اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از مشهد، حسن رحیمپور ازغدی در سلسله برنامههای دفتر مطالعات واندیشه سیاسی با عنوان« اهمیت اندیشه سیاسی در حوزه ودانشگاه ونقش آن در بصیرت افزایی»، در جمع دانشجویان، در خصوص اندیشه سیاسی، گفت: چنانچه موضوع، روش و غایت سیاست وعلوم سیاسی تعریف شود، شاید نیازی به استدلال اضافی در این خصوص نباشد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: اهمیت، ضرورت و ارتباط هر طرز فکری با مقوله دینی چه عقاید، ارزش و احکام دینی خیلی زود موجب تصویق آن میشود و هر مسئله که تصور کنید و تصدیق شود، خیلی زود از جهاتی شبیه بدیهایت میشود.
وی با بیان اینکه موضوع سیاست چه در ناحیه توصیفی و چه در ناحیه توصیه، علم قدرت است، در ادامه به توضیح قدرت در ناحیه توصیفی و توصیه پرداخت وافزود: در حوزه توصیفی سوال در خصوص قدرت اینگونه که چگونه آن را تولید میکنید و چگونه باید حفظ و مصرف کنید؟
رحیمپور ازغدی بیان داشت: در ناحیه توصیه وارد بحث مشروعیت میشویم و صحبت سر باید و نبایدها، حق و قدرت است، بنابراین اینگونه سوال میشود که چگونه باید قدرت را بدست آورد و چگونه باید آن را حفظ و مصرف کرد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به این نکته که در ناحیه توصیه پرسش از مشروعیت و حق حاکمیت و قدرت است، خاطرنشان کرد: مشروعیت بر این موضوع که قدرت حق نمیآورد بلکه حق قدرت میآورد تاکید دارد و این دو مقوله در طول تاریخ بشر است و این همان تاریخ سیاست میباشد به این دلیل که بحث بر سر قدرت وجود داشته است مبنی بر اینکه چه کسانی و در چه راهی اعمال قدرت میکنند و چرا ؟
وی گفت: این چرا و به چه حقی درقدرت پرسش از مشروعیت است و پرسش از نحوه ایجاد حاکمیت نیست. نمیگوید که تو چگونه به قدرت رسیدی؟ میپرسد، چرا به قدرت رسیدی و با کدام حق تو اعمال حاکمیت میکنی؟
رحیمپور ازغدی تصریح کرد: درست است که حاکمیت قانون است و شیوه بدست آرودن آن مختلف میباشد. انقلاب و کودتا اغلب منشاء الهی ندارد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: در حوزه توصیفی سوال از چگونگی تولید قدرت و حفظ و مصرف آن است که این بحث تکوینی است و در ناحیه توصیه پرسش از چگونه باید قدرت تولید، حفظ و مصرف قدرت میباشد که یک بحث تشریعی است و کل علم سیاست پاسخ به این شش سوال میباشد.
وی با یادآوری این نکته که برخی از پرسشهای علم سیاست فلسفی، برخی دیگر حقوق و برخی ارزشی است، که به هرکدام از این پرسشها حوزه مربوط به آنها پاسخ میدهند، بیان داشت: برخی از پرسشها مربوط به حوزه روشیابی است که عمدتا در بحث عقلالی، عقلی و تجربی است.
رحیمپور ازغدی بیان داشت: در بحث توصیه بحث بر این موضوع است که چگونه میباید تولید، حفظ و مصرف کرد؟ اینجا بحث ارشادات است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص تفاوت علم سیاسی الهی و غیر الهی، گفت: تفاوت بین این دو در پاسخ به حوزه دوم یعنی توصیهها است که شکاف علنی میشود، البته ما در ناحیه توصیف هم اختلافاتی داریم. به این دلیل که در تعریف انسان و روابط اجتماعی که منشا، تولید و مصرف قدرت میشوند، صحبت از تعریف انسان میشود.
وی تصریح کرد: یعنی یک انسانشناسی در پس هر فلسفه سیاسی خوابیده است لذا اغلب متفکران سیاسی زمانی که شروع میکنند در خصوص حقوق سیاسی بحث میکنند ابتدا بحث خود را از اینجا که انسان موجودی سیاسی است شروع میکنند و آدمی را حیوان سیاسی معرفی میکنند.
