گریزی از تولید علوم انسانی براساس مفاهیم اسلامی نداریم / حاشیه‌های سیاسی؛ بزرگترین مشکل دانشگاه علامه

به گزارش خبرنگار علمی «خبرگزاری دانشجو»، حسین سلیمی رئیس دانشگاه علامه طباطبایی و معاونین خود در اولین نشست خبری که عصر امروز در ساختمان مرکزی این دانشگاه برگزار شد پس از خیر مقدم با اشاره به اینکه دانشگاه علامه بنیاد رشته‌هایی چون خبرنگاری و ارتباطات بوده است و خبرنگاران همیشه شان ویژه‌ای برای دانشگاه داشته‌اند و مورد احترام این دانشگاه بوده‌اند به معرفی معاونین خود پرداخت.

 

احمدوند معاون پژوهشی رضا مراد صحرایی هم زمان معاون دانشجویی و فرهنگی نعمت‌اللهی معاون آموزشی و حداد به عنوان رئیس روابط عمومی وحوزه ریاست معرفی شدند.

 

سلیمی سپس دانشگاه علامه را فرزند انقلاب اسلامی دانست و گفت: این دانشگاه براساس ضرورت‌های انقلاب اسلامی و جایگاه رفیع علوم انسانی تاسیس شده است و هرچند این دانشگاه پس از انقلاب ایجاد شده اما در بسیاری از رشته‌های از متقدمین و متولیان رشته‌های دانشگاهی است.

 

وی افزود: به دلیل اینکه دانشگاه از ادغام چندین مجموعه به وجود آمده است از ابتدا با مشکلات اساسی و زیربنایی روبرو بوده برای مثال از نظر فیزیکی در تهران پراکنده بوده و فاقد پردیس مرکزی بوده است و این موضوع خود مخلوق بسیاری از مشکلات دانشگاه است. مشکل، علاوه بر ساختمان‌ها ساختارها را نیز شامل می‌شود و سازگار کردن مجموعه های مختلف با ساختارهای مختلف در قالب یک دانشگاه مرکزی کار دشواری بوده است. ما باید بخش جدی تلاش خود را معطوف به حل مشکلات ریشه‌ای بکنیم.

 

رئیس دانشگاه علامه با اشاره به کم بودن سرانه این دانشگاه اعلام داشت: دانشگاه ما در بین دوازده دانشگاه تهران پایین‌ترین سرانه ممکن را دارد هرچند سرانه همه دانشگاه‌ها کم است ولی دانشگاه ما در این میان از همه کمتر است برای مثال سرانه دانشگاه ما نصف دانشگاه الزهرا است.

 

سلیمی در خصوص خدمات دانشگاه علامه ادامه داد:‌ با وجود تمام مشکلات، دانشگاه خدمات زیادی در این سه دهه داشته است بسیاری چهره‌های فرهیخته سیاسی و علمی افراد کابینه دولت چهره‌های ماندگار پدر بسیاری از رشته‌های چون علوم ارتباطات و بازاریابی از دانشگاه علامه طباطبایی بوده‌اند. بسیاری پژوهش‌های ماندگار در این دانشگاه صورت گرفته. در زمینه‌هایی چون حقوق بین‌الملل روش تحقیق روانشاسی اساتید دانشگاه کتاب‌هایی نوشته‌اند که به بیش از 50 چاپ رسیده است و اندیشه‌ها و نظریه‌های جدید ارائه شده که قابلیت مطرح شدن در عرصه‌های جهانی را دارد و درک ارزش این خدمات با توجه به کمبودها و مشکلات دانشگاه‌ها میسر است.

 

 

رئیس دانشگاه علامه مشکل اصلی این دانشگاه را حاشیه‌های سیاسی دانست و گفت: دانشگاه علامه در طول این دو دهه به خاطر حاشیه‌های سیاسی کمتر توانسته است به مشکلات اساسی دانشگاه بپردازد و برخلاف خواست اساتید دانشگاه این حاشیه‌ها بر متن غلبه کرده است به همین دلیل است که در دوران جدید مدیریت، تلاش می‌شود این مشکلات به حداقل برسد.

 

وی با تشکر از همگی روسای پیشین دانشگاه علامه در خصوص برنامه‌های خود گفت: نخستین برنامه برای رسیدگی به اهداف علمی دور کردن دانشگاه از حاشیه‌های سیاسی و جناحی است.

