امام خميني (ره) در پيام تاريخي خود بعد از جمعه خونين در مكه فرمودند: آل سعود با كشتن ميهمانان خدا و به خاك و خون كشيدن بندگان حق نه تها حرم را، كه جهان اسلام را آلوده به خون شهيدان كرد.
گروه سياسي «خبرگزاري دانشجو»؛ پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران در بهمن سال 1357، امام خميني با توجه به موقعيت خطير جهان اسلام در دنياي، جنبه هاي اعتقادي و اجتماعي حج را متذکر و خواستار بهره گيري، از اين همايش بزرگ سال براي بيان مسائل و حلّ مشکلات جهان اسلام شد.
از اين رو با نظر امام خميني (ره ) به عنوان صاحب فتوا، حاکم شرع و مصلح ديني، همه ساله مراسمي به نام «برائت از مشرکين» در مکه و پيش از شروع مناسک حج برگزار مي شد و طي آن هزاران تن از حجاج ايراني، به همراه حجاج غير ايراني، پس از پيمودن مسيرهايي، در محل معيني تجمع مي کردند و ضمن شنيدن سخنرانيها و بيانيه هايي مبني بر تحليل اوضاع جهان اسلام و صدماتي که از سوي دشمنان بر ملل مسلمان وارد مي آيد به محکوم کردن آنها مي پرداختند، و سپس آرام متفرّق مي شدند و به فعاليتهاي عادي مي پرداختند.
برخورد ميان ايرانيان و مسئولان سعودي در سال 1366امري بديع نبود و در طول سالهاي 1358 تا 1366 بارها ايرانيان به جرم بيان شعار بر ضد آمريكا و اسرائيل دستگير، زنداني و شكنجه شدند و در پي آن منازعاتي بين مسئولين دو كشور برخواسته بود.
حتي درباره اجتماعي بودن حج و فتاوي علماي حجاز و نظريات و فتاوي امام خميني (ره)، بحثهاي گوناگوني پيش آمد که در نهايت ملک خالدبن عبدالعزيز پادشاه وقت عربستان سعودي نامه اي به امام خميني فرستاد، بر اين مبنا كه برخي روحانيون حجاز حج را (برخلاف سنّت انبيا و رسول اکرم صلّي اللّه عليه وآله وسلّم و ائمه عليهم السّلام و حتي نظر علماي معاصر) مراسم و مناسکي صرفاً فردي خواندند و توجه به مسائل اجتماعي و برپايي تظاهرات در حج را مزاحم حاجيان و حتي بدعت معرفي کردند.
نامه امام به پادشاه عربستان
در مهرسال 1360 حضرت امام نيز در 18 مهر سال 60 در پاسخ به پادشاه عربستان نوشتند كه ... اينجانب تمام گرفتاريها و بدبختيهاي مسلمين و دولتهاي كشورهاي اسلامي را در اختلاف و نفاق بين آنان ميدانم.
چرا بايد دولتهاي اسلامي با داشتن قريب يك ميليارد جمعيت و در دست داشتن ذخيرههاي زير زميني، خصوصا موجهاي نفت كه رگ حيات ابر قدرتهاست و برخورداري از تعليمات حياتبخش قرآن كريم و دستورات عبادي سياسي پيامبر اسلام - صلي الله عليه و آله و سلم - كه مسلمانان را به اعتصام به حبل الله دعوت و از تفرقه و اختلاف تحذير ميفرمايد و با داشتن ملاذ و ملجايي چون حرمين شريفين، كه در عهد رسول الله - صلوات الله عليه - مركز عبادت و سياست اسلامي بوده و پس از رحلت آن بزرگوار مدتها نيز چنين بوده است و طرح فتوحات و سياسات از آن دو مركز بزرگ سياسي عبادي ريخته ميشده است، اكنون به واسطه كجفهميها و غرضورزيها و تبليغات وسيع ابرقدرتها كار را به آنجا بكشانند كه دخالت در امور سياسي و اجتماعي كه مورد احتياج مبرم و از اهم امور مسلمين است، در حرمين شريفين جرم شناخته شود و پليس سعودي در داخل مسجد الحرام و در جايي كه به حكم خدا و به نص قرآن مجيد براي همه كس حتي منحرفين محل امن است با چكمه و سلاح به مسلمانان حمله كرده و آنان را مضروب و دستگير نمايند و به زندان بفرستند.