رحیمپور ازغدی افزود: مناسبات انسانی قدرت باید فلسفه داشته باشد، فلسفه الهی و مادی برای قدرت شروعش از تعریف انسان و نسبت آن با سیاست است، بسیاری از فلاسفه دنیا انسان را به عنوان حیوان سیاسی معرفی کردهاند، میگویند چنانچه ما آدمی را حیوان سیاسی ندانیم ، نمیتوان وارد موضوع سیاسی شد و بحث نظری کرد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: لیبرالیزم اقتصادی و سیاسی انسان را موجودی کامطلب و خود محور میداند که عقل دارد؛ اما این عقل در خدمت غریزه میباشد و حاکم بر آن نمیباشد این تعریف را بگذارید کنار تعریف انبیاء از انسان که میگویند « انسان موجودی دو بعدی عقلانی و غریزهای است و با تربیت، تعلیم و تهذیب به جایی میرسد که عقل بر غریزه حاکم شود».
وی خاطرنشان کرد: لیبرالیزم تعریف الهی در خصوص انسان را باور ندارد و میگوید که باید همین انسان خود محور را بپذیریم و بعد مدیریت کرد که قدرت و ثروت را که کمتر به یکدیگر صدمه بزند و جامعه هم به لحاظ مادی به نظم و امنیت بیشتری برسد.
رحیمپور ازغدی بیان داشت: این در حالی که در تفکر انبیا یک تعریف الهی بالقوه از انسان وجود دارد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این نکته که سیاست هم به بعد عملی و نظری مربوط است، افزود: عقل نظری کارش تحقیق است در خصوص علتها، عقل عملی در سیاست، ادراک باید و نبایدها است؛ در فلسفه سیاسی مادی هم عقل مادی میباشد منتهی عقل بر اساس مبانی مادی حکم میکند و عقل نظری قدرت پیشبینی میدهد.
وی گفت: در برخی فرمولهای توصیفی در تعلیم و تربیت، سیاست و اقتصاد اشتراکات و تفاوتهایی داریم و همچنین در حوزه توصیه که مبتنی بر توصیف است، تفاوت ها و اشتراکاتی با ایسمها و مکاتب مختلف داریم.
رحیمپور ازغدی بیان داشت: توصیه شما در دایره قدرت به معنای احکام سیاسی است، در اینجا اخلاق با سیاست گره میخورد و اخلاق سیاسی میشود و در حوزه رفتار، احکام دین با سیاست گره و احکام سیاسی میشود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر این نکته که چنانچه انسان به عنوان مولد قدرت، هدف قدرت قرار بگیرد، گفت: هر مسئله به هر اندازهای که انسانی شود به همان میزان حکم دینی پیدا میکند. هدف ذاتی دین چوب، آهن سنگ و سلاح نیست بلکه مخاطب اصلی اش انسان میباشد.
رحیمپور ازغدی تصریح کرد: هر پدیده در عالم که با نظام حق و تکلیف و با کرامت و سعادت انسان ارتباط پیدا میکند، قابل تقسیم به اسلامی و غیر اسلامی است.
وی با بیان اینکه تفاوت بین حوزه دینی و غیر دینی بودن سیاست و قدرت در حوزه توصیه واضحتر است، خاطرنشان کرد: اما در حوزه اول یعنی توصیف هم ما اختلافات و اشتراکاتی داریم که باید از این لحاظ به هر دو حوزه توجه کنیم، در قرآن یک سلسله آیات مربوط به این حوزه توصیف و توصیه داریم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان داشت: توصیف در حوزه سیاست داریم که مربوط به منشا و تولید و حفط قدرت است که توصیفی هم است یعنی جبهه باطل از انها استفاده می کند که قدرت خود را حفط کند.
رحیمپور ازغدی با بیان اینکه آیات و روایات پیشبینی است، گفت: بسیاری از آیات و روایات کاملا به زبان و عقل جهانی است . بیش از ۹۰ آیه قرآن و بسیاری از احادیث در حال حاضر زبان و منطق جهانی دارد و من در محافل بودایی، مسیحی و یهودی این تجربه را کردهام.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان داشت: قدرت منحصر در فیزیک نیست و متافیزیکی است و چنانچه قدرت را در مسیر الهی بکار ببرید خدا شما را یاری خواهد کرد و این مسئله را ما در چند دهه اخیر تجربه کردهایم.
