والدین، استاد، دانشجو؛ مقصر اصلی کیست؟+ تصاویر

گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ در تحلیل چرایی شب امتحانی بودن دانشجویان دو موضوع مطرح می‌شود؛ یکی نحوه غلط علم آموزی به دانشجویان و دیگری تنبلی و سستی خود دانشجویان، اما با بررسی بیشتر این موضوع باید دلایل این امر را شناسایی و در جهت مرتفع ساخت آن گام برداشت.

 

 

به ندرت اتفاق می افتد که دانشجو شب که به خانه می رود، درس همان روز را مطالعه و خلاصه یادداشت هایش را تنظیم کند؛ مگر تعداد کمی از دانشجویان.

 

 

 

محمد محمودی، یکی از اساتید دانشگاه زنجان می‌گوید: متاسفانه این خود اساتید هستند که دانشجو را مجبور می‌کنند تا انبوهی از درس‌ها را در شب امتحان مطالعه کنند.

 

 

وی با ابراز تاسف از اینکه بسیاری از اساتید با حوزه فعالیت خود آشنایی کامل ندارند، بیان می‌کند: حتی خود من بعد از ارائه یک سرفصل، پیگیر این موضوع نیستم که دانشجو مطالب را دریافت کرده است، یا نه؛ بنابراین اگر در ابتدای جلسه 10 تا 15 دقیقه دروس قبلی مرور شوند، قطعا بازتاب بهتری را شاهد خواهیم بود.

 

 

 

رئیس دانشکده علوم دانشگاه زنجان درس خواندن در شب امتحان را علمی همچون دوپینگ برشمرد و گفت: شاید دانشجو با تلاش در شب امتحان موفق به کسب نمره قبولی شود؛ ولی بی شک در آینده دچار مشکلات عدیده‌ای خواهد شد.

  

 

محمودی می‌گوید: شب امتحانی بودن دانشجویان معضل بزرگی است که کار فرهنگی بزرگی می‌طلبد؛ چراکه با این روال نمی‌توان دانشجویان لایق به جامعه تحویل داد. قطعا کیفیت مدارک تحصیلی که به دانشجویان شب امتحانی داده می‌شود با دانشجویان پرکاری که همواره در طول ترم خود را ملزم به درس خواندن می‌دانند، متفاوت است.

 

 

 

 

اضطراب و استرس زمان امتحانات دانشگاه، امری کاملا طبیعی و بدیهی است که همیشه عوارضی را در دوره امتحانات برای عده ای از دانشجویان به همراه می‌آورد.

 

 

 

اضطراب امتحان، نگرانی افراطی درباره نحوه عملکرد در امتحان است؛ البته به هنگام آمادگی برای امتحانات، کمی احساس اضطراب، کاملاً طبیعی است؛ در واقع کمی اضطراب می‌تواند جرقه‌ای برای شروع مطالعه و حفظ انگیزه باشد؛ اما اگر این اضطراب از حد طبیعی فراتر رود ممکن است عملکرد دانشجو را در طی امتحان مختل سازد؛ چرا که در بیان و تشریح آموخته‌هایشان احساس ناتوانی می‌کنند.

 

 

یکی از دانشجویان دانشگاه زنجان در رشته کامپیوتر معتقد است مطالعه شب امتحان مناسب‌ترین روش مطالعه است.

 

 

 وی  می‌گویند: چون دانشجو بعد از مطالعه می‌خوابد، ذهن، فرصت کافی برای پردازش اطلاعات دارد و مطالب خوانده شده بهتر در حافظه تثبیت می‌شود؛ لذا مطالب برای مدت طولانی‌تری در حافظه باقی می‌ماند.  در واقع این گروه معتقدند از آنجا که در هنگام خواب مطلب یا اطلاعات جدید دیگری وارد حافظه نمی‌شود؛ بنابراین فرصت کافی برای پردازش اطلاعات وارده هست.