 

سلیمی حاشیه‌های سیاسی را باطل‌السحر کارهای علمی و تحقیقاتی اساتید و دانشجویان دانست و گفت:‌ دانشگاه ما محل نشاط و آرامش است و این گونه کش مکش‌ها مانع پرداختن جدی به مسائل اجتماعی و علوم انسانی می‌شود و آنها را تحت شعاع قرار می‌دهد.

 

وی تاکید کرد: ‌ما به سیاست با رویکرد جناحی نخواهیم پرداخت. ما سیاست‌ را از دیدگاه عالمان علم سیاست مورد بررسی قرار خواهیم داد. ما به کشمکش‌های اقتصادی نخواهیم پرداخت اما بحث‌های تخصصی اقتصادی جایگاهش در دانشکده ماست.

 

 

سلیمی در خصوص فعالیت های دانشجویی گفت: تلاش ما این است که حدالمقدور سطح رفاهی دانشجویان را بالا ببریم فعالیت دانشجویی باید پرنشاط باشد و دانشجو باید احساس آزادی و نشاط کند اما خط قرمزهای جمهوری اسلامی نیز باید رعایت شود. ارزش‌ها و احکام دینی، مبانی جمهوری اسلامی با محور فرموده‌های رهبری رعایت اخلاق اسلامی با محوریت حفظ حرمت اساتید و دانشجویان از خط قرمزهای دانشگاه است که اگر کسی از آنها تخطی کند ما به صورت جدی با آن برخورد خواهیم کرد.

 

 

رئیس دانشگاه علامه ادامه داد: ‌ما در این سال‌ها با رشد کمی در زمینه‌های آموزش و پژوهش روبرو بوده‌ایم. تعداد نشریات پژوهشی رشد بی‌سابقه‌ای داشته است ولی ما از نظر کیفیت مقالات و پژوهش با وضعیت مطلوب فاصله بسیار زیاد یداریم.

 

وی دانشگاه علامه را برندی در عرصه ملی و بین‌المللی معرفی کرد و اعلام داشت: ما تلاش می کنیم کیفیت را به کمیت اضافه کنیم.

 

وی افزود: باوجود اینکه دولت و رهبری بر ارتباط دانشگاه با صنعت و سایر نهادها جامعه تاکید زیادی داشتند ولی ارتباط این دانشگاه با این نهادها در حد صفر است البته استادان ما به صورت جداگانه و شخصی کارهایی را انجام داده‌اند ولی دانشگاه به صورت ساختاری وارد عمل نشده است و ارتباط با صنعت اولویت جدی ما در این دوران جدید مدیریتی است.

 

سلیمی در خصوص فعالیت‌های بین‌المللی دانشگاه اعلام داشت:‌ فعالیت‌های بین‌المللی در این دانشگاه در حال حاضر بسیار ناچیز است و ما در تلاش برای ایجاد واحدهای فعال امور بین‌الملل و ایجاد زمینه مناسب برای ارائه نظریات در عرصه جهانی به کمک نشریات به زبان‌های خارجی هستیم. دانشگاه علامه می‌بایست کانون نظریه پردازی علوم انسانی باشد.

 

 

سلیمی در خصوص نداشتن فضای فیزیکی مناسب گفت: سه دهه است که دانشگاه علامه در حسرت داشتن پردیس مرکزی استاندارد به سر می‌برد. این ساختمان (ساختمان مرکزی دانشگاه) تنها شامل بخش اداری و ساختمان دو دانشگاه است و ما به دنبال این هستیم که در یک برنامه دو سه ساله 70 درصد پردیس‌ها را در این پردیس مرکزی با استانداردهای بین‌المللی ایجاد کنیم و در ایجاد این پردیس‌ها به نمادهای معماری ایرانی و اسلامی نیز توجه داشته باشیم.

 

وی ادامه داد: دانشگاه علامه طباطبایی پس از سی سال همچنان فاقد کتابخانه در پردیس مرکزی و فضاهای تخصصی برای پژوهش است و ما امیدواریم با افزایش بودجه بتوانیم این مشکل را حل کنیم.

 

رئیس دانشگاه علامه طباطبایی در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران در خصوص ادغام پردیس‌های این دانشگاه توضیح داد: ما هم‌اکنون دانشکده‌های ریاضی و علوم یارانه ارتباطات زبان‌های خارجی الهیات حسابداری و امور مالی و تربیت بدنی را داریم که از این میان دانشگاه‌های ارتباطات الهیات و علوم ریاضی قطعا فعالیت خود را در فضای متفاوت به عنوان پردیسی مستقل ادامه خواهند داد اما در مورد حسابداری و علوم مالی در حال مطالعه هستیم که ببنیم تفکیک به لحاظ علمی قانع کننده است یا نه.

