تغییر وزیردفاع آمریکا آن هم در فاصله ۷۰ روز مانده تا تخلیه کاخ سفید توسط ترامپ شاید به معنی آن باشد که رئیس جمهور آمریکا به دنبال آن است که در اجرای سیاستهای خصمانه خود مانعی وجود نداشته باشد و یک فرد بیکفایت به عنوان رئیس پنتاگون تنها اقدامات او را تأیید کند.
گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو،زهرا مهران راد؛ ترامپ این روزها و در آستانه سرآمدن موعد اجاره نشینیاش در کاخ سفید، بیش از گذشته در حال خلق کارهای محیر العقول است، گرچه هنوز معتقد است در انتخابات ۳ نوامبر تقلب شده و شکست را رسماً نپذیرفته، اما طی همین هفته قبل در فاصله ۷۰ روزه تا پایان دولت چهارسالهاش در راستای تصمیمات توئیتری اعلام کرد «مایک اسپر»، وزیر دفاع را برکنار و «کریستوفر چارلز میلر» را به جای او منصوب کرده است، او ضمن تشکر از خدمات اسپر وزیر دفاع جدید را فردی محترم میداند و مینویسد:کریس کار بزرگی انجام خواهد داد!
*تصمیمات امریکا به دست کسی است که نمیخواهد از قدرت دل بکند البته به نظر میرسد این تغییرات پایان کار نباشد و این طور که نیویورک تایمز مدعی شد تغییر رئیس سیا، سازمان اطلاعات و امنیت آمریکا ممکن است موارد بعدی اخراجیهای ترامپ باشد. بسیاری از ناظران سیاسی جامعه امریکا بر این باورند که این تصمیمات در آمریکا به دست کسی انجام شده که نمیخواهد از قدرت دل بکند و به دنبال آن است که مدیریت هرچند رو به افول خود را با ژستی قاطعانه تا ساعات پایانی بر نهادهای مهم کشور اعمال کند.
*رئیس جمهور ترامپ بیشتر به وفاداری اعضای تیمش اهمیت میدهد؛تا به شایستگی آنها آدام اسمیت، نماینده دموکرات واشنگتن و رئیس کمیسیون نهادهای مسلح مجلس نمایندگان نیز به نیویورک تایمز گفته: «تصمیم رئیس جمهور ترامپ در برکناری اسپر از وزارت تنها نه یک تصمیم از سر عصبانیت و لجبازی کودکانه، نبوده است، بلکه یک اقدام نسنجیده هم هست. «مدتهاست که روشن شده رئیس جمهور ترامپ بیشتر به وفاداری اعضای تیمش اهمیت میدهد، تا به شایستگی آنها».
*احتمالاً ترامپ در پس این تغییرات خواب آشفتهای برای خاورمیانه دیده باشد نیویورک تایمز، اما معتقد است ترامپ در پس این تغییراحتمالا خواب آشفتهای هم دیده باشد. به ویژه برای خاورمیانه. مثلا اینکه میلر بله قربان گوی بهتری از وزیر دفاع قبلی باشد و در مورد تصمیماتی، چون حمله به ایران یا تهدید حزب الله، چون و چرا نیاورد.
نیویورک تایمز، اما معتقد است ترامپ در پس این تغییراحتمالا خواب آشفتهای هم دیده باشد. به ویژه برای خاورمیانه. مثلا اینکه میلر بله قربان گوی بهتری از وزیر دفاع قبلی باشد و در مورد تصمیماتی، چون حمله به ایران یا تهدید حزب الله، چون و چرا نیاورد.
الیسا اسلاتکین، نماینده دموکرات میشیگان و مقام سابق پنتاگون در دولت اوباما معتقد است، چند دلیل برای اخراج وزیر دفاع در ۷۲ روز باقی مانده از عمر دولت وجود دارد، اول بی کفایتی یا اشتباه، که به نظر میرسد این مشکل اسپر نبوده است. دوم انتقامجویی است که البته راه حلی غیر مسئولانه برای درمان امنیت ملی خواهد بود.
سوم این که شاید «رئیس جمهور میخواهد اقداماتی انجام دهد که به اعتقاد او وزیر دفاع قبلی او از انجام آن امتناع میورزد و این هم امر نگرانکنندهای است.»
* بیکفایتی و دست بسته بودن وزیرجدید احتمال اقدامات غیرعادی را برای ترامپ تقویت میکند
با این حساب به نظر میرسداگر اتفاق تازهای رخ ندهد میلر یکی از آنهایی است که شانس دیدن پایان دولت ترامپ را خواهد داشت؛ اما اینکه چه ویژگیهایی در او باعث شده تا ترامپ او را لایق این افتخار بداند جای سوال است نیویورک تایمز در این باره مینویسد:همکاران و نزدیکان وزیر جدید، پیشینه کاری او در نیروهای ویژه ارتش و فعالیتش در مجموعه ضد تروریسم را میستایند، اما از این که او تا این حد ارتقاء مقام یافته، ولو برای مدت موقت، ابراز تعجب کردند. آنها گفتهاند که میلر در حدو اندازهای نیست که بتواند مانع تصمیمات خطرناک و اقدامات ناگوار احتمالی ترامپ در هفتههای آخر ریاست جمهوریاش بشود.
پس بیکفایتی و دست بسته بودن وزیرجدید انگیزه اصلی انتخاب او از سمت ترامپ است و البته این شائبه راهم تقویت میکند که ترامپ میخواهد اقدامی را بدون مزاحمت و ممانعت وزیر دفاع انجام دهد.
