به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از ایلام، یار محمد قاسمی ، دانشیار جامعه شناسی دانشگاه ایلام در نشست « نقدی بر انگاره های سکولاریسم» که امروز در سالن اجتماعات دانشکده علوم انسانی دانشگاه ایلام برگزار شد، گفت: سکولاریسم در نگاه اول با معیار ایدئولوژیک بررسی می شود، در این رویکرد که منش سکولاریته به صورت ظالمانه و غیر انسانی نقد می شود انسان ها به قهقرای انحراف کشانده می شوند، بارها دیده شده وقتی می گویند فلان دولت سکولار است انگشت اتهام فساد به سوی آن دولت کشیده می شود.
وی جدا کردن دین از سیاست را کج فهمی از رابطه این دو دانست و تصریح کرد: سکولاریته هرگز در پی شخصی کردن دین نیست، جدایی این دو از هم معنا ندارد.
دانشیار جامعه شناسی دانشگاه ایلام سومین رویکرد در بین جامعه شناسان در موضوع سکولاریسم را فرایند تحولی، تدریجی و هماهنگ میان دولت، جامعه مدنی و دین دانست و عنوان کرد: در این رویکرد به سلطه دین در امور اجتماعی و سیاسی پایان بخشیده می شود، این سه عنصر هرچه به سمت جلو پیش می روند دولت و نهادهای مدنی از یک سو و دین از سوی دیگر قرار می گیرند تا جایی که دین خود را در جامعه تطبیق می دهد، در سکولاریته دین از عرصه خارج نمی شود بلکه با وفق دهی خود با شرایط، مقبولیت بیشتری در جوامع بشری خواهد یافت.
قاسمی سابقه سکولاریسم را به بلندای تاریخ دانست و گفت: با پایان قرون وسطا و پیدایش مدرنیته روند سکولاریسم سریع تر شده است، یکی از پیامدهای مدرنیته تحول در پارادایم روش تحقیق است این تحول از روش رئالیسم ارسطویی به روش استقراء بیکنیسم دچار دگردیسی شده است به محض اینکه این پارادایم به زیر سوال رفت جهان به یکباره با مسائل عظیمی از استقلال علوم، اختراعات، اکتشافات مواجه شد محصول این تحولات ظهور پدیده تکنوپولی یا انحراف از تکنیک ها بود.
وی اضافه کرد: با پویا شدن تکنوپولی شاهد تغیرات شگرف در جامعه و دولت بودیم دولت ها در مقابل دین قرار گرفتند تا جایی که دین بیشترین تاثیر را از جامعه مدنی و دولت دریافت کرد، سکولاریسم از اروپا شروع شد به آمریکا رسید و بر حکومتداری در کشورهای جهان سوم تاثیر گذاشت، جامعه شناسان به تاثیر دین از حکومت سکولارازاسیون می گویند البته نمی توان پیش بینی کرد که سکولاریته تمام مرزهای جغرافیایی را در آینده درنوردد زیرا در سده اخیر با خیزش جنبش ضد سکولاریسم در برخی مناطق جهان مواجه هستیم که کشورهای صنعتی آغازگر آن بودند.
این دانشیار جامعه شناس دانشگاه ایلام با تاکید بر این مطلب که اسلام در خاورمیانه به سادگی تن به سکولاراسیون نمی دهد، تشریح کرد: بن مایه های قوی دین اسلام آن را از تحول، تاثر و احتمال سکولار شدن مصون می دارد البته ممکن است برخی گروه های تکنوکرات و اندیشمندان روشنفکر داعیه سکولاریته کردن جوامع اسلامی را داشته باشند اما رفتار توده های اجتماعی خلاف این مورد را ثابت می کند زیرا سکولاریسم به پایگاه های مردمی نیاز دارد و به آسانی محقق نمی شود.
قاسمی لائیکیسم را جدایی دولت از نهاد دین و تعمق در آزادی های بی حد عنوان کرد و اعلام داشت: در کشورهای لائیک دین به مقوله ای فردی تبدیل می شود، بر خلاف اعتقاد برخی افراد که فکر می کنند دین در قرن بیستم از بین می رود اما حتی با روی کار آمدن رضا خان و آتاترک برچیدنی نیست چه بسا مدرنیته قرن بیستم، مدرنیته قرن هجده را دود کرده است، کسانی که در پی بی دین کردن یا سکولار کردن جامعه هستند یا تاریخ را نخوانده اند یا منافعی در این گفتمان دارند.