البته اين روال در مناسك حج تا سال 1366 ش ادامه پيدا كرد؛ دراين سال، پس از برگزاري تظاهرات آرام و با شکوه وحدت در مدينه، مقرر شده بود که مراسم برائت از مشرکين ـ پس از توافق و هماهنگيِ مقامات ايراني و مسئولان سعودي در مورد محل برگزاري مراسم و مبدأ و مقصد راهپيمايان و زمان شروع و خاتمه مراسم ـ در بعدازظهر ششم ذيحجه 1407 مصادف با 9 مرداد 1366 در مکه برگزار شود اما اين بار مراسم برائت از مشركين همانند سالهاي قبل برگزار نشد و در اقدام مشترك از سوي آل سعود و آمريكا ششم ذي الحجه به عنوان جمعه خونين مكه رغم بخورد.
فاجعه جمعه خونین مکه
در روز 9 مردادماه 1366 شمسي برابر با ششم ذيحجّه سال 1407 قمري، هزاران زائر ايراني و تعدادي از زائران ديگر كشورهاي اسلامي در مكه معظّمه و خانه خدا، پس از انجام فريضه نماز عصر، به سوي محل تجمع و شروع راهپيمايي در منطقه معابده، رهسپار شدند.
برنامه راهپيمايي در ساعت شانزده و نيم با تلاوت آياتي از قرآن كريم آغاز گرديد.
آنگاه پلاكاردهاي حاوي شعار هايي در نفي سردمداران بلوك شرق و غرب و اسرائيل و دعوت مسلمين به وحدت برافراشته شد؛ آنگاه جملاتي از پيام رهبر كبير انقلاب به كنگره حج براي حضار خوانده شد و ترجمه گرديد و سپس نماينده امام در حج شروع به سخنراني نمود.
ساعت 18:10 دقيقه بود كه تظاهر كنندگان آرام به سوي سه راهي شعب ابوطالب به راه افتادند، مردان و زنان در صفوف جدا حركت مي كردند و جانبازان بر روي ويلچرهايشان در صفوف مقدم بودند. در ساعت 18:40 دقيق راهپيمايي به نقطه پاياني رسيد.
صداي بلندگوها خاموش و مردم به شعارهاي خود خاتمه دادند و پلاكارها در هم پيچيده شد
ناگهان حملات عمال سعودي ابتدا با ريختن آب سرد و پس از آن آب ولرم و جوش بر سر زائران شروع گرديد هر كس به سويي مي گريخت.
آغاز حمله وحشيانه آل سعود پس از پايان مراسم و به دنبال حرکت مردم به سوي مسجدالحرام براي اداي فريضه مغرب، پس از طي مسافتي راه، در حالي كه در جلوي جمعيت عظيم راهپيمايان، زنان و معلولين انقلاب در حال حركت بودند، ستونهايي از نظاميان آل سعود هويدا شدند.
لحظه اي بعد مزدوران آمريكا در لباس نيروهاي امنيتي و پليس و گارد سلطنتي سعودي به سوي مردم بويژه زنان و معلولان و جانبازان هجوم بردند و با «باتوم» بر سر و روي حجاج بي گناه كوبيدند.
اينان از يك طرف و مزدوران ديگر نيز از بالاي پله ها و ساختمانها، سنگ و آجر و شيشه و بلوك سيماني بر سر و روي مردم مي ريختند.
پس از آن شليك گازهاي سمي و خفه كننده شروع شد و بدنبال آن رگبار گلوله ها به قصد كشتن و نه متفرق کردن راهپيمايان برائت از مشركين سرازير شد و پيكرهاي پاك انسانهايي كه جرمشان اعلام برائت و بيزاري از آمريكا و اسرائيل و ايادي ناپاكشان بود، درخاك و خون غلتيدند.