میلر در حدو اندازهای نیست که بتواند مانع تصمیمات خطرناک و اقدامات ناگوار احتمالی ترامپ در هفتههای آخر ریاست جمهوریاش بشود. پس بیکفایتی و دست بسته بودن وزیرجدید انگیزه اصلی انتخاب او از سمت ترامپ است و البته این شائبه راهم تقویت میکند که ترامپ میخواهد اقدامی را بدون مزاحمت و ممانعت وزیر دفاع انجام دهد.
درحالی که فقط چند هفته تا خروج دونالد ترامپ از کاخ سفید باقی مانده است، دولت وی در حال کار بر روی احیای داستان خروج از منطقه است. همزمان، تغییرات گستردهای در راس پنتاگون و فرماندهان عالی رتبه آن اتفاق روی داده است؛ که مشخص نیست آیا این یک کودتاست؟ یا فشار برای عقب نشینی یا فقط تسویه حساب در قبال کناره گیری ازقدرت و دوری از کاخ سفید؟
«زمان رفتن به خانه است» این تقریبا اولین جملهای است که وزیر دفاع جدید امریکا بر زبان میآورد و شاید یادآور شعار انتخاباتی ترامپ در سال ۲۰۱۶ است مبنی برخاتمه دادن به جنگهای بیهوده و فراخوان نیروهای نظامی آمریکا از عراق و افغانستان بود که ۴ سال از آن میگذرد و حالا وزیر دفاعش میخواهد ۷۰ روزه آن را عملیاتی کند.
با این سخنان، کریستوفر میلر عزم خود را برای تسریع در خروج سربازان کشورش از افغانستان و خاورمیانه اعلام کرد. وی همچنین در پیامی برای آنها مینویسد: بسیاری از جنگ خسته شده اند و من نیز یکی از آنها هستم و به تکرار آنچه ترامپ بارها گفته است پرداخت: «همه جنگها باید پایان یابد»
اکنون دیگر مسئله تسریع در عقب نشینی درحد حدس و گمان نیست؛ بلکه به نظر میرسد تغییراتی که رئیس جمهوری آمریکا در پنتاگون ایجاد کرده است، تا حدی به سمت هدف فوق هدایت میشود.
اخراج مارک اسپر وزیر دفاع پیشین و موج استعفا و برکناری متعاقب آن، به موازات انتصاب نزدیکان ترامپ که به او وفادار هستند در سمتهای مهم غیرنظامی وزارت دفاع، نگرانی ناظران را از احتمال سیاسی کردن این نهاد نظامی افزایش داده است.
موضوع البته ختم به همین جا هم نمیشود به موازات این تغییرات آن هم در مهمترین نهاد نظامی آمریکا یعنی پنتاگون تحرکات مشکوکی هم در پایگاه نظامی آنها در عین الاسد دیده میشود که البته با سکوت مقامات عراقی همراه است جعفر رضوی کارشناس مسائل غرب آسیا در این باره معتقد است: انجام اقداماتی که همه را شگفت زده خواهد کرد در روزهای پایانی دولت ترامپ چندان غیر ممکن به نظر نمیرسد.
وی در خصوص تحرکات مشکوک نظامیان آمریکایی در پایگاه عین الاسد و سکوت مقامات دولتی عراق گفت: این تحرکات نسبت به یکی دو سال اخیر کاملاً غیرعادی است و خود نیروهای حشد و ستاد کل نیروهای مسلح عراق نیز نسبت به آن حساس شده اند و قطعا این تحرکات با هماهنگی الکاظمی نحست وزیر عراق صورت گرفته است.
موضوع تغییرات سیاسی پنتاگون و تحرکات آمریکا در پایگاه نظامی عین الاسد بهانهای شد تا سعیدخطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه نیزسرنوشت محتوم آمریکاییها را با تمام جنگ افروزیها و خونریزیها اخراج از این منطقه بداند و البته تاکید کند که نیروهای مسلح جمهور اسلامی همه تحرکات آنها را بادقت و تیز بینی رصد میکنند.
البته حسن دانائی فر سابق ایران در عراق در مورد انگیزههای ترامپ از تغییر درمهرههای اساسی در پنتاگون، گزینههای حمله نظامی به ایران و ترور مقامات عالی رتبه لبنان را از اساس رد میکند و معتقد است که آمریکای امروز با وجود بحرانهای شدید اقتصادی، عدم اقبال در مهار و کنترل کرونا و گذشته از همه عدم اجماع مناسب با تصمیمات ترامپ در روزهای پایانی موقعیت چنین اقداماتی را ندارد و این لفاظیها بیشترمصرف داخلی و جنبه یک جنگ تمام عیار روانی را دارد. او ادامه میدهد: گرچه ممکن است ترامپ بخشی از نیروهای خود را از منطقه خارج کند، اما خروج کامل نیروهای نظامی آمریکا از منطقه نیز به زمان تقریبی ۲ تا ۳ ماه نیازمند است که ترامپ فرصت آن را ندارد.
به هرحال به نظر میرسد ترامپ «بیزنس منی» که معنی برنده بودن همواره در تمامی برندها منتسب به او به چشم میخورد این روزها از هیچ تلاشی برای بهم زدن زمین بازی واگذاری قدرت در عرصه داخلی و بین المللی مضایقه نمیکند و در این روند به دنبال ایجاد شرایط سیاسی مشابه مین گذاری برای دولت بایدن است.
زیرا هرگونه اعزام مجدد نیروهای خارج شده آمریکایی این ایده را ایجاد میکند که حزب دمکرات عامل جنگهای ابدی است، در حالی که ترامپ قادر خواهد بود - صادقانه بگوید - که او نه تنها اولین رئیس جمهور است که طی ۴۰ سال گذشته وارد هیچ جنگی نشده است بلکه اولین نفری است که به اشغال افغانستان خاتمه داد.