 

 

وی در خصوص کم بودن بودجه دانشگاه گفت:‌ سرانه دانشگاه ما در حال حاضر 35 است در حالی که برای مثال سرانه دانشگاه الزهرا 75 و دانشگاه تربیت مدرس 108 است مهمترین مشکل ما هم اکنون بودجه عمرانی است که می‌توانیم 30 درصد بوده را به آن اختصاص بدهیم. هم اکنون 60 درصد بودجه دریافت شده و مابقی را تقاضا کرده‌ایم.

 

سلیمی تاکید کرد:‌ علت بالا بودن سرانه دانشگاه‌هایی چون تربیت مدرس وجود رشته‌های فنی و پزشکی و همچنین ارتباط با سایر ارگان‌هاست و به نظر من پایین بودن سرانه دانشگاه ما ربطی به مسائل سیاسی و جناحی ندارد بلکه به این علت است که از ابتدا این تصور بوده است که دانشگاهی که منحصرا مربوط به علوم انسانی و اجتماعی است هزینه زیادی ندارد البته دکتر فرجی‌دانا در اولین ملاقات‌شان با من با توجه به اشراف به این موضوع و غلط بودن این تصور دستور دادند فکری برای بالا بردن سرانه و توزیع عادلانه آن شود.

 

وی همچنین در خصوص تغییر روسای دانشکده‌ها گفت:‌ تنها رئیس یکی از دانشکده‌ها استعفا داده است که به همین دلیل ممکن است سیاست دانشکده عوض شود اما من در حال رایزنی با ایشان برای تجدیدنظرشان در استفعایشان هستم.

 

صحرایی، معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه علامه در پاسخ به سوالی در خصوص تشکیل شوراهای صنفی گفت: فرآیند تکمیل شوراهای صنفی دانشگاه علامه آغاز شده است و ثبت نام از داوطلبین تا پایان وقت اداری فردا ادامه خواهد داشت. ما شورای صنفی پرجمعیتی خواهیم داشت و هم اکنون بیش از 70 نفر ثبت نام کردند.

 

وی افزود: دو اساسنامه برای پیشبرد اهداف فرهنگی تبیین شده است یکی تاسیس شوراهای فرهنگی در دانشگاه ها و دیگری دفاتری برای فعالیت‌های فرهنگی در خوابگاه‌های دانشجویی که هر دو در دست اجرا است.

 

 

نعمت‌اللهی معاون آموزشی دانشگاه علامه نیز در این نشست خبری گفت: تمرکززدایی یکی از سیاست‌های جدی دانشگاه است. بسیاری از تصمیم‌گیری‌ها که قبلا در دانشکده‌ها انجام می‌شد به دفتر مرکزی دانشگاه انتقال یافته بود که ما تلاش کرده‌ایم این اختیارات را دوباره به دانشکده برگردانیم. مواردی چون مرخصی دانشجویی و همچنین برای ترقیب دانشجویان امکان تغییر از آموزش محوری به پژوهش محوری را فراهم کرده‌ایم. آزمون‌های تجمیعی دکترا و تصحیح اوراق دوباره به دانشگاه برگرداننده می‌شود و تلاش ما این است که از گروه‌های آموزشی و معلومات آنها بیشترین بهره را ببریم.

 

 

سلیمی در پاسخ به سوالی در خصوص آمار اساتید بازنشسته‌ای که دوباره دعوت به کار شده‌اند گفت:‌ حدودا 65 نفر از اساتید بازنشسته شده‌اندکه برخی به درخواست خودشان بوده و برخی به علت پر شدن سنوات کاری بوده است. بر اساس ماده 5 آئین نامه تکریم اعضای هیئت علمی بازنشسته شورای عالی انقلاب فرهنگی اساتیدی که هنوز توان علمی دارند می‌توانند در ساعات مشخص برای تدریس و مشاوره به دانشجویان دوباره به کار گرفته شوند که این به معنای لغو بازنشستگی نیست بلکه به معنای همکاری ایشان با ماست.

 

وی افزود: 18 نفر دوباره مشغول به تدریس و هدایت پایان نامه‌ها شدند و 10، 12 نفر تقاضایشان برای بازگشت در حال بررسی است.