رحیمپور ازغدی بیان داشت: این فرمول توصیفی است و برای همه مومن و کافر صدق میکند؛ اما قدرت دیگری وجود دارد که فقط مخصوص مومنین است و هرکس اخلاص بیشتری داشته باشد از آن قدرت به او میدهند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ضمن سخنان خود با بیان این نکته که گرچه سکولار و کلیسا بر سر این موضوع که چه کسی قدرت را در دست داشته باشد، اختلاف دارند؛ اما در خصوص اینکه قدرت شر میباشد، اشتراک نظر دارند، افزود: این در صورتی که قرآن قدرت را خیر میداند؛ اصلا هرچه که خدا آفریده است خیر است به این خاطر که پروردگار شر خلق نمیکند.
وی در انتقاد از کسانی که قدرت را مایه فساد بیان میکنند، گفت: این قدرتمندان فاسد میباشند که از قدرت بهره فاسد میبرند. برخی ثروتمندان به گونهای از ثروت استفاده میکنند که تبدیل به شر میشود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: قدرت در تعریف سیاست و در حوزه توصیف نام اسلام و غیر اسلام مطرح میشود، قدرت سیاسی پدیده اجتماعی است و مانند هر پدیده اجتماعی یک رفتار اجتماعی است.
وی در خصوص اهمیت علم سیاسی و چگونگی ارتباط آن با تمدنسازی و حوزه و دانشگاه، خاطرنشان کرد: کسی درست تعریف کند دیگر نیاز به استدلال نیست و فرق دیگر اینکه سیاست در منطق مادی علم مادی است؛ اما در متون اسلامی تربیت است که بخشی از آن مربوط به اخلاق و قدرت میشود.
رحیمپور ازغدی در خصوص این جمله که سیاست ما عین دیانت ما است، خاطرنشان کرد: این جمله طبق این مبنا که سیاست به مفهوم تربیت است و این تربیت بخشی مربوط به اخلاق و تربیت و بخشی دیگر مربوط به قدرت است، درست میباشد.
وی بیان داشت: درست که دیانت همان رابطه با خداست؛ اما این رابطه ما با خدا ترکیبی از رابطه من خودم، جامعه، خدا، سیاست و مردم میباشد، بنابراین رابطه من با خدا نتیجه چهار نوع رابطه دیگه من میباشد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: لذا میگویند سیاست، اخلاق و حق از سیاست جدا نیست و اینها را باید منسجم ببینیم و در اسلام بین اینها تفکیک وجود ندارد.
وی گفت: تکامل معنوی با خدا در گرو تنظیم چهار رابطه با هم است که یکی از آنها ارتباط با مردم و جامعه است.
عضوشورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: تربیت یک بعدش به سیاست خاص و یک بعدش اخلاقی است و سیاست اسلامی ترکیبی از ارزشهای اخلاق و فن سیاست است، در این مبنا؛ سیاست ما از دیانت جدا نیست، درست میشود.
رحیمپور ازغدی خاطرنشان کرد: گذرهای دستوری در حوزه عقل عملی حساب و وارد داوری ارزشی میشوند و آنچه مربوط منشا قدرت و مسائل حقانیت قدرت مهم است.
وی گفت: هدف اصلی سیاست در دنیا قدرت است، چه در صحنه بین المللی و در داخل کشور، امروز قدرت سیاسی و غیره بحث میشود؛ این مبنا مرزهای انتزاعی ذهنی است مثلا از ورزشکار و هنرپیشه ای که مقدار نفوذی دارند در حوزه سیاسی تعریف نمیشود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر این مطلب که ما قدرت، رهبری و اقتدار داریم در ادامه به تفاوت قدرت و اقتدار اشاره و خاطرنشان کرد: قدرت زور فیزیکی است و اقتدار به این معنا است که قدرت نهادینه شده است.
رحیمپور ازغدی گفت: چنانچه قادر باشید قدرت را تبدیل به اعتبار کنید دیگر نیازی به این نیست که با چماق و هویج وارد جامعه شوید.
رحیمپورازغدی در ضمن سخنان خود در خصوص حاکم اسلامی بیان داشت: حاکم اسلامی کسی که مسئول است و شایستهترین فرد برای این کار باید باشد و دنیا و آخرت مردم را محور هر تصمیمگیری قرار دهد. حکم دینی در طول تاریخ به شکل مختلف داشتهایم، مثلا معاویه بر اساس یک جبرگرایی برای حکومت خود مغالطه تکوینی و تشریعی میکرد، پس من چون حاکم شده ام پس مشروعیت دارم و قسمت شما هستم پس هر اعتراضی، اعتراض به حکم الهی است.
وی بیان داشت: یزید در کربلا با این منطق با حضرت زینب(س) صحبت کرد. معاویه و یزید تکوینی و تشریعی را با هم ترکیب میکردند.