اين جنايتكاران حتي به آمبولانسهاي حامل مجروحين نيز يورش مي بردند و مانع جمع آوري مجروحين مي شدند. درنتيجه اين حمله و هجوم، بيش از پانصد تن از حجاج بي دفاع و هراسان ايراني و غيرايراني کشته و حدود هفتصد تن زخمي شدند.
402 کشته 649 زخمي
پس از حادثه ذيحجه 1407، با توجه به عظمت واقعه و ميزان تلفات مردم عادي و بي دفاع (بيشتر زنان و جانبازان) و همچنين سوابق مراسم برائت از مشرکين که به آرامي برگزار شده بود، مرتکبين حادثه خود را مجبور به توضيح ديدند و حجاج را به اخلالگري و ايجاد آشوب متهم کردند.
در بيانيه رسمي وزارت کشور سعودي در هشتم ذيحجه، جزئيات بيشتري شامل آمار تلفات در كل 402 کشته كه 275 تن آنان ايراني و نيز 649 زخمي، همراه اتهامِ اخلال در مراسم حج، هجوم آنها به طرف مسجدالحرام با چوب و سنگ و چاقو، درگيري مأموران امنيتي با حجاج و زير دست و پا ماندن تعداد بسياري از مردم، و ادعاي عدم تيراندازي به زوّار حرم با تأکيد بر مقابله شديد با هر نوع هرج و مرج مطرح شد.
همچنين دولت سعودي از پذيرش هيئت تحقيق اعزامي دولت جمهوري اسلامي ايران جلوگيري نمود و تا مدتها از تحويل اجساد حجاج ايراني و انتقال مجروحان نيز خودداري مي کرد.
توطئه از پيش تعيين شده آل سعود
به نظر مي رسيد كه از مدتها پيش مسئولان سعودي رغم زدن واقعه اي خونين برنامه ريزي كرده و تصميماتي را اتخاذ نموده بودند كه برخي تحركات و اقدامات از جمله اينكه يك روز قبل از واقعه مراسم برائت از مشركين بيمارستانها و سازمانهاي بهداري اعلام كردند كه هيچ مراجعه كننده ايراني را براي درمان در روز ششم ماه ذي الحجه نخواهند پذيرفت.
به طوري كه برخي وقايع و پيش زمينه ها به خوبي روشن مي كند كه تحقق چنين هدفي، نياتي را در بر داشته است.
به طوري كه براساس مستندات يك ساعت قبل از شروع راهپيمايي، درهاي ورودي به بناي بزرگ مخصوص حجاج اردني و فلسطيني بسته شد تا بدين ترتيب اجازه ورود و خروج به هيچ كدام از حجاج داده نشود.
در عين حال سطح بام بناهاي واقع در جانب چپ راهپيمايي از كپسول هاي خالي و سنگ ها و آجرها و ابزار آلات از كار افتاده كه در طول برخورد به سوي حجاج پرتاب گرديد انباشته شده بود اين در حالي بود كه برخي از صاحبان اين خانه ها ابراز داشته بودند كه اين وسايل چند روز قبل از جانب حكومت سعودي به بام آنها منتقل گرديده بود.
سوال برانگيز تر از همه تغييرآرايش پليس بود كه برخلاف سالهاي قبل در دو سوي مسير نايستاده و صف آرايي آنها در انتهاي مسير حركت حجاج، و يا قرار گرفتن فرماندهان پليس در پشت سر نيروها بود بر خلاف گذشته كه فرماندهان 100 مترجلوتر از گردان خود مي ايستاده اند.
از سوي ديگر در سالهاي گذشته رژيم آل سعود با توقف اتومبيل هاي سواري در مسير راه پيمايي سعي در ايجاد موانع فيزيكي براي گسستن صفوف راهپيمايان داشتند اما در آن سال از توقف خودرو ها در طول خيابان محل برخورد نهايي منع كردند و اتوموبيل ها را از نزديك شدن به مسير مسجد ملك تا تقاطع خيابان عبدالله بن زبير باز داشتند.
