های آن‌ها می‌توان به تأثیر نوسانات ارزی، تحریم‌ها، علمی شدن تولیدات، تقویت تولید داخل و تسهیل روند صادرات اشاره کرد. تجمیع همه‌ی مشکلاتی که بیان شد منجر به شوک‌های بزرگی در صنایع دام و طیور می‌شود که ضریب وابستگی را افزایش داده و عملاً تولید این محصولات را نیز با کاهش جدی مواجه خواهد کرد؛ لذا از آنجا که در ماده ۶ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی به افزایش تولید داخلی نهاده‌ها و کالا‌های اساسی (به‌ویژه در اقلام وارداتی) و اولویت دادن به تولید محصولات و خدمات راهبردی و ایجاد تنوع در مبادی تأمین کالا‌های وارداتی به‌منظور کاهش وابستگی به کشور‌های محدود و انحصارگری اشاره‌شده است، ضروری است دولت با برنامه‌ریزی منسجم، میزان تولید این نهاده‌ها را افزایش دهد و مبادی وارداتی را نیز متنوع گرداند.
ارسال نظرات