غول امتحانات و شیوه غلط آموزشی+ تصاویر

گروه علمی «خبرگزاری دانشجو»، دلم شور می زنه، هیچی بلد نیستم، بعید می دونم بتونم کل کتاب رو بخونم و ...

 

 

این قبیل جملات، این روزها در ایام امتحانات زیاد در بین دانشجویان شنیده می شود و بازار کپی کردن جزوات دانشجوی خوب کلاس، هماهنگی جهت درس خواندن و نگرانی و اضطراب‌ها نیز گرم است؛ دانشگاه یزد نیز به عنوان یکی از دانشگاه های مهم استان از این قاعده مستثنی نیست.

 

در طول این چند هفته امتحانات وقتی که سری به خوابگاه های دانشجویی می‌زنیم، می‌بینیم که هر کدام از دانشجویان به کار خود مشغول بوده و به طور خاص یکی از مشکلات بزرگ دانشجویان، امتحانات و اضطراب و استرس شب امتحان است.

 

این شب‌ها حتی در ساعت‌های بعد از نیمه شب، سالن‌های مطالعه خوابگاه‌ها شلوغ است، دانشجویان بر روی زمین‌های موکت شده این سالن‌ها نشسته و یا دراز کشیده اند و مشغول درس خواندن هستند.

 

با سر زدن به اتاق‌های خوابگاه، چشم جز جزوه های کپی شده و کتاب و ظرف های نشسته و لباس های روی هم انبار شده چیزی نمی بیند.

 

اما نکته ظریفی وجود دارد؛ چرا این شور و حال فقط مخصوص ایام و به اصطلاح مخصوص شب امتحانات است و در ایام دیگر سال تحصیلی، این درس خواندن‌ها و شلوغی سالن‌های مطالعه دیده نمی شود؛ بعضی مواقع سالن مطالعه خوابگاه در بین هر ترم خالی از هر دانشجویی است، گویی کسی در این خوابگاه زندگی نمی کند.

 

 

و تنها این سوال بوجود می آید که دلیل این نوع درس خواندن و شب امتحانی بودن دانشجویان چیست؟

 

یک دانشجوی رشته علوم اجتماعی دانشگاه یزد مشکل را در نظام آموزشی و نحوه ورود به دانشگاه‌ها دانست و گفت: قبل از ورود به دانشگاه‌ها به دانش آموزان گفته می‌شود درس و تست و همین‌که دانشجو وارد دانشگاه شد و وقت محصول دادن این دانشجو است، او را رها کرده و گفته می‌شود که اگر هم در شب امتحان درس بخوانی، حتماً نمره قبولی را خواهد آورد؛ این مشکل مربوط به نظام آموزشی است و باید با کمی تغییر در نظام آموزشی از مقدار فشار بر دانش آموزان کاسته و با آموزش محور کردن دانشگاه‌ها، تکلیف محوری بودن را کاهش دهیم.

 

وی بیان داشت: از عوامل موثر دیگر که باعث شده دانشجویان ما فقط شب امتحان درس بخوانند، این است که برخی از اساتید ما به جزوه تکیه دارند و دانشجویان را به منابع متعدد ارجاع نمی‌دهند. این موضوع، عدم تحرک دانشجویان را در طول‌ترم به وجود می‌آورد و در نتیجه دانشجویان نیز با کپی کردن جزوات دانشجویان خوب کلاس، شب امتحان را برای درس خواندن بر می‌گزینند.

 

 

این دانشجوی علوم اجتماعی تصریح کرد: دانشجویان ما امروز روحیه تحقیق و پژوهش را در خود مرده می‌انگارند و دلیل آن را نیز حاضر بودن لقمه درس‌ در دوران دانشگاه است. از اول ورود به دانشگاه تکلیف محوری در رأس آموزش قرار می‌گیرد و هرکسی فقط به فکر انجام تکلیفی است که استاد بیان می‌کند. کسی به دنبال پژوهش‌های جنبی نیست و استادی هم به همین دلیل آنرا از دانشجو مطالبه نمی کند.

 

دانشجوی دیگر این دانشگاه نیز اولین و مهم‌ترین علت شب امتحانی بودن دانشجو را نوع آموزش اساتید در طول‌ترم عنوان کرد.