علاوه بر اين در سالهاي گذشته ماموران پليس در ميان راهپيمايان حاضر مي شدند تا از انتشار هرگونه جزوه پيشگيري نمايند اما در آن سال هيچيك از آنان داخل راهپيمايي نگرديدند و باطوم به دست صف آرايي نموده بودند.
جداي اين قبيل نمونه هاي ميداني، سخنان متفاوت در ملاقات وزيرخارجه سعودي در رياض با كاردار جمهوري اسلامي و ملاقات وزير حج و امور اوقاف سعودي با نماينده ايران در روز چهارم ذيحجه و تفاوت لحن مذاكرات آنها و نيزعملكرد رسانه ها كه سعي در تطهير مسئولان سعودي نسبت به اوضاع شكل گرفته داشت خود مبين هم دستي آل سعود با عوامل شكل گيري اين جنايت بزرگ و خونين بود.
جمعه خونين بهانه اي براي مقابله با صدور انقلاب
جمعه خونين مكه اگرچه به ظاهر براي سركوب مراسم برائت از مشركين بود، اما در حقيقت بر اساس دستور آمريكا و در جهت مقابله با «صدور انقلاب اسلامي» رقم خورد.
اگرچه موجب بسط انقلاب اسلامي گرديد و خود زمينه اي گشت تا مظلوميت انقلاب اسلامي و سخن حقش بيش از پيش در برابر چشم مسلمين جهان قرار گيرد كه نقطه عطفي در صدور انقلاب بود.
رهبر كبير انقلاب پس از وقوع اين حادثه اندوهگين در سخناني فرمودند: بارالها، تو خود شاهدي كه دراين سال ما جانبازان و مهاجران و مجاهداني داشتيم كه به سوي تو و بسوي خانه امن تو كه از صدر خلقت تاكنون مامن هر موجودي بوده است هجرت كردند و در پيش چشمان حيرت زده مسلمانان كشورهاي جهان بدست پليد آمريكا كه از آستين آل سعود بدر آمده است ، به خاك و خون كشيده شدند.
پيام تاريخي امام به مناسبت سالگرد كشتار حجاج و قبول قطعنامه 598
يك سال پس از وقوع اين حادثه خونين همزمان با قبول قطعنامه 598 از سوي ايران و نوشيدن جام زهر از سوي امام خميني(ره)، ايشان در پيام تريخي كه به اين دو مناسبت صادر كردند فرمودند: آل سعود با كشتن ميهمانان خدا و به خاك و خون كشيدن بندگان حق نه تها حرم را، كه جهان اسلام را آلوده به خون شهيدان نمود.
ايشان در آن پيام تاريخي همچنين در خصوص پايان جنگ فرمودند: جنگ ما جنگ عقيده است و جغرافيا و مرز نمي شناسد، مابايد در جنگ اعتقادي مان بسيج بزرگ سربازان اسلام را در جهان به راه اندايزم.
رهبر كبير انقلاب اسلامي همچنين در خصوص قبول قطعنامه فرمودند: قبول اين مسئله براي من از زهر كشنده تر است؛ ولي راضي به رضاي خدايم و براي رضايت او اين جرعه را نوشيدم.
شما مي دانيد كه ما با شما پيمان بسته بوديم كه تا آخرين قطره خون و آخرين نفس بجنگم؛ اما تصميم امروز فقط براي تشخيص مصلحت بود و تنها به اميد رحمت و رضاي او از هرآنچه گفتم گذشتم و اگر آبرويي داشته ام،با خدا معامله كرده ام.
مراسم برائت از مشرکين پس از توقف در سالهاي 1367 تا 1369 و عليرغم تضييقات و تحريمها، از 1370 هجري شمسي مجدداً، در مکه انجام شد؛ در 1370 در روز ششم ذيحجه 1411، در مقابل بعثه مقام معظم رهبري؛ در سال 1371 برابر با، ششم ذيحجه 1412 در اطراف بعثه رهبر معظم انقلاب و از سال 1372 به بعد، به رغم توافق سال 1370 با دولت سعودي براي برگزاري مراسم برائت، به علت تضييقات و اجتناب از خونريزي، در مني و عرفات همه ساله در زير چادرها برگزار گرديده است.