نقش بریکس در معادلات سیاسی، اقتصادی دنیا

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، امیر عباس علومی، در شرایط گذار کنونی نظم جهانی ،کشورها وقدرت های مطرح هرکدام به دنبال آن هستند تا از طریق تشکیل اتحادیه و بلوک های سیاسی و منطقه ای و بین المللی جایگاه خود را در نظم نوین جهانی بیش ازپیش تقویت نمایند.

 یکی از این تشکل‌های نوظهور که درحال حاظر بیشتر جنبه اقتصادی دارد گروه "بریکس" نام دارد که می توان آن را نقطه مقابل گروه جی 7 به شمار آورد. ایده تشکیل بریکس ابتدا در سال 2001 با هدف جابجایی قدرت اقتصادی جهان از کشورهای توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه شکل گرفت امروزه بریکس با زمانی که وزرای خارجه "بریک" متشکل از بزیل ،روسیه ،هند و چین در سپتامبر 2006 برای اولین بار درحاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای مذاکرات اولیه دور هم جمع شدند تفاوت زیادی کرده است. در نشست سوم سران این گروه در 14 آوریل 2011 آفریقای جنوبی به جمع کشورهای بریک به عنوان عضو پنجم اضافه شد و از آن به بعد نام این گروه به "بریکس"تغیر یافت.بریکس وقدرت های شرق و جنوب در ده سال اخیر رشد اقتصاد بالایی داشته و در چند سال گذشته در سایه بحران مالی و اقتصادی غرب و اروپا بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.

 همه اعضای بریکس البته به جز روسیه از جمله کشورهای در حال توسعه یا اقتصاد های در حال ظهور محسوب می گردند.پنج کشور عضو بریکس در طی سالیان گذشته به سبب رشد اقتصادی بالا از نفوذ گسترده ای در مسائل منطقه ای وجهانی برخوردار شده اند بریکس هم اکنون به تنهایی حدود نیمی از جمعیت جهان را در خود جا داده است . تولید ناخالص داخلی این گروه درسال 2012 بالغ بر 6/13 تریلیون دلار برآورد شده و به تنهایی 28 درصد توان اقتصادی وسهم قابل توجهی از تولیدات اقتصادی جهان را به خود اختصاص داده است .

اعضای بریکس را با وجود تشابه و اشتراک میان هم می توان نقشه راه سیاسی یا دور نمای سیاسی آن را قدرت نمایی در مقابل سلطه و نفوذ آمریکا و اروپا با توجه به گذار ازنظم تک قطبی جهان دانست . هر چند بعضی از اعضای بریکس یک کشورهای نوپای صنعتی هستند . اما توانسته اند در سال های اخیر اهمیت خود را به رخ آمریکا وکشورهای اروپایی بکشند .

اعضای این گروه برخلاف تصور تنها به همکاری های اقتصادی بسنده نکرده اند اگر چه همکاری های اقتصادی این کشورها را به هم مرتبط ساخت اما درحال حاضر اعضای این گروه تلاش دارند تا درمعادلات جهانی هم نقشی فعال تر ومناسب با عیار اقتصادی خود ایفا کنند.

روسیه و چین دو عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد هستند و سه کشور دیگر عضو بریکس " هند ، برزیل و آفریقای جنوبی " هم نامز عضویت دائم در این شورا می باشند . کشورهای بریکس همواره در نشست های خود خواستار نفوذ بیشتر اعضای خود در شورای امنیت شده اند واین مسائل نشان می دهد تلاش این کشورها به دنبال ایفای نقشی پر رنگ تر در مسائل ومعادلات بین المللی هستند به عنوان نمونه سران بریکس در نشست چهارم خود تحت عنوان "ثبات ،امنیت ورفاه " در پایتخت هند به موضاعات سیاسی مهمی مانند تحولات سوریه، بحرین و... مورد بحث برسی قراردادند . باتوجه به دو نکته همکاری های اقتصادی و نقشه راه سیاسی بریکس ، قرار گرفتن این گروه در جمع تشکل ها یا گرو های راهبردی کنونی و آینده کفایت میکند. وافزون برآن باتوجه به افول و گذار نظم تک قطبی جهانی وتبدیل به نظم چند قطب جهانی اهمیت بریکس را دوچندان می کند.

امیر عباس علومی، دبیر جامعه اسلامی دانشگاه شهید باهنر

انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.