فریدون: متاسفانه دولت‌ها با نگاه سیاسی به عرصه فرهنگ وارد شدند / مدیران فرهنگی تنها نقاط ضعف ناشران را می‌بینند

به گزارش خبرنگار فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، »، نشست هم اندیشی اصحاب و تشکل‌های نشر با مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شب گذشته با حضور جمعی از مسئولان این وزارتخانه از جمله سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی؛ محمدرضا وصفی، مدیر اداره مجامع و تشکل‌های فرهنگی، همایون امیرزاده، مشاور فرهنگی؛ محمد اللهیاری، دبیر اداره کتاب و کتابخوانی؛ علی شجاعی صائین، رئیس خانه کتاب؛ نادر قدیانی، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران؛ احمد عطایی، نائب رئیس اتحادیه کتابفروشان تهران و جمعی از اساتید تعاونی چاپ و نشر در تالار آبگینه برگزار شد.

فریدون، رئیس هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان با بیان اینکه شاید در دولت جدید شاهد شکوفایی و گشایش بیشتری در حوزه فرهنگ و هنر کشور باشیم، گفت: پس از انقلاب اسلامی دولت ها در عرصه فرهنگ عمدتا با نگاه سیاسی وارد شدند و علاوه بر آن با توجه به دوران کوتاه خدمت مدیران، کارهای اصولی و ریشه ای معمولا نهادینه نشده است؛ متاسفانه اگر در طول سال های گذشته گام های مثبت و اقدامات شایسته ای در این زمینه صورت گرفته، این اقدامات توسط مدیران بعدی تعطیل یا متوقف شده است.

وی افزود: اگر مدیران امور اجرایی را به تشکل های مردم نهاد واگذار کنند شاید از این طریق بتوان ظرفیت های بخش خصوصی و مردم را که از تجربه بیشتری در حوزه خود برخوردارند، بهره برد.

رئیس هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان اظهار داشت: طبیعی است که سیاست گذاری های کلان و درازمدت و نظارت بر حوزه فرهنگ امری حاکمیتی است و شایسته است که مدیران حوزه فرهنگ تمرکز و همت خود را به این سمت معطوف کرده و اجرا را به دیگران واگذار کنند؛ طبیعتا  این امر با روح قانون اساسی و جهت گیری راهبردی نظام همخوانی بیشتری دارد.

فریدون گفت: رئیس جمهور در برنامه ها و تبلیغات پیش از انتخابات همواره بر واگذاری امور به اتحادیه ها و تشکل ها صنفی تاکید کرد؛ از این رو گام برداشتن مسئولین در این راه، انتظار معقول و طبیعی به نظر می آید.

وی با بیان اینکه بررسی و توجه به رویدادهای بزرگ فرهنگی در سطح جهان و کشورهای موفق در حوزه نشر و فرهنگ موید این مسئله است که باید فعالیت ها به اتحادیه ها و تشکل های صنفی واگذار شود، ادامه داد: چنان که نمایشگاه بین المللی کتاب فرانکفورت که بزرگ ترین رویداد در حوزه کتاب جهان است، توسط اتحادیه ناشران آلمان برگزار می شود و حتی هفته کتاب هم در ایران تا قبل از پیروزی انقلاب و در دهه 40 با همت اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران اجرا می شد.

فریدون با بیان اینکه ادبیات کودک و نوجوان پس از انقلاب اسلامی سه دهه را پشت سر گذاشته است، گفت: در دهه اول انقلاب، ادبیات کودک در مرحله آزمون و تجربه اندوزی قرار داشت؛ در دهه دوم بخشی خصوصی این ادبیات با بهره گیری از تجربیات دهه قبل، فعال شد، واحدهای درسی ادبیات و تصویرگری کتاب کودک در برنامه دانشگاهی قرار گرفت و از این رو ادبیات کودک مورد توجه قرار گرفت.

رئیس هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان در همین زمینه اظهار داشت: در دهه سوم انقلاب رشد ادبیات کودک با اختلال همراه شد و نشست ها و جشنواره های این حوزه تعطیل  و یارانه کاغذ که عموم ناشران از آن بهره می گرفتند؛ در واقع به سمت خرید کتاب هدایت شد.

وی با اشاره به پیامدهای سیاست های اعمال شده در دهه سوم انقلاب گفت: یارانه کاغذ همه کتاب ها را در بر نگرفت و تنها بخش ناچیزی از تولیدات ناشران خریداری شد؛ همچنین با توجه به جمعیت کتابخوان کودک و نوجوان سهم خرید کتاب این مخاطبان، گرچه هزینه تولید آن به لحاظ تصویرگری، چاپ چهاررنگ و .... از کتاب های بزرگسال بیشتر است، با این حال سهم ناچیزی از خریدها را در بر می گرفت.

