گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- یادداشت دانشجویی* سیاستهای منطقهای جمهوری اسلامی طی چند سال اخیر و فراز و نشیبهای متعدد استیلای خود را بر جریان استکبار در منطقه به اثبات رسانده و امروز پیروزی این گفتمان انقلابی منطقهای در عرصههای مختلف سیاسی و نظامی-امنیتی روشن شده است و همچنان نیز این روند پیروزی در حال تکمیل شدن میباشد.
بر خلاف تصور بسیاری از کارشناسان نظامی و سیاسی غربی آزادسازی کامل شهر راهبردی فلوجه در عراق، ورق را برگرداند و تا حدودی قوانین بازی میان محور مقاومت به رهبری ایران و مثلث غربی-عبری-عربی به سرکردگی امریکا را تغییر داد که ضربه قابل توجهی را به دشمنان محور مقاومت وارد کرد. پس از این حرکت که طی آن فلوجه، به عنوان پایگاه اصلی گروههای تکفیری در عراق طی دهههای اخیر، پس از چند مرحله سلسله عملیات از محورهای گوناگون، سرانجام فتح شد و همچنین با توجه به شرایط راهبردی محور مقاومت در سوریه، محاسبات امریکا روی زمین با مشکل مواجه شده و نشست سه جانبه وزرای دفاع ایران، سوریه و روسیه نیز مزید بر علت گشته تا امریکا ضریب بهرهمندی از ابزارهای مختلف خود را در این کشمکش همه جانبه تغییر دهد.
از یک سو با تغییر رویکرد تعامل با جبهه استکبار پس از روی کار آمدن دولت یازدهم، این فرصت به امریکا داده شد تا شانس خود را در زمین گفتگو و شاید تعامل هرچند ظاهری با ایران امتحان کند. مذاکرات هستهای باب را برای گفتگو با ایالات متحده باز کرد و این در حالی بود که ضمن هشدارهای متعدد رهبری در طول چند سال اخیر مبنی بر بهانه بودن مسئله هستهای مسئله برجام هستهای که از آن تحت عنوان برجام ۱ نیز یاد میشود، کلید خورد. مطول کردن مذاکرات در مسئله هستهای و ایجاد زمینه برای بهرهمندی از تاکتیک مذاکره در مسائل دیگر نظیر راهبردهای منطقهای و جهانی نظام، مسئله موشکی و ... به نفع امریکا بود لذا اصطلاحاً پای خود را بین درب مذاکرات گذاشت تا این مسیر گفتگو و نفوذ بسته نشود و همچنان کار آیی خود را حفظ کند.
از سوی دیگر جبهه استکبار با آگاهی کامل از مشی دولت فعلی و تیم مذاکرات هستهای که مایل به رویکرد لیبرالی است، در موارد متعددی که بعداً فاش شد در خلال مذاکرات هستهای راجع به مسئله سوریه نیز با دولت و شخص وزیر خارجه (ضمن اعلام ممنوعیت مذاکره در خصوص سوریه با امریکا از سوی رهبری) به گفتگو نشستهاند. بدینوسیله طرح حرکت به سوی هدف منطقهای امریکا یعنی تلاش برای محدود کردن محور مقاومت و سپس انهدام آن، همچنین دور کردن خطر از مرزهای رژیم صهیونیستی نیز در قالب مذاکره و در تعامل با دولت یازدهم کلید خورد و ظاهراً کماکان نیز ادامه دارد.
چرا که در جریان نشست خبری پس از گفتگوی اخیر وزرای خارجه ایران و امریکا، جان کری به وضوح از مذاکره با ظریف در خصوص مسئله سوریه و بشار اسد پرده برداشته و به احتمال زیاد دولت و مجموعه وزارت خارجه ضمن آگاهی امریکا برجام منطقهای را کلید زده است که در قالب مذاکرات محرمانه گفتگوهایی در خصوص بشار اسد، مسئله سوریه و محور مقاومت را آغاز کرده و ادامه خواهند داد. برکناری حسین امیرعبدالهیان دیپلمات ماهر و انقلابی ایرانی از معاونت عربی آفریقایی وزارت امور خارجه که سوابقی چون سفیر ایران در بحرین، مدیرکل خلیج فارس و خاورمیانه وزارت خارجه و عضو ارشد تیم مذاکره کننده ایران با امریکا در مسئله عراق را در کارنامه خود دارد؛ این فرضیه را پر رنگتر کرده که برکناری وی از سوی ظریف یکی از خانههای پازل برجام منطقهای است.
ابراز خرسندی رسانههای محور غربی-عبری-عربی نیز مزید بر علت شده تا این فرضیه تقویت شود. مهارتها و رویکرد انقلابی این دیپلمات برجسته برای طرف امریکایی کاملاً روشن است چرا که امریکا نقش وی را در کارزارهای سیاسی میان جمهوری اسلامی و جبهه استکبار از جمله مذاکره با تیم امریکایی در خصوص مسئله عراق، حمایت از ملتهای مسلمان منطقه، رویارویی با رژیم آل خلیفه و آل سعود خاصه پس از جریان تجاوز به دو زائر جوان ایرانی و فاجعه منا و نهایتاً حضور پررنگ و تلاشهای دیپلماتیک او در خصوص بحران منطقهای فعلی در تقابل با داعش و حامیان داعش را به وضوح مشاهده کرده است. رسانههای آل سعود نیز که وی را یکی از موانع اصلی در برابر سیاستهای منطقهای خود میدانند، ضمن ابراز خرسندی از این اقدام، این عمل را نشانه تغییر رویکرد دولت و وزارت خارجه ایران در خصوص سیاستهای منطقهای میدانند.
به هر حال برکناری حسین امیرعبدالهیان از سمت معاونت عربی آفریقایی وزارت امور خارجه، راهبردهای کلان سیاست خارجی جمهوری اسلامی در چهارچوب منطقه و با تکیه بر گفتمان محور مقاومت را دچار تغییرات جدی نخواهد کرد اما در هر صورت با توجه به رویکرد وی در خصوص هماهنگی و تلاشهای بسیار او در تعامل با مجموعه سپاه قدس و شخص حاج قاسم سلیمانی در خصوص مسائل منطقه ، برکناری وی از سوی دولت چراغ سبزی به طرف مقابل در خصوص سیاستهای منطقهای است تحت عنوان برجام ۲ است. اقدامی که احتمالاً سرعت پیشرفت جبهه مقاومت در منطقه را کاهش خواهد داد و بازی را پیچیدهتر خواهد کرد چرا که در این جنگ همه جانبه ی منطقهای پیروزی از آن کسی است که با حفظ موضع محکم، هم روی زمین و هم روی صفحه شطرنج سیاسی دست بالا را داشته باشد.
صادق طلوعی، فعال دانشجویی
انتشار یادداشتهای دانشجویی به معنای تایید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروهها و فعالین دانشجویی است