به گزارش خبرنگار «خبرگزاري دانشجو» از مشهد، هادي وكيلي دیروز در مناظره «تهاجم فرهنگي يا تبادل فرهنگي كدام يك؟» كه در نمازخانه دانشگاه مهندسي فناوريهاي نوين قوچان برگزار شد، گفت: سه ركن اقتصاد، سياست و فرهنگ در هرجامعهاي وجود دارد و اين سه ضلع هميشه باهم در تعاملاند؛ اما قاعده اصلي اين مثلت فرهنگ است.
وي با بيان اينكه در حال حاضر بايد روي بالندگيهاي فرهنگي و شكوفايي آن فكر كرد، افزود: عرضه فرهنگ اشتباه نبوده بلكه بايد انجام شود و اين يعني تبادل فرهنگ؛ اما آنچه كه پس از اين رخ ميدهد تهاجم فرهنگي است يعني عرضه فرهنگي كشوري ديگر در كشور مقصد موجب تخريب فرهنگ آن كشور شود.
عضو هيات علمي دانشگاه فردوسي مشهد با يادآوري اين موضوع كه اصل تهاجم در حوزه فرهنگ وجود داشته؛ اما برداشتها از آن دچار افراط و تفريط است، تصریح كرد: كشوري مثل انگلستان با دارابودن ابزار و قدرت در يك زمان خاص هند را مستعمره خود كرد و اينگونه زبان خود را به آنان تحميل كرد كه اين معناي تهاجم فرهنگي دارد.
وي با اشاره به اين مطلب كه تهاجم فرهنگي يعني اينكه كشوري با ابزار و قدرت فرهنگ خود را تحميل كند، گفت: ما به عنوان شرقي و آنچه كه به عنوان غرب بيان ميشود بيش از ۲۰۰۰ سال رابطه فرهنگي داشتيم يعني زماني بين ايران و يونان رابطه فرهنگي وجود داشت و ايرانيها صد برابر اروپاييها و غربيها توليد فرهنگ داشتند.
وكيلي تأكيد كرد: تا به اينجا علم و فرهنگ و كتاب توسط ما توليد و با آنها تبادل ميشود؛ اما گاهي برعكس بوده و آنان توليدكننده هستند و من بايد توان انتخاب داشته باشم كه كدام را پذيرفته و كدام را نپذيرم و نميتوان فرهنگ را تحميل كرد.
وي تصریح كرد: براي چندين قرن گل سرسبد كرده زمين ما بوديم و در شرايطي تمدن ما به دنيا عرضه ميشد كه غربيها هيچ نداشتند پس ما بايد در شرايط كنوني آگاهانه غرب را آناليز كنيم كه چه چيز را از آنان گرفته و چه چيز را نگيريم.
عضو هيات علمي دانشگاه فردوسي مشهد با بيان اينكه ما درباره غرب معتقد به گزينش بوده و نبايد تسليم خودباخته آنان شويم، بیان داشت: گاهي غربيها فرهنگ را مستقيم تحميل كرده و گاهي از طريق دست نشاندههاي خود مثل رضاشاه آن را تحميل ميكنند.
وي خاطرنشان كرد: فرهنگ اسلام با ايران دچار تبادل شده و اگر كسي توانست اثبات كند كه عربها ايرانيان را به زور مسلمان كردهاند بنده از عضويت در هيات علمي دانشگاه استعفا خواهم داد زيرا ايرانيان پس از سه قرن از حمله اعراب به تدريج مسلمان شدند.
وكيلي اين تهمت اعراب را يكي از زشتترين و دروغترين تهمتهاي تاريخي برشمرد و تصريح كرد: آگاهيدادن به جامعه در زمينه فرهنگ يكي از مهمترين كارها به شمار آمده و بايد از همانجايي كه مورد حمله قرار گرفتهايم و نظريه فاسد بيان ميشود به سمت توليدات سالم حركت كنيم.
در ادامه اين مناظره احمد صادقي با اشاره به اين موضوع كه در تمام عناوين و تعريفهاي تهاجم فرهنگي جبههگيري وجود دارد و ارزيابي منصفانه كمتر ديده شده است، گفت: مهم داشتن يك تحليل و ارزيابي بيطرفانه است و اين يكي از دلايل نداشتن ثمره و نتيجه درباره اين موضوع بوده چون افراطيگريهاي زيادي داشتيم.
وي افزود: من با اين موضوع مخالفم كه دنياي غرب در اين فكر است كه فرهنگ اسلامي ما را نابود كند، البته چيزهايي هم وجود دارد.
عضو هيات علمي دانشگاه آزاد قوچان با بيان اين مطلب كه در حوزه تهاجم فرهنگي زياد كار نكردهام، تصريح كرد: واقعيت اين است كه چرا آنان توانستند فرهنگ خود را صادر كنند و اگر ما داراي تمدن و سابقه تاريخ هستيم چرا فرهنگمان را صادر نكرديم؟
وي با بيان اينكه مشخص نيست چه كسي تهاجم فرهنگي را انجام ميدهد؛ دولتهاي غربي، نخبگان سياسي و اقتصادي يا مردم، تأكيد كرد: امروز بسياري از ويژگيهاي برگرفته از فرهنگ، غربي است مثل نظام آموزشي يا داشتن دموكراسي پس كجاي اينها تهاجم است؟
صادقي با يادآوري اين موضوع كه اساس و محور فرهنگ غرب با قدرت گرفتن در حوزه اقتصادي روي كار آمده و آنان به ثروتهاي خدادادي اكتفا نكردند، خاطرنشان كرد: احمدينژاد فكر ميكرد ميتواند جامعه را با تكنگاري و به صورت سنتي اداره كند؛ اما اساس فرهنگ غربي مدرنيته اداره كردن است.
وي عقلانيت را عنصر اصلي مدرنيته و فرهنگ غرب دانست و گفت: امروز نه تنها ايران بلكه تمام دنيا متأثر از فرهنگ غرب است چون آنان به دنبال بهترين ابزار براي بازدهي بيشتر در كمترين زمان هستند.