به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، کبیری مدیر روابط عمومی شورای شهر تهران در یادداشتی نوشت: توسعه و پیشرفتهای روزافزون بشر، انسان امروزی را با پدیدههای مدرن و پیچیدهای مواجه کرده است، چند دهه پیش داشتن سواد خواندن و نوشتن آدمی را مستعد زیستن در جهان میکرد و هر شهروند با اتکا به همان دانش مختصر به زندگی عادی خود ادامه میداد. اما دنیای مدرن و ملزومات آن، شهروندان را وارد فرآیندهای پیچیده تری برای زیست در جهان کرد، نمونه آن سواد رایانه بود که سال هاست به نیازی ضروری برای بشر تبدیل شده و کمتر شهروندی میتواند بدون شناخت و آگاهی دقیق نسبت به عملکرد و کارکرد ابزارهای رایانه ای، به امورات روزانه مشغول باشد.
در چنین جهانی و با توجه به گسترش ابزارهای ارتباطی و به ویژه شبکههای اجتماعی و اهمیت رسانهای در شکل گیری الگوهای رفتاری و اعتقادی شهروندان، سواد رسانهای از اهمیت زیادی برخوردار است. امروز شهروندان همچنان که میتوانند در سبد غذایی خود، با انتخاب رژیم غذایی دلخواه و مناسب از غذاها و خوراکیهای متفاوتی استفاده کنند، وجود منابع خبری، رسانهای باعث شده شهروندان روزانه در معرض اخبار و اطلاعات متفاوت و گاها متناقضی قرار گیرند؛ اینکه هر شهروند از چه منبع خبری، چگونه و به چه میزان از منابع رسانه یا استفاده کند، اعتقادات، نگرش، رفتار و سبک زندگی او تحت تاثیر قرار میگیرد.
سواد رسانهای در واقع درک متکی بر مهارتهایی است که به هر شهروند میآموزد رسانهها و تولیدات آن از کدام منابع خبری و با چه هدف و مقصودی تولید میشوند، به زبان سادهتر وقتی شهروند، مدیر، مسئول و حتی یک فعال رسانهای هم در معرض اخبار مختلف قرار میگیرد باید درک نسبی نسبت به فضای موجود داشته باشد تا بتواند برداشت و تحلیل واقع بینانهای نسبت به پیامهای رسانهای داشته باشد، گاها در ارتباطات روزانه و فعالیتهای کاری با شهروندان و حتی مدیرانی مواجه میشوم که به راحتی تحت تاثیر تکنیکهای فریب رسانهای قرار میگیرند و ناآگاهانه در خدمت صاحبان رسانه برای انتقال پیام و نیل به هدف آنها هستند.
همچنان که ورود پدیدههای مختلف بشری باعث شد شهروندان در معرض آموزشهای جدید و موردنیاز قرار بگیرند، افزایش تاثیر رسانهها بر شکل گیری الگوهای رفتاری نیز ضرورت آموزش سواد رسانهای را افزایش داده است، این آموزش هم باید به تولیدکنندگان خبر و پیام یا همان اصحاب رسانه و هم مخاطبان به عنوان مصرف کنندگان یعنی شهروندان عادی ارائه شود، گاها اخباری در برخی رسانهها منتشر میشود که شگردهای رسانهای همچون دستکاری و تحریف در آن مشهود است، اما هم تولیدکنندگان و هم مصرف کنندگان به راحتی تحت تاثیر آن، نسبت به انتشار آن اقدام میکنند.
تقویت سواد رسانهای باعث میشود همچنان که شهروندان در انتخاب غذای خود در سفرههای غذایی دقت و حساسیت به خرج میدهند در کسب اطلاعات و خبر هم دقیق باشند، پیامی که وارد ذهن انسان میشود حتی بیشتر از غذا میتواند در نگرش، رفتار، عملکرد و جهان بینی او موثر باشد، لذا نمیتوان شهروندان را در انبوهی از رسانههای ناشناس، مغرض و هدف دار رها کرد و توقع داشت امنیت روانی جامعه تامین شود. رسیدن به این هدف بیش از آنکه نیاز به فیلتر، انسداد و رفتارهای این چنینی باشد نیازمند افزایش سواد رسانه یا شهروندان است تا آنها آگاهانه و منطبق بر نیازهای واقعی و سبک زندگی خود به منابع خبری معتبر رجوع کنند، در غیر این صورت سلامت روانی جامعه همیشه تحت تاثیر فضاسازی و مقاصد صاحبان خبر قرار خواهد گرفت.