 

 

سلیمی در پاسخ به خبرنگاری در خصوص علوم انسانی بومی گفت: خوشبختانه جشنواره قرآن با ورود من هم زمان بود و ما اعلام داشتیم میزبان جشنواره بعدی قرآن خواهیم بود و همچنین اولین همایش ملی انسان شناسی و معرفت شناسی از منظر قرآن کریم را در دست اجرا داریم.

 

شجاع احمدوند معاون پژوهشی دانشگاه علامه در توضیح بیشتر ادامه داد: علاوه بر همایش ملی انسان شناسی و معرفت شناسی از منظر قرآن یادواره علامه طباطبایی با حضور مجموعه‌ای از قرآن شناسان بانک اطلاعات پژوهشی قرآنی مرکز قرآن بنیان و همچنین تنظیم برنامه استراتژیک از دیگر فعالیت‌های معاونت پژوهشی بوده است.

 

سلیمی در خصوص تولید علوم انسانی بومی گفت: هنگامی که اندیشمند مسلمان و ایرانی نظریه پردازی کند این نظریه خود نیز قطعا اسلامی و ایرانی خواهد بود.

 

در ادامه خبرنگار خبرگزاری دانشجو با اعلام اینکه مخالف با این ایده است به تفاوت‌های مهم روش شناختی و موضوع شناختی علوم انسانی بومی و غربی اشاره کرد و نظر سلیمی را در خصوص امکان و امتناع علوم انسانی بومی خواستار شد.

 

رئیس دانشگاه علامه پاسخ داد: علوم انسانی براساس مفاهیم اسلامی نه تنها ممکن است بلکه ما گریزی جز این نداریم اما باید توجه داشت نظریه پردازی بومی و اسلامی مبتنی بر ایجاب است نه نفی. در دوره اوج تمدن اسلامی اندیشمندان اسلامی ما چون فارابی نظریه‌ها و متون موجود سایر ملت‌ها را مطالعه و نظریه‌های جدیدی ساخته‌اند.

 

وی نقد خبرنگار مبنی بر کم توجهی بر منابع اسلامی ایرانی در مقایسه با منابع غربی را وارد دانست و گفت:‌ امروزه سیاست‌نامه خواجه نظام الملک کمتر از شهریار ماتیاولی مورد توجه است و این یکی از نقص‌های ماست.

 

 

رئیس دانشگاه علامه با اشاره به ناگزیر بودن به ادامه سیاست‌های تفکیک جنسیتی در پاسخ به یکی از خبرنگاران گفت:‌ ما ناگزیر هستیم سیاست‌های تفکیک جنسیتی را ادامه دهیم اما تصمیم داریم با همکاری دانشگاه روان شناسی و علوم اجتماعی مطالعات جدی میدانی در خصوص تاثیرات این سیاستگذاری در حوزه اخلاق و شخصیت دانشجو انجام دهیم. اینکه این سیاست تا به حال مثبت بوده است یا نه.

 

وی تاکید کرد: تاکنون اظهارنظرها در خصوص تفکیک جنسیتی مبتنی بر نظریات شخصی بوده است نه نظریات علمی. ما پس از ارائه نتیجه این تحقیقات به شورای عالی انقلاب فرهنگی منتظر تبیین سیاست‌گذاری‌های کلان برای همه دانشگاه‌ها خواهیم بود و براساس این سیاست‌گذاری عمل خواهیم کرد.

 

 

معاون آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه در خصوص آمار دانشجویان اشاره داشت: از مجموع 17 هزار و 200 نفر دانشجو ما هم اکنون 8 هزار دانشجوی ارشد 1800 دانشجوی دکترا و مابقی را دانشجوی کارشناسی داشته‌ایم همان طور که می‌بینید دانشجویان کارشناسی ما کمتر از دانشجویان ارشد ما هستند و این به علت سیاست‌های دانشگاه مبتنی بر حذف جذب دوره کارشناسی و تمرکز بر دوره ارشد بوده است که ما تصمیم داریم دوباره به جذب دانشجویان ممتاز در مقطع کارشناسی بپردازیم.

 

سلیمی در توضیح بیشتر ادامه داد: در گذشته دانشجویان شاخص با رتبه‌های عالی و تک رقمی به سراغ دانشگاه علامه می‌آمدند اما براساس سیاست‌های قبلی مبتنی بر جذب دانشجو در دوره شبانه در مقطع کارشناسی دانشجویان با رتبه‌های ضعیف‌تر وارد دانشگاه شده‌اند که ما تلاش می‌کنیم این وضعیت را تغییر دهیم.