 

این دانشجو می افزاید: با این روش، مطالب خوانده شده بهتر به خاطر سپرده شده و کمتر فراموش می‌شوند؛ زیرا خواب فرصتی بسیار مناسبی برای ماندگاری آنها در حافظه است، البته این روش ریسک بسیار بالایی دارد، چراکه با کوچکترین حادثه از پیش تعیین نشده ممکن است دانشجو حتی قادر به خواندن یک صفحه از کتاب نیز نشود، لذا تا حد امکان این روش در مواقع ضروری استفاده شود.

 

 

وی همچنین ادامه می دهد: در شروع هر ترم جدید قصد می‌کنم که در طول ترم درس‌هایم را خوانده و جزوه را کامل بنویسم؛ اما تا کنون موفق به این کار نشدم؛ البته در قشر پسرها کمتر جزوه مرتب و تمیز دیده می‌شود؛ لذا در پایان ترم دست به دامن یکی از دانشجویان دختری می‌شویم که جزوه کامل‌تری داشته باشد.

 

 

این دانشجوی رشته کامپیوتر دانشگاه زنجان تاکید می‌کند: حجم دروس، پروژه‌ها و برنامه‌نویسی‌های رشته کامپیوتر در طول ترم زیاد بوده، و نمی‌توان در کنار ارائه آنها، اقدام به خواندن دروس بویژه دروس عمومی و تئوری کرد؛ بنابراین مطالعه همه دروس برای شب امتحان می‌ماند، البته منظورم از شب امتحان یکی دو روز مانده به آن است.

 

 

همچنین یکی دیگر از دانشجویان دختر این دانشگاه می‌گوید: من شاغل، متاهل و دارای یک فرزند هستم؛ بنابراین نمی‌توانم با وجود این همه دغدغه در زندگی هر روز کتاب و جزوه‌هایم را مرور کنم، به ‌ناچار همه مطالب برای شب امتحان انباشته می‌شود.

 

وی تصریح می‌کند: با وجود مشکلات متعدد در زندگی، طی چهار ترم گذشته نمره تک رقمی نداشته‌ام؛ چرا که در کلاس‌ها خوب به صحبت‌های استاد گوش داده و نیز جزوه کامل می‌نویسم.

 

 

نداشتن جزوه بزرگترین ضعف در دوران امتحانات محسوب می‌شود؛ به طوری که اکثر دانشجویان با نزدیک شدن به ایام امتحانات به دنبال یافتن جزوه ای کامل و تهیه آن هستند.

 

 

 

سلمان مکی، مسئول انتشارات دانشگاه زنجان در این خصوص می‌گوید: قبل از شروع ایام امتحانات، انتشارات دانشگاه بیش از اندازه شلوغ می‌شود، به حدی که همه کارکنان آن بیش از یک یا دو ساعت اضافه‌کار می‌مانند.

 

 

وی می‌گوید: در آذرماه سال‌جاری، قبل از اینکه دانشجویان غیربومی، زنجان را به قصد شهر خود ترک کنند، شلوغی کم‌نظیری در انتشارات دانشگاه حاکم بود؛ چراکه دانشجویان قبل از عزیمت به شهر خود، تلاش می‌کنند تا جزوه‌های خود را تکمیل کنند.

 

 

مکی تعداد دختران حاضر در کلاس‌های دانشگاه را در بیشتر موارد بر پسران غالب دانست و افزود: بیشتر دانشجویان پسر همواره اقرار می‌کنند که در کلاس اقدام به نوشتن جزوه نمی‌کنند؛ چراکه در پایان ترم بدون هیچ زحمتی می‌توانند از دختران جزوه کامل را دریافت کنند.

 

 

مکی تصریح می کند: بازار کپی در این دانشگاه تا پایان امتحانات همچنان داغ است.

 

 

 

 

مهدی بازگان، یکی دیگر از اساتید دانشگاه زنجان درمان شب امتحانی بودن دانشجویان را در گرو تغییر رویه اساتید و دانشجویان می داند.

 

 

وی می افزاید: در وهله نخست اساتید باید بازنگری کلی در روش تدریس خود انجام دهند، بدین صورت که بعد از هر دو یا سه جلسه، از دانشجویان امتحان گرفته و تآکید کنند که نتایج آن در نمره نهایی تآثیر چشمگیر خواهد داشت.

