به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از خرم آباد، ثواقب امروز در همایش دیپلماسی ایران در عصر قاجار با تکیه بر امیرکبیر که توسط انجمن علمی دانشجویی تاریخ دانشگاه لرستان برگزار شد، گفت: سیاست خارجی امیرکبیر مبتنی بر محدود سازی نفوذ سفرای روسیه و انگلیس در ایران، اصل بودن استقلال طلبی درسیاست خارجی، دفاع از شرافت و عزت ملی در برابر بیگانگان، کوتاه کردن دست بیگانگان در امور داخلی و خارجی ایران و حل و فصل مسائل پیچیده و بحران های داخلی بدون دخالت بیگانگان بود.
وی ممانعت از برقراری روابط خصوصی رجال ایران با کارگزاران بیگانه، تقویت اقتدار و عزت پادشاه ایران در برابر نمایندگان خارجی، حفظ استقلال داخلی در برابر قدرت های روس و انگلیس، تکیه بر توان داخلی و هویت ملی و حفظ تعادل در سیاست ملی با دیپلماسی تعادل و موازنه سیاسی را از دیگر اصول سیاست خارجی امیر کبیر در عصر قاجار نام برد.
عضو هیات علمی دانشگاه لرستان با بیان اینکه در عصر قاجار رجال دو سیاست موازنه مثبت که بازی در قالب سیاست استعماری بود و سیاست موازنه منفی و تا حدی مستقل را در پیش گرفته بودند گفت: میرزا عیسی فراهانی، میرزا ابوالقاسم فراهانی و میرزا تقی خان امیرکبیر بودند از جمله کسانی بودند که در حوزه سیاست خارجی دارای سیاست فعال و ابتکار عمل با هدف معین و اقدام برای تحقق آن هدف معین بودند.
ثواقب ادامه داد: طبیعتا سیاست خارجی امیرکبیر با مقاصد سیاسی کشورهای استعماری که نفوذ و سیطره بر کشور را دنبال می کردد مغایرت داشت در نتیجه هر دو قدرت علیه امیرکبیر توطئه و برای حذف او تلاش کردند؛ از این رو با همدستی مخالفان داخلی این توطئه عملی و امیرکبیر قربانی شد.
وی تصریح کرد: در واقع رجالی که در عصر قاجار سیاست موازنه منفی را در پیش گرفته بودند تلاش می کردند که نفوذ قدرت های بزرگ در امور کشور را کم کنند؛ از این رو از دادن دادن امتیاز به این کشورها خودداری می کردند.
عضو هیات علمی دانشگاه لرستان گفت: رجالی نیز که در عصر قاجار در چارچوب سیاست موازنه مثبت که بازی در قالب سیاست استعماری بود حرکت می کردند طرفدار ارتباط و اعطای امتیاز به قدرت های استعماری آن زمان روسیه و انگلیس بودند.
وی اضافه کرد: در واقع طرفداران سیاست موازنه مثبت دارای ویژگی های خودباختگی در برابر قدرت های غربی، وابسته کردن کشور با اعطای امتیازات، دیپلماسی انفعالی و تسلیم طلبی در برابر برنامه های قدرت های بزرگ، فقدان سیاست اصولی و راهبردی در عرصه روابط خارجی و ترجیح منافع شخصی و فردی به منافع ملی بودند.
عضو هیات علمی دانشگاه لرستان گفت: در نتیجه سیاست های رجال طرفدار سیاست موازنه مثبت دخالت های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی قدرت های استعماری در کشور زیاد شد و از این طریق امتیازات گوناگونی هم به روسیه، انگلستان و فرانسه داده شد و در واقع ایران به عرصه رقابت های این قدرت های جهانی تبدیل شد.