فریدون اظهار داشت: کتاب های مناسب برای کودک و نوجوان به دلیل نداشتن ویترین فروش کافی و شبکه توزیع مناسب، به دست مصرف کنندگان نمی رسد؛ ناگفته پیداست که مخاطبان کودک و نوجوان اکان دسترسی مستقیم به کتاب را ندارند و برای این کار نیازمند همراهی والدین خود هستند؛ از این رو عدم ویترین کافی و نداشتن تبلیغات کافی موجب فاصله گرفتن مخاطبان از کتاب و کتابخوانی خواهد شد.

رئیس هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان با بیان اینکه سیاست های خرید کتاب در برگزاری نمایشگاه ها به سمت خرید کتاب های چاپ اول و یا کتاب های چاپ شده از یک تاریخ مشخص به بعد، رفته است، اظهار داشت: این مسئله به معنای کنار گذاشتن کتاب های مناسبی است که در سال های قبل از سال مقرر به چاپ رسیده اند؛ همین مسئله باعث می شود که مخاطب از داشتن کتاب های پیشین محروم شود و علاوه بر آن به اقتصاد نشر هم ضرر می زند.

وی اضافه کرد: معرفی و تبلیغ نکردن کتاب فصل، کتاب سال و ناشر سال کتاب کودک و نوجوان در دو سال اخیر نشان دهنده بی توجهی و نادیده گرفتن زحمات ناشران کشور است؛ همین مسئله باعث می شود که ناشران از چاپ کتاب دلسرد و ناامید شود.

فریدون با بیان اینکه متاسفانه مدیران فرهنگی به جای تشویق و ترغیب پدیدآورندگان، تنها به نقاط ضعف آنها نگاه می کنند، گفت: مدیران فرهنگی بدون هیچگونه سیاست گذاری در بخش نشر کتاب فقط ضعف های موجود را برجسته می کنند؛ چنانچه در بازدید دو سال اخیر مقام معظم رهبری، آثار ارزشمند کودک و نوجوان عرضه نشد و از زحمات ناشران برای تولدی چنین آثار گرانبهایی تقدیر به عمل نیامد.

رئیس هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان اظهار داشت: افرادی برای توضیح آثار منتشر شده سال انتخاب شدند که از آگاهی لازم نسبت به آثار کودک و نوجوان برخوردار نبودند و به جای توضیح و تبیین آثار ارزشمند، خود در مقام نقد آثار نامناسب برآمدند که این امر باعث نارضایتی مقام معظم رهبری شد؛ البته این مسئله جفا و بی انصافی در حق ناشران آثار فاخر است.

وی با بیان اینکه کتاب کودک و نوجوان در وضعیت خوبی به سر نمی برد، ادامه داد: مدیران فرهنگی باید به حساس بودن دوران کودکی و نوجوانی که بستر رشد و بالندگی نیروی انسانی کشور است، توجه بیشتری داشته باشند؛ متاسفانه هیچ نشانه ای از بهبود وضعیت کتاب به چشم نمی خورد و به تدریج هر کس بنا بر گنان خود ونه بر مبنای استانداردهای لازم دست به تولید کتاب می زند.

فریدون با بیان اینکه در سال 90، نزدیک به 2182 عنوان کتاب جمعیت 14 میلیون نفری 6 تا 17 ساله بدون در نظر گرفتن ارزش کیفی به چاپ رسیده است، افزود: بر اساس آخرین نخسه چاپ شده کتاب هفته در هفته قبل تنها هفت عنوان کتاب تالیفی چاپ اولی در حوزه ادبیات کودک و نوجوان داشته ایم؛ یعنی هر روز یک کتاب منتشر شده است. علاه بر آن تیراژ چاپ اول تالیفی سال 91 هم به رقم 9229800 نسخه رسیده است؛ یعنی برای هر دو کودک در کشور یک کتاب منتشر شده است.

وی در پایان خاطر نشان کرد: گرانی های اخیر بازار کاغذ آثار تخریبی زیادی را بر روی کتاب های کودکان و نوجوان داشته است؛ زیرا هزینه های تصویرگری و چاپ کاغذ بسیار بالا رفته و همین مسئله باعث افزایش قیمت کتاب در سطح کشور شده است.