 

 

وی گفت: اساتید معمولا در طول‌ترم به جز گرفتن امتحان میان‌ترم، درخواست جدی دیگری از دانشجویان برای درس خواندن ندارند و به همین علت دانشجو با از دست دادن روحیه درس خواندن، شب امتحانی می‌شود.

 

 

این دانشجوی برتر رشته علوم اجتماعی کیفیت غذا و عوامل دیگری همچون کیفیت استراحت و تفریح دانشجویان را نیز در این نوع درس خواندن دانشجویان دخیل دانست.

 

 

وی تصریح کرد: شیوع این نوع تفکر در دانشگاه که دانشجو نباید در طول‌ترم درس بخواند و طول ترم را به دنبال کارهای غیر مفید باشد، نیز از دیگر این عوامل است.

 

 

این دانشجو گفت: این عوامل زمانی که با هم عمل کنند، حتما دانشجویان را به درس خواندن در شب امتحان و نمره گرفتن در حد پاس کردن درس‌ها وا می دارد و قطعا ضربه ای جدی بر پیکره آموزش خواهد زد.

 

 

با سیری در دانشگاه در ایام امتحانات با صحنه ای دیگر مواجه می شویم؛ صف های طولانی برای کپی و خرید جزوه.

 

 

ریحانی، مسئول انتشارات دانشگاه یزد با بیان اینکه در روزهای امتحانات خیلی مشغله داریم، گفت: برخی روزها به دلیل زیاد بودن کار برای فروش و یا کپی جزوه برای دانشجویان یک سره کار می کنیم و وقت استراحت نداریم.

 

وی بیان کرد: در زمان امتحانات بسیاری از دانشجویان با گرفتن جزوات اساتید و یا دانشجویان فعال کلاس، سعی دارند کمبود حضور و یا کمکاری خود در نوشتن جزوه در کلاس را به نحوی جبران کنند که بدین منظور با سیل دانشجویانی که برای کپی جزوات به اینجا می‌آیند، مواجه می شویم.

 

دکتر افشانی، استاد دانشگاه یزد با اشاره به نحوه درس آموزی دانشجویان و پرسش و پاسخ اساتید از دانشجویان گفت: متاسفانه بیشتر دانشجویان حتی در مقاطع تحصیلات تکمیلی دارای ذهنی پرسشگر نیستند و بیشتر دوست دارند جزوه‌ای بنویسند و مطالبی را بشنوند تا  کلاس تمام شود و در این راستا کمتر با این نیت در کلاس شرکت می‌کنند که مباحثه کنند؛ در واقع حضورشان بیشتر فیزیکی است و اگر حضور و غیاب نباشد شاید در برخی از کلاس‌ها شرکت نکنند.

 

 

وی بیان کرد: مطالبه اساتید از دانشجویان در طول‌ترم نیز بستگی به استاد و نوع درس دارد که در این رابطه ماهیت برخی از دروس به گونه‌ای است که دانشجویان هر هفته تکالیف یا آزمایش یا مطالعاتی را انجام دهند و سر کلاس حاضر شوند، ولی بیشتر دروس چنین نیستند و اینجاست که برخی از اساتید از دانشجویان می‌خواهند که با مطالعه سر کلاس حاضر شوند و برخی نه.

 

 

این استاد دانشگاه یزد با اشاره به دلایل شب امتحانی بودن دانشجویان تصریح کرد: متاسفانه در دانشگاه‌های ما جو رقابتی چندانی وجود ندارد و از طرفی بسیاری از دروس به گونه‌ای است که با توجه به جوانی و فراغت فکر، دانشجویان می‌توانند تنها با مطالعه در ایام امتحان، از عهده آن برآیند و همچنین برخی از دروس جنبه کاربردی ندارد و دانشجو احساس می‌کند نباید وقت خود را برای مطالعه دروس غیرکاربردی هدر دهد و وقتی قرار نیست در بازار کار از این یافته‌ها استفاده کند باید فقط به پاس کردن فکر کرد.

 

 

دکتر امیدیان، استاد مشاور و روانشناس دانشگاه یزد نیز با اشاره به شب امتحانی بودن دانشجویان گفت: براساس تجربه خود در این سالها معتقدم که در یک کلاس60 نفری، فقط پنج یا شش نفر در طول ترم آمادگی دارند که این نشان از صحت شب امتحانی بودن آنها است.

 

 

وی بیان کرد: دوری از هدف علم آموزی در بین دانشجویان عاملی دیگر بر شب امتحانی بودن دانشجویان است که این را نیز می توان بسته به هدف به سه نوع؛ شامل اهداف متمرکز بر تکلیف، اهداف اجتناب از کار و اهداف عملکردی تقسیم بندی کرد.

 

 

عضو هیئت علمی گروه روان شناسی تصریح کرد: در بحث اهداف عملکردی ممکن است فرد فقط نمره آوردن را به منظور شاگرد اولی مطرح کند و در اهداف اجتناب از کار نیز فرد فقط به دنبال نمره قبولی است که اکثر دانشجویان ما امروز همین دید را دارند.

امیدیان خاطرنشان کرد: در اهداف نوع آخر نیز فرد به دنبال یادگرفتن مطلب است و در این رابطه نیز کسی که شب امتحان درس را در جهت رفع تکلیف و نمره قبولی گرفتن می‌خواند مد نظر نیست و هدف اساسی یادگرفتن و تجزیه و تحلیل مطلب است.

 

 

وی خاطرنشان کرد: خود به خود وقتی کسی به دنبال رفع تکلیف باشد در انجام بسیاری از وظایف خود کم می آورد و چون که می‌خواهد در ظاهر عملکرد خوبی داشته باشد، ممکن است به هر کاری از جمله خریدن مقاله و کار پژوهشی و یا در امتحانات به تقلب دست بزند.

 

 

این روانشناس و استاد مشاور دانشگاه یزد با اشاره به راه های حل این مشکل گفت: برای حل آن ما دو نوع اقدام را می‌توانیم انجام دهیم که در راه اول ، ما سخت گیری را در امتحانات بیشتر کنیم که این خیلی مورد قبول نیست، زیرا به جای مبارزه با علت، به مبارزه با معلول می‌رویم.

 

امیدیان بیان کرد: در راه دوم نیز شاید کار اصلی ما درگیر کردن دانشجویان و افزایش سهم واقعی آنها در طول ترم است که ما با این راه می توانیم دانشجویان را از شب امتحانی بودن دور کنیم.

وی تصریح کرد: اما یکی دیگر از راه های حل این مشکل نیز کمک به دانشجویان برای تغییر اهداف است که هدف در این راه، تسلط بر موضوع است.

 

 

عضو هیئت علمی روانشناسی دانشگاه یزد افزود: اساتید نیز می توانند با ارزیابی های مستمر از عملکرد واقعی دانشجویان، موثر عمل کرده و فقط به امتحان مداد و کاغذی اکتفا نکنند و با انجام این ارزیابی ها در طول ترم این نوع روش را تغییر دهند، ولی در این راستا نیز باید توجه داشته باشیم که این‌ها فقط بخشی از عوامل است.

 

 

امیدیان با اشاره به دخیل بودن عوامل اجتماعی نیز بیان کرد: انگیزه دانشجو از آمدن به دانشگاه، انگیزه‌اش از مدرک گرفتن و کاربرد مدرک در جامعه چیست؟ و این یعنی که بخشی از این عوامل نیز در دست استاد نیست و عوامل اجتماعی در پشت آن قرار دارد، که می‌بینیم خیلی از دانشجویان ما فقط دنبال مدرک اند؛ مثلا دانشجوی دختر بتواند به خواستگارش بگوید که لیسانس دارد و اگر پسری با کار آزاد لیسانس داشته باشد، کافیست؛ که اگر این هدف اجتماعی ما باشد دیگر نمی‌توانیم هدف را تحصیل قرار دهیم.

وی گفت: اما در نتیجه گیری کلی شیوه غلط آموزش ما معلول بخشی از مشکلات اجتماعی است. ممکن است دانشجویان فقط برای گرفتن مدرک و پر کردن وقت و بیکاری در رشته‌هایی وارد ‌شوند که اصلا مورد علاقه‌شان نیست، در نتیجه انگیزه واقعی برای تحصیل ندارند.