 

 

بازرگان با بیان اینکه خودم گاها دانشجویان را در کلاس غافلگیر کرده و از انها امتحان می گیرم، ادامه داد: همه دانشجویانی که در کلاس من هستند، می دانند که هر لحظه ممکن است از آنان امتحان گرفته و نمره آن را ثبت کنم، بنابراین همواره به صورت آماده و یا نیمه آماده در کلاس درس حضور پیدا می کنند.

 

 

این مدرس رشته برق و الکترونیک اظهار می کند: در رشته های مهندسی و علوم پایه به هیچ عنوان شب امتحانی بودن جواب نخواهد داد و من به جرات به دانشجویان می گویم که با درس خواندن یک شبه، محال است که موفق به کسب نمره قبولی شوند.

 

 

البته به گفته این استاد دانشگاه زنجان، دانشجویان نیز در ایجاد این معضل بی تقصیر نبوده و با سهل انگاری و بازیگوشی، نه تنها جزوه نویسی نمی کنند، بلکه تمام وقت خود را در کلاس به بطالت می گذرانند.

 

 

 

ثریا فرهمند، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی می‌گوید: متاسفانه والدین از کودکی مفهوم واقعی برنامه‌ریزی را به فرزندان خود نمی‌آموزند؛ لذا با ورود به عرصه بزرگتر و مهم‌تری مثل دانشگاه، دچار مشکلات عدیده ای می‌شوند که هم خانواده و هم جامعه را درگیر می‌سازند.

 

 

وی اظهار می‌کند: بعضی از دانشجویان تصور غلطی از فضای علمی دانشگاه دارند. بسیاری از آنان بویژه قشر پسر، نوشتن مطالبی که اساتید آن را تدریس می‌کنند، کسر شان دانسته و بعضی نیز وقت خود را در کلاس با مزه‌پرانی پر می‌کنند.

 

 

فرهمند با تاکید بر اینکه باید به صورت مرتب و دوره‌ای اقدام به برگزاری کلاس‌های مشاوره برای دانشجویان شود، ادامه داد: بسیاری از دانشجویان چون نمی‌دانند چگونه باید برای سال تحصیلی خود برنامه‌ریزی کنند، شب امتحانشان جزو عذاب‌آور‌ترین شب‌های زندگیشان‌ می‌شود؛ لذا آموزش می‌تواند این قسمت از مشکلات آنان را مرتفع کند.

 

 

 این کارشناس ارشد روانشناسی می افزاید: بسیاری از دانشجویان به دلیل اینکه در شب امتحان وقت کافی برای مرور درس‌هایشان ندارند، به مصرف قرص‌های غیرمجاز روی می‌آورند که یکی از پرطرفدارترین آنها ریتالین است.

 

 

وی بیان می کند: ریتالین قرصی است که برای کودکان پبش‌فعال و یا افرادی که دچار عدم تمرکز هستند، از سوی متخصصان تجویز می‌شود.

 

 

فرهمند در ادامه به اعتیادآور بودن این قرص اشاره کرده و می‌افزاید: مصرف دوره‌ای و خودسرانه این قرص‌ها می‌تواند باعث ایجاد اعتیاد و تبعات سنگین روحی و جسمی در شخص شود؛ این گونه دانشجویان آگاه باشند که بیداری شب امتحان را به قیمت گزافی فراهم می‌کنند.

 

این روانشناس در پایان تاکید می‌کند: شب امتحان باید شب استراحت و خواب عمیق باشد؛ بنابراین دانشجو در این شب نباید شام سنگین صرف کرده و تا دیر وقت بیدار بماند.

 

 

 

وی خاطرنشان می کند: اگر دانشجویان به هوش بوده و در طول ترم با برنامه‌ریزی منظم اقدام به درس خواندن کنند و نیز هر یک از آنان شخصا جزوه و نکته برداری کنند، شب امتحان راحتی را در پیش خواهند داشت.