گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو» - مرضیه آزادی؛ پیشینه آیین نوروز، به ایران باستان باز می گردد، چنانکه مردم این سامان حتی قبل از زرتشت و بابلیان بهار و سال نو را جشن می گرفتند به عبارت دیگر، صورت قدیمی آن تقریبا به حدود سال 2340 قبل از میلاد باز می گردد.
در کتیبه های بابلی از مراسمی سخن رفته که برگزاری آن 12 روز طول می کشیده است، چنانچه اکنون نیز 12 روز آغاز سال جشن نوروز است.
بنا به روایات شاهنامه جشن فرخنده نوروز در آغاز فرودین از یادگارهای جمشید است. چون جمشید به پادشاهی رسید و این کار خیلی بزرگ به نظر آمد، آن روز را که روز تازه ای بود عید گرفتند، جشن نوروز در آیین اسلام نیز احترامی خاص دارد و شاید تنها جشن و آیین ملی باشد که نه فقط اسلام و مذهب تشیع آن را منسوخ نکرده بلکه جلا و شکوه هدفداری نیز به آن بخشید و آن را با رنگ و بوی وذهبی و دینی آراست.
علامه مجلسی در کتاب «زادالمعاد» پس از ذکر فضایل نوروز اورده است که حضرت جعفربن صادق «علیه السلام» فرمودند: نوروز همان روزی است که خداوند از بندگان خود پیمان گرفت که او را بپرستند و او را به کار تجارت نگیرند همان روزی است که جبرئیل بر پیامبر نوروز همان روزی است که پیامبر خدا، امیر المومنین علی (ع) را بر دوش خود نهاد تا بت های بیت الله الحرام (کعبه ) را به زیر افکند ...
همان روزی که پیامبر به یاران خود دستور داد تا با علی (ع) به عنوان امیرالمونین بیعت کنند..
و همان روزی که حضرت مهدی در ان روز ظهور می کند...
بار دیگر نوروز طلیعه دار بهار شد و سال نو آورد، با ساعات و لحظه هایی پاک برای ملاقات با این لحظات ملکوتی که برای مان یاد آور قیامت است و دوباره زاده شدن، باید پاک باشیم و آراسته همچون طبیعت، پس باید همه چیز را پاکیزه کنیم، خانه هایمان را تمییز و غبار غم و اندوه و کینه ها را از دل هایمان بزداییم و با دلی سرشار از مهر و محبت به استقبال سال نو برویم.
نوروز در جهان
کشورهای حوزه نوروز یکی از مراکز مهم تمدن جهان محسوب می شوند در محدوده بسیار وسیعی در خاورمیانه، آسیای میانه، قفقاز و شبه جزیره هند و حتی در جزیره زنگ بار ( شرق قاره آفریقا) پاراکنده اند.
هرچند مراسم جشن نوروز در میان مردمان این حوزه بر حسب تنوع و زیبایی های قومی، فرهنگی و ویزگی های اقلیمی، رنگ و بویی متفاوت دارد، ولی نزد همگان روح و انگیزه ای یگانه دارد.
در این میان آنچه مهم است، اینکه نوروز نماد شادی و همزیستی، تعامل و تفاهم است و هر قومی بسته به ذوق و هنر و خلاقیت خود به آن هویت بومی بخشده، چنانکه در شبه جزیره هندوستان که نوروز در آن جا به نام (هولی) مشهور است، بهار را با مراسم آب پاشی (جشن آب ریزان) و پراکندن پودرهای رنگی آغاز می کنند.
مردم هندوستان نخستین روز بهار را در کنار آتش جشن می گیرند. نوازندگان می نوازند و حاضران به وجد آمده و پایکوبی می کنند، در پاکستان که نوروز جشن (عالم افروز) نام دارد، به خصوص نزد شیعیان، عزیز است.
آنان به نوروز رنگ مذهبی دادند چراکه معتقدند حضرت علی (ع) در نوروز به خلافت رسیده است.
البته پیوند دادن نوروز با خلافت امام اول و حادثه قدیر خم در بخش مهمی از جهان تشیع مرسوم بوده است.
ثبت جهانی نوروز
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در تاریخ 4 اسفدماه سال 1388، با تصویب قطع نامه ای روز اول فروردین را تحت عنوان فرهنگ صلح به عنوان روز جهانی نوروز به تصویب رساند و در تقویم خود جای داد به این ترتیب نوروز ایرانی به یک مناسبت بین المللی به رسمیت شناخته شد.