 

نعمت‌اللهی در ادامه در خصوص تلاش برای تمرکززدایی در حوزه آموزشی افزود: برای جذب دانشجو در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری تلاش ما این است که تصمیم‌ها با توجه به نظر افراد در گروه های آموزشی در دانشکده ها اتخاذ شود.

 

وی همچنین در خصوص استخدام اساتید در این سال‌ها گفت:‌ استخدام اساتید در این سال‌ها بسیار اندک بوده است ما در تلاشیم بر اساس شاخص نسبت استاد دانشجو و دیگر شاخص‌ها به جذب اعضای هیئت علمی بپردازیم و در بهمن ماه امسال اولین اقدام در این زمینه را انجام خواهیم داد.

 

 

صحرایی معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه در پاسخ به یکی از خبرنگاران در خصوص نشریه‌های دانشجویی گفت: ما در آغاز فعالیت خود به 12 نشریه مجوز فعالیت داده‌ایم در حال حاضر 75 نشریه دارای مجوز وجود دارند که در حال حاضر حدود 40 نشریه فعال کاغذی و 7 نشریه الکترونیکی در این زمینه فعالیت می‌کنند علاوه بر این 39 نشریه علمی نیز وجود دارد که 18 تای آن دارای گرید علمی پژوهشی 16 تای آن در مراحل نهایی اخذ مرتبه علمی پژوهشی و 5 تای دیگر در جریان اخذ مجوز هستند.

 

 

سلیمی در پاسخ به سوالی در خصوص دلایل عزل شریعتی رئیس پیشین دانشگاه گفت:‌ من در اولین جلسه معارفه‌ام نیز به این موضوع اشاره کردم که «تلک ایام نداولها بین الناس». در دورانی که من افتخار حضور در جبهه را داشتم ما در سنگرهای خود یک نفر داشتیم به اسم شهردار که مسئولیت سرویس داشتن به بقیه را به عهده داشت و هر چند وقت یکبار عوض می‌شد بین اعضای هیئت علمی نیز همین گونه است ضمن اینکه متوسط دوره مدیریت در روسای پیشین حدود هشت سال بوده است و من همان قدر به دانشگاه متعلق هستم که دکتر صدرالدین شریعتی.

 

سلیمی در پاسخ به یکی از خبرنگاران در خصوص استخدام نیروهای جدید در دانشگاه گفت: وزارت علوم در نامه‌ای در 20 مردادسال جاری لیست افرادی را براساس رای کمیته جذب هیئت علمی در اختیار دانشگاه قرار داد که در آن آمده است که این افراد در صورت اینکه دانشجو دکتری نبوده بورسیه و یا در اختیار سازمان و در حال خدمت نباشند می‌توانند در دانشگاه مشغول به کار شوند حال ما در پرداخت حقوق مربیانی که این شروط را ندارند دچار مشکل شده‌ایم و از آنها خواسته‌ایم بین دانشجوی دکتری بودن و مربی پیمانی بودن یکی را انتخاب کنند. از مجموع افراد معرفی شده از سوی وزارت علوم حدود 24 نفر دکتری داشته‌اند و حکم‌شان صادر شده است و به عنوان مربیان پیمانی به صورت قراردادی مشغول به کار شده‌اند 30 نفر از اول مراجعه نکرده‌اند. حدود 27 نفر بورسیه شده‌اند و از مربی پیمانی بودن صرف نظر کرده‌اند و حدود 13 نفر نیز به علت مراجعه نکردن حکم‌شان لغو شده است.

 

وی همچنین در خصوص دانشجویان پذیرفته شده در پردیس دانشگاه علامه طباطبایی اعلام داشت: این دانشجویان همانند دانشجویان شبانه هستند. یعنی شهریه‌ای معادل شهریه دانشجویان شبانه پرداخت خواهند کرد. در مدرک‌شان به جای پردیس دانشگاه قید خواه شد (مدرک شان معادل شبانه است نه پردیسی) و حتی گواهی اشتغال آنها نیز براساس دانشگاه صادر خواهد شد نه پردیس و تنها براساس آنچه که از ابتدا اعلام شده این دانشجویان در محل پردیس مشغول به تحصیل خواهند شد، همچنین وام دانشجویی نیز برای پرداخت شهریه به این دانشجویان تعلق گرفته است.

 

در پایان صحرایی معاون دانشجویی و فرهنگی خبر داد: در آینده نزدیک جشن ستارگان دانشگاه علامه طباطبایی با حدود 4500 دانشجو بامعدل بالای 17 برگزار خواهد شد.