تکرار یک تراژدی تلخ / قاچاق چوب؛ زخم عمیق جنگل‌های زاگرس

به گزارش خبرنگار گروه استان‌ها خبرگزاری دانشجو، قاچاقچیان چوب گاهی هم به جنگل آسیب می‌زنند و هم باعث مجروح شدن جنگلبانان می‌شوند که در یک ماه اخیر یک مورد آسیب دیدگی جنگلبانی در استان چهار محال و بختیاری گزارش شده است.

در گذشته برخی از افراد که در کنار جنگل زندگی می‌کردند، برای تامین سوخت از چوب درخت استفاده می کردند؛ اما برخی از افراد به قصد بهره‌گیری از چوب جنگل جهت فروش آن را قاچاق می‌کردند که این ماجرا از گذشته تا کنون ادامه داشته.

خاصیت درخت و جنگل این است که در هر هکتار ۶۷ تن گرد و غبار را در سال جذب و هر هکتار جنگل هزاران تن اکسیژن تولید می کند و این نعمتی خدادادی برای زمین است.

در چهارمحال و بختیاری ۱۰۸ جنگل‌بان وظیفه حفاظت از جنگل‌های این استان را بر عهده دارند و شبانه‌روزی در این مسیر ایفای وظیفه می‌کنند و اکنون ۹ ذخیره‌گاه جنگلی قدیمی به مساحت ۸۴۹ هکتار و ۱۰ ذخیره‌گاه جدید به مساحت یک‌هزار و ۵۲۰ هکتار به جنگل‌های استان اضافه شده است.

رییس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه جنگل‌های زاگرس قدمتی چندین هزار ساله دارد، می گوید قدمت این جنگل‌ها به‌ واسطه سازگاری و حضور برخی گونه‌های درختی در بوم‌سازگان و سیر تکاملی طولانی این گونه‌ها مشخص شده است.

حسن جهانبازی، رییس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری می‌گوید حدود پنج میلیون هکتار از وسعت کشور را جنگل‌های زاگرس تشکیل می‌دهد که ساکنان زیادی از شمال غرب تا جنوب غرب کشور در حاشیه این اراضی زندگی می‌کنند و معیشت آن ها وابسته به جنگل و منابع طبیعی است و با روش‌های سنتی از جمله دامداری و زراعت از این موهبت الهی استفاده می‌کنند.

بهره‌برداری بی‌رویه، خشکسالی و تغییر اقلیم از مهمترین دلایل تخریب عرصه‌های جنگلی به خصوص جنگل‌های زاگرس است که مساحت جنگل‌های زاگرس را از ۱۲ میلیون هکتار به پنج میلیون هکتار کاهش داده است و در برخی مناطق جنگلی اثری از گونه‌های جنگلی وجود ندارد.

رییس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری گفت: به دلیل وابستگی برخی از مردم و جوامع محلی به عرصه‌های جنگلی و مرتعی، این عرصه‌ها رو به زوال رفته که با توسعه طرح‌های احیای جنگل و استفاده از ظرفیت کشت گیاهان دارویی و همچنین کشت و توسعه گیاهان بومی در اراضی جنگلی و تغییر در نگرش‌ها در خصوص نوع بهره‌برداری از منابع طبیعی برای امرار معاش، مهمترین عوامل برای احیای و حفظ و حراست از این عرصه‌هاست.

جنگل‌بانان در نقاط مختلف ایران مبارز اصلی در برابر سوءاستفاده‌کنندگان از طبیعت و قاچاقچیان چوب هستند که به انواع مختلف از طرف متخلفان و قاچاقچیان مورد تهدید قرار می‌گیرند که گاهی این تهدیدها منجر به درگیری و حمله مسلحانه علیه آنها می‌شود.

در گفتگو با برخی جنگل‌بان‌ها آنها معتقد هستند درگیری با سوءاستفاده‌کنندگان از طبیعت و قاچاقچیان چوب از مهم‌ترین مشکلات جنگل‌بانی است؛ هر چند توسعه صنعت چوب در بسیاری از کشورها که جنگلهای آن در معرض خطر است به عنوان یک اصل برای جلوگیری از نابودی جنگل در نظر گرفته شده و در ایران نیز به صنعت زراعت چوب به عنوان یک نوع کشاورزی درخت‌ محور نگریسته می‌شود.

داستان قاچاق چوب همچنان ادامه دارد

ماجرای قاچاق چوب از سوی برخی از افراد سوءجو همچنان در حال ادامه است، به گفته برخی مسئولین این روند امسال کاهش چشم گیری داشته.

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری می‌گوید: در ۶ ماهه ابتدایی امسال کشف چوب قاچاق در استان نسبت به زمان مشابه سال گذشته حدود ۲۹۰ درصد کاهش داشته که علت آن نیز پیشگیری و حضور ماموران محافظ منابع طبیعی در عرصه‌های جنگلی است.

به گفته صادق محمدی، فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی جذب همیاران طبیعت یکی دیگر از عواملی است که در کاهش قاچاق چوب تاثیرات بسیار زیادی داشته درحقیقت مردم محلی حساسیت ویژه‌ای نسبت به موضوع پیدا کرده‌اند و همکاری بسیار خوبی میان جامعه محلی و اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری شکل گرفته است.

محمدی با تاکید بر تاثیر پیشگیری کیفری بر کاهش قاچاق چوب و زغال، عنوان کرد: براساس قانون جدید مقابله با قاچاق محصولات منابع طبیعی جریمه‌های این حوزه افزایش پیدا کرد و در نتیجه به طور کامل بازدارنده شده است؛ برای مثال در کشف زغال فرد متخلف توسط تعزیرات به ازای هر کیلوگرم زغال ۳۰۰ هزار تومان جریمه می‌شود درخصوص کشف چوب بلوط نیز به ازای هر کیلوگرم ۱۵۰ هزار تومان جریمه نقدی درنظر گرفته شده است.

در سطح جنگل‌های زاگرس ایران ۶ میلیارد مترمکعب معادل ۴۰ درصد از آب کشور توسط پوشش گیاهی ذخیره و به تدریج آزاد می‌شود و توده‌های ارزشمند جنگلی از نظر ژنتیکی که در مناطقی از چهارمحال و بختیاری به صورت توده‌ای یافت می‌شوند و به وسیله قطع درختان یا چرای دام احتمال کاهش زادآوری آن‌ها وجود دارد به عنوان ذخیره‌گاه جنگلی اعلام می‌شود.