در معایب تندیس‌فروشی/ چه کسانی در کار خرید و فروش افتخارند؟

گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو،‌ تندیس‎فروشی عبارت است از دریافت یک شیء تزیینی مانند تندیس، پلاک یا نمادهایی از این دست معمولا به همراه یک لوح تقدیر، که عنوانی را به شخصی یا شرکتی اعطا می‎کند، در حالیکه آن افتخار و عنوان نه طی یک داوری معقول و صحیح، بلکه با پرداخت مبلغی پول به دست آمده است.

مدتی است بیماری تندیس‎فروشی در کشور اپیدمی شده و مدیرانی که نیاز به شهرت دارند، نه از مسیر واقعی پیشرفت و تلاش شبانه‎روزی و خون‌دل‎خوردن که از میانبری به نام خریدن افتخار برای مشهور شدن و داشتن کارنامه‎ای به ظاهر درخشان استفاده می‎کنند.

ماجرا از خرید مدرک تحصیلی و عنوان شوالیه و جایزه کیفیت در کشور گذشته و به خرید تندیس‎های بین‎المللی رسیده است و این بر نگرانی موجود پیرامون فراگیرشدن این رویداد نامبارک (مثلا به این گزارش رجوع کنید) می‎افزاید.

حالا شرکت‌های سودجویی که دفاتری در اروپا نیز ثبت کردند، به مدیران طماع و کم‎لیاقت کشورهای دیگر، عمدتا کشورهای آسیایی و آفریقایی دلخوش کرده‌اند تا با فروختن یک تندیس، یک پلاک یا یک لوح تقدیر بدون هیچ فرایند جدی داوری یا بررسی عملکرد، از یک سو یک مدیر یا یک شرکت را یک شبه "معتبر" و دارای "افتخار" و جیب‌های خود را پر کنند.

روش کار این شرکت های سودجو به طور خلاصه به این صورت است:

یک شرکت تبلیغاتی برای سازماندهی برنامه تقدیم جوایز در یکی از کشورهای نسبتا ارزان اروپایی با قوانین مالیاتی آسان (مثلا اسپانیا) ثبت می‎شود. این شرکت توسط پرسنل خود و همینطور استفاده از نرم‌افزارهای موجود، متن از قبل تهیه شده ای مبنی بر "برنده شدن" یک شرکت به زبان انگلیسی را به تعداد زیادی از شرکت‎های خصوصی و دولتی در کشورهای دیگر می‌فرستد. در این ایمیل ها آمده که "شرکت شما به دلیل خدمات برتر و با کیفیت" مثلا در دسته‎بندی طلایی در بین تمامی شرکت‎های حوزه کاری شما در آن کشور، یا در آن قاره یا حتی در جهان برنده و انتخاب شده است. در این ایمیل ذکر می‌شود که شما می‌توانید فرم مشخصات ضمیمه شده را پر کنید و درخواست رسمی خود را برای شرکت در مراسم دریافت جایزه ارسال کنید. تقریبا درخواست هر کس که به ایمیل دریافت شده پاسخ بدهد، تایید می‎شود. در این مرحله شرکت تبلیغاتی و برگزارکننده مراسم، از شرکت به دام افتاده می‎خواهد برای پوشش هزینه های مراسم یا اسکان در زمان برگزاری مراسم مبلغی بپردازد. این مبلغ همیشه چندین برابر هزینه‎های عادی یک اقامت در یک هتل معمول است و در واقع پولی است که شرکت تبلیغاتی از شرکت‎کنندگان برای "خرید تندیس" دریافت می‎کند.

ادامه ماجرا نیز مشخص است، برنده‌های تقلبی لوازم سفر (از جمله ویزا در صورت نیاز) را فراهم می کنند و به محل برگزاری مراسم رفته و جایزه قلابی را برای افتخار نداشته دریافت می کنند و به کشور خودشان بر می گردند. در زمان بازگشت هم با انتشار عکس هایی از خود در آن مراسم پر زرق و برق و نشان دادن تندیس خریداری شده به خبرنگارها و بازدید کننده ها، از "موفقیت بین المللی" خود با آب و تاب تعریف می کنند، حال آنکه بخش حذف شده روایت آنها پرداخت پول برای دریافت آن جایزه دروغین است.

افرادی که در کشور هستند هم طبیعتا با شنیدن یک عنوان پرطمطراق (مثلا جایزه طلایی کیفیت اروپا، دریافت شده در یکی از پایتخت‌های اروپایی) باور می‌کنند که افتخاری واقعی نصیب خریدار تندیس شده است. در واقع فروشنده تندیس راضی است، خریدار تندیس نیز یک سفر اروپایی کرده و برای تندیس خریداری شده به هموطنان خود فخر می‌فروشد و طبعا راضی است. اما در این میان افکار عمومی متضرر می‎شود که دروغی را به نام "افتخار" یک مدیر یا یک واحد صنعتی باور می‎کند. اگر این دروغ افشا شود، اعتماد به افتخارات واقعی کم می‎شود و تا زمانی که افشا نشود، رقابت سالم و منصفانه در کشور بین واحدهای صنعتی و مدیران از بین می‌رود.

تندیس‎فروشی پدیده شومی است که تلاش‎های واقعی افراد فعال در صنعت و کسانی که با لیاقت و پشتکار به یک افتخار واقعی رسیدند را به حاشیه می‎برد و کار را برای تشخیص سره از ناسره سخت می‎کند. علاوه بر آن در مورد پدیده تندیس‎فروشی بین المللی، خروج ارز از کشور، هدرروی منابع بیت المال در صورتیکه شرکت دولتی باشد و از بین رفتن اعتبار صنعتگران واقعی ایرانی در عرصه بین‌المللی از تبعات منفی آن خواهد بود.

شایسته است مسئولین امر برای مقابله با این گونه سوءرفتارها و "خرید و فروش افتخار" چه توسط برگزارکنندگان داخلی و چه بین‎المللی